Skoðun

Er tíma­bili friðar að ljúka árið 2026?

Jun Þór Morikawa skrifar

Evrópa lýkur árinu 2025 í öryggisumhverfi sem er brothættara en nokkru sinni frá lokum síðari heimsstyrjaldarinnar. Veiking öryggisskuldbindinga Bandaríkjanna, stöðug útvíkkun blandaðra, rússneskra árása og óútreiknanleg stefna Washington í utanríkismálum undir stjórn Donalds Trump Bandaríkjaforseta hafa sameinast um að ýta álfunni inn í tímabil djúprar stefnumótandi óvissu.

Skoðun

Á­standið, jólavókaflóðið og druslur nú­tímans

Sæunn I. Marinósdóttir skrifar

Þær voru kallaðar föðurlandssvikarar – eða þaðan af verra, íslensku konurnar sem renndu hýru auga til erlendra hermanna hér á landi í seinni heimsstyrjöldinni. Áhyggjur yfirvalda og almennings voru svo ákafar, og uppskera siðgæðiseftirlitsins svo hneykslanleg að staðan í rómantísku lífi kvenna var að eilífu meitluð í þjóðarminnið.

Skoðun

Gerið Ást­hildi Lóu aftur að ráð­herra – taka tvö

Eyjólfur Pétur Hafstein skrifar

Í framhaldi af góðri grein frá Einari Steingrímssyni í skoðunardálki Vísis langar mig að bæta við nokkrum orðum. Einar er slunginn við að skynja vilja meirihluta landsmanna í fjölmörgum málefnum, þar á meðal í sjónarspilinu mikla, sem átti sér stað við afsögn Ásthildar Lóu úr embætti barna- og menntamálaráðherra núverandi ríkisstjórnar undir forsæti Kristrúnar Frostadóttur.

Skoðun

Mikil­vægi björgunar­sveitanna

Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar

Við erum einstaklega lánsöm hér á landi að njóta öflugra björgunarsveita um land allt. Björgunarsveitirnar eru bornar uppi af sjálfboðaliðum og með stuðningi almennings, fyrirtækja og hins opinbera. Ég sé ekki hvernig samfélagið myndi standa að jafn öflugum neyðaraðgerðarflota og við búum yfir án þeirra.

Skoðun

Andi hins ó­komna á stjórnarheimilinu?

Jean-Rémi Chareyre skrifar

Enskar bókmenntir hafa að geyma eina þekktustu jólasögu allra tíma, Jólaævintýri eftir Charles Dickens. Þar segir frá nirflinum Ebeneser Scrooge (Skröggur), ríkum einstæðingi sem kann ekki að gleðast, bölvar jólahátíðina í sand og ösku, þrælar út skrifara sínum fyrir lúsarlaun og neitar að hjálpa þeim sem til hans leita.

Skoðun

Var ég ekki nógu mikils virði?

Kristján Friðbertsson skrifar

Ég skrifaði hér um daginn frásögn af dularfullu hvarfi („Fólkið sem hverfur...“). Komu þar við sögu morðtilraunir, diplómatar, möndlugrautur og endurskoðendur. Eins og ég lofaði, held ég áfram að uppljóstra staðreyndirnar bakvið hvarfið. Við þurfum aðeins að skoða krónur og aura.

Skoðun

Þegar jóla­sveinninn kemur ekki á hverri nóttu

Guðlaugur Kristmundsson skrifar

Við njótum nú síðustu klukkustunda aðventunnar og jólin eru yfirvofandi. Þetta er tími hefða, samveru og þess að gefa hvert öðru gaum – stundum með gjöfum, en oftar en ekki með nærveru.

Skoðun

100 lítrar á mínútu

Sigurður Friðleifsson skrifar

Ný Orkuspá Íslands 2025 - 2050, unnin í sameiningu af Landsneti, Umhverfis- og orkustofnun, og Raforkueftirlitinu var kynnt í Hörpu þann 1. desember síðastliðin. Þó að athyglin hafi mikið til beinst að þróun raforkuframleiðslu og notkunar þá gefur orkuspáin líka yfirsýn yfir þróun olíu- og jarðhitanotkunar.

Skoðun

Stöðug­leiki sem við­mið

Arnar Laxdal skrifar

Í aðdraganda sveitarstjórnarkosninga er eðlilegt að rætt sé um breytingar, nýjar áherslur og ólíkar leiðir í stjórn sveitarfélaga. Slík umræða er nauðsynleg. Hún verður þó að byggjast á raunverulegri reynslu af því hvernig mismunandi stjórnarhættir hafa reynst í framkvæmd. Þar getur Snæfellsbær þjónað sem gagnlegt viðmið.

Skoðun

Taktu af skarið – listin að breyta til áður en þú ert til­búin

Þuríður Santos Stefánsdóttir skrifar

Breytingar reynast fólki misjafnlega erfiðar, og það er ekkert skrítið. Heilinn okkar elskar rútínu, fyrirsjáanleika og það sem hann þekkir. Nýjar aðstæður krefjast orku, nýrra venja og nýs hugsunarháttar, og hið óþekkta getur virkað ógnvekjandi.

Skoðun

Hvaðan koma jólin okkar – og hvað kenna þau okkur um menningu?

Margrét Reynisdóttir skrifar

Jólin virðast svo sjálfsagður hluti af íslenskri menningu að maður gæti haldið að við hefðum alltaf haldið þau hátíðleg eins og við gerum í dag. Við tengjum þau við laufabrauð, smákökur, skammdegi, kirkjuferðir og ljós í gluggum í bæjum og þorpum um land allt.

Skoðun

Náungakærleikur á tímum há­tíða

Hanna Birna Valdimarsdóttir,Harpa Fönn Sigurjónsdóttir,Helga Edwardsdóttir og Sigríður Elín Ásgeirsdóttir skrifa

Jólin eru oft kölluð hátíð ljóss, friðar og kærleika. Þau eru tími samveru, gleði og væntinga og fyrir mörg fela þau í sér fallegar stundir, minningar og hlýju. Fyrir fólk sem býr við langvinn og ósýnileg veikindi geta hátíðarnar hins vegar verið afar krefjandi.

Skoðun

Hver borgar fyrir heim­sendinguna?

Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar

Heimsendingaþjónusta hefur aukist jafnt og þétt hérlendis sem og erlendis. Segja má að frá tímum heimsfaraldurs hafa orðið veruleg umskipti í dreifingu vöru og matvæla og eru þær orðnar fastur hluti af daglegu lífi margra í sífellt hraðara samfélagi.

Skoðun

Inn­viðir og öryggi í hættu í höndum ráð­herra

Magnús Guðmundsson skrifar

Innviðaráðherra ætlar ekki að verða við ósk Farice ehf, (Ríkisfyrirtæki sem á og rekur fjarskiptastrengi til útlanda) um að breyta fjarskiptalögum á þann veg að öryggi fjarskiptastrengja og helgunarsvæðis þeirra verði fulltryggt.

Skoðun

„Steraleikarnir“

Birgir Sverrisson skrifar

Enhanced Games, eða „Steraleikarnir“ ef svo mætti kalla þá munu að öllum líkindum fara fram í Las Vegas í Bandaríkjunum í maí 2026. Eins og staðan er núna munu alls 50 íþróttamenn keppa í sundi, frjálsum íþróttum og lyftingum.

Skoðun

Fínpússuð mann­vonska

Armando Garcia skrifar

Dómsmálaráðherra hefur rétt fyrir sér um eitt: ímynd ríkisstjórnarinnar er löskuð. Eftir áralanga og þrotlausa viðleitni við að villa um fyrir almenningi, kjósendum og alþjóðasamfélaginu, er gríman loksins að falla.

Skoðun

Fólkið sem hverfur...

Kristján Fr. Friðbertsson skrifar

Grjónagrautur sem stakri möndlu er bætt út í á síðustu stundu, svokallaður möndlugrautur, er vinsæll um jólin. “Morðtilraun!“ hugsa kannski vænisjúkir, því möndlur innihalda jú smávegis blásýru.

Skoðun

Gengið til friðar

Ingibjörg Haraldsdóttir og Elín Oddný Sigurðardóttir skrifa

Íslenskir friðarsinnar hafa efnt til friðargöngu niður Laugaveginn á Þorláksmessu síðastliðin 45 ár en fyrsta gangan var á farin árið 1980. Árlega tekur fjöldi fólks sér hlé frá jólastressinu til að leggja sitt af mörkum og taka undir kröfuna um frið og afvopnun í heiminum og eiga sannkallaða friðarstund.

Skoðun

Gerið Ást­hildi Lóu aftur að ráð­herra

Einar Steingrímsson skrifar

Svo virðist sem Guðmundur Ingi Kristinsson hafi ekki í hyggju að snúa aftur í mennta- og barnamálaráðuneytið, að minnsta kosti ekki í bráð. Því er nú rétti tíminn til að Ásthildur Lóa Þórsdóttir taki aftur við því.

Skoðun

Mót­mæli bænda í Brussel eru ekki sjónar­spil – þau eru við­vörun

Erna Bjarnadóttir skrifar

Þegar greint er frá mótmælum bænda í Brussel beina fjölmiðlar jafnan athyglinni að yfirborðinu: táragasi, kartöflukasti og brennandi dekkjum. Slíkar myndir selja fréttir, en segja lítið um kjarna málsins. Raunveruleg skilaboð mótmælanna eru margfalt dýpri – og snúast ekki um einstaka ákvörðun, heldur um kerfi sem hefur misst tengsl við þá sem bera það uppi.

Skoðun

Þegar gigtin stjórnar jólunum

Hrönn Stefánsdóttir skrifar

Fyrir marga eru jólin tími gleði, samveru og eftirvæntingar. Heimili fyllast af ilmi af jólabakstri, ljósum og tónlist við undirbúning jólanna. En fyrir fólk sem er með gigtarsjúkdóma geta jólin líka verið krefjandi tími – bæði líkamlega og andlega.

Skoðun

Full­veldi í fram­kvæmd

Eggert Sigurbergsson skrifar

Þegar sagan er skoðuð með baksýnisspegli verða sumar staðreyndir svo skýrar að þær stinga í augun. Í dag, þegar Ísland hefur loks tryggt sér formlega viðurkenningu sem strandríki í makríl með sögulegum samningi við Noreg, Bretland og Færeyjar, er vert að staldra við og spyrja einnar spurningar: Hvað ef?

Skoðun

Verður Flokkur fólksins að Flótta fólksins?

Júlíus Valsson skrifar

Traust er ein mikilvægasta auðlind stjórnmálaflokka. Það byggist ekki eingöngu á árangri í einstökum málum, heldur á samræmi milli stefnuskrár, kosningaloforða og athafna. Þetta á sérstaklega við mál er snerta fullveldi ríkisins, þar sem ákvarðanir geta haft varanleg áhrif á sjálfsákvörðunarrétt þjóðarinnar.

Skoðun

Fæðuöryggi sem innviðamál í breyttu alþjóðakerfi

Erna Bjarnadóttir skrifar

Síðustu ár hafa sýnt með skýrum hætti hversu viðkvæmar alþjóðlegar aðfangakeðjur geta verið þegar ytri aðstæður raskast. Heimsfaraldurinn og innrás Rússlands í Úkraínu leiddu til truflana á flutningum, orku, áburðarhráefnum og kornútflutningi sem höfðu bein og víðtæk áhrif á matvælakerfi ríkja um allan heim. Þessar truflanir leiddu huga fólks fljótt að því að fæðuöryggi væri ekki aðeins hagsmunamál framleiðenda heldur grundvallarinnviður sem hefði áhrif á stöðugleika samfélaga í heild.

Skoðun

Svona gerum við… fjár­magn til á­fengis- og vímuefnameðferðar aukið um 850 milljónir

Alma Möller skrifar

Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur, sem reyndar á árs afmæli í dag, er meðal áhersluatriða að fjármagna meðferðarúrræði vegna fíknivanda. Í heilbrigðisráðuneytinu hefur á árinu verið unnið með margvíslegum hætti að málefnum sem tengjast fíknivanda. Sérfræðingum heilbrigðisráðuneytis og Sjúkratrygginga sem og öllum samstarfsaðilum eru færðar þakkir fyrir frábært starf og samstarf á árinu.

Skoðun

Glugga­gægir fyrir innan gluggann. Gervigreindin lifnar við

Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar

Í íslenskri þjóðtrú er Gluggagægir saklaus, oft svolítið forvitinn hrekkjalómur. Hann laumast að glugganum til að sjá hvort eitthvað fýsilegt sé inni, helst hangikjöt eða laufabrauð. Hann er fyrir utan, við erum fyrir innan, og valdið er okkar, við getum alltaf dregið gardínurnar fyrir.

Skoðun