Seðlabankinn fóðrar fjármálahýenurnar Vilhjálmur Birgisson skrifar 3. ágúst 2022 13:00 Enn og aftur kemur Seðlabankinn og hótar launafólki illilega vegna komandi kjarasamninga en rétt er að geta þess að einungis 12 vikur eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út. Það er svo sorglegt að sjá og verða vitni að varðmennskunni enn og aftur í kringum fjármálaelítuna og Seðlabankann er vílar ekki fyrir sér að kasta launafólki, almenningi og heimilunum eins og hverju öðru fóðri í ginið á fjármálahýenunum með því að hækka vexti viðstöðulaust. Það er rétt að rifja upp að í síðustu kjarasamningum gerði verkalýðshreyfingin allt til að stuðla hér að stöðugleika sem byggðist á lágri verðbólgu og hagstæðu vaxtaumhverfi. Við sömdum um krónutöluhækkanir sem námu 90 þúsund krónum í fjögurra ára samningi handa þeim tekjulægstu og 67.500 krónum handa þeim sem ekki tækju laun eftir kauptöxtum. Já, við gerðum allt rétt í kjarasamningsgerðinni 2019 og allir voru sammála um að lífskjarasamningurinn myndi tryggja stöðugleika næstu fjögur árin, en að sjálfsögðu sá enginn fyrir Covidfaraldur né stríð í Úkraníu. En núna á enn og aftur að skella allri ábyrgðinni á launafólk og heimili. Það er ljóst að lífskjarasamningurinn sem gerður var 2019 stuðlaði að vaxtalækkunarferli og í nokkra mánuði var íslenskum almenningi og heimilum boðið upp á nokkuð sambærileg vaxtakjör á húsnæðislánum og neytendum í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við stendur til boða. En Adam var ekki lengi í paradís, enda hafa stýrivextir Seðlabankans hækkað úr 0,75% í 4,75% á skömmum tíma og allur ávinningurinn sem náðist er fokinn út í veður og vind. Það er dapurt að sjá Seðlabankann hækka vexti vegna hluta sem launafólk og heimili bera enga ábyrgð á enda liggur fyrir að verðbólgan hér á landi er vegna framboðsskorts á húsnæði og vegna innfluttrar verðbólgu sem við ráðum ekkert við. Það blasir við að vaxtahækkanir Seðlabankans gera ekkert annað en að fóðra hýenur fjármálaelítunnar eins og enginn sé morgundagurinn enda nam t.d. hagnaður viðskiptabankanna þriggja litlu minna en allar útflutningstekjur á þorskafurðum á síðasta ári. Ávinningur af lífskjarasamningum að þurrkast upp Já það er skelfilegt að verða vitni að því að vaxtahækkanir fjármálakerfisins að undanförnu hafi gert það að verkum að allur ávinningur sem náðist í síðasta kjarasamningi hefur þurrkast upp. Sem dæmi þá hafa óverðtryggðir húsnæðisvextir á breytilegum vöxtum hækkað á síðustu 12 mánuðum um uppundir 3%. Það hefur leitt af sér að vaxtabyrði þeirra sem eru með slík húsnæðislán hefur hækkað um tugþúsundir á mánuði. 20 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 47 þúsund á mánuði 30 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 70 þúsund á mánuði 40 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 94 þúsund á mánuði 50 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 116 þúsund á mánuði 60 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 140 þúsund á mánuði Rétt er að geta þess að um 50% óverðtryggðra húsnæðislána heimilanna eru með breytilega vexti og 50% fasta vexti. Hjá þeim 50% sem eru með breytilega vexti hefur greiðslubyrðin aukist gríðarlega á síðustu 12 mánuðum eins sjá má hér að ofan. Hins vegar er einnig rétt að geta þess að á næstu 2 árum eða svo losnar stór hluti þeirra húsnæðislána sem eru með fasta vexti og mun þá vaxtahöggið skella á þeim heimilum af fullum þunga. Þessi aukning á greiðslubyrði heimilanna er síðan fyrir utan allar aðrar kostnaðarhækkanir sem dunið hafa á almenningi og heimilum eins og hækkun á matarverði, bensíni, fasteignagjöldum, opinberri þjónustu og annarri þjónustu sem heimilin verða að hafa aðgengi að. Það er einnig rétt að geta þess að vegna hækkandi verðbólgu hafa leigjendur þurft að horfa uppá tugþúsunda hækkun á leiguverði á liðnum árum. Á þessu sést að búið er að færa allar launahækkanir sem um var samið í síðustu samningum hjá hluta af heimilunum yfir til fjármálaelítunnar og ef stjórnvöld, Samtök atvinnulífsins, Samband íslenskra sveitarfélaga og Seðlabankinn halda eina einustu mínútu að þetta ofbeldi gagnvart almenningi, launafólki og heimilunum verði látið átölulaust í komandi kjarasamningum þá vaða menn villu vegar. Þessar vaxtahækkanir á liðnum 12 mánuðum og aðrar kostnaðarhækkanir hafa ekki „bara“ gert það að verkum að lágtekjufólk á erfitt með að ná endum saman frá mánuði til mánaðar heldur er millistéttin einnig við það að lenda í erfiðleikum við að ná að framfleyta sér frá mánuði til mánaðar. Það er rétt að ítreka að eftir 2 ár eða svo þá munu 50% lánasamninga sem eru með breytilega óverðtryggða húsnæðisvexti losna sem mun leiða til tug þúsunda aukningar á greiðslubyrði þeirra á mánuði. Þetta verður alls ekki látið átölulaust í komandi kjarasamningum enda gera vaxtahækkanir ekkert annað en að soga fjármuni frá almenningi og heimilum niður í holræsi fjármálakerfisins eða með öðrum orðum færa fé frá skuldsettum almenningi og heimilum til fjármálaelítunnar og þeirra ríku! Höfundur er formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vilhjálmur Birgisson Kjaramál Seðlabankinn Vinnumarkaður Íslenskir bankar Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Sjá meira
Enn og aftur kemur Seðlabankinn og hótar launafólki illilega vegna komandi kjarasamninga en rétt er að geta þess að einungis 12 vikur eru þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út. Það er svo sorglegt að sjá og verða vitni að varðmennskunni enn og aftur í kringum fjármálaelítuna og Seðlabankann er vílar ekki fyrir sér að kasta launafólki, almenningi og heimilunum eins og hverju öðru fóðri í ginið á fjármálahýenunum með því að hækka vexti viðstöðulaust. Það er rétt að rifja upp að í síðustu kjarasamningum gerði verkalýðshreyfingin allt til að stuðla hér að stöðugleika sem byggðist á lágri verðbólgu og hagstæðu vaxtaumhverfi. Við sömdum um krónutöluhækkanir sem námu 90 þúsund krónum í fjögurra ára samningi handa þeim tekjulægstu og 67.500 krónum handa þeim sem ekki tækju laun eftir kauptöxtum. Já, við gerðum allt rétt í kjarasamningsgerðinni 2019 og allir voru sammála um að lífskjarasamningurinn myndi tryggja stöðugleika næstu fjögur árin, en að sjálfsögðu sá enginn fyrir Covidfaraldur né stríð í Úkraníu. En núna á enn og aftur að skella allri ábyrgðinni á launafólk og heimili. Það er ljóst að lífskjarasamningurinn sem gerður var 2019 stuðlaði að vaxtalækkunarferli og í nokkra mánuði var íslenskum almenningi og heimilum boðið upp á nokkuð sambærileg vaxtakjör á húsnæðislánum og neytendum í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við stendur til boða. En Adam var ekki lengi í paradís, enda hafa stýrivextir Seðlabankans hækkað úr 0,75% í 4,75% á skömmum tíma og allur ávinningurinn sem náðist er fokinn út í veður og vind. Það er dapurt að sjá Seðlabankann hækka vexti vegna hluta sem launafólk og heimili bera enga ábyrgð á enda liggur fyrir að verðbólgan hér á landi er vegna framboðsskorts á húsnæði og vegna innfluttrar verðbólgu sem við ráðum ekkert við. Það blasir við að vaxtahækkanir Seðlabankans gera ekkert annað en að fóðra hýenur fjármálaelítunnar eins og enginn sé morgundagurinn enda nam t.d. hagnaður viðskiptabankanna þriggja litlu minna en allar útflutningstekjur á þorskafurðum á síðasta ári. Ávinningur af lífskjarasamningum að þurrkast upp Já það er skelfilegt að verða vitni að því að vaxtahækkanir fjármálakerfisins að undanförnu hafi gert það að verkum að allur ávinningur sem náðist í síðasta kjarasamningi hefur þurrkast upp. Sem dæmi þá hafa óverðtryggðir húsnæðisvextir á breytilegum vöxtum hækkað á síðustu 12 mánuðum um uppundir 3%. Það hefur leitt af sér að vaxtabyrði þeirra sem eru með slík húsnæðislán hefur hækkað um tugþúsundir á mánuði. 20 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 47 þúsund á mánuði 30 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 70 þúsund á mánuði 40 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 94 þúsund á mánuði 50 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 116 þúsund á mánuði 60 milljóna húsnæðislán óverðtryggt á breytilegum vöxtum – greiðslubyrðin hefur hækkað um 140 þúsund á mánuði Rétt er að geta þess að um 50% óverðtryggðra húsnæðislána heimilanna eru með breytilega vexti og 50% fasta vexti. Hjá þeim 50% sem eru með breytilega vexti hefur greiðslubyrðin aukist gríðarlega á síðustu 12 mánuðum eins sjá má hér að ofan. Hins vegar er einnig rétt að geta þess að á næstu 2 árum eða svo losnar stór hluti þeirra húsnæðislána sem eru með fasta vexti og mun þá vaxtahöggið skella á þeim heimilum af fullum þunga. Þessi aukning á greiðslubyrði heimilanna er síðan fyrir utan allar aðrar kostnaðarhækkanir sem dunið hafa á almenningi og heimilum eins og hækkun á matarverði, bensíni, fasteignagjöldum, opinberri þjónustu og annarri þjónustu sem heimilin verða að hafa aðgengi að. Það er einnig rétt að geta þess að vegna hækkandi verðbólgu hafa leigjendur þurft að horfa uppá tugþúsunda hækkun á leiguverði á liðnum árum. Á þessu sést að búið er að færa allar launahækkanir sem um var samið í síðustu samningum hjá hluta af heimilunum yfir til fjármálaelítunnar og ef stjórnvöld, Samtök atvinnulífsins, Samband íslenskra sveitarfélaga og Seðlabankinn halda eina einustu mínútu að þetta ofbeldi gagnvart almenningi, launafólki og heimilunum verði látið átölulaust í komandi kjarasamningum þá vaða menn villu vegar. Þessar vaxtahækkanir á liðnum 12 mánuðum og aðrar kostnaðarhækkanir hafa ekki „bara“ gert það að verkum að lágtekjufólk á erfitt með að ná endum saman frá mánuði til mánaðar heldur er millistéttin einnig við það að lenda í erfiðleikum við að ná að framfleyta sér frá mánuði til mánaðar. Það er rétt að ítreka að eftir 2 ár eða svo þá munu 50% lánasamninga sem eru með breytilega óverðtryggða húsnæðisvexti losna sem mun leiða til tug þúsunda aukningar á greiðslubyrði þeirra á mánuði. Þetta verður alls ekki látið átölulaust í komandi kjarasamningum enda gera vaxtahækkanir ekkert annað en að soga fjármuni frá almenningi og heimilum niður í holræsi fjármálakerfisins eða með öðrum orðum færa fé frá skuldsettum almenningi og heimilum til fjármálaelítunnar og þeirra ríku! Höfundur er formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar