Gervigreindarskólinn Alpha: Framtíðarsýn fyrir íslenska grunnskóla Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar 14. júní 2025 19:31 Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björgmundur Örn Guðmundsson Gervigreind Mest lesið Halldór 12.07.25 Halldór Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson Skoðun Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Flugnám - Annar hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson skrifar Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Flugnám - Annar hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmir sig sjálft Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um nægjusemi í heimi neyslubrjálæðis Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Samstarf er lykill að framtíðinni Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Hver erum við? Hvert stefnum við? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar Skoðun Hugtakið valdarán gengisfellt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ábyrgðin er þeirra Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Dæmt um form, ekki efni Hörður Arnarson skrifar Skoðun Að þröngva lífsskoðun upp á annað fólk Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Um fundarstjórn forseta Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hjálpartæki – fyrir hverja? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland skrifar Skoðun Í 1.129 daga hefur Alþingi hunsað jaðarsettasta hóp samfélagsins Grímur Atlason skrifar Skoðun Tekur ný ríkisstjórn af skarið? Árni Einarsson skrifar Skoðun Strandveiðar í gíslingu – Alþingi sveltir sjávarbyggðir Árni Björn Kristbjörnsson skrifar Sjá meira
Hvað ef barnið þitt gæti klárað bóklegu vinnuna fyrir hádegi og varið eftirmiðdeginum í skapandi verkefni sem undirbúa það fyrir raunverulegt líf? Þetta hljómar kannski eins og fjarlæg framtíð, en er nú þegar raunveruleikinn í bandaríska skólanum Alpha, sem notar gervigreind til að gjörbylta menntun. Niðurstöðurnar tala sínu máli: nemendur Alpha læra tvöfalt hraðar en jafnaldrar þeirra og raðast meðal efstu 1-2% á landsvísu á stöðluðum prófum. En það sem er jafnvel mikilvægara: nemendur segjast elska skólann sinn. Alpha-líkanið býður upp á ögrandi hugmyndir sem hægt er að aðlaga að íslensku skólakerfi sem er nú þegar sveigjanlegt og opið fyrir nýsköpun. Skólinn sem kennir sig sjálfur Módel Alpha byggir á tveimur megin stoðum: Gervigreindarstýrður bóknámsmorgunn: Nemendur verja morgninum með heyrnartól, þar sem þau vinna sjálfstætt í námsefni í stærðfræði, lestri og raungreinum. Gervigreindin aðlagar námsefnið að hraða hvers og eins. Kennarinn er ekki lengur hefðbundinn fyrirlesari heldur leiðbeinandi (e. Guide) sem hvetur áfram og veitir einstaklingsbundinn stuðning. Verkefnadrifinn nýsköpunareftirmiðdagur: Eftir hádegi breytist skólinn í skapandi smiðju þar sem nemendur læra í gegnum raunveruleg verkefni. Þau hafa meðal annars rekið eigin matarvagna, hannað tölvuleiki og lært um fjárfestingar. Hér læra nemendur færni sem engin bók getur kennt: frumkvæði, samvinnu, lausnaleit og seiglu. Hvernig gæti þetta virkað á Íslandi? Aðlögunarhæfar námslotur og nýsköpun eru ekki lúxus heldur nauðsyn til að undirbúa nemendur fyrir framtíðina. Hér eru nokkrar leiðir til að innleiða þessar hugmyndir: Aðlagaðar námslotur: Ímyndið ykkur að nemendur í Reykjavík eða á Akureyri noti stærðfræðiforrit sem lagar sig að þörfum hvers nemanda. Þetta myndi ekki aðeins flýta fyrir námi þeirra heldur einnig skapa svigrúm fyrir kennarann til að sinna þeim nemendum sem þurfa sérstakan stuðning. Nýsköpunar-eftirmiðdagar: Fimmtudagseftirmiðdagar gætu orðið vettvangur þverfaglegra nýsköpunarverkefna þar sem nemendur vinna í hópum að raunhæfum áskorunum. Gervigreind gæti hjálpað til við rannsóknir og frumgerðahönnun sem styrkir skapandi hugsun og lausnaleit. Kennarinn sem leiðbeinandi: Kennarar þyrftu að fá markvissa þjálfun í því að stýra námi og nýta sér upplýsingar úr gervigreindarkerfum. Þetta myndi efla þá í hlutverki leiðbeinanda sem styður frekar en stjórnar námi nemenda. Jafnrétti og framtíð fyrir alla Alpha-skólinn sannar að það er hægt að kenna grunnfögin skilvirkar og skapa pláss fyrir þá færni sem undirbýr nemendur fyrir framtíðina: sköpun, gagnrýna hugsun og frumkvæði. Ef sveitarfélög og skólastjórnendur grípa þetta tækifæri núna gætu íslenskir almenningsskólar orðið fyrirmynd í alþjóðlegu samhengi, þar sem öll börn, óháð bakgrunni eða efnahag, fá aðgang að fyrsta flokks menntun. Það er ekki spurning um hvort framtíðin kemur til Íslands, heldur hvernig og fyrir hvern. Sveitarfélög sem taka frumkvæðið núna geta skapað framtíð þar sem gervigreind er öflugt verkfæri jafnaðar og nýsköpunar fyrir alla, ekki forréttindi fárra. Nú er tækifærið. Hvaða sveitarfélag ætlar að vera fyrst til að taka á móti framtíðinni af yfirvegun í stað þess að þurfa að gera það í flýti síðar? Frekari upplýsingar er hægt að finna á 2hourlearning.com . Til upplýsinga tengist höfundur hvorki skólanum né kennsluaðferðinni að nokkru leiti. Í næstu grein mun ég skrifa um innleiðingu gervigreindar í íslenska skóla. Höfundur er ráðgjafi í nýsköpun og gervigreind.
Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar
Skoðun Í skugga virkjana, þegar náttúran fær ekki að tala: Hvammsvirkjun lamin í gegn með góðu og illu Gunnar Þór Jónsson,Svanborg R. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálalæsi í fríinu – fjárfesting sem endist lengur en sólbrúnkan! Íris Björk Hreinsdóttir skrifar
Skoðun Flugnám - Fyrsti hluti: Menntasjóður námsmanna og ECTS einingar Matthías Arngrímsson skrifar