„Breskir her­menn geta séð um sig sjálfir“

Hann sagði þó, að virðist í spaugi, að ef Rússar myndu ráðast aftur inn í Úkraínu með breska hermenn þar, gætu breskir hermenn séð um sig sjálfir.

„Gætu þið staðið einir gegn Rússum?“ spurði Trump svo.

Þetta sagði Trump í Hvíta húsinu, þar sem hann fundaði með Keir Starmer, forsætisráðherra Bretlands. Fyrr í vikunni sótti Emmanuel Macron, forseti Frakklands, Trump heim. Kaja Kallas, utanríkisráðherra Evrópusambandsins, fór einnig til Washington DC í vikunni og átti hún að hitta Marco Rubio, utanríkisráðherra Bandaríkjanna. Hann hætti þó við fundinn á síðustu stundu.

Ráðamenn í Evrópu hafa haft verulegar áhyggjur af viðræðum Bandaríkjamanna við Rússa og ýmsum blammeringum Trump og embættismanna hans í garð Evrópu á undanförnum vikum.

Sjá einnig: Húðskammaði ráðamenn í Evrópu

Til marks um áhyggjurnar í Evrópu sagði væntanlegur kanslari Þýskalands á dögunum að Evrópa þyrfti sjálfstæði frá Bandaríkjunum. Var það meðal annars eftir það að JD Vance, varaforseti Bandaríkjanna, og Elon Musk, auðugasti maður heims og náinn ráðgjafi Trumps, lýstu yfir stuðningi við hinn umdeilda hægri flokk AfD í Þýskalandi.

Þá lýsti Trump því yfir í gær að hann ætlaði að setja umfangsmikla tolla á vörur frá Evrópu og að Evrópusambandið hefði verið stofnað til að koma höggi á Bandaríkin og hafa fé af Bandaríkjamönnum

Ítrekaði þörf á varanlegum frið

Eins og áður segir ræddu þeir Trump og Starmer um mögulega friðargæslu í Úkraínu, ef og eftir að samningar nást.

Ráðamenn í Bretlandi og Frakklandi hafa sagt að þeir séu tilbúnir til þess að senda hermenn til Úkraínu þar sem þeir eigi að sinna friðargæslu, náist samkomulag um að binda enda á stríðið. Starmer hefur þó sagt að það muni verða mjög erfitt án stuðnings Bandaríkjanna.

Sjá einnig: Engin friðargæsla án aðstoðar frá Bandaríkjamönnum

Á fundinum með Trump ítrekaði Starmer að mögulegt friðarsamkomulag yrði að vera þess eðlis að það entist.

Úkraínumenn hafa ítrekað sagt að friðarsamkomulagi þurfi að fylgja góðar og bindandi öryggistryggingar, til að tryggja að Rússar verji ekki næstu árum í að byggja upp heri sína á nýjan leik og gera aðra innrás.

Selenskí hefur varað við því að án aðkomu Bandaríkjanna eigi ríki Evrópu erfitt með að veita Úkraínumönnum góðar öryggistryggingar.

Sjá einnig: Eykur fjár­út­lát í herinn til muna vegna „hættulegra nýrra tíma“

Án slíkra ráðstafana er, eins og áður hefur komið fram, fátt sem kemur í veg fyrir að Rússar byggi upp her sinn að nýju á nokkrum árum og geri aftur innrás í Úkraínu. Rússar væru í betri stöðu en Úkraínumenn til að byggja upp efnahag sinn og her á nýjan leik, vegna þeirra miklu skemmda sem árásir Rússa hafa valdið í Úkraínu.

Erfitt gæti verið fyrir Úkraínu að stöðva aðra innrás við slíkar kringumstæður.

Úkraínumenn óttast líka að án góðra öryggistrygginga muni reynast erfitt að fá þá fjölmörgu Úkraínumenn sem hafa flúið land aftur heim.

Trump var ekki tilbúinn til að lýsa því yfir að Bandaríkin myndu koma að öryggistryggingum í Úkraínu og gaf í skyn að samkomulag sem hann og Vólódímír Selenskí, forseti Úkraínu, munu skrifa undir á morgun muni duga. Það samkomulag snýr meðal annars að fjárfestingum í námu-, olíu og gasvinnslu í Úkraínu.

„Við erum bakhjarl því við verðum þarna. Við verðum vinnandi í landinu.“

Trump sagðist hafa þekkt Vladimír Pútín, forseta Rússlands, um langt skeið og sagðist viss um að Pútín myndi standa við mögulegt friðarsamkomulag um Úkraínu.

Hann sagðist tala fyrir sig og Pútín þegar hann sagði að þeir vildu binda enda á blóðsúthellingarnar. Þá sagði Trump að Úkraínumenn myndu ekki fá inngöngu í Atlantshafsbandalagið og að sú viðleitni hefði leitt til innrásarinnar.

Það er eitthvað sem Trump hefur sagt áður en fátt benti til þess að Úkraínumenn hefðu nokkurn áhuga á aðild að NATO áður en Rússar réðust fyrst inn í ríkið árið 2014.

Kajaa Kallas, áðurnefndur utanríkisráðherra ESB, sagði í kvöld að Trump væri að enduróma rússneskan áróður. Hún var áður forsætisráðherra Eistlands og ítrekaði að ekkert ríki NATO hefði nokkurn tímann ráðist á Rússland.

„Af hverju erum við í NATO? Af því að við erum hrædd við Rússland. Og það eina sem í rauninni hjálpar, eina öryggistryggingin sem virkar, er NATO-regnhlífin," sagði Kallas.

„Sagði ég það“

Á einum tímapunkti var Trump spurður hvort hann væri enn þeirrar skoðunar að Selenskí væri einræðisherra. Það er eitthvað sem Trump hefur nokkrum sinnum sagt og skrifað á undanfarinni viku, eftir að Selenskí neitaði að skrifa undir fyrsta samninginn frá Bandaríkjunum um eignarhald yfir auðlindum Úkraínu.

„Einræðisherra án kosninga, Selenskí væri hollt að drífa sig eða hann mun ekki hafa ríki mikið lengur," er meðal þess sem Trump sagði.

Þegar Trump var spurður út í ummælin lét hann sem hann vissi ekki af þeim.

Friður næst bráðum, eða ekki

Á blaðamannafundi eftir fund Trumps og Starmers sagði bandaríski forsetinn að samkomulag um frið í Úkraínu myndi mögulega nást bráðum en einnig kæmi til greina að ekkert samkomulag myndi nást. Starmer sagði þá að friðurinn mætti ekki verðlauna árásaraðilann, Rússland.

Friðurinn yrði að vera þess eðlis að Pútín gæti ekki snúið aftur „til að fá sér ábót“.

Starmer ítrekaði að Bretar væru tilbúnir til að senda hermenn og hergögn til Úkraínu til að tryggja friðinn. Hann sagði að Bandaríkin og Bretland myndu halda áfram að vera helstu bandamenn hvors annars.

Þá þakkaði hann Trump fyrir að þiggja boð frá Karli konungi um formlega heimsókn til Bretlands.

Úkraínumenn með áhyggjur

Wall Street Journal segir nýleg ummæli Steve Witkoff, sérstaks erindreka Trumps, um að viðræður milli Bandaríkjanna og Rússlands um Úkraínu muni taka mið af viðræðum í Instabúl í Tyrklandi frá árinu 2022, skömmu eftir innrás Rússa í Úkraínu, hafa valdið áhyggjum í Kænugarði.

Áhyggjur Úkraínumanna snúa að því að þeir óttast að Witkoff virðist hafa trúað ítrekuðum en röngum yfirlýsingum ráðamanna í Rússlandi um að samningar hafi næstum því legið fyrir á þessum tíma. Úkraínumenn hafi verið þvingaðir af ráðamönnum Vesturlanda, og þá sérstaklega Boris Johnson, þáverandi forsætisráðherra Bretlands, til að hætta við.

Bæði Selenskí og Johnson segja þetta þvælu og hefur Selenskí sagt að hann hafi stöðvað viðræðurnar þegar ódæði rússneskra hermanna í Bucha, norður af Kænugarði, litu dagsins ljós.

Pútín hefur ítrekað krafist þess að framtíðarviðræður byggi á samningsdrögum frá viðræðunum í Istanbúl.

Í einföldu máli sneru þær að því að Úkraínumenn myndu skuldbinda sig til að minnka her sinn verulega, meina erlendum hermönnum aðgang að Úkraínu og taka ekki við vopnum frá öðrum ríkjum. Komi aftur til átaka hefðu Rússar þá einnig neitunarvald um það hvort önnur ríki mætu koma Úkraínumönnum til aðstoðar, samkvæmt samningsdrögunum frá Istanbúl.

Rússar kröfðust þess einnig að rússneska yrði opinbert tungumál Úkraínu og að lögum og reglum landsins yrði breytt verulega.

WSJ hefur eftir heimildarmanni sem þekkir Witkoff að ummælum hans hafi ekki verið ætlað að styðja þá afstöðu Rússa að Úkraínumenn eigi að afvopnast eða að Rússar ættu að hafa áðurnefnt neitunarvald.