Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar 5. júlí 2025 21:33 Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Minna tal, meiri uppbygging Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Ný nálgun – sama markmið: Heimili fyrir fólkið í borginni Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson skrifar Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Á síðustu árum hefur hugmyndin um fjögurra daga vinnuviku vakið sífellt meiri athygli, bæði á Íslandi og erlendis. Nýlegar tilraunir í Bretlandi sýna að styttri vinnuvika getur verið góð fyrir bæði starfsmenn og atvinnurekendur. Með hraðri þróun gervigreindar og sjálfvirkni eru nú fleiri tækifæri en áður til að gera fjögurra daga vinnuviku að raunhæfum valkosti fyrir íslenskan vinnumarkað. Árangur tilrauna – bætt líðan og auknar tekjur Í sex mánuði, frá nóvember 2024 til apríl 2025, tóku 17 fyrirtæki og stofnanir í Bretlandi þátt í tilraun með fjögurra daga vinnuviku án launalækkunar eða aukins vinnuálags. Niðurstöðurnar voru afgerandi: Allar stofnanir héldu áfram með styttri vinnuviku eftir tilraunina. Sum fyrirtæki sáu auknar tekjur – til dæmis jók hugbúnaðarfyrirtækið BrandPipe í London tekjur sínar um nær 130%. Færri veikindadagar og fjarvistir voru skráðar hjá flestum þátttakendum. Starfsfólk upplifði meiri starfsánægju, betri líðan og aukið jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Þó að gögnin séu takmörkuð og ekki hægt að alhæfa um öll fyrirtæki, benda niðurstöðurnar til þess að styttri vinnuvika geti bætt bæði afkomu og líðan starfsfólks. Gervigreind sem lykill að breytingum Gervigreind og sjálfvirkni eru að umbreyta vinnustöðum með því að taka yfir síendurtekin og tímafrek verkefni, eins og gagnaeyðslu, bókanir og einfaldar samskiptarútínur. Með því að létta starfsmönnum byrðar af þessu tagi geta þeir einbeitt sér að skapandi og flóknari verkefnum sem krefjast mannlegrar innsæis og samskipta. Rannsóknir sýna að fyrirtæki sem nýta gervigreind mest eru þrefalt líklegri til að prófa fjögurra daga vinnuviku en þau sem gera það minna. Ávinningurinn er tvíþættur: Starfsfólk fær meiri tíma fyrir fjölskyldu, áhugamál og hvíld, en fyrirtæki geta aukið framleiðni, dregið úr veikindum og laðað að sér hæft starfsfólk. Ísland – tilbúið í fjögurra daga vinnuviku? Á Íslandi hefur verið umræða um styttingu vinnuvikunnar, sérstaklega eftir að opinberir starfsmenn fengu styttingu niður í 36 tíma á viku. Reynslan hér á landi sýnir að styttri vinnutími getur aukið starfsánægju og dregið úr kulnun. Hins vegar eru fá dæmi um fjögurra daga vinnuviku á almennum vinnumarkaði. Fyrirtæki á Íslandi gætu lært af bresku tilrauninni. Með því að prófa fjögurra daga vinnuviku gæti skapast tækifæri til að laða að og halda í hæft starfsfólk, auka framleiðni og bæta líðan. Þetta gæti verið sérstaklega mikilvægt í samkeppni um starfsfólk á sviðum þar sem skortur er á hæfu vinnuafli. Framtíðin – meira frelsi með nýrri tækni Með góðu skipulagi, tækninýjungum og virku samtali milli stjórnenda og starfsfólks gæti fjögurra daga vinnuvika orðið nýtt norm á Íslandi – og gervigreindin lykillinn að því að gera það mögulegt. Þetta myndi ekki aðeins bæta lífsgæði heldur einnig auka samkeppnishæfni íslenskra fyrirtækja á alþjóðamarkaði. Höfundur er MBA gervigreindar ráðgjafi
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun
Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar
Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun