Þétting í þágu hverra? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar 10. maí 2025 08:02 Umræða síðustu mánuði um húsnæðisuppbyggingu í Reykjavík hefur verið áhugaverð, áhlaupið á Reykjavíkurborg er markvisst, þaulhugsað – Sjálfstæðisflokkurinn bæði á þingi og sveit, Samtök Iðnaðarins, Hádegismóar, Viðskiptablaðið, sumir uppbyggingaraðilar og núna síðast í gær fulltrúi verkalýðshreyfingarinnar og bæjarstjóri næst fjölmennasta sveitafélags landsins, sem hefur á síðustu árum farið óvarlega með takmarkað byggingaland sitt. Skilaboðin eru þau sömu á öllum stöðum, þétting byggðar sé komin í þrot, tími ofurþéttingar sé liðin, engar lóðir séu til staðar í Reykjavík, lóðaskortur hamli uppbyggingu, lóðaskortur sé ástæða hás íbúðaverðs, lóðaskortur sé orsök húsnæðiskrísunnar því verði að brjóta nýtt land í jaðri byggðar að byggja, það land er ódýrt, ódýrara sé að byggja á ódýru landi, þá lækkar húsnæðisverð, þá lækkar lóðaverð – Vaxtamörkin verði að endurskoða strax. Kunnugleg orðræða - það er staðreynd að ef hlutirnir eru sagðir nógu oft þá fer fólk að trúa þeim. Lítið hefur farið fyrir rökum í umræðunni um hvers vegna við þéttum byggð. Hvers vegna er betra að byggja borgarsamfélög inná við? Í þágu hverra er þétting byggðar? Þétting í borg - fyrir mannlíf og öflugri hverfi Þétting byggðar þéttir fólki saman sem aftur eykur lífsgæði þeirra sem búa saman. Sameignleg svæði laða að sér fleira fólk sem aftur skapar grundvöll fyrir blómlega þjónustu og atvinnulíf. Mannlíf er uppspretta fyrir tækifæri til að skapa hágæða borgarumhverfi sem laðar að sér enn fleira fólk, fjárfestingu, fyrirtæki og stofnanir. Maður er manns gaman og hægt er að vinna gegn meinsemd 21. aldar, einmanaleika, með þéttingu byggðar og fjölbreyttu búsetuformi. Þétting innan gróinna hverfa eflir byggðina sem fyrir er, getur aukið félagslega fjölbreytni, ýtir undir sjálfbærni hverfanna þannig að jafnvægi ólíkra aldurshópa er tryggt. Einmitt til að koma í veg fyrir að einn hópur íbúa verður of fámennur eða of fjölmennur eins og gerðist í Grafarvogi en þá þurfti að loka grunnskóla og leikskóla vegna of fárra barna sem er erfitt verkefni. Við þéttum byggð í þágu fólksins, til að efla mannlífið, til að styrkja verslun, þjónustu og stöndugt atvinnulíf. Þannig tryggjum við sjálfbærni hverfanna í borginni, tryggjum félagslega fjölbreytni og spornum gegn einmannaleika. Þétting í borg - fyrir betri nýtingu sameignlegra gæða og fjármuna Þétting byggðar nýtir betur takmörkuð sameiginleg gæði í eigu okkar allra - gæði eins og borgarland, mannvirki, samgönguæðar. Stærsta fjárfesting sveitafélaga er í mannvirkjum sem tengjast gatna- og veitukerfi, leik- og grunnskólum, íþróttamannvirkjum, göngu- og hjólastígum og grænum svæðum. Aukin nýfjárfesting kallar á umfangsmeiri rekstur. Með því að þétta í borg er hægt að nýta betur það húsnæði sem fyrir er, lengja í líftíma þess og notast við þá innviði sem búið er að fjárfesta í og forgangsraða fjármagni í önnur brýn verkefni. Borgarsjóður er ekki botnlaus. Við þéttum byggð til að fara vel með sameiginleg, takmörkuð gæði okkar Reykvíkinga og um leið kljást við loftslagsbreytingar, minnka kolefnissporið í þágu komandi kynslóða. Þétting í borg – forsenda fyrir hágæða almenningssamgöngur og betri loftgæði Við þéttum byggð til að draga úr umferð, bæta loftgæðin en á liðnu kjörtímabili hefur íbúum á höfuðborgarsvæðinu fjölgað mikið. Fleira fólk – fleiri bílar. Talið er að um 70 bílar bætist við götur höfuðborgarsvæðis á viku, tæplega 4.000 bílar á ári eða rúmlega 15.000 þúsund bílar á kjörtímabili. Það kannast allir við stóra stoppið í Ártúnsbrekku samhliða þungri umferð á háannatíma inn og út úr borginni. Besta leiðin til að draga úr umferð er að forgangsraða í þágu í almenningssamganga - Borgarlínu, strætó og annarra vistvænna ferðamáta. Um leið skapar það pláss á götum fyrir þau sem þurfa notast við bíl. Með því að draga úr umferð, bjóða upp á hágæða almenningssamgöngur verða loftgæðin betri en svifryk ógnar sérstaklega heilsu barna, eldra fólks og fólks með undirliggjandi sjúkdóma. Með þéttingu skapast forsendur fyrir vistvænar og sterkar almenningssamgöngur – val verður til fyrir þau sem óska eftir að notast við fjölbreytta ferðamáta og almenningssamgöngur inn í sinn hversdagsleika og um leið skilja bílinn eftir heima. Þétting í þágu samfélagsins – í þágu fólksins Það er vandasamt að byggja borgir inná við. Þrengt er að umferð, útlit skapar umræðu, það sem einum þykir flott, finnst öðrum ljótt og svo eru það gæðin. Þau skipta máli og já mistök hafa verið gerð. Af þeim þarf að læra, skapa skýrari viðmið, verklags- og vinnureglur - gæði umfram magn. Víða hefur tekist vel til. Yngra fólk vill búa þétt, vill hafa val um skilja einkabílinn heima, deilt inngarði með nágrönnum í grillveislu og gengið í búðina. Svo eru aðrir sem vilja sér garð, eiga ökutæki til að leika sér á, vilja vera í jaðri byggðar, stutt frá útvistarsvæðum. Eitt þarf ekki að útiloka annað. Við þéttum byggð í þágu samfélagslegra hagsmuna - fyrir fólk. Höfundur er varaborgarfulltrúi í Samfylkingarinnar í Reykjavík Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sara Björg Sigurðardóttir Byggðamál Húsnæðismál Reykjavík Skipulag Borgarstjórn Mest lesið Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Sjá meira
Umræða síðustu mánuði um húsnæðisuppbyggingu í Reykjavík hefur verið áhugaverð, áhlaupið á Reykjavíkurborg er markvisst, þaulhugsað – Sjálfstæðisflokkurinn bæði á þingi og sveit, Samtök Iðnaðarins, Hádegismóar, Viðskiptablaðið, sumir uppbyggingaraðilar og núna síðast í gær fulltrúi verkalýðshreyfingarinnar og bæjarstjóri næst fjölmennasta sveitafélags landsins, sem hefur á síðustu árum farið óvarlega með takmarkað byggingaland sitt. Skilaboðin eru þau sömu á öllum stöðum, þétting byggðar sé komin í þrot, tími ofurþéttingar sé liðin, engar lóðir séu til staðar í Reykjavík, lóðaskortur hamli uppbyggingu, lóðaskortur sé ástæða hás íbúðaverðs, lóðaskortur sé orsök húsnæðiskrísunnar því verði að brjóta nýtt land í jaðri byggðar að byggja, það land er ódýrt, ódýrara sé að byggja á ódýru landi, þá lækkar húsnæðisverð, þá lækkar lóðaverð – Vaxtamörkin verði að endurskoða strax. Kunnugleg orðræða - það er staðreynd að ef hlutirnir eru sagðir nógu oft þá fer fólk að trúa þeim. Lítið hefur farið fyrir rökum í umræðunni um hvers vegna við þéttum byggð. Hvers vegna er betra að byggja borgarsamfélög inná við? Í þágu hverra er þétting byggðar? Þétting í borg - fyrir mannlíf og öflugri hverfi Þétting byggðar þéttir fólki saman sem aftur eykur lífsgæði þeirra sem búa saman. Sameignleg svæði laða að sér fleira fólk sem aftur skapar grundvöll fyrir blómlega þjónustu og atvinnulíf. Mannlíf er uppspretta fyrir tækifæri til að skapa hágæða borgarumhverfi sem laðar að sér enn fleira fólk, fjárfestingu, fyrirtæki og stofnanir. Maður er manns gaman og hægt er að vinna gegn meinsemd 21. aldar, einmanaleika, með þéttingu byggðar og fjölbreyttu búsetuformi. Þétting innan gróinna hverfa eflir byggðina sem fyrir er, getur aukið félagslega fjölbreytni, ýtir undir sjálfbærni hverfanna þannig að jafnvægi ólíkra aldurshópa er tryggt. Einmitt til að koma í veg fyrir að einn hópur íbúa verður of fámennur eða of fjölmennur eins og gerðist í Grafarvogi en þá þurfti að loka grunnskóla og leikskóla vegna of fárra barna sem er erfitt verkefni. Við þéttum byggð í þágu fólksins, til að efla mannlífið, til að styrkja verslun, þjónustu og stöndugt atvinnulíf. Þannig tryggjum við sjálfbærni hverfanna í borginni, tryggjum félagslega fjölbreytni og spornum gegn einmannaleika. Þétting í borg - fyrir betri nýtingu sameignlegra gæða og fjármuna Þétting byggðar nýtir betur takmörkuð sameiginleg gæði í eigu okkar allra - gæði eins og borgarland, mannvirki, samgönguæðar. Stærsta fjárfesting sveitafélaga er í mannvirkjum sem tengjast gatna- og veitukerfi, leik- og grunnskólum, íþróttamannvirkjum, göngu- og hjólastígum og grænum svæðum. Aukin nýfjárfesting kallar á umfangsmeiri rekstur. Með því að þétta í borg er hægt að nýta betur það húsnæði sem fyrir er, lengja í líftíma þess og notast við þá innviði sem búið er að fjárfesta í og forgangsraða fjármagni í önnur brýn verkefni. Borgarsjóður er ekki botnlaus. Við þéttum byggð til að fara vel með sameiginleg, takmörkuð gæði okkar Reykvíkinga og um leið kljást við loftslagsbreytingar, minnka kolefnissporið í þágu komandi kynslóða. Þétting í borg – forsenda fyrir hágæða almenningssamgöngur og betri loftgæði Við þéttum byggð til að draga úr umferð, bæta loftgæðin en á liðnu kjörtímabili hefur íbúum á höfuðborgarsvæðinu fjölgað mikið. Fleira fólk – fleiri bílar. Talið er að um 70 bílar bætist við götur höfuðborgarsvæðis á viku, tæplega 4.000 bílar á ári eða rúmlega 15.000 þúsund bílar á kjörtímabili. Það kannast allir við stóra stoppið í Ártúnsbrekku samhliða þungri umferð á háannatíma inn og út úr borginni. Besta leiðin til að draga úr umferð er að forgangsraða í þágu í almenningssamganga - Borgarlínu, strætó og annarra vistvænna ferðamáta. Um leið skapar það pláss á götum fyrir þau sem þurfa notast við bíl. Með því að draga úr umferð, bjóða upp á hágæða almenningssamgöngur verða loftgæðin betri en svifryk ógnar sérstaklega heilsu barna, eldra fólks og fólks með undirliggjandi sjúkdóma. Með þéttingu skapast forsendur fyrir vistvænar og sterkar almenningssamgöngur – val verður til fyrir þau sem óska eftir að notast við fjölbreytta ferðamáta og almenningssamgöngur inn í sinn hversdagsleika og um leið skilja bílinn eftir heima. Þétting í þágu samfélagsins – í þágu fólksins Það er vandasamt að byggja borgir inná við. Þrengt er að umferð, útlit skapar umræðu, það sem einum þykir flott, finnst öðrum ljótt og svo eru það gæðin. Þau skipta máli og já mistök hafa verið gerð. Af þeim þarf að læra, skapa skýrari viðmið, verklags- og vinnureglur - gæði umfram magn. Víða hefur tekist vel til. Yngra fólk vill búa þétt, vill hafa val um skilja einkabílinn heima, deilt inngarði með nágrönnum í grillveislu og gengið í búðina. Svo eru aðrir sem vilja sér garð, eiga ökutæki til að leika sér á, vilja vera í jaðri byggðar, stutt frá útvistarsvæðum. Eitt þarf ekki að útiloka annað. Við þéttum byggð í þágu samfélagslegra hagsmuna - fyrir fólk. Höfundur er varaborgarfulltrúi í Samfylkingarinnar í Reykjavík
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun