Sagan af djúsinum dýra Þórlindur Kjartansson skrifar 4. maí 2018 07:00 Þegar verkfræðingarnir og uppfinningafólkið í Kísildalnum í Kaliforníu fá snjalla hugmynd þá þarf gjarnan að byrja á því að afla fjármagns. Fjárfestingarfyrirtækin fá tugi og hundruð kynninga á hverjum degi. Flestar þeirra lenda beint í ruslinu, en þær allra bestu eru grannskoðaðar eftir öllum kúnstarinnar reglum. Hvert einasta smáatriði er gaumgæft og gagnrýnt, og stór hópur greindra og gáfaðra sérfræðinga liggur yfir hugmyndunum vikum og mánuðum saman áður en tekin er ákvörðun um hvort styðja eigi frumkvöðlana. Um leið og einn nafntogaður fjárfestingarsjóður hefur samþykkt að fjárfesta í verkefni eða fyrirtæki þá má segja að allar dyr uppljúkist skyndilega. Frægustu fjárfestarnir búa yfir slíku segulmagni að um leið og einn þeirra ákveður að „veðja á“ hugmynd og frumkvöðul, þá raða allir hinir sér upp í biðröð til þess að dæla sínu eigin fjármagni í sama farveg.Djúsí hugmynd Þetta fattaði Doug Evans. Evans hafði lengi verið mikill áhugamaður um ávaxtasafa. Svo mikill að hann stofnaði fyrir nokkrum árum fyrirtæki sem framleiddi hinn fullkomna ávaxtasafa. Djúsinn gerði hann úr 100% lífrænum efnum; það gat ekki verið öðruvísi því Doug finnur það strax á bragðinu ef svo mikið sem ein ólífræn appelsínuarða villist ofan í safann hans. Hann er líka veganisti og gengur um í hampklæðnaði. Og svo er hann hugsjónamaður sem vildi helst ekki græða á hugsjónastarfinu þannig að hann missti fljótlega stjórn á rekstrinum og lenti í slíkum vandræðum að hann þurfti að selja reksturinn á slikk. En Doug var ekki af baki dottinn. Hann var með hugmynd—og hugmyndin var Juicero; nettengd djúsvél sem framkallaði svo mikinn þrýsting að það hefði verið hægt að pakka þýskum fólksbíl í frumeindir sínar ef hann kæmist inn í vélina. Þannig—og aðeins þannig—var hægt að framkalla í neysluhæfu formi hinn fullkomna ávaxtadjús. Kaliforníudraumur Doug flutti til Kaliforníu og settist að í verslunarmiðstöð á Sand Hill Road, þar sem frægustu fjárfestingarsjóðirnir eru með skrifstofur. Þar predikaði hann boðskap sinn og það þurfti bara einn að bíta á agnið. Og þvílíkur stórlax sem beit. Einn meðeigandi Kleiner Perkins Caulfield & Byers tók að trúa á djúsinn og þambaði hugmyndina hráa eins og lífrænan granateplasafa. Og fyrst hugmyndin var nógu góð fyrir Kleiner Perkins þá hlaut hún að vera nógu góð fyrir aðra fjárfesta í hverfinu. Hver heilvita maður hlaut að sjá tækifærið—allir hlutu að vera sammála um það. Fyrst voru settar 16,5 milljónir dala í áframhaldandi þróun á hugmyndinni og vörunni. Það dugði skammt því nokkrum misserum seinna dældu hinir þolinmóðu og djúsþyrstu fjárfestar 70 milljón dölum til viðbótar ofan í blandarann. Og eftir því sem hugmyndin át meiri peninga, þeim mun sannfærðari urðu fjármálamennirnir. Tækifærið var of gott til að láta það líða fyrir fjárskort þannig að þeir nurluðu saman 28 milljónum til viðbótar. Í þetta ævintýri fóru sem sagt meira en 11 milljarðar íslenskra króna. Flókinn djús Og enginn bilaði í trúnni, þótt sumir hafi kannski bilast í henni. Allir þessir peningar voru notaðir til þess að smíða það sem hlýtur að vera háþróaðasta heimilistæki veraldarsögunnar. Samkvæmt lýsingum framleiðandans er djúsvélin gerð úr þvílíkum hágæðaefnum að ætla mætti að þeim væri ætlað að standast álag geimferðar frekar en djúsgerðar. Einn fjárfestirinn, sem hafði líka fjárfest í sjálfkeyrandi bílum sagði við New York Times að Juicero væri flóknasta fyrirbæri sem hann hefði komist í tæri við. Djúsinn sjálfur var bara toppurinn á ísjakanum. Tilgangur vélarinnar er að kreista sérstaka ávaxtapoka sem innihéldu listilega niðurskorna lífræna hágæðaávexti—en til þess að ná réttu bragði og áferð þurfti vélin að framkalla gríðarlegan þrýsting. Og ekki nóg með það. Innan í vélinni er nettengdur strikamerkjalesari sem sendir skilaboð á miðlægan gagnagrunn og kemur í veg fyrir að útrunnir eða skemmdir djúspokar verði kreistir í safann. Og til þess að vernda hagsmuni djúsdrykkjumannsins býr Juicero yfir þeim bráðnauðsynlega öryggisventli að ómögulegt er að kveikja á vélinni ef internetið á heimilinu liggur niðri. Þvílík þægindi. Tilgangslausa tækniundrið Og verðið. Maður minn, minnstu ekki á það. Hvað værir þú, lesandi góður, tilbúinn til þess að borga fyrir nettengt tæki sem kreistir lífrænan djús ofan í glas með þrýstingi sem gæti framkallað demant úr kolamola og tryggir þar að auki að djúsinn sé aldrei súr? 700 þúsund? Milljón? Tvær? Nei—ekki aldeilis. Juicero var sett á markað fyrir skitna 699 Bandaríkjadali—ríflega sjötíu þúsund íslenskar krónur. En svo komust blaðamenn í málið og einn þeirra álpaðist til þess að prófa að kreista djúspokann með höndunum í staðinn fyrir að setja hann ofan í djúsvélina dýru—og í ljós kom að meiri kraftur var í vélritunarputtum blaðamannsins heldur en hinu flókna og kraftmikla heimilistæki. Eftir það sannfærðust allir umsvifalaust um að Juicero hafi alls ekki verið frábær hugmynd heldur einmitt alveg ömurleg, eins og hver heilvita maður hlaut að hafa séð strax í upphafi. Og allir voru sammála um það. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Þórlindur Kjartansson Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Skoðun Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Sjá meira
Þegar verkfræðingarnir og uppfinningafólkið í Kísildalnum í Kaliforníu fá snjalla hugmynd þá þarf gjarnan að byrja á því að afla fjármagns. Fjárfestingarfyrirtækin fá tugi og hundruð kynninga á hverjum degi. Flestar þeirra lenda beint í ruslinu, en þær allra bestu eru grannskoðaðar eftir öllum kúnstarinnar reglum. Hvert einasta smáatriði er gaumgæft og gagnrýnt, og stór hópur greindra og gáfaðra sérfræðinga liggur yfir hugmyndunum vikum og mánuðum saman áður en tekin er ákvörðun um hvort styðja eigi frumkvöðlana. Um leið og einn nafntogaður fjárfestingarsjóður hefur samþykkt að fjárfesta í verkefni eða fyrirtæki þá má segja að allar dyr uppljúkist skyndilega. Frægustu fjárfestarnir búa yfir slíku segulmagni að um leið og einn þeirra ákveður að „veðja á“ hugmynd og frumkvöðul, þá raða allir hinir sér upp í biðröð til þess að dæla sínu eigin fjármagni í sama farveg.Djúsí hugmynd Þetta fattaði Doug Evans. Evans hafði lengi verið mikill áhugamaður um ávaxtasafa. Svo mikill að hann stofnaði fyrir nokkrum árum fyrirtæki sem framleiddi hinn fullkomna ávaxtasafa. Djúsinn gerði hann úr 100% lífrænum efnum; það gat ekki verið öðruvísi því Doug finnur það strax á bragðinu ef svo mikið sem ein ólífræn appelsínuarða villist ofan í safann hans. Hann er líka veganisti og gengur um í hampklæðnaði. Og svo er hann hugsjónamaður sem vildi helst ekki græða á hugsjónastarfinu þannig að hann missti fljótlega stjórn á rekstrinum og lenti í slíkum vandræðum að hann þurfti að selja reksturinn á slikk. En Doug var ekki af baki dottinn. Hann var með hugmynd—og hugmyndin var Juicero; nettengd djúsvél sem framkallaði svo mikinn þrýsting að það hefði verið hægt að pakka þýskum fólksbíl í frumeindir sínar ef hann kæmist inn í vélina. Þannig—og aðeins þannig—var hægt að framkalla í neysluhæfu formi hinn fullkomna ávaxtadjús. Kaliforníudraumur Doug flutti til Kaliforníu og settist að í verslunarmiðstöð á Sand Hill Road, þar sem frægustu fjárfestingarsjóðirnir eru með skrifstofur. Þar predikaði hann boðskap sinn og það þurfti bara einn að bíta á agnið. Og þvílíkur stórlax sem beit. Einn meðeigandi Kleiner Perkins Caulfield & Byers tók að trúa á djúsinn og þambaði hugmyndina hráa eins og lífrænan granateplasafa. Og fyrst hugmyndin var nógu góð fyrir Kleiner Perkins þá hlaut hún að vera nógu góð fyrir aðra fjárfesta í hverfinu. Hver heilvita maður hlaut að sjá tækifærið—allir hlutu að vera sammála um það. Fyrst voru settar 16,5 milljónir dala í áframhaldandi þróun á hugmyndinni og vörunni. Það dugði skammt því nokkrum misserum seinna dældu hinir þolinmóðu og djúsþyrstu fjárfestar 70 milljón dölum til viðbótar ofan í blandarann. Og eftir því sem hugmyndin át meiri peninga, þeim mun sannfærðari urðu fjármálamennirnir. Tækifærið var of gott til að láta það líða fyrir fjárskort þannig að þeir nurluðu saman 28 milljónum til viðbótar. Í þetta ævintýri fóru sem sagt meira en 11 milljarðar íslenskra króna. Flókinn djús Og enginn bilaði í trúnni, þótt sumir hafi kannski bilast í henni. Allir þessir peningar voru notaðir til þess að smíða það sem hlýtur að vera háþróaðasta heimilistæki veraldarsögunnar. Samkvæmt lýsingum framleiðandans er djúsvélin gerð úr þvílíkum hágæðaefnum að ætla mætti að þeim væri ætlað að standast álag geimferðar frekar en djúsgerðar. Einn fjárfestirinn, sem hafði líka fjárfest í sjálfkeyrandi bílum sagði við New York Times að Juicero væri flóknasta fyrirbæri sem hann hefði komist í tæri við. Djúsinn sjálfur var bara toppurinn á ísjakanum. Tilgangur vélarinnar er að kreista sérstaka ávaxtapoka sem innihéldu listilega niðurskorna lífræna hágæðaávexti—en til þess að ná réttu bragði og áferð þurfti vélin að framkalla gríðarlegan þrýsting. Og ekki nóg með það. Innan í vélinni er nettengdur strikamerkjalesari sem sendir skilaboð á miðlægan gagnagrunn og kemur í veg fyrir að útrunnir eða skemmdir djúspokar verði kreistir í safann. Og til þess að vernda hagsmuni djúsdrykkjumannsins býr Juicero yfir þeim bráðnauðsynlega öryggisventli að ómögulegt er að kveikja á vélinni ef internetið á heimilinu liggur niðri. Þvílík þægindi. Tilgangslausa tækniundrið Og verðið. Maður minn, minnstu ekki á það. Hvað værir þú, lesandi góður, tilbúinn til þess að borga fyrir nettengt tæki sem kreistir lífrænan djús ofan í glas með þrýstingi sem gæti framkallað demant úr kolamola og tryggir þar að auki að djúsinn sé aldrei súr? 700 þúsund? Milljón? Tvær? Nei—ekki aldeilis. Juicero var sett á markað fyrir skitna 699 Bandaríkjadali—ríflega sjötíu þúsund íslenskar krónur. En svo komust blaðamenn í málið og einn þeirra álpaðist til þess að prófa að kreista djúspokann með höndunum í staðinn fyrir að setja hann ofan í djúsvélina dýru—og í ljós kom að meiri kraftur var í vélritunarputtum blaðamannsins heldur en hinu flókna og kraftmikla heimilistæki. Eftir það sannfærðust allir umsvifalaust um að Juicero hafi alls ekki verið frábær hugmynd heldur einmitt alveg ömurleg, eins og hver heilvita maður hlaut að hafa séð strax í upphafi. Og allir voru sammála um það.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun