„Rússland mun ekki sigra. Úkraína mun sigra.“ Þetta var megin inntakið í ræðu Joe Biden Bandaríkjaforseta á 75 ára afmælishátíð Atlantshafsbandalagsins í gærkvöldi.
Að ræðu lokinni skellti hann Presidential Medal of Freedom, æðstu orðu Bandaríkjaforseta, á Jens Stoltenberg fráfarandi framkvæmdastjóra NATO til tíu ára. Hældi honum í hástert fyrir að stýra styrkingu bandalagsins og aðgerðum þess vegna innrásar Rússa í Úkraínu.
En afmælisfundurinn fjallar aðallega um innrás Rússa í Úkraínu og fjandsamlegar aðgerðir Rússa gegn aðildarríkjum NATO. Stoltenberg sagði Rússa herja á NATO ríki.
„Við höfum séð mynstur aukinna fjandsamlegra aðgerða Rússa, gegn aðildarríkjum NATO á síðustu mánuðum, skipulagðar af rússneskum leyniþjónustustofnunum,“ sagði Stoltenberg á fundi með fréttamönnum í dag. Þar væri um að ræða skemmdarverk, netárásir og alls kyns önnur spellvirki.
En NATO hefur ekki svarað ákalli forseta Úkraínu um hraðari afhendingu vopna og tímasetta áætlun um aðild landsins að Atlantshafsbandalaginu. Aðeins talað um brú milli Úkraínu og aðildar.
Volodomyr Zelensky forseti Úkraínu sagði á fundi með fréttamönnum í Washington í dag að nú biðu allir eftir forsetakosningum í Bandaríkjunum í nóvember. Sjálfur hátíðarfundur NATO væri í skugga þess að allir væru að bíða.
„Það er kominn tími til að stíga út úr skugganum, taka sterkar ákvarðanir, grípa til aðgerða en ekki bíða eftir nóvember eða nokkrum öðrum mánuði. Til að ná þessu takmarki verðum við að vera sterk og ósveigjanleg, öll saman,“ sagði Zelensky.
Úkraínuforseti sagði að Putin væri líka að bíða þess sem gerðist í nóvembermánuði. Á meðan varpaði hann hins vegar flugskeytum á óbreytta borgara víðs vegar um Úkraínu sem hefðu fellt tugi karla, kvenna og barna á undanförnum sólarhringum.
„Hversu lengi endist Pútín? Svarið við þessari spurning er hér í Washington. Hjá forystu ykkar, aðgerðum ykkar, ykkar ákvörðunum. Tími ákvarðana er núna. Valið er ykkar, að bregðast við núna," sagði Zelensky.
Forseti Bandaríkjanna greindi frá 40 milljarða viðbótarstuðningi frá NATO við Úkraínu í hátíðarræðu sinni í gær og að fleiri loftvarnakerfi væru á leiðinni. En margir hafa gagnrýnt seinagang NATO ríkjanna í ákvörðunum, ekki hvað síst Pólverjar og önnur nágrannaríki Úkrainu og seinagang afhendingu þeirra vopna sem ríkin lofuðu.
Antony Blinken greindi frá stórum áfanga í þessum efnum í Washington í dag.
„Það gleður mig líka að tilkynna að í þessum töluðu orðum er flutningur F-16 þotna hafinn, frá Danmörku og Hollandi. Þessar þotur munu fljúga yfir Úkraínu í sumar, til að tryggja að Úkraína geti áfram varið sig gegn árásum Rússa," sagði Blinken.
Úkraínumenn vilja hins vegar að Bandaríkin og önnur NATO ríki aflétti hömlum á notkun vopna frá bandalagsríkjunum. Þannig að þeir geti ekki aðeins varist eldflaugaárásum heldur einnig grandað skotpöllum þeirra innan landamæra Rússlands.
