Vanþekking eða popúlismi? Kolbeinn Óttarsson Proppé skrifar 15. desember 2020 13:31 Umræðan um hálendisþjóðgarð hefur verið afhjúpandi því í henni er að koma í ljós hverjir ætla að standa með náttúruvernd þegar á reynir. Ekki treysta öll sér til að lýsa beinlínis andstöðu við frumvarpið, þó sum geri það vissulega, en andstaða þeirra birtist í formi fyrirsláttar, gagnrýni sem byggir á vanþekkingu eða snýr að auðleysanlegum tæknilegum atriðum. Óhjákvæmilega veltir maður því fyrir sér hvort Smári McCarthy þingmaður Pírata sé að leika þann leik í grein sem hann birti í dag. Látum vera að Smári grípi til þess að uppnefna þau sem hann er ósammála. Það er vissulega óheppilegt að gera það í grein þar sem meðal annars er kvartað yfir uppnefnum, en ég kippi mér ekki upp við það. Hitt er öllu verra að þingmaðurinn virðist ekki þekkja núgildandi lagaumhverfi. Þannig tiltekur hann átta dæmi til merkis um þá miklu stjórnsemi og íhald sem hann telur birtast í frumvarpi um Hálendisþjóðgarð. Býsna mikið, ekki satt? Þegar nánar er að gáð eru allar tilvitnanirnar í tvær greinar frumvarpsins, ein í 5. grein og sjö í 18. grein. Það er því ekki úr vegi að skoða þessar tilvitnanir nánar, nokkuð sem þingmaðurinn hefði kannski átt að gera sjálfur. Smári telur ákvæði 5. greinar um heimild til eignarnáms dæmi um stjórnsemina og hve úr takti ráðherrann sé með frumvarpi sínu. Þá er kannski ágætt að geta þess að þau ákvæði eru algjörlega sambærileg núverandi ákvæðum í náttúruverndarlögum og þeim sem birtast í ákvæðum laga um þjóðgarðinn á Þingvöllum, að samræmis sé gætt í sambærilegri löggjöf. Kemur þá að 18. greininni, sem Smári tiltekur sjö dæmi úr sem eigi að sanna stjórnsemi frumvarpssemjenda. Sú grein fjallar um dvöl umgengni og umferð í þjóðgarðinum. Ákvæði hennar byggja að miklu leyti á lögum um Vatnajökulsþjóðgarð, sem eru þau lög sem gilda nú þegar um stóran hluta fyrirhugaðs þjóðgarðs, og lögum um náttúruvernd. Þá er horft til þjóðgarðsins á Þingvöllum þegar nýtt ákvæði kemur inn varðandi köfun í þjóðgarði og nauðsyn þess að setja reglur þar um. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi? Og þá á Þingvöllum líka? Ákvæði um vetrarakstur er breytt frá lögum um Vatnajökulsþjóðgarð og gert eins og í lögum um náttúruvernd um akstur utan vega. Þannig er fellt út ákvæði um vetraraksturssvæði, sem er í lögum um Vatnajökulsþjóðgarð. Reyndin hefur orðið sú að slík svæði hafa ekki verið skilgreind heldur hefur verið skilgreint hvar óheimilt er að aka að vetri til vegna verndarsjónarmiða. Það eru fá dæmi um slík svæði. Annars staðar má aka má þá aka, s.s. á jöklum og snævi þakinni jörð utan vega, svo fremi sem jörð sé frosin eða snjóþekjan traust og augljóst að ekki sé hætta á náttúruspjöllum. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi? Smári kvartar líka yfir ákvæðum um að leyfi þurfi fyrir því að lenda flugvél og þyrlu utan skilgreindra flugvalla. Nú veit ég ekki hvort það er óþarfa stjórnsemi, en sannast sagna hef ég alltaf talið að gott væri að hafa reglur um hvar mætti lenda slík um loftförum. Það þarf svo ekki að taka það fram að í neyðartilfellum er öllum slíkum reglum ýtt til hliðar. Hvað flygildin varðar er kveðið á um í stjórnunar- og verndaráætlun sé hægt að áskilja svæði þar sem þurfi heimild þjóðgarðsvarðar til að nota þau. Það er því í höndum umdæmisráðs hvers svæðis að skilgreina það ef þörf er talin á því. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi að fulltrúar sveitarfélaganna, sem eru í meirihluta umdæmisráða, geti sett slíkar reglur? Þá neita ég að trúa því að Smára finnist það í raun og veru óþarfa stjórnsemi að hægt sé að takmarka umferð á einstökum vegum og slóðum, ef það er talið nauðsynlegt vegna verndunar viðkomandi landsvæðis. Það er þá í það minnsta gott að fá það skýrt fram ef hann er þeirrar skoðunar. Mér finnst einboðið að annað hvort hafi Smári ekki kynnt sér það lagaumhverfi sem ríkir í dag og frumvarpið byggir að miklu leyti á, eða hann veit betur og ákvað að stökkva á vagn popúlista og slá ryki í augu fólks varðandi málið. Uppnefninganotkun hans bendir til hins síðarnefnda, en ég trúi því samt varla upp á jafn vandaðan mann og þess vegna fyndist mér að hann ætti að tiltaka það nákvæmlega hvað það er sem hann telur óþarfa að setja reglur um. Er það utanvegaakstur? Flugvélalendingar utan flugvalla? Heimild til að loka svæðum vegna verndarsjónarmiða? Eða er þetta allt fyrirsláttur og hann er á móti því að þjóðin fái þjóðgarð? Höfundur er þingmaður Vinstri grænna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbeinn Óttarsson Proppé Hálendisþjóðgarður Skoðun: Kosningar 2021 Þjóðgarðar Alþingi Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen Skoðun Skoðun Skoðun Karlar, piltar og strákar Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen skrifar Skoðun Ertu klár? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Sjá meira
Umræðan um hálendisþjóðgarð hefur verið afhjúpandi því í henni er að koma í ljós hverjir ætla að standa með náttúruvernd þegar á reynir. Ekki treysta öll sér til að lýsa beinlínis andstöðu við frumvarpið, þó sum geri það vissulega, en andstaða þeirra birtist í formi fyrirsláttar, gagnrýni sem byggir á vanþekkingu eða snýr að auðleysanlegum tæknilegum atriðum. Óhjákvæmilega veltir maður því fyrir sér hvort Smári McCarthy þingmaður Pírata sé að leika þann leik í grein sem hann birti í dag. Látum vera að Smári grípi til þess að uppnefna þau sem hann er ósammála. Það er vissulega óheppilegt að gera það í grein þar sem meðal annars er kvartað yfir uppnefnum, en ég kippi mér ekki upp við það. Hitt er öllu verra að þingmaðurinn virðist ekki þekkja núgildandi lagaumhverfi. Þannig tiltekur hann átta dæmi til merkis um þá miklu stjórnsemi og íhald sem hann telur birtast í frumvarpi um Hálendisþjóðgarð. Býsna mikið, ekki satt? Þegar nánar er að gáð eru allar tilvitnanirnar í tvær greinar frumvarpsins, ein í 5. grein og sjö í 18. grein. Það er því ekki úr vegi að skoða þessar tilvitnanir nánar, nokkuð sem þingmaðurinn hefði kannski átt að gera sjálfur. Smári telur ákvæði 5. greinar um heimild til eignarnáms dæmi um stjórnsemina og hve úr takti ráðherrann sé með frumvarpi sínu. Þá er kannski ágætt að geta þess að þau ákvæði eru algjörlega sambærileg núverandi ákvæðum í náttúruverndarlögum og þeim sem birtast í ákvæðum laga um þjóðgarðinn á Þingvöllum, að samræmis sé gætt í sambærilegri löggjöf. Kemur þá að 18. greininni, sem Smári tiltekur sjö dæmi úr sem eigi að sanna stjórnsemi frumvarpssemjenda. Sú grein fjallar um dvöl umgengni og umferð í þjóðgarðinum. Ákvæði hennar byggja að miklu leyti á lögum um Vatnajökulsþjóðgarð, sem eru þau lög sem gilda nú þegar um stóran hluta fyrirhugaðs þjóðgarðs, og lögum um náttúruvernd. Þá er horft til þjóðgarðsins á Þingvöllum þegar nýtt ákvæði kemur inn varðandi köfun í þjóðgarði og nauðsyn þess að setja reglur þar um. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi? Og þá á Þingvöllum líka? Ákvæði um vetrarakstur er breytt frá lögum um Vatnajökulsþjóðgarð og gert eins og í lögum um náttúruvernd um akstur utan vega. Þannig er fellt út ákvæði um vetraraksturssvæði, sem er í lögum um Vatnajökulsþjóðgarð. Reyndin hefur orðið sú að slík svæði hafa ekki verið skilgreind heldur hefur verið skilgreint hvar óheimilt er að aka að vetri til vegna verndarsjónarmiða. Það eru fá dæmi um slík svæði. Annars staðar má aka má þá aka, s.s. á jöklum og snævi þakinni jörð utan vega, svo fremi sem jörð sé frosin eða snjóþekjan traust og augljóst að ekki sé hætta á náttúruspjöllum. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi? Smári kvartar líka yfir ákvæðum um að leyfi þurfi fyrir því að lenda flugvél og þyrlu utan skilgreindra flugvalla. Nú veit ég ekki hvort það er óþarfa stjórnsemi, en sannast sagna hef ég alltaf talið að gott væri að hafa reglur um hvar mætti lenda slík um loftförum. Það þarf svo ekki að taka það fram að í neyðartilfellum er öllum slíkum reglum ýtt til hliðar. Hvað flygildin varðar er kveðið á um í stjórnunar- og verndaráætlun sé hægt að áskilja svæði þar sem þurfi heimild þjóðgarðsvarðar til að nota þau. Það er því í höndum umdæmisráðs hvers svæðis að skilgreina það ef þörf er talin á því. Telur Smári það óþarfa stjórnsemi að fulltrúar sveitarfélaganna, sem eru í meirihluta umdæmisráða, geti sett slíkar reglur? Þá neita ég að trúa því að Smára finnist það í raun og veru óþarfa stjórnsemi að hægt sé að takmarka umferð á einstökum vegum og slóðum, ef það er talið nauðsynlegt vegna verndunar viðkomandi landsvæðis. Það er þá í það minnsta gott að fá það skýrt fram ef hann er þeirrar skoðunar. Mér finnst einboðið að annað hvort hafi Smári ekki kynnt sér það lagaumhverfi sem ríkir í dag og frumvarpið byggir að miklu leyti á, eða hann veit betur og ákvað að stökkva á vagn popúlista og slá ryki í augu fólks varðandi málið. Uppnefninganotkun hans bendir til hins síðarnefnda, en ég trúi því samt varla upp á jafn vandaðan mann og þess vegna fyndist mér að hann ætti að tiltaka það nákvæmlega hvað það er sem hann telur óþarfa að setja reglur um. Er það utanvegaakstur? Flugvélalendingar utan flugvalla? Heimild til að loka svæðum vegna verndarsjónarmiða? Eða er þetta allt fyrirsláttur og hann er á móti því að þjóðin fái þjóðgarð? Höfundur er þingmaður Vinstri grænna.
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun