Tankurinn og bíllinn Hallgrímur Helgason skrifar 12. júní 2007 01:30 Örlögin sendu mig í búðir í leit að litlum ísskáp. Ég fann einn á 20.000 krónur. Ágætis græja á viðunandi verði. Á heimleið kom ég við í matvöruverslun og keypti inn fyrir helgina: Fjögurra daga skammt fyrir fjögurra manna fjölskyldu. Pokarnir tveir plús bleijur og morgunkorn kostuðu 10.000 krónur. Samt nægði varningurinn ekki til að fylla nýja ísskápinn. Til þess hefði þurft aðra eins ferð. Fyrir tilviljun komst ég að því að á Íslandi okkar daga kostar jafn mikið að fylla ísskápinn og ísskápurinn sjálfur kostar. Segir þetta ekki allt sem segja þarf um hátt matarverð á Íslandi? Raftæki – matvara 5 - 0Eitt sinn voru raftæki dýr á Íslandi. Í bernsku minni var talað um þvottavélar eins og nú er talað um jeppa. Uppþvottavélar voru aðeins til á allra bestu heildsalaheimilum. Við fengum okkar fyrstu árið sem ég tók bílpróf. Fólk skipti um ísskápa á tveggja kynslóða fresti. Stórir og feitir Buick-lagaðir stríðsára-ísskápar stóðu vaktina í fjölskyldueldhúsinu mann fram af manni eins og minnisvarðar um matinn hennar mömmu. Nú skokka menn í Elko og Byko og kaupa sér nýjan í hverri viku. Hann kostar lítið meir en matarkarfan. Á undanförnum árum hefur eitthvað gerst í verslun með raftæki hér á landi sem ekki hefur gerst í verslun með matvöru. Hvað það er nákvæmlega treysti ég mér ekki til að segja, en hin nöturlega niðurstaða er staðreynd engu að síður sú að ísskápurinn er orðinn jafn dýr og maturinn sem hann hýsir. Það kostar ísskáp að fylla ísskáp. Við eyðum andvirði tveggja lítilla ísskápa í matarinnkaup á hverjum mánuði. Senn hlýtur að koma að því að Bónus bjóði upp á áfylltan ísskáp í sellófani: Helgarpakkinn — með lambalæri, kjúklingi, grænmetiskörfu, fjórum lítrum af mjólk og tveimur af ís. Eitthvað myndu menn segja ef bensínverð væri svo hátt að það kostaði andvirði bílsins að fylla tankinn. "1.400.000 krónur" að fylla Skoda Octavia en "3.600.000" að fylla Honda CRV. Hvers vegna látum við þetta rugl viðgangast ár eftir ár á okkar annars góða landi? Hvenær ætlar einhver stjórnmálamaður, einhver stjórn, að taka á þessu af alvöru? Áfram fornöld – ekkert stoppNýr landbúnaðarmálaráðherra er greinilega ekki maðurinn. Hann vill engar breytingar á landbúnaðarkerfinu og tollaumhverfi þess, sem flestir hugsandi menn eru sammála um að nauðsynlegar séu til þess að ná matarverðinu niður. Búið er að semja við bændur, segir ráðherrann, og ekki hægt að rjúfa þá samnninga. Gallinn er bara sá að það er ALLTAF búið að semja við bændur. Í þessum málum eru ekki gerðar fimm ára áætlanir í stíl Stalíns heldur sjö ára áætlanir. Og sá síðasti þessara samninga var undirritaður sjö mínútum fyrir síðustu kosningar, af sjálfum höfuðdýrlingi hæsta matarverðs í heimi, Heilögum Guðna Ágústssyni, og manni sem enn er fjármálaráðherra en var eitt sinn með mér í brúarvinnu og ætti því að teljast jafnaldri minn, en gekk þarna í bland við tröllin og batt okkur í ullarhelsið til ársins 2014. "16.4 milljarðar til bænda fram til ársins 2014," hét það í fréttum. "Djöfull er ég orðin þreytt á að búa í landi sem eyðir meiru í sauðfé en menntun" voru viðbrögð einnar af landsins bestu bloggmeyja. Jafnvel þótt manns eigin kynslóð sé loks komin til valda breytir það engu. Nei, fornöldinni skal viðhaldið með samningum sem ná FRAM Á ÞARNÆSTA kjörtímabil. Hverjum dettur í hug að gera ráð fyrir óbreytanlegu kerfi til sjö ára í hvaða starfsgrein sem er á okkar hraðskreiðu tölvutíð? Hver tæki nú mark á "Samningi um niðurhal og innsendingarvernd í tölvusamskiptum" frá árinu 2000? Ísskápurinn hefur talað. Skilaboðin eru skýr. Verð á matvöru á Íslandi er alþjóðlegur brandari. Forvitnilegt væri að fá samanburðartölur úr öðrum löndum. Hvað kostar ísskápurinn á Indlandi og hvað kostar að fylla hann? Þetta gæti orðið hin nýja Big Mac-vísitala. Þó er greinilegt á öllu að verð á raftækjum er í takt við tímann en verð á matvöru er ennþá bundið við sísta hluta síðustu aldar. Hver ræður?Ný ríkisstjórn vakti hinsvegar vonir um að loks yrði gengið í málið. Sú von virðist þó ætla að dofna ansi fljótt eftir yfirlýsingar landbúnaðarráðherra, því á Íslandi virðast einstakir ráðherrar hafa meiri völd en sjálf ríkisstjórnin. Í hverju málinu á fætur öðru hafa ráðherrar haft uppi öndverðar skoðanir við stjórnarsáttmála eða samstarfsflokkinn. Landbúnaðarráðherra vill til dæmis halda óbreyttu landbúnaðarkerfi, í óþökk stjórnarsáttmála, líkt og hann vill sem sjávarútvegsráðherra halda áfram hvalveiðum í óþökk Samfylkingar. Og ríkisstjórnin þegir bara, líkt og ráðherrann ráði sínum málaflokki aleinn. Ráðherraræðið íslenska hlýtur að teljast einstætt í stjórnarháttum nútímans. Við höfum yfir okkur tólf litla forsætisráðherra sem saman mynda eitt rammflókið og samsett lénsveldi þar sem yfirráðasvæðin eru ekki bundin við landakort heldur málaflokka. Þegnarnir verða stöðugt að minna sig á það hver ræður í hvaða máli. Er ekki kominn tími á smá leiðtogun frá hinum raunverulega forsætisráðherra? Eða hver mun ráða hér næstu árin? Nátttröllin eða nútíminn? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hallgrímur Helgason Mest lesið Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson Skoðun Halldór 21.06.2025 Halldór Skoðun Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vísir að lægri orkureikningi Einar Vilmarsson skrifar Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Mikil réttarbót fyrir fatlað fólk mætir hindrunum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald skrifar Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð? Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Nýr vegvísir Evrópusambandsins um jafnrétti kynjanna Clara Ganslandt skrifar Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Blaður 35 Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Kaldar kveðjur frá forsætisráðherrra til ferðaþjónustunnar Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Nú hefst samræmt próf í stærðfræði Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sanngirni í Kópavogsmódelinu Eydís Inga Valsdóttir skrifar Sjá meira
Örlögin sendu mig í búðir í leit að litlum ísskáp. Ég fann einn á 20.000 krónur. Ágætis græja á viðunandi verði. Á heimleið kom ég við í matvöruverslun og keypti inn fyrir helgina: Fjögurra daga skammt fyrir fjögurra manna fjölskyldu. Pokarnir tveir plús bleijur og morgunkorn kostuðu 10.000 krónur. Samt nægði varningurinn ekki til að fylla nýja ísskápinn. Til þess hefði þurft aðra eins ferð. Fyrir tilviljun komst ég að því að á Íslandi okkar daga kostar jafn mikið að fylla ísskápinn og ísskápurinn sjálfur kostar. Segir þetta ekki allt sem segja þarf um hátt matarverð á Íslandi? Raftæki – matvara 5 - 0Eitt sinn voru raftæki dýr á Íslandi. Í bernsku minni var talað um þvottavélar eins og nú er talað um jeppa. Uppþvottavélar voru aðeins til á allra bestu heildsalaheimilum. Við fengum okkar fyrstu árið sem ég tók bílpróf. Fólk skipti um ísskápa á tveggja kynslóða fresti. Stórir og feitir Buick-lagaðir stríðsára-ísskápar stóðu vaktina í fjölskyldueldhúsinu mann fram af manni eins og minnisvarðar um matinn hennar mömmu. Nú skokka menn í Elko og Byko og kaupa sér nýjan í hverri viku. Hann kostar lítið meir en matarkarfan. Á undanförnum árum hefur eitthvað gerst í verslun með raftæki hér á landi sem ekki hefur gerst í verslun með matvöru. Hvað það er nákvæmlega treysti ég mér ekki til að segja, en hin nöturlega niðurstaða er staðreynd engu að síður sú að ísskápurinn er orðinn jafn dýr og maturinn sem hann hýsir. Það kostar ísskáp að fylla ísskáp. Við eyðum andvirði tveggja lítilla ísskápa í matarinnkaup á hverjum mánuði. Senn hlýtur að koma að því að Bónus bjóði upp á áfylltan ísskáp í sellófani: Helgarpakkinn — með lambalæri, kjúklingi, grænmetiskörfu, fjórum lítrum af mjólk og tveimur af ís. Eitthvað myndu menn segja ef bensínverð væri svo hátt að það kostaði andvirði bílsins að fylla tankinn. "1.400.000 krónur" að fylla Skoda Octavia en "3.600.000" að fylla Honda CRV. Hvers vegna látum við þetta rugl viðgangast ár eftir ár á okkar annars góða landi? Hvenær ætlar einhver stjórnmálamaður, einhver stjórn, að taka á þessu af alvöru? Áfram fornöld – ekkert stoppNýr landbúnaðarmálaráðherra er greinilega ekki maðurinn. Hann vill engar breytingar á landbúnaðarkerfinu og tollaumhverfi þess, sem flestir hugsandi menn eru sammála um að nauðsynlegar séu til þess að ná matarverðinu niður. Búið er að semja við bændur, segir ráðherrann, og ekki hægt að rjúfa þá samnninga. Gallinn er bara sá að það er ALLTAF búið að semja við bændur. Í þessum málum eru ekki gerðar fimm ára áætlanir í stíl Stalíns heldur sjö ára áætlanir. Og sá síðasti þessara samninga var undirritaður sjö mínútum fyrir síðustu kosningar, af sjálfum höfuðdýrlingi hæsta matarverðs í heimi, Heilögum Guðna Ágústssyni, og manni sem enn er fjármálaráðherra en var eitt sinn með mér í brúarvinnu og ætti því að teljast jafnaldri minn, en gekk þarna í bland við tröllin og batt okkur í ullarhelsið til ársins 2014. "16.4 milljarðar til bænda fram til ársins 2014," hét það í fréttum. "Djöfull er ég orðin þreytt á að búa í landi sem eyðir meiru í sauðfé en menntun" voru viðbrögð einnar af landsins bestu bloggmeyja. Jafnvel þótt manns eigin kynslóð sé loks komin til valda breytir það engu. Nei, fornöldinni skal viðhaldið með samningum sem ná FRAM Á ÞARNÆSTA kjörtímabil. Hverjum dettur í hug að gera ráð fyrir óbreytanlegu kerfi til sjö ára í hvaða starfsgrein sem er á okkar hraðskreiðu tölvutíð? Hver tæki nú mark á "Samningi um niðurhal og innsendingarvernd í tölvusamskiptum" frá árinu 2000? Ísskápurinn hefur talað. Skilaboðin eru skýr. Verð á matvöru á Íslandi er alþjóðlegur brandari. Forvitnilegt væri að fá samanburðartölur úr öðrum löndum. Hvað kostar ísskápurinn á Indlandi og hvað kostar að fylla hann? Þetta gæti orðið hin nýja Big Mac-vísitala. Þó er greinilegt á öllu að verð á raftækjum er í takt við tímann en verð á matvöru er ennþá bundið við sísta hluta síðustu aldar. Hver ræður?Ný ríkisstjórn vakti hinsvegar vonir um að loks yrði gengið í málið. Sú von virðist þó ætla að dofna ansi fljótt eftir yfirlýsingar landbúnaðarráðherra, því á Íslandi virðast einstakir ráðherrar hafa meiri völd en sjálf ríkisstjórnin. Í hverju málinu á fætur öðru hafa ráðherrar haft uppi öndverðar skoðanir við stjórnarsáttmála eða samstarfsflokkinn. Landbúnaðarráðherra vill til dæmis halda óbreyttu landbúnaðarkerfi, í óþökk stjórnarsáttmála, líkt og hann vill sem sjávarútvegsráðherra halda áfram hvalveiðum í óþökk Samfylkingar. Og ríkisstjórnin þegir bara, líkt og ráðherrann ráði sínum málaflokki aleinn. Ráðherraræðið íslenska hlýtur að teljast einstætt í stjórnarháttum nútímans. Við höfum yfir okkur tólf litla forsætisráðherra sem saman mynda eitt rammflókið og samsett lénsveldi þar sem yfirráðasvæðin eru ekki bundin við landakort heldur málaflokka. Þegnarnir verða stöðugt að minna sig á það hver ræður í hvaða máli. Er ekki kominn tími á smá leiðtogun frá hinum raunverulega forsætisráðherra? Eða hver mun ráða hér næstu árin? Nátttröllin eða nútíminn?
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson skrifar
Skoðun Hvernig eiga umsækjendur í opinbera sjóði að fylgja forsendum sem eru þversagnakenndar? Bogi Ragnarsson skrifar
Skoðun Við viljum styðja ungmenni í að velja rétt fyrir sig og sína framtíð Þórdís Jóna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Frá stjórnun til tengsla – Endurmat á atferlismeðferð í ljósi tilfinningagreindar Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar