Að apa eða skapa Rósa Dögg Ægisdóttir skrifar 14. maí 2025 10:02 Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Mest lesið Blóðugar afleiðingar lyga Hjörvar Sigurðsson Skoðun Hinsegin samfélagið á heimili í Hafnarfirði Valdimar Víðisson Skoðun Alvöru fjárlög fyrir venjulegt fólk Þórður Snær Júlíusson Skoðun Berklar, Krakk og Rough Sleep Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Hafa börn frjálsan vilja? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Hvar er textinn? Sigurlín Margrét Sigurðardóttir Skoðun Áhrif Vesturlanda og vöxtur Kína Jón Sigurgeirsson Skoðun Jafnréttisstofa í 25 ár: Er þetta ekki komið? Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Rétturinn til að verða bergnuminn Dofri Hermannsson Skoðun Skoðun Skoðun Verndum líffræðilega fjölbreytni í hafi! Laura Sólveig Lefort Scheefer,Valgerður Árnadóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Jafnréttisstofa í 25 ár: Er þetta ekki komið? skrifar Skoðun Hvar er textinn? Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Berklar, Krakk og Rough Sleep Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Blóðugar afleiðingar lyga Hjörvar Sigurðsson skrifar Skoðun Hinsegin samfélagið á heimili í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Áhrif Vesturlanda og vöxtur Kína Jón Sigurgeirsson skrifar Skoðun Alvöru fjárlög fyrir venjulegt fólk Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Hafa börn frjálsan vilja? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvers vegna halda Íslendingar með Dönum? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Hvað varð um þinn minnsta bróður? Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til að verða bergnuminn Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Þriðja leiðin í námsmati stuðlar að snemmtækri íhlutun Íris E. Gísladóttir skrifar Skoðun Alþjóðadagur sjálfsvígsforvarna Alma D. Möller skrifar Skoðun Hækkun skrásetningargjalds – Segjum sannleikann Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar Skoðun Hvaða módel ertu? Heiðdís Geirsdóttir skrifar Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Sjá meira
Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar.
Skoðun Verndum líffræðilega fjölbreytni í hafi! Laura Sólveig Lefort Scheefer,Valgerður Árnadóttir,Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar
Skoðun Dagur sjálfsvígsforvarna – tryggjum raunverulegt aðgengi að sálfræðimeðferð Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur sjálfsvígsforvarnardagur – mikilvægi samtals og samkenndar Ellen Calmon skrifar
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar