Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar 6. nóvember 2024 14:02 Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Mest lesið Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir Skoðun Deilt og drottnað í umræðu um leikskólamál Halla Gunnarsdóttir Skoðun Hvað kostar gjaldtakan? Hildur Hauksdóttir Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason Skoðun Togstreita, sveigjanleiki og fjölskyldur Sólveig Rán Stefánsdóttir Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. Skoðun Víðerni verndar og virkjana Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir Skoðun Fámenn sveitarfélög eru öflug og vel rekin sveitarfélög Haraldur Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Offita á krossgötum Guðrún Þuríður Höskuldsdóttir,Tryggvi Helgason skrifar Skoðun Fórnir verið færðar fyrir okkur Björn Ólafsson skrifar Skoðun Launaþjófaður – vanmetinn glæpur á vinnumarkaði Kristjana Fenger skrifar Skoðun Áfram veginn í Reykjavík Gísli Garðarsson,Steinunn Rögnvaldsdóttir skrifar Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason skrifar Skoðun Deilt og drottnað í umræðu um leikskólamál Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson skrifar Skoðun Fjárfestum í framtíðinni Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Togstreita, sveigjanleiki og fjölskyldur Sólveig Rán Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar gjaldtakan? Hildur Hauksdóttir skrifar Skoðun Víðerni verndar og virkjana Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Blóðpeningar vestrænna yfirvalda Bergljót T. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Eigindlegar rannsóknir og umræðan um jafnrétti Stefan C. Hardonk skrifar Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í fangelsi við landamærin Inger Erla Thomsen skrifar Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Með góðri menntun eru börn líklegri til að ná árangri Sigurður Sigurjónsson skrifar Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. skrifar Skoðun Komum í veg fyrir að áföll erfist á milli kynslóða Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun „Refsipólitísk áhrif“ Alma Mjöll Ólafsdóttir skrifar Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar Skoðun Ný og góð veröld í Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Krónupíning foreldra er engin lausn Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Köld kveðja á kvennaári Stefanía Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun.
Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar
Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar