Sérkjarasamningar nauðsynlegir til að bjarga veitingageiranum Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 3. janúar 2023 12:31 Aðalgeir Ásvaldsson er framkvæmdastjóri SVEIT, samtaka fyrirtækja á veitingamarkaði. Aðsend Veitingamenn segja rekstrarumhverfið orðið ómögulegt vegna mikilla hrávöruverðs- og launahækkana. Ómögulegt sé að hækka verð í samræmi við útlagðan kostnað vilji veitingamenn fá til sín gesti. Veitingamaðurinn Gísli Matthías Auðunsson, sem rekur Slippinn í Vestmannaeyjum og Næs, vakti athygli á erfiðu rekstrarumhverfi veitingastaðanna í færslu sem hann birti á Facebook í gær. Þar segist hann íhuga daglega að hætta í veitingarekstri. Umhverfið sé orðið mjög lýjandi og þó hann sé lausnamiðaður sé kostnaðurinn orðinn svo hár á öllum vígstöðvum að krísa ríki í veitingageiranum. Gísli er ekki einn um að vera orðinn lúinn vegna erfiðs rekstrarumhverfis. Veitingastaðirnir Makake og Coocoo's nest á Grandagarði lokuðu báðir dyrum sínum um áramótin, Coocoo's nest eftir heilan áratug á veitingasviðinu. „Það er auðvitað bara gríðarleg óvissa vegna hækkandi vöruverðs, hækkun opinberra gjalda sem tóku gildi núna bara um áramótin og nýir kjarasamningar setja strik í reikninginn. Kostnaðarliðirnir eru orðnir það háir að gamalgrónir veitingastaðir sjá ekki fram úr því að ná endum saman,“ segir Aðalgeir Ásvaldsson, framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja á veitingamarkaði, SVEIT. „Ég óttast bara að það muni alltof margir hljóta þessi sömu örlög.“ Ekki vilji fyrir sérkjarasamningum hjá stéttafélögunum Vörukostnaður hafi hækkað um 35 prósent um áramótin og launahækkanir vegna nýrra kjarasamninga nemi tæpum 10 prósentum. „Ég held að það sé óumflýjanlegt að dregið verður úr framboði, sem þýðir að störfum fækkar og jafnvel að staðir þurfi að loka tímabundið eða draga verulega úr starfsemi. Það er auðvitað, síðast þegar ég gáði, ekki stefna stjórnvalda eða verkalýðshreyfinga heldur öfugt. Við viljum halda blómlegu atvinnulífi og fólki í fullu starfi eins og við höfum reynt,“ segir Aðalgeir. „Flestir veitingamenn hafa lifað af höggið af Covid og samkomubönnum stjórnvalda, svo tekur stríð í Úkraínu við með miklum verðhækkunum og óvissu. Þetta er bara, fyrir viðkvæma grein og jaðargrein sem hefur 65 prósent af unnum tímum fyrir utan dagvinnu, þannig að sérkjarasamningar eru nauðsynlegir til að bjarga greininni.“ Hvorki Matvís né Efling, stærstu stéttarfélög fólks í veitingageiranum, hafi tekið vel í að semja sérstaklega. „Þar virðist ekki vilji til að beita nýjum lausnum í fordæmalausu umhverfi. Ég er mjög svekktur með þá niðurstöðu,“ segir Aðalgeir. „Hækkanir á grunnlaunum eru svo sem allt í lagi en það hefur svo svakalega smitandi áhrif yfir í vaktaálagið, sem er alltaf hlutfall af dagvinnunni. Þar viljum við færa okkur yfir í svipað form og er á Norðurlöndunum þar sem álagið er krónutala. Byrjar kannski ekki alveg jafn snemma á virkum dögum en auðvitað þarf fólk að fá álag fyrir að vinna á þessum óhefðbundnu tímum en þar sjáum við mest að hægt sé að laga fyrir okkar rekstraumhverfi.“ Samdráttur eða verðhækkun óhjákvæmileg Stuðningslán sem stjórnvöld veittu litlum og meðalstórum fyrirtækjum þegar faraldurinn geisaði og samkomutakmarkanir voru í gildi komi nú í bakið á þeim. „Þau hafa hækkað eftir vaxtahækkanir og verðbólgu og kostnaðarliðirnir orðnir það stórir að menn sjá ekki í endann á þessu.“ Hann tekur undir að erfitt sé að hækka verð á söluvöru til að koma til móts við þessar kostnaðarhækkanir. „Það er mjög viðkvæmt að hækka verð á veitingastöðum og Ísland telst meira að segja dýrt í alþjóðlegu samhengi. Þetta er háalvarlegt mál, bæði fyrir okkur sem búa hér og vilja gera sér glaðan dag, og auðvitað fyrir samkeppnishæfni okkar í alþjóðlegu samhengi,“ segir Aðalgeir. „Verðhækkanir rekstraraðila eru mjög viðkvæmar, eins og við sjáum. Við höfum til dæmis mörg ekki hækkað verðin til að eiga inni fyrir hækkunum sem áttu að taka gildi 2022. Nú þegar verð halda áfram að hækka held ég að sé óumflýjanlegt að menn annað hvort dragi úr framboði eða hækki verðin og sjá hvernig markaðurinn tekur því.“ Í fréttinni sagði áður að Smiðjan brugghús á Selfossi hafi lokað en staðurinn hefur verið seldur nýjum eigendum. Veitingastaðir Efnahagsmál Verðlag Kjaramál Tengdar fréttir Hugsar daglega hvort hann eigi ekki að leggja árar í bát Gísli Matthías Auðunsson, matreiðslumaður kenndur við Slippinn í Vestmannaeyjum og Næs, segist íhuga það daglega að hætta í veitingarekstri. Rekstrarumhverfið sé orðið yfirþyrmandi lýjandi. Hann spyr hvað sé til bragðs að taka? 2. janúar 2023 16:15 Skella í lás eftir tíu ár í CooCoo's Nest Veitingastaðnum CooCoo's Nest á Granda í Reykjavík verður lokað í dag eftir að hafa framreitt mat fyrir gesti í áratug. Aðrir aðilar opna rekstur í húsnæðinu á nýju ári. Síðasti brönsinn á CooCoo's hefur verið borinn fram. 30. desember 2022 16:26 Mest lesið Vogue og forsetafrúin kveiktu strax en íslenski vinnumarkaðurinn með hindranir Atvinnulíf „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Viðskipti innlent Ný útgáfa af konungi jeppans kominn til landsins Samstarf Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Viðskipti innlent Opna verslanir í Kringlunni á ný Viðskipti innlent Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Vilja þvinga Google til að selja Chrome Viðskipti erlent Kristján ráðinn til Advania Viðskipti innlent Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Viðskipti innlent Inngildingin: „Íslenska töluð með hreim er samt íslenska“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Grindvíkingar geta nú gerst „hollvinir“ seldra húsa sinna Samkaup koma inn á bókamarkaðinn með látum Rúnar nýr framkvæmdastjóri hjá Stólpum Gámum Bein útsending: Tillögur um tækifæri til viðskipta með kolefniseiningar Bein útsending: Grænt Ísland til framtíðar – Hver er leiðin áfram? Trausti nýr forstjóri og fimmtíu sagt upp hjá Controlant Uppsagnir hjá Controlant Guðmundi falið að bera ábyrgð á hugverkum Carbfix Vonar að íslenskir verktakar hafi enn áhuga á Grænlandi Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Sjá meira
Veitingamaðurinn Gísli Matthías Auðunsson, sem rekur Slippinn í Vestmannaeyjum og Næs, vakti athygli á erfiðu rekstrarumhverfi veitingastaðanna í færslu sem hann birti á Facebook í gær. Þar segist hann íhuga daglega að hætta í veitingarekstri. Umhverfið sé orðið mjög lýjandi og þó hann sé lausnamiðaður sé kostnaðurinn orðinn svo hár á öllum vígstöðvum að krísa ríki í veitingageiranum. Gísli er ekki einn um að vera orðinn lúinn vegna erfiðs rekstrarumhverfis. Veitingastaðirnir Makake og Coocoo's nest á Grandagarði lokuðu báðir dyrum sínum um áramótin, Coocoo's nest eftir heilan áratug á veitingasviðinu. „Það er auðvitað bara gríðarleg óvissa vegna hækkandi vöruverðs, hækkun opinberra gjalda sem tóku gildi núna bara um áramótin og nýir kjarasamningar setja strik í reikninginn. Kostnaðarliðirnir eru orðnir það háir að gamalgrónir veitingastaðir sjá ekki fram úr því að ná endum saman,“ segir Aðalgeir Ásvaldsson, framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja á veitingamarkaði, SVEIT. „Ég óttast bara að það muni alltof margir hljóta þessi sömu örlög.“ Ekki vilji fyrir sérkjarasamningum hjá stéttafélögunum Vörukostnaður hafi hækkað um 35 prósent um áramótin og launahækkanir vegna nýrra kjarasamninga nemi tæpum 10 prósentum. „Ég held að það sé óumflýjanlegt að dregið verður úr framboði, sem þýðir að störfum fækkar og jafnvel að staðir þurfi að loka tímabundið eða draga verulega úr starfsemi. Það er auðvitað, síðast þegar ég gáði, ekki stefna stjórnvalda eða verkalýðshreyfinga heldur öfugt. Við viljum halda blómlegu atvinnulífi og fólki í fullu starfi eins og við höfum reynt,“ segir Aðalgeir. „Flestir veitingamenn hafa lifað af höggið af Covid og samkomubönnum stjórnvalda, svo tekur stríð í Úkraínu við með miklum verðhækkunum og óvissu. Þetta er bara, fyrir viðkvæma grein og jaðargrein sem hefur 65 prósent af unnum tímum fyrir utan dagvinnu, þannig að sérkjarasamningar eru nauðsynlegir til að bjarga greininni.“ Hvorki Matvís né Efling, stærstu stéttarfélög fólks í veitingageiranum, hafi tekið vel í að semja sérstaklega. „Þar virðist ekki vilji til að beita nýjum lausnum í fordæmalausu umhverfi. Ég er mjög svekktur með þá niðurstöðu,“ segir Aðalgeir. „Hækkanir á grunnlaunum eru svo sem allt í lagi en það hefur svo svakalega smitandi áhrif yfir í vaktaálagið, sem er alltaf hlutfall af dagvinnunni. Þar viljum við færa okkur yfir í svipað form og er á Norðurlöndunum þar sem álagið er krónutala. Byrjar kannski ekki alveg jafn snemma á virkum dögum en auðvitað þarf fólk að fá álag fyrir að vinna á þessum óhefðbundnu tímum en þar sjáum við mest að hægt sé að laga fyrir okkar rekstraumhverfi.“ Samdráttur eða verðhækkun óhjákvæmileg Stuðningslán sem stjórnvöld veittu litlum og meðalstórum fyrirtækjum þegar faraldurinn geisaði og samkomutakmarkanir voru í gildi komi nú í bakið á þeim. „Þau hafa hækkað eftir vaxtahækkanir og verðbólgu og kostnaðarliðirnir orðnir það stórir að menn sjá ekki í endann á þessu.“ Hann tekur undir að erfitt sé að hækka verð á söluvöru til að koma til móts við þessar kostnaðarhækkanir. „Það er mjög viðkvæmt að hækka verð á veitingastöðum og Ísland telst meira að segja dýrt í alþjóðlegu samhengi. Þetta er háalvarlegt mál, bæði fyrir okkur sem búa hér og vilja gera sér glaðan dag, og auðvitað fyrir samkeppnishæfni okkar í alþjóðlegu samhengi,“ segir Aðalgeir. „Verðhækkanir rekstraraðila eru mjög viðkvæmar, eins og við sjáum. Við höfum til dæmis mörg ekki hækkað verðin til að eiga inni fyrir hækkunum sem áttu að taka gildi 2022. Nú þegar verð halda áfram að hækka held ég að sé óumflýjanlegt að menn annað hvort dragi úr framboði eða hækki verðin og sjá hvernig markaðurinn tekur því.“ Í fréttinni sagði áður að Smiðjan brugghús á Selfossi hafi lokað en staðurinn hefur verið seldur nýjum eigendum.
Veitingastaðir Efnahagsmál Verðlag Kjaramál Tengdar fréttir Hugsar daglega hvort hann eigi ekki að leggja árar í bát Gísli Matthías Auðunsson, matreiðslumaður kenndur við Slippinn í Vestmannaeyjum og Næs, segist íhuga það daglega að hætta í veitingarekstri. Rekstrarumhverfið sé orðið yfirþyrmandi lýjandi. Hann spyr hvað sé til bragðs að taka? 2. janúar 2023 16:15 Skella í lás eftir tíu ár í CooCoo's Nest Veitingastaðnum CooCoo's Nest á Granda í Reykjavík verður lokað í dag eftir að hafa framreitt mat fyrir gesti í áratug. Aðrir aðilar opna rekstur í húsnæðinu á nýju ári. Síðasti brönsinn á CooCoo's hefur verið borinn fram. 30. desember 2022 16:26 Mest lesið Vogue og forsetafrúin kveiktu strax en íslenski vinnumarkaðurinn með hindranir Atvinnulíf „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Viðskipti innlent Ný útgáfa af konungi jeppans kominn til landsins Samstarf Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Viðskipti innlent Opna verslanir í Kringlunni á ný Viðskipti innlent Máttu ekki fullyrða að eldsneytið væri kolefnisjafnað Neytendur Vilja þvinga Google til að selja Chrome Viðskipti erlent Kristján ráðinn til Advania Viðskipti innlent Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Viðskipti innlent Inngildingin: „Íslenska töluð með hreim er samt íslenska“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Bjarni ráðinn framkvæmdastjóri vinds og jarðvarma hjá Landsvirkjun Lækka innlánsvexti um heilt prósentustig Opna verslanir í Kringlunni á ný Nýtt veitingasvæði rís í Smáralind Kristján ráðinn til Advania Bein útsending: Raforkuöryggi, fyrir hverja? „Grindavíkuráhrifin“ að fjara út Vilja afnema álag á útsvar í Árborg á næsta ári Rekstur fríhafnarinnar seldur úr landi Vaxtalækkun gleðitíðindi en vextir ennþá „allt of háir“ Rannveig kveður: 124 fundir og „aldrei lognmolla“ Skýr merki um að verðbólga sé að hjaðna Ráðin framkvæmdastjórar hjá Sóltúni Krefst þess að Sorpa stofni hlutafélag Vaxtaákvörðun peningastefnunefndar rökstudd Tilkynnir um breytta vexti nokkrum mínútum eftir stýrivaxtalækkun Stýrivextir halda áfram að lækka Útboð SÍ stöðvað og Intuens fagnar sigri Samtökin '78 selja slotið Allir spá lægri vöxtum Grindvíkingar geta nú gerst „hollvinir“ seldra húsa sinna Samkaup koma inn á bókamarkaðinn með látum Rúnar nýr framkvæmdastjóri hjá Stólpum Gámum Bein útsending: Tillögur um tækifæri til viðskipta með kolefniseiningar Bein útsending: Grænt Ísland til framtíðar – Hver er leiðin áfram? Trausti nýr forstjóri og fimmtíu sagt upp hjá Controlant Uppsagnir hjá Controlant Guðmundi falið að bera ábyrgð á hugverkum Carbfix Vonar að íslenskir verktakar hafi enn áhuga á Grænlandi Kynna nýja samheitaorðbók sem samin er með hjálp gervigreindar Sjá meira
Hugsar daglega hvort hann eigi ekki að leggja árar í bát Gísli Matthías Auðunsson, matreiðslumaður kenndur við Slippinn í Vestmannaeyjum og Næs, segist íhuga það daglega að hætta í veitingarekstri. Rekstrarumhverfið sé orðið yfirþyrmandi lýjandi. Hann spyr hvað sé til bragðs að taka? 2. janúar 2023 16:15
Skella í lás eftir tíu ár í CooCoo's Nest Veitingastaðnum CooCoo's Nest á Granda í Reykjavík verður lokað í dag eftir að hafa framreitt mat fyrir gesti í áratug. Aðrir aðilar opna rekstur í húsnæðinu á nýju ári. Síðasti brönsinn á CooCoo's hefur verið borinn fram. 30. desember 2022 16:26