Bergmál Sara Oskarsson skrifar 17. september 2022 13:01 Á ári hverju deyja um 40 manns á Íslandi vegna sjálfsvíga og fyrir hvert sjálfsvíg eru áætlaðar um það bil 25 sjálfsvígstilraunir. Þetta þýðir um 1000 tilraunir á ári. Þeir einstaklingar sem eru á slíkri andlegri bjargbrún verða að teljast í virkri lífshættu. Þeirra á meðal eru börn. Geðheilbrigði er ein stærsta áskorun nútímans sem og framtíðarinnar. Ný hugsun; snemmtæk íhlutun í geðheilbrigðismálum er að ryðja sér til rúms í heiminum í dag. Rannsóknir á snemmtækri íhlutun sýna fram á að sú aðferðarfræði er mikilvæg fjárfesting fyrir samfélög og sparar fjármuni til lengri tíma. Þetta eru fyrirbyggjandi aðgerðir og þeim fylgir bæði félagslegur og hagrænn ábati fyrir þjóðir. Þröskuldar og biðlistar Í samþykktri aðgerðaáætlun frá 2018 til að fækka sjálfsvígum á Íslandi koma fram mikilvæg undirmarkmið sem starfshópurinn sem vann áætluna lagði til. Eitt þeirra er að auka aðgengi að lágþröskuldaþjónustu í nærumhverfi. Í rökstuðningnum fyrir þann lið segir: “Eitt brýnasta viðfangsefni stjórnvalda við að stuðla að því að fólk leiti sér aðstoðar við geðrænum vanda og glati ekki voninni um bata er að ryðja úr vegi hindrunum að því að þiggja hjálp, s.s. löngum biðtíma, kostnaði og flækjustigi innan og milli kerfa. Meðal þess sem nágrannaþjóðir okkar hafa gert í þessu skyni er að koma á fót lágþröskulda (low-threshold) úrræðum í nærumhverfi þar sem fólk með væg til miðlungs alvarleg geðræn einkenni getur fengið aðstoð s.s. netmeðferð, hópmeðferð og krísuviðtöl, án tilvísunar og endurgjalds.” Í áætluninni er lagt til að “sett verði á fót tilraunaverkefni milli ríkis og Reykjavíkurborgar í samvinnu við notendur um heildstæða ráðgjafarmiðstöð til að koma til móts við þarfir ungs fólks á aldrinum 16-25 ára á sviði líkamlegs heilbrigðis, geðheilbrigðis, náms og atvinnustuðnings og vímuefnavanda í anda „Headspace“ í Ástralíu.” Þetta var gert Þetta var gert. Af okkur, frjálsu félagasamtökunum sem nú reka Bergið. Bergið Headspace sem staðsett er við Suðurgötu 10 í Reykjavík er ókeypis, biðlistalaust stuðnings- og ráðgjafasetur fyrir ungt fólk upp að 25 ára aldri. Bergið hefur vaxið ásmegin síðan að dyrnar voru fyrst opnaðar fyrir 3 árum og á síðastliðnu ári hafa um 700 ungmenni sótt þjónustu til okkar í Bergið. Eitt spor innan tíðar sparar níu síðar Á ensku er stundum sagt: “A stitch in time, saves nine” sem mætti þýða sem “eitt spor innan tíðar sparar níu síðar”. Bergið uppfyllir þá snemmtæku íhutun sem kallað er eftir í aðgerðaráætluninni og er nú þegar orðið mikilvægur hluti af kerfinu. Unga fólkið sem leitar til Bergsins kemur oftast af eigin frumkvæði en mörgu þeirra er einnig vísað til okkar annars staðar að úr kerfunum. Geðsvið Landspítala, Heilsugæslan, Barnavernd, félagsþjónustan og fleiri eru duglegir við að vísa einstaklingum til okkar. Árangur Bergsins er ótvíræður og sýna gögnin okkar að unga fólkinu líður marktækt betur eftir að hafa þegið þjónustuna. Bergið hefur nú þegar sannað gildi sitt og sinnir af krafti snemmtækri íhlutun án þröskulda og án biðlista. Málefni Bergsins Bergið hefur nú slitið barnsskónum. Styrkir og frjáls framlög hafa haldið starfsseminni á floti fram að þessu en nú er komið að tímamótum. Til þess að Bergið geti haldið áfram að bjóða unga fólkinu okkar upp á þessa mikilvægu þjónustu þarf tryggingu fyrir langtímafjármagni nú þegar. Bergið verður að fá fast og stabílt fjármagn ef að úrræðið á að haldast opið. Það er auðvitað á ábyrgð stjórnvalda að svo verði, enda er umrædd aðgerðaráætlun til að fækka sjálfsvígum á þeirra borði og ábyrgðarsviði. Sambærilegar þjónustur fá umtalsverðan stuðning frá hinu opinbera í mörgum löndum sem við berum okkur saman við. Eins og Headspace í Ástralíu og í Danmörku, Jigsaw á Írlandi og Foundry í Kanada. Sárara en tárum taki Staðreyndin er sú að í dag höfum við enga tryggingu fyrir fjárhagsstuðningi frá hinu opinbera. Og klukkan tifar.. Það væri sárara en tárum taki ef að Bergið þyrfti að skella í lás á næstu mánuðum vegna skorts á fjármagni og að þjónustan yrði ekki lengur í boði fyrir allt það unga fólk sem þarf nauðsynlega á úrræðinu að halda. Við erum að sýna fram á árangur, við erum til staðar fyrir ungt fólk á Íslandi og við viljum - og verðum að halda því áfram. Dagur unga fólksins Í dag laugardaginn 17. september höldum við hátíð í Berginu Headspace í samstarfi við Fund fólksins í tilefni þess að fjögur ár eru frá stofnun samtakanna sem reka úrræðið. Við bjóðum öll velkomin til okkar á hátíðina sem hefst í höfuðstöðvum Bergsins að Suðurgötu 10 í Reykjavík. Skemmtiganga verður gengin frá Suðurgötu 10 í Reykjavík að Norræna Húsinu þar sem tónleikar verða haldnir. Þetta verður frábær viðburður þar sem við ætlum að njóta lífsins, hafa gaman og gleðjast með ungu fólki, vinum og fjölskyldu. Húsið opnar 15:00 Gangan hefst 16:00 Tónleikar verða frá 16:30-17:30 Vekjum saman athygli á mikilvægi andlegri vellíðan hjá ungu fólki. Við hvetjum sem flest ungt fólk til að mæta í gönguna og öll velkomin á tónleikana. Hlökkum til að sjá ykkur og finna stuðninginn frá ykkur! #Bunga17 #Bergið Höfundur er stjórnarformaður Bergsins og varaþingmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Félagasamtök Geðheilbrigði Sara Oskarsson Mest lesið Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Jesús who? Atli Þórðarson skrifar Skoðun Opið bréf til Miðflokksmanna Snorri Másson skrifar Skoðun Lesskilningur eða lesblinda??? Jóhannes Jóhannesson skrifar Skoðun Henti Íslandi undir strætisvagninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Forvarnateymi grunnskóla – góð hugmynd sem má ekki sofna Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Opnum Tröllaskagann Helgi Jóhannsson skrifar Skoðun Ávinningur af endurhæfingu – aukum lífsgæðin Ólafur H. Jóhannsson skrifar Skoðun Hefur þú heyrt þetta áður? Stefnir Húni Kristjánsson skrifar Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason skrifar Skoðun Áfram gakk – með kerfisgalla í bakpokanum Harpa Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson skrifar Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Á ári hverju deyja um 40 manns á Íslandi vegna sjálfsvíga og fyrir hvert sjálfsvíg eru áætlaðar um það bil 25 sjálfsvígstilraunir. Þetta þýðir um 1000 tilraunir á ári. Þeir einstaklingar sem eru á slíkri andlegri bjargbrún verða að teljast í virkri lífshættu. Þeirra á meðal eru börn. Geðheilbrigði er ein stærsta áskorun nútímans sem og framtíðarinnar. Ný hugsun; snemmtæk íhlutun í geðheilbrigðismálum er að ryðja sér til rúms í heiminum í dag. Rannsóknir á snemmtækri íhlutun sýna fram á að sú aðferðarfræði er mikilvæg fjárfesting fyrir samfélög og sparar fjármuni til lengri tíma. Þetta eru fyrirbyggjandi aðgerðir og þeim fylgir bæði félagslegur og hagrænn ábati fyrir þjóðir. Þröskuldar og biðlistar Í samþykktri aðgerðaáætlun frá 2018 til að fækka sjálfsvígum á Íslandi koma fram mikilvæg undirmarkmið sem starfshópurinn sem vann áætluna lagði til. Eitt þeirra er að auka aðgengi að lágþröskuldaþjónustu í nærumhverfi. Í rökstuðningnum fyrir þann lið segir: “Eitt brýnasta viðfangsefni stjórnvalda við að stuðla að því að fólk leiti sér aðstoðar við geðrænum vanda og glati ekki voninni um bata er að ryðja úr vegi hindrunum að því að þiggja hjálp, s.s. löngum biðtíma, kostnaði og flækjustigi innan og milli kerfa. Meðal þess sem nágrannaþjóðir okkar hafa gert í þessu skyni er að koma á fót lágþröskulda (low-threshold) úrræðum í nærumhverfi þar sem fólk með væg til miðlungs alvarleg geðræn einkenni getur fengið aðstoð s.s. netmeðferð, hópmeðferð og krísuviðtöl, án tilvísunar og endurgjalds.” Í áætluninni er lagt til að “sett verði á fót tilraunaverkefni milli ríkis og Reykjavíkurborgar í samvinnu við notendur um heildstæða ráðgjafarmiðstöð til að koma til móts við þarfir ungs fólks á aldrinum 16-25 ára á sviði líkamlegs heilbrigðis, geðheilbrigðis, náms og atvinnustuðnings og vímuefnavanda í anda „Headspace“ í Ástralíu.” Þetta var gert Þetta var gert. Af okkur, frjálsu félagasamtökunum sem nú reka Bergið. Bergið Headspace sem staðsett er við Suðurgötu 10 í Reykjavík er ókeypis, biðlistalaust stuðnings- og ráðgjafasetur fyrir ungt fólk upp að 25 ára aldri. Bergið hefur vaxið ásmegin síðan að dyrnar voru fyrst opnaðar fyrir 3 árum og á síðastliðnu ári hafa um 700 ungmenni sótt þjónustu til okkar í Bergið. Eitt spor innan tíðar sparar níu síðar Á ensku er stundum sagt: “A stitch in time, saves nine” sem mætti þýða sem “eitt spor innan tíðar sparar níu síðar”. Bergið uppfyllir þá snemmtæku íhutun sem kallað er eftir í aðgerðaráætluninni og er nú þegar orðið mikilvægur hluti af kerfinu. Unga fólkið sem leitar til Bergsins kemur oftast af eigin frumkvæði en mörgu þeirra er einnig vísað til okkar annars staðar að úr kerfunum. Geðsvið Landspítala, Heilsugæslan, Barnavernd, félagsþjónustan og fleiri eru duglegir við að vísa einstaklingum til okkar. Árangur Bergsins er ótvíræður og sýna gögnin okkar að unga fólkinu líður marktækt betur eftir að hafa þegið þjónustuna. Bergið hefur nú þegar sannað gildi sitt og sinnir af krafti snemmtækri íhlutun án þröskulda og án biðlista. Málefni Bergsins Bergið hefur nú slitið barnsskónum. Styrkir og frjáls framlög hafa haldið starfsseminni á floti fram að þessu en nú er komið að tímamótum. Til þess að Bergið geti haldið áfram að bjóða unga fólkinu okkar upp á þessa mikilvægu þjónustu þarf tryggingu fyrir langtímafjármagni nú þegar. Bergið verður að fá fast og stabílt fjármagn ef að úrræðið á að haldast opið. Það er auðvitað á ábyrgð stjórnvalda að svo verði, enda er umrædd aðgerðaráætlun til að fækka sjálfsvígum á þeirra borði og ábyrgðarsviði. Sambærilegar þjónustur fá umtalsverðan stuðning frá hinu opinbera í mörgum löndum sem við berum okkur saman við. Eins og Headspace í Ástralíu og í Danmörku, Jigsaw á Írlandi og Foundry í Kanada. Sárara en tárum taki Staðreyndin er sú að í dag höfum við enga tryggingu fyrir fjárhagsstuðningi frá hinu opinbera. Og klukkan tifar.. Það væri sárara en tárum taki ef að Bergið þyrfti að skella í lás á næstu mánuðum vegna skorts á fjármagni og að þjónustan yrði ekki lengur í boði fyrir allt það unga fólk sem þarf nauðsynlega á úrræðinu að halda. Við erum að sýna fram á árangur, við erum til staðar fyrir ungt fólk á Íslandi og við viljum - og verðum að halda því áfram. Dagur unga fólksins Í dag laugardaginn 17. september höldum við hátíð í Berginu Headspace í samstarfi við Fund fólksins í tilefni þess að fjögur ár eru frá stofnun samtakanna sem reka úrræðið. Við bjóðum öll velkomin til okkar á hátíðina sem hefst í höfuðstöðvum Bergsins að Suðurgötu 10 í Reykjavík. Skemmtiganga verður gengin frá Suðurgötu 10 í Reykjavík að Norræna Húsinu þar sem tónleikar verða haldnir. Þetta verður frábær viðburður þar sem við ætlum að njóta lífsins, hafa gaman og gleðjast með ungu fólki, vinum og fjölskyldu. Húsið opnar 15:00 Gangan hefst 16:00 Tónleikar verða frá 16:30-17:30 Vekjum saman athygli á mikilvægi andlegri vellíðan hjá ungu fólki. Við hvetjum sem flest ungt fólk til að mæta í gönguna og öll velkomin á tónleikana. Hlökkum til að sjá ykkur og finna stuðninginn frá ykkur! #Bunga17 #Bergið Höfundur er stjórnarformaður Bergsins og varaþingmaður.
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar