Áform voru um að Carbfix reisti móttökustöð við koltvísýring í Straumsvík og að honum yrði fargað í jörð með tækni fyrirtækisins í Hafnarfirði. Skipulagsstofnun skilaði áliti um umhverfismat verkefnisins í síðasta mánuði og lagði til ýmis skilyrði fyrir starfsleyfi.
Hávær andstaða gegn verkefninu hefur verið hjá hluta bæjarbúa í Hafnarfirði. Þeir hafa meðal annars lýst áhyggjum af nálægð niðurdælingarborholna við íbúabyggð á Völlunum. Álit Skipulagsstofnunar um að niðurdælingin væri ekki líkleg til þess að valda skjálftavirkni eða skaða vatnsból sefaði ekki þær áhyggjur.
Bæjarstjóri og formaður bæjarráðs Hafnarfjarðar lýstu yfir efasemdum um Carbfix-verkefnið í þessari viku og þeirri síðustu, meðal annars um hvort það yrði lagt fyrir bæjarstjórnina yfir höfuð. Vísaði Valdimar Víðisson, bæjarstjóri, til þess að enn væri óvissa um áhrif niðurdælingar á sjávarfallatjarnir í Straumsvík sem vakta átti sérstaklega.
Vísað er til þess að ekki hafi náðst „samhljómur“ milli fulltrúar Hafnarfjarðarbæjar og Carbfix um framgang uppbyggingarinnar í tilkynningu Carbfix sem birt var nú upp úr miðjum degi.
Edda Sif Pind Aradóttir, framkvæmdastýra Carbfix, segir að minnkandi opinber stuðningur bæjarfulltrúa í Hafnarfirði hafi verið ein ástæða þess að ákveðið hafi verið að hætta við verkefnið en fleira hafi komið til. Seinkun á tímalínu verkefnisins og ákvörðunartöku um stækkun hafnarinnviða í Straumsvík til dæmis.
„Við metum það þannig að forsendur fyrir verkefninu í Straumsvík séu brostnar að svo komnu,“ segir hún í samtali við Vísi.
Óvissa um sautján milljarða króna styrk
Endalok verkefnisins í Hafnarfirði skapar óvissu um sautján milljarða króna styrk að núvirði sem Carbfix fékk til þess frá nýsköpunarsjóði Evrópusambandsins, þann hæsta sem íslenskt fyrirtæki hefur fengið úr honum. Hann var veittur fyrir Coda Terminal í Hafnarfirði sérstaklega.
Edda Sif segir ekki tímabært að segja til um áhrifin á styrkinn að svo stöddu. Carbfix eigi í viðræðum við nýsköpunarsjóðinn um að nýta hann annars staðar. Viljayfirlýsing um samstarf um undirbúning Coda-stöðvar í Þorlákshöfn liggur fyrir við sveitarfélagið Ölfus og þá hefur Carbfix leitað hófanna um uppbyggingu á Bakka utan við Húsavík.
„Við metum það þannig að við getum náð sama árangri á öðrum stað. Samtalið er í gangi við nýsköpunarsjóðinn og mun taka tíma,“ segir hún.
Telja sig geta hafið starfsemi fyrr annars staðar
Carbfix hefur dregið mikinn lærdóm af Coda-verkefninu í Hafnarfirði, að sögn framkvæmdastýrunnar. Verkefnið sé það fyrsta sinnar tegundar og nýsköpunarfyrirtæki þekki vel að þau þurfi að aðlaga og breyta áformum sínum. Það hafi metið það svo það væri verkefninu fyrir bestu að hverfa annað að sinni.
„Við viljum auðvitað ná árangri og framgangi á ákveðnum tímalínum þannig að við erum bara að setja fókusinn þangað sem við teljum meiri líkur á árangri til skemmri og lengri tíma,“ segir Edda Sif.
Eins og staðan sé í Hafnarfirði telji fyrirtækið að það geti hafið starfsemi fyrr annars staðar.
„Ef við berum saman það sem við vorum að vinna að í Straumsvík þá sjáum við ekkert annað en að við getum mætt svipuðum tímalínum á hinum stöðunum og það er markmiðið. Þess vegna erum við að setja fókusinn annað.“
Fyrirtækið segir í tilkynningu sinni að aukin áhersla verði lögð á samstarf um bindingu gróðurhúsalofttegunda með Elkem á Íslandi sem rekur álver á Grundartanga og við álverið í Straumsvík um að fanga og binda koltvísýring frá starfsemi þess. Rannsóknarborhola verður boruð á Grundartanga næsta sumar.
Spurð að því hvort að enn komi til greina að farga koltvísýringi í jörðu í Hafnarfirði en þá í samstarfi við álverið segir Edda Sif að binding og niðurdæling hafi verið markmiðið í samstarfi fyrirtækisins við Rio Tinto, eiganda álversins.
„Það er ekkert sem kemur í veg fyrir slíkt en það er auðvitað ekki eitthvað sem við gerum ein og sér. Það verður þá í samstarfi við iðnaðinn á svæðinu,“ segir Edda Sif.
Fréttin hefur verið uppfærð.
