Heilbrigðisstarfsfólk eru ekki skotmörk Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir, Hildur Harðardóttir, Tryggvi Egilsson, Sunna Snædal, Yousef Tamimi og Örvar Gunnarsson skrifa 12. maí 2025 13:01 Undirrituð eru heilbrigðisstarfsfólk sem fordæma kerfisbundnar árásir Ísraels á heilbrigðisstarfsfólk og -stofnanir á Gaza. Stofnað hefur verið til undirskriftalista þar sem biðlað er til Kristrúnar Frostadóttur, Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur og Ölmu D. Möller, sem tóku afstöðu með Palestínu í kosningabaráttu sinni, um að standa við orð sín og beita sér fyrir friði í Palestínu eins og nýleg könnun Maskínu sýndi að sé vilji meirihluta Íslendinga. Nú þegar Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísrael, hefur tilkynnt hertar hernaðaraðgerðir og brottflutning íbúa á Gaza með það að markmiði að hernema og innlima landsvæðið er löngu orðið tímabært að íslensk stjórnvöld grípi til raunverulegra aðgerða. Neyðarástandið á Gaza stigmagnast með hverjum deginum, þar sem engin hjálpargögn hafa borist inn á svæðið síðan 2. mars. Það á meðal annars við um hreint vatn, mat, lyf, nauðsynlegan búnað fyrir heilbrigðisþjónustu, eldsneyti og rafmagn. Þessar alvarlegu takmarkanir á nauðsynjum og sú staðreynd að 90% íbúa Gaza hafa verið neydd til að flýja heimili sín leiðir ennfremur til útbreiðslu faraldra og nú alvarlegrar hungursneyðar. Talið er að minnsta kosti 57 hafa látið lífið af völdum vannæringar á síðustu tveimur mánuðum og að um 290.000 börn á Gaza séu í lífshættu vegna alvarlegrar vannæringar og skorts á aðgengi að lífsnauðsynlegri heilbrigðisaðstoð. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni hafa 670 árásir verið gerðar á heilbrigðisstofnanir á Gaza síðan 7. október 2023 og einungis 21 af 36 spítölum á svæðinu eru starfhæfir og það einungis að hluta til. Samkvæmt heilbrigðisráðuneytinu á Gaza hafa yfir 1400 heilbrigðisstarfsmenn verið myrtir á Gaza síðan 7. október 2023. Það er eins og ef einn af hverjum 5 starfsmönnum Landspítalans hefði verið myrtur. Þar að auki hefur fjöldi heilbrigðisstarfsfólks verið fangelsað, pyntað eða horfið, en nú er talið að um 360 heilbrigðisstarfsmenn séu í haldi í ísraelskum fangelsum. Það sem hefur átt sér stað á Gaza eru alvarleg brot á fjórða Genfarsáttmálanum sem Ísland er hluti af. Þessar árásir eru jafnframt ómannúðlegar, óréttlætanlegar og ólöglegar samkvæmt alþjóðalögum, sem Ísland skuldbindur sig til að lúta. Heilbrigðisstarfsfólk, heilbrigðisstofnanir, sjúkrabílar og sjúklingar ættu aldrei að vera skotmörk. Þegar ráðist er á spítala og heilbrigðisstarfsfólk er markvisst verið að koma í veg fyrir möguleika samfélagsins til að ná bata og eiga framtíð. Ef gjörðum Ísraels er leyft að viðgangast án aðgerða frá alþjóðasamfélaginu, eru skýr skilaboð send um að heilbrigðisstarfsfólk alls staðar séu réttlætanleg skotmörk. Það mætti því líta á sem svo að árásir gegn heilbrigðisstarfsfólki á Gaza séu árásir gegn heilbrigðisstarfsfólki út um allan heim. Okkur ber skylda til að gera allt sem í okkar valdi stendur til að stöðva þessi glæpsamlegu athæfi og sinna þannig grundvallarhlutverki okkar sem heilbrigðistarfsfólk: að vernda og varðveita líf og heilsu fólks. Þrátt fyrir hörmungarnar sem Ísrael lætur dynja á Palestínu, hefur palestínskt heilbrigðisstarfsfólk ítrekað hætt lífi sínu til þess að sinna skjólstæðingum sínum eftir fremsta megni og hafa, með dæmalausri seiglu, útsjónarsemi og hugrekki, sýnt okkur hvað það þýðir raunverulega að sverja eið í þágu skjólstæðinga sinna. Við stöndum með kollegum okkar í Palestínu og hvetjum allt heilbrigðisstarfsfólk á Íslandi að skrifa undir listann. Þar skorum við á Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra, Ölmu D. Möller heilbrigðisráðherra og Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur utanríkisráðherra að standa við orð sín og taka þátt í að binda enda á hörmungarnar í Palestínu með eftirfarandi gjörðum: Að Ísland beiti sér fyrir því að ótakmarkaðri mannúðaraðstoð verði tafarlaust hleypt inn á Gaza Að Ísland komi á viðskiptaþvingunum gegn Ísrael í samstarfi við Norðurlöndin og önnur ríki eins fljótt og auðið er, líkt og Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra hefur nú þegar talað fyrir. Að Ísland styðji ákæru Suður-Afríku á hendur Ísraelsríkis fyrir brot á Sáttmála Sameinuðu þjóðanna gegn þjóðarmorði Að Ísland beiti sér fyrir alþjóðlegu vopnasölubanni til Ísraels Að íslensk stjórnvöld taki undir kröfu framkvæmdastjóra Alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar Dr. Ghebreyesus og aðalritara Amnesty International Dr. Callamard um að Dr. Hussam Abu Safyia, forstjóra Kamal Adwan sjúkrahússins á Norður Gaza, verði tafarlaust sleppt úr haldi Ísraelshers. Það sama á við um alla fanga, þar með talið annað heilbrigðisstarfsfólk á Gaza, sem hefur verið handtekið og er haldið án dóms og laga. Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir, hjúkrunarfræðingur Hildur Harðardóttir, hjúkrunarfræðingur Tryggvi Egilsson, læknir Sunna Snædal, læknir Yousef Tamimi, hjúkrunarfræðingur Örvar Gunnarsson, læknir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Skoðun Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Undirrituð eru heilbrigðisstarfsfólk sem fordæma kerfisbundnar árásir Ísraels á heilbrigðisstarfsfólk og -stofnanir á Gaza. Stofnað hefur verið til undirskriftalista þar sem biðlað er til Kristrúnar Frostadóttur, Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur og Ölmu D. Möller, sem tóku afstöðu með Palestínu í kosningabaráttu sinni, um að standa við orð sín og beita sér fyrir friði í Palestínu eins og nýleg könnun Maskínu sýndi að sé vilji meirihluta Íslendinga. Nú þegar Benjamín Netanjahú, forsætisráðherra Ísrael, hefur tilkynnt hertar hernaðaraðgerðir og brottflutning íbúa á Gaza með það að markmiði að hernema og innlima landsvæðið er löngu orðið tímabært að íslensk stjórnvöld grípi til raunverulegra aðgerða. Neyðarástandið á Gaza stigmagnast með hverjum deginum, þar sem engin hjálpargögn hafa borist inn á svæðið síðan 2. mars. Það á meðal annars við um hreint vatn, mat, lyf, nauðsynlegan búnað fyrir heilbrigðisþjónustu, eldsneyti og rafmagn. Þessar alvarlegu takmarkanir á nauðsynjum og sú staðreynd að 90% íbúa Gaza hafa verið neydd til að flýja heimili sín leiðir ennfremur til útbreiðslu faraldra og nú alvarlegrar hungursneyðar. Talið er að minnsta kosti 57 hafa látið lífið af völdum vannæringar á síðustu tveimur mánuðum og að um 290.000 börn á Gaza séu í lífshættu vegna alvarlegrar vannæringar og skorts á aðgengi að lífsnauðsynlegri heilbrigðisaðstoð. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni hafa 670 árásir verið gerðar á heilbrigðisstofnanir á Gaza síðan 7. október 2023 og einungis 21 af 36 spítölum á svæðinu eru starfhæfir og það einungis að hluta til. Samkvæmt heilbrigðisráðuneytinu á Gaza hafa yfir 1400 heilbrigðisstarfsmenn verið myrtir á Gaza síðan 7. október 2023. Það er eins og ef einn af hverjum 5 starfsmönnum Landspítalans hefði verið myrtur. Þar að auki hefur fjöldi heilbrigðisstarfsfólks verið fangelsað, pyntað eða horfið, en nú er talið að um 360 heilbrigðisstarfsmenn séu í haldi í ísraelskum fangelsum. Það sem hefur átt sér stað á Gaza eru alvarleg brot á fjórða Genfarsáttmálanum sem Ísland er hluti af. Þessar árásir eru jafnframt ómannúðlegar, óréttlætanlegar og ólöglegar samkvæmt alþjóðalögum, sem Ísland skuldbindur sig til að lúta. Heilbrigðisstarfsfólk, heilbrigðisstofnanir, sjúkrabílar og sjúklingar ættu aldrei að vera skotmörk. Þegar ráðist er á spítala og heilbrigðisstarfsfólk er markvisst verið að koma í veg fyrir möguleika samfélagsins til að ná bata og eiga framtíð. Ef gjörðum Ísraels er leyft að viðgangast án aðgerða frá alþjóðasamfélaginu, eru skýr skilaboð send um að heilbrigðisstarfsfólk alls staðar séu réttlætanleg skotmörk. Það mætti því líta á sem svo að árásir gegn heilbrigðisstarfsfólki á Gaza séu árásir gegn heilbrigðisstarfsfólki út um allan heim. Okkur ber skylda til að gera allt sem í okkar valdi stendur til að stöðva þessi glæpsamlegu athæfi og sinna þannig grundvallarhlutverki okkar sem heilbrigðistarfsfólk: að vernda og varðveita líf og heilsu fólks. Þrátt fyrir hörmungarnar sem Ísrael lætur dynja á Palestínu, hefur palestínskt heilbrigðisstarfsfólk ítrekað hætt lífi sínu til þess að sinna skjólstæðingum sínum eftir fremsta megni og hafa, með dæmalausri seiglu, útsjónarsemi og hugrekki, sýnt okkur hvað það þýðir raunverulega að sverja eið í þágu skjólstæðinga sinna. Við stöndum með kollegum okkar í Palestínu og hvetjum allt heilbrigðisstarfsfólk á Íslandi að skrifa undir listann. Þar skorum við á Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra, Ölmu D. Möller heilbrigðisráðherra og Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur utanríkisráðherra að standa við orð sín og taka þátt í að binda enda á hörmungarnar í Palestínu með eftirfarandi gjörðum: Að Ísland beiti sér fyrir því að ótakmarkaðri mannúðaraðstoð verði tafarlaust hleypt inn á Gaza Að Ísland komi á viðskiptaþvingunum gegn Ísrael í samstarfi við Norðurlöndin og önnur ríki eins fljótt og auðið er, líkt og Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra hefur nú þegar talað fyrir. Að Ísland styðji ákæru Suður-Afríku á hendur Ísraelsríkis fyrir brot á Sáttmála Sameinuðu þjóðanna gegn þjóðarmorði Að Ísland beiti sér fyrir alþjóðlegu vopnasölubanni til Ísraels Að íslensk stjórnvöld taki undir kröfu framkvæmdastjóra Alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar Dr. Ghebreyesus og aðalritara Amnesty International Dr. Callamard um að Dr. Hussam Abu Safyia, forstjóra Kamal Adwan sjúkrahússins á Norður Gaza, verði tafarlaust sleppt úr haldi Ísraelshers. Það sama á við um alla fanga, þar með talið annað heilbrigðisstarfsfólk á Gaza, sem hefur verið handtekið og er haldið án dóms og laga. Elísabet Herdísar Brynjarsdóttir, hjúkrunarfræðingur Hildur Harðardóttir, hjúkrunarfræðingur Tryggvi Egilsson, læknir Sunna Snædal, læknir Yousef Tamimi, hjúkrunarfræðingur Örvar Gunnarsson, læknir
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar