Málefni trans fólks: Hingað erum við þá komin Álfur Birkir Bjarnason og Bjarndís Helga Tómasdóttir skrifa 27. apríl 2023 13:00 Þessa dagana upplifum við hinsegin fólk ákveðið afturhvarf til fortíðar, þar sem sumt fólk telur eðlilegt að samfélagsumræða fari fram um tilvistarrétt fólks. Tilraun er gerð til að varpa rýrð á Samtökin ‘78 fyrir að sinna hagsmunagæslu fyrir trans fólk. Þetta er atburðarás sem við höfum þegar séð erlendis en við höfum einnig séð að með réttum viðbrögðum má minnka áhrifin. Fyrir skömmu birtist skoðanapistill í Morgunblaðinu um Samtökin ‘78 sem hefði raunar getað verið skrifuð fyrir 30 árum síðan, þótt fókusinn hefði þá væntanlega verið á homma og lesbíur en ekki á trans fólk. Í pistlinum er gefið í skyn að fræðsla Samtakanna ‘78 stangist á við lög og fólk hvatt til að kæra hana. Á sama tíma hefur íslenskur hópur sem vill útiloka trans fólk óskað eftir upplýsingum á grundvelli upplýsingalaga um alla samninga sem Samtökin ‘78 hafa gert við ríki og sveitarfélög. Í bréfi þeirra til sveitarstjórna er einnig gefið í skyn að fræðslan standist ekki lög. Tilgangur þessa fámenna hóps fólks er ekki að sefa neinar alvöru áhyggjur af lögmæti fræðslu Samtakanna ‘78, heldur að gera samtökin tortryggileg fyrir að viðurkenna trans fólk sem ómissandi hluta hinsegin samfélagsins. Hér er um að ræða anga af markvissri herferð gegn réttindum trans fólks sem á sér hliðstæður í öllum þeim löndum sem við berum okkur saman við. Þetta sama fólk hefur um nokkurra missera skeið haldið uppi málflutningi um að trans fólk sé einhvers konar ógn og eigi ekkert sameiginlegt með hinsegin samfélaginu, eða réttara sagt með hommum og lesbíum (og stundum tvíkynhneigðu fólki). Þau reyna með því að sá fræjum efa og tortryggni í kringum hinsegin fræðslu Samtakanna ‘78 og heilbrigðisþjónustu trans barna og ungmenna meðal þeirra sem hvorki þekkja starf Samtakanna ‘78 né málefni trans fólks. Þetta er það sem mun gerast næst: Þau munu herja á skóla, stofnanir og fyrirtæki sem fá fræðslu frá Samtökunum ‘78, ekki til að fá svör heldur til að reyna að sá efasemdum. Þau munu reyna að sannfæra fólk um þá fásinnu að réttindi trans fólks stangist á við kvenréttindi. Flestir sem munu taka undir þau sjónarmið verða karlar sem berjast gegn kvenréttindum. Þau munu ljúga því að hinsegin fólk - og þá sérstaklega Samtökin ‘78 - sé að reyna að gera börn trans og hinsegin. Þau munu reyna að sannfæra fólk um að Samtökin ‘78, sem verja hagsmuni hinsegin barna og hinsegin fjölskyldna, séu hættuleg velferð barna. Þau munu reyna að gera lækna og annað heilbrigðisstarfsfólk sem sinnir þjónustu við trans börn tortryggileg með því m.a. að vísa í rannsóknir sem standast ekki skoðun eða snúa út úr viðurkenndum rannsóknum með rangfærslum. Þau munu gefa í skyn að heilbrigðisstarfsfólk, sem sinnir trans börnum og hjálpar þeim samkvæmt bestu mögulegu þekkingu, sé að skaða börn. Þau munu þrýsta á ríki og sveitarfélög að hætta að styðja við víðtæka þjónustu Samtakanna ‘78 með samningum. Þau munu þrýsta á stjórnmálaflokka að skerða réttindi trans fólks og takmarka aðgengi þeirra að heilbrigðisþjónustu. Hvernig vitum við þetta? Jú, því þetta er nákvæmlega það sem hefur gerst í löndunum í kringum okkur. Þar hefur sambærileg taktík og áróður borið árangur sem birtist annars vegar í hræðilegri löggjöf eins og í fjölda ríkja Bandaríkjanna og hins vegar algjöru frosti og oft afturför í réttindabaráttu trans fólks víða um Evrópu. Ísland er aðeins nokkrum misserum á eftir í þeirri þróun sem við höfum fylgst með í löndunum í kringum okkur. Reyndar höfum við séð allt sem talið er upp hér að ofan í íslenskri umræðu nú þegar. Við vitum af reynslu annarra að þessi örsmái hópur sem nú dúkkar upp í opinberri umræðu hér á landi mun halda áfram að reyna að grafa undan áunnum réttindum og samfélagsviðurkenningu trans fólks. Þetta munu þau gera í formi endalausra spurninga í annarlegum tilgangi, hreinna lyga, upplýsingaóreiðu og útúrsnúninga. Andúð á hinsegin fólki hefur fyrir löngu verið hafnað af þorra íslensks almennings og stuðningurinn sem Samtökin ‘78 finna fyrir þessa dagana er magnaður. Við biðjum fólk því að vera áfram vakandi fyrir þeim einkennum umræðunnar sem talin eru upp hér að ofan. Samtökin ‘78, trans fólk og hinsegin fólk almennt þarf sýnilegan og afdráttarlausan stuðning meirihlutasamfélagsins núna. Við viljum langflest samfélag þar sem við höfum öll frelsi til að vera og tilheyra, nákvæmlega eins og við erum. Leyfum ekki örfáum einstaklingum að grafa undan því. Höfundar eru formaður og varaformaður Samtakanna ‘78. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hinsegin Málefni trans fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir Mest lesið Halldór 29.03.2025 Halldór Fækkum kennurum um 90% Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson Skoðun Tannhjól í mulningsvél? Arnar Þór Jónsson Skoðun Ósunginn óður til doktorsnema Styrmir Hallsson Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Skoðun Skoðun Ósunginn óður til doktorsnema Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Tannhjól í mulningsvél? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Fækkum kennurum um 90% Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar Skoðun Vilji til að rjúfa kyrrstöðu í húsnæðiskreppunni Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Þegar barn óttast önnur börn Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson skrifar Skoðun Veit sem sagt Grímur betur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig talar maður við tölvur og hafa vélar rökhugsun? Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Verkin sem ríkisstjórnin verður dæmd af Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar Skoðun Vanfjármögnun vísindanna Magnús Hallsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Kárhóll og Kína: Þegar vísindi verða pólitísk tól Davíð Michelsen skrifar Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn gegn fjölskyldusameiningum? Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lýðræðið deyr í myrkrinu Heiðar Örn Sigurfinnsson skrifar Skoðun Færni til framtíðar Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldi Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lestu Gaza Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir skrifar Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar Skoðun 10 ár og bull í lokin Jón Pétur Zimsen skrifar Sjá meira
Þessa dagana upplifum við hinsegin fólk ákveðið afturhvarf til fortíðar, þar sem sumt fólk telur eðlilegt að samfélagsumræða fari fram um tilvistarrétt fólks. Tilraun er gerð til að varpa rýrð á Samtökin ‘78 fyrir að sinna hagsmunagæslu fyrir trans fólk. Þetta er atburðarás sem við höfum þegar séð erlendis en við höfum einnig séð að með réttum viðbrögðum má minnka áhrifin. Fyrir skömmu birtist skoðanapistill í Morgunblaðinu um Samtökin ‘78 sem hefði raunar getað verið skrifuð fyrir 30 árum síðan, þótt fókusinn hefði þá væntanlega verið á homma og lesbíur en ekki á trans fólk. Í pistlinum er gefið í skyn að fræðsla Samtakanna ‘78 stangist á við lög og fólk hvatt til að kæra hana. Á sama tíma hefur íslenskur hópur sem vill útiloka trans fólk óskað eftir upplýsingum á grundvelli upplýsingalaga um alla samninga sem Samtökin ‘78 hafa gert við ríki og sveitarfélög. Í bréfi þeirra til sveitarstjórna er einnig gefið í skyn að fræðslan standist ekki lög. Tilgangur þessa fámenna hóps fólks er ekki að sefa neinar alvöru áhyggjur af lögmæti fræðslu Samtakanna ‘78, heldur að gera samtökin tortryggileg fyrir að viðurkenna trans fólk sem ómissandi hluta hinsegin samfélagsins. Hér er um að ræða anga af markvissri herferð gegn réttindum trans fólks sem á sér hliðstæður í öllum þeim löndum sem við berum okkur saman við. Þetta sama fólk hefur um nokkurra missera skeið haldið uppi málflutningi um að trans fólk sé einhvers konar ógn og eigi ekkert sameiginlegt með hinsegin samfélaginu, eða réttara sagt með hommum og lesbíum (og stundum tvíkynhneigðu fólki). Þau reyna með því að sá fræjum efa og tortryggni í kringum hinsegin fræðslu Samtakanna ‘78 og heilbrigðisþjónustu trans barna og ungmenna meðal þeirra sem hvorki þekkja starf Samtakanna ‘78 né málefni trans fólks. Þetta er það sem mun gerast næst: Þau munu herja á skóla, stofnanir og fyrirtæki sem fá fræðslu frá Samtökunum ‘78, ekki til að fá svör heldur til að reyna að sá efasemdum. Þau munu reyna að sannfæra fólk um þá fásinnu að réttindi trans fólks stangist á við kvenréttindi. Flestir sem munu taka undir þau sjónarmið verða karlar sem berjast gegn kvenréttindum. Þau munu ljúga því að hinsegin fólk - og þá sérstaklega Samtökin ‘78 - sé að reyna að gera börn trans og hinsegin. Þau munu reyna að sannfæra fólk um að Samtökin ‘78, sem verja hagsmuni hinsegin barna og hinsegin fjölskyldna, séu hættuleg velferð barna. Þau munu reyna að gera lækna og annað heilbrigðisstarfsfólk sem sinnir þjónustu við trans börn tortryggileg með því m.a. að vísa í rannsóknir sem standast ekki skoðun eða snúa út úr viðurkenndum rannsóknum með rangfærslum. Þau munu gefa í skyn að heilbrigðisstarfsfólk, sem sinnir trans börnum og hjálpar þeim samkvæmt bestu mögulegu þekkingu, sé að skaða börn. Þau munu þrýsta á ríki og sveitarfélög að hætta að styðja við víðtæka þjónustu Samtakanna ‘78 með samningum. Þau munu þrýsta á stjórnmálaflokka að skerða réttindi trans fólks og takmarka aðgengi þeirra að heilbrigðisþjónustu. Hvernig vitum við þetta? Jú, því þetta er nákvæmlega það sem hefur gerst í löndunum í kringum okkur. Þar hefur sambærileg taktík og áróður borið árangur sem birtist annars vegar í hræðilegri löggjöf eins og í fjölda ríkja Bandaríkjanna og hins vegar algjöru frosti og oft afturför í réttindabaráttu trans fólks víða um Evrópu. Ísland er aðeins nokkrum misserum á eftir í þeirri þróun sem við höfum fylgst með í löndunum í kringum okkur. Reyndar höfum við séð allt sem talið er upp hér að ofan í íslenskri umræðu nú þegar. Við vitum af reynslu annarra að þessi örsmái hópur sem nú dúkkar upp í opinberri umræðu hér á landi mun halda áfram að reyna að grafa undan áunnum réttindum og samfélagsviðurkenningu trans fólks. Þetta munu þau gera í formi endalausra spurninga í annarlegum tilgangi, hreinna lyga, upplýsingaóreiðu og útúrsnúninga. Andúð á hinsegin fólki hefur fyrir löngu verið hafnað af þorra íslensks almennings og stuðningurinn sem Samtökin ‘78 finna fyrir þessa dagana er magnaður. Við biðjum fólk því að vera áfram vakandi fyrir þeim einkennum umræðunnar sem talin eru upp hér að ofan. Samtökin ‘78, trans fólk og hinsegin fólk almennt þarf sýnilegan og afdráttarlausan stuðning meirihlutasamfélagsins núna. Við viljum langflest samfélag þar sem við höfum öll frelsi til að vera og tilheyra, nákvæmlega eins og við erum. Leyfum ekki örfáum einstaklingum að grafa undan því. Höfundar eru formaður og varaformaður Samtakanna ‘78.
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar
Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar
Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar
Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt Skoðun