Gervigreind: Ný tímamót í mannlegri sögu Sigvaldi Einarsson skrifar 3. janúar 2025 07:00 Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Tækni Sigvaldi Einarsson Mest lesið Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Sjá meira
Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir Skoðun