Skilaboðin frá COP22 voru skýr; verndum líffræðilegan fjölbreytileika, endurreisum vistkerfi Jódís Skúladóttir skrifar 6. janúar 2023 17:01 Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinstri græn Alþingi Umhverfismál Orkumál Jódís Skúladóttir Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun