Söngskólarnir eru í vanda Ingvar Alfreðsson, Jana María Guðmundsdóttir, Orri Huginn Ágústsson og Þór Breiðfjörð skrifa 21. september 2021 10:30 Söngleikjadeild Söngskóla Sigurðar Demetz er nú að hefja sinn áttunda starfsvetur. Námið er geysivinsælt og færri komast að en vilja. Hér þjálfum við og menntum nemendur í tónlistarleikhúsi og öllu því sem fylgir að setja upp söngleik. Kennarar eru vel menntað fagfólk sem starfað hefur við fagið árum saman. Nemendur fljúga svo úr hreiðrinu í alls kyns háskólanám tengt söngleikjum, tónlist og leiklist. Söngleikjadeildin virðist brúa bil sem fáir áttuðu sig á að væri til staðar á Íslandi. Þar á ofan hefur sýnt sig að námið er hreinlega líflína fyrir suma nemendur andlega, byggir upp sjálfstraust og dregur úr kvíða. Um það væri hægt að fjalla í löngu máli en er ekki efni þessarar greinar. Þessi mikla viðbót við hefðbundið söngnám þarf rými og fjármuni, en nemendur í hvers kyns sviðslistum þurfa meira pláss og fleiri kennslustundir en nemendur í hefðbundnu tónlistarnámi. Eins og er standa skólagjöld straum af þeim rekstrarhluta. Ef allt væri með eðlilegum hætti þegar kemur að opinberri fjármögnun söngnáms þá gengi það kannski upp. Þegar stjórnvöld hins vegar draga lappirnar, eins og verið hefur, sveltur skólinn og neyðist þá jafnvel til að ganga á skólagjöld til að standa straum af launakostnaði tímabundið. Skólagjöld nemenda eru skv. lögum ætluð í aðra rekstrarhluta en laun (75/1985, 11. grein). Staðan er því miður sú að flest skólaár ríkir mikil óvissa að hausti um hvað við höfum efni á að gera þann veturinn. Þessi óvissa hefur ósjaldan dregist fram yfir áramót. Það segir sig sjálft að slíkt hefur afar neikvæð áhrif á starfsemi sem ætti að liggja fyrir strax að hausti. Þetta endar oftar en ekki með því að starfsfólk brúar bilið með aukavinnu, sem jafnvel er gefin. Einhvern veginn hefur þetta tekist hingað til með blöndu af ástríðu, ósérhlífni og góðum vilja, en gengur skiljanlega ekki til lengdar. Það er löngu tímabært að stjórnvöld lagi þetta ástand. Reykjavíkurborg og Ríkið, sem fjármagna tónlistarskóla, hafa vissulega hrósað skólanum fyrir frumkvöðlastarf og fyrir að gera þetta allt af fjárhagslegri ráðvendni. Slíkt hól er ágætt en hefur ekki mikið vægi þegar stöðug óvissa ríkir varðandi fjármögnun tónlistarskóla almennt. Það er eins og yfirvöld lifi í tveim óskyldum veruleikum: önnur höndin gerir kjarasamninga við starfsfólk, á meðan hin virðist engan veginn sjá að það þurfi að hækka opinber framlög til skólanna í samræmi við gerða samninga. Leiðréttingar koma seint eða alls ekki. Hvað er til ráða þegar rekstrarfé vantar fyrir veturinn? Það má reyna að fá yfirdrátt hjá banka, með tilheyrandi vöxtum, eða láta taka veð í húseignum ef slíkt er hægt. Skólinn okkar hefur reynt að forðast skuldsetningu og heldur reynt að skera niður þar sem skaðinn er minnstur gagnvart nemendum. Skuldasöfnun er óskynsamleg í heimi þar sem ekki er alveg treystandi á stjórnvöld. Við störfum til dæmis í tónlistarskóla þar sem ekki eitt einasta píanó var stillt allan síðasta vetur. Við kennarar erum ekki að biðja um mikið: Ekki um einhverja bótaleið eða björgunaraðgerðir á kórónuveirutímum, ekki um greiðslu á ölllum tímunum sem við leggjum sjálf aukalega í að þróa söngleikjanám á Íslandi (þó að það væri reyndar vel þegið); við biðjum einfaldlega um að skólinn fái framlög frá yfirvöldum til að greiða launin okkar, eins og lög gera ráð fyrir. Er það til of mikils mælst? Tónleikahald og sviðslistir hafa hreinlega verið í molum á tímum kórónuveirunnar þar sem erfitt eða ómögulegt hefur verið að halda slíka viðburði. Það síðasta sem við þurfum er að kennslan, eitt af því fáa sem stendur eftir fyrir okkur listafólkið, sé kæfð með vanrækslu stjórnvalda. Enn eitt árið er framtíð og fjárhagur skólanna í uppnámi. Eftir dúk og disk hafa fengist munnleg vilyrði fyrir að skoða leiðréttingu en þær aðgerðir, þegar og ef þær koma, eru bara plástur á sárið. Þetta er ekki rétt. Lögum tónlistarskólana í eitt skipti fyrir öll. Ingvar Alfreðsson, meðleikari og tónlistarstjóri, BA í tónlist Jana María Guðmundsdóttir, söngkennari, BA í leiklist, burtfararpróf í klassískum söng Orri Huginn Ágústsson, leikstjóri og leiklistarkennari, BA í leiklist Þór Breiðfjörð, deildarstjóri söngleikjadeildar, Postgraduate Diplóma í söngleikjum Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Tónlist Menning Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Óheiðarlegur óskalisti Sjálfstæðisflokksins Finnur Ricart Andrason Skoðun Hægriflokkarnir boða ójöfnuð fyrir íslenska skóla Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Vanræksla á skyldum gagnvart öldruðum og sóun á skattfé Markús Ingólfur Eiríksson Skoðun 21 blár Jón Pétur Zimsen Skoðun „Að ganga á bak orða sinna“ – Hvað þýðir það eiginlega? Ragnheiður Stephensen Skoðun Um hvað snýst yfirvofandi læknaverkfall - hvað ber eiginlega á milli samningsaðila? Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun Opinberir starfsmenn: Bákn eða bústólpi? Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Lágir vextir og gott veður með draumsýn Viðreisnar um inngöngu í ESB? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson Skoðun Börnin á biðlistunum - það er ekki hægt að skálda þetta Dilja Ámundadóttir Zoega Skoðun Skoðun Skoðun Er húsið tómt? Bjarni Benediktsson skrifar Skoðun Stöndum með ungu fólki Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Tölum um fólkið, ekki kerfin María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Vertu réttu megin við línuna Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vegur vinstrisins til áhrifa Hlynur Már Ragnheiðarson skrifar Skoðun Börnin á biðlistunum - það er ekki hægt að skálda þetta Dilja Ámundadóttir Zoega skrifar Skoðun Um hvað snýst yfirvofandi læknaverkfall - hvað ber eiginlega á milli samningsaðila? Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Lágir vextir og gott veður með draumsýn Viðreisnar um inngöngu í ESB? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun „Að ganga á bak orða sinna“ – Hvað þýðir það eiginlega? Ragnheiður Stephensen skrifar Skoðun Hægriflokkarnir boða ójöfnuð fyrir íslenska skóla Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn: Bákn eða bústólpi? Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Vanræksla á skyldum gagnvart öldruðum og sóun á skattfé Markús Ingólfur Eiríksson skrifar Skoðun 21 blár Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Óheiðarlegur óskalisti Sjálfstæðisflokksins Finnur Ricart Andrason skrifar Skoðun Blóðmeramálið að kosningamáli Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stjórnlyndi og stöðnun Þórður Magnússon skrifar Skoðun Kæri húsasmiður og oddviti Samfylkingarnar í Suðurkjördæmi Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Eru kennaralausir skólar framtíðin? Elsa Nore skrifar Skoðun Hamstrahjól ríkisútgjalda Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Grindavíkin mín Vilhjálmur Ragnar Kristjánsson skrifar Skoðun Kvíðakynslóðin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir skrifar Skoðun Einhver sú besta forvörn sem við eigum Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Að sjá ekki gjöf þjóðar fyrir græðgi Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Verðbólga og græðgi Bjarki Hjörleifsson skrifar Skoðun Rangfærsluvaðall Hjartar J. Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Þakkir til þjóðar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyrissjóðsgreiðslur? Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Kæru smiðir, hárgreiðslufólk og píparar! Víðir Reynisson skrifar Skoðun Vilja miklu stærra bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Söngleikjadeild Söngskóla Sigurðar Demetz er nú að hefja sinn áttunda starfsvetur. Námið er geysivinsælt og færri komast að en vilja. Hér þjálfum við og menntum nemendur í tónlistarleikhúsi og öllu því sem fylgir að setja upp söngleik. Kennarar eru vel menntað fagfólk sem starfað hefur við fagið árum saman. Nemendur fljúga svo úr hreiðrinu í alls kyns háskólanám tengt söngleikjum, tónlist og leiklist. Söngleikjadeildin virðist brúa bil sem fáir áttuðu sig á að væri til staðar á Íslandi. Þar á ofan hefur sýnt sig að námið er hreinlega líflína fyrir suma nemendur andlega, byggir upp sjálfstraust og dregur úr kvíða. Um það væri hægt að fjalla í löngu máli en er ekki efni þessarar greinar. Þessi mikla viðbót við hefðbundið söngnám þarf rými og fjármuni, en nemendur í hvers kyns sviðslistum þurfa meira pláss og fleiri kennslustundir en nemendur í hefðbundnu tónlistarnámi. Eins og er standa skólagjöld straum af þeim rekstrarhluta. Ef allt væri með eðlilegum hætti þegar kemur að opinberri fjármögnun söngnáms þá gengi það kannski upp. Þegar stjórnvöld hins vegar draga lappirnar, eins og verið hefur, sveltur skólinn og neyðist þá jafnvel til að ganga á skólagjöld til að standa straum af launakostnaði tímabundið. Skólagjöld nemenda eru skv. lögum ætluð í aðra rekstrarhluta en laun (75/1985, 11. grein). Staðan er því miður sú að flest skólaár ríkir mikil óvissa að hausti um hvað við höfum efni á að gera þann veturinn. Þessi óvissa hefur ósjaldan dregist fram yfir áramót. Það segir sig sjálft að slíkt hefur afar neikvæð áhrif á starfsemi sem ætti að liggja fyrir strax að hausti. Þetta endar oftar en ekki með því að starfsfólk brúar bilið með aukavinnu, sem jafnvel er gefin. Einhvern veginn hefur þetta tekist hingað til með blöndu af ástríðu, ósérhlífni og góðum vilja, en gengur skiljanlega ekki til lengdar. Það er löngu tímabært að stjórnvöld lagi þetta ástand. Reykjavíkurborg og Ríkið, sem fjármagna tónlistarskóla, hafa vissulega hrósað skólanum fyrir frumkvöðlastarf og fyrir að gera þetta allt af fjárhagslegri ráðvendni. Slíkt hól er ágætt en hefur ekki mikið vægi þegar stöðug óvissa ríkir varðandi fjármögnun tónlistarskóla almennt. Það er eins og yfirvöld lifi í tveim óskyldum veruleikum: önnur höndin gerir kjarasamninga við starfsfólk, á meðan hin virðist engan veginn sjá að það þurfi að hækka opinber framlög til skólanna í samræmi við gerða samninga. Leiðréttingar koma seint eða alls ekki. Hvað er til ráða þegar rekstrarfé vantar fyrir veturinn? Það má reyna að fá yfirdrátt hjá banka, með tilheyrandi vöxtum, eða láta taka veð í húseignum ef slíkt er hægt. Skólinn okkar hefur reynt að forðast skuldsetningu og heldur reynt að skera niður þar sem skaðinn er minnstur gagnvart nemendum. Skuldasöfnun er óskynsamleg í heimi þar sem ekki er alveg treystandi á stjórnvöld. Við störfum til dæmis í tónlistarskóla þar sem ekki eitt einasta píanó var stillt allan síðasta vetur. Við kennarar erum ekki að biðja um mikið: Ekki um einhverja bótaleið eða björgunaraðgerðir á kórónuveirutímum, ekki um greiðslu á ölllum tímunum sem við leggjum sjálf aukalega í að þróa söngleikjanám á Íslandi (þó að það væri reyndar vel þegið); við biðjum einfaldlega um að skólinn fái framlög frá yfirvöldum til að greiða launin okkar, eins og lög gera ráð fyrir. Er það til of mikils mælst? Tónleikahald og sviðslistir hafa hreinlega verið í molum á tímum kórónuveirunnar þar sem erfitt eða ómögulegt hefur verið að halda slíka viðburði. Það síðasta sem við þurfum er að kennslan, eitt af því fáa sem stendur eftir fyrir okkur listafólkið, sé kæfð með vanrækslu stjórnvalda. Enn eitt árið er framtíð og fjárhagur skólanna í uppnámi. Eftir dúk og disk hafa fengist munnleg vilyrði fyrir að skoða leiðréttingu en þær aðgerðir, þegar og ef þær koma, eru bara plástur á sárið. Þetta er ekki rétt. Lögum tónlistarskólana í eitt skipti fyrir öll. Ingvar Alfreðsson, meðleikari og tónlistarstjóri, BA í tónlist Jana María Guðmundsdóttir, söngkennari, BA í leiklist, burtfararpróf í klassískum söng Orri Huginn Ágústsson, leikstjóri og leiklistarkennari, BA í leiklist Þór Breiðfjörð, deildarstjóri söngleikjadeildar, Postgraduate Diplóma í söngleikjum
Um hvað snýst yfirvofandi læknaverkfall - hvað ber eiginlega á milli samningsaðila? Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun
Lágir vextir og gott veður með draumsýn Viðreisnar um inngöngu í ESB? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun
Skoðun Um hvað snýst yfirvofandi læknaverkfall - hvað ber eiginlega á milli samningsaðila? Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Lágir vextir og gott veður með draumsýn Viðreisnar um inngöngu í ESB? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Kæri húsasmiður og oddviti Samfylkingarnar í Suðurkjördæmi Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Við erum heit, græn og orkumikil – gerum kröfur um sjálfbærni, nýsköpun og betri nýtingu auðlinda! Halla Hrund Logadóttir ,Fida Abu Libdeh skrifar
Um hvað snýst yfirvofandi læknaverkfall - hvað ber eiginlega á milli samningsaðila? Theódór Skúli Sigurðsson Skoðun
Lágir vextir og gott veður með draumsýn Viðreisnar um inngöngu í ESB? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun