Á fleygiferð til tunglsins Samúel Karl Ólason skrifar 17. nóvember 2022 11:15 Orion geimfarið á milli tunglsins og jarðarinnar. NASA Fyrsta geimskot Artemis-áætlunarinnar heppnaðist vel þegar Orion geimfari var skotið af stað til tunglsins. Um fimmtíu ár eru frá því menn stóðu síðast á yfirborði tunglsins en Artemis-áætlunin snýr að því að koma upp varanlegri viðveru þar á næstu árum. Í morgun, þegar rúmur sólarhringur var liðinn frá því að Orion-geimfarinu var skotið á loft var það komið í um 196 þúsund kílómetra fjarlægð frá jörðinni og var þá um 279 þúsund kílómetra frá tunglinu. Geimfarið var þá á tæplega fimm þúsund kílómetra hraða á klukkustund. Time lapse footage from @NASA_Orion as #Artemis I journeys to the Moon. Orion is scheduled to make its closest approach to the vicinity of the Moon on Nov. 21. pic.twitter.com/6ki89b8lHk— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) November 17, 2022 Geimfarið verður komið til tunglsins þann 21. nóvember og verður á braut um tunglið um nokkuð skeið. Eins og sjá má á meðfylgjandi skýringarmynd, fer Orion-geimfarið næst tunglinu í fyrstu sporbraut þess og þeirri síðustu, þegar þyngdarkraftur tunglsins verður notaður til að senda það aftur til jarðarinnar. Í millitíðinni verður geimfarið í um sjötíu þúsund kílómetra fjarlægð frá tunglinu. Heilt yfir á geimferðin að taka tæpa 26 daga. Mynd sem sýnir ferðalag Artemis-1 og smágervihnatta sem einnig er verið að flytja til tunglsins.NASA Helstu markmiðin sem starfsmenn NASA vilja ná með Artemis-1 eru að tryggja að Orion-geimfarið og öll kerfin sem að því snúa virki vel. Um borð er vísindabúnaður sem nota á til að greina möguleg áhrif geimferðar sem þessar á menn en þær greiningar snúa meðal annars að geislun. Geimfarið ber einnig tíu smágervihnetti sem nota á til rannsókna á yfirborði tunglsins og leggja grunn að mönnuðum ferðum þangað. While #Artemis I is uncrewed, a manikin named "Commander Moonikin Campos" is among the test devices flying aboard @NASA_Orion. The name honors NASA engineer Arturo Campos, who helped bring the Apollo 13 crew safely home to Earth. https://t.co/B5x3fSQQ74 pic.twitter.com/2gs2eC7pWi— NASA (@NASA) November 16, 2022 Ánægðir með eldflaugina Þetta var í fyrsta sinn sem Space Launch System eldflauginni var skotið á loft en hún er öflugasta eldflaug sem hefur verið notuð við geimskot og á að vera burðarhestur Artemis-áætlunarinnar. Þróun og framleiðsla SLS hefur einkennst af töfum og vandræðum. SLS hefur reynst mun dýrari en upprunalega stóð til en upprunalega stóð til að skjóta þeirri fyrstu á loft árið 2016. NASA og Boeing hafa þó frestað geimskotinu ítrekað í gegnum árin. Wall Street Journal hefur eftir yfirmönnum NASA að þeir séu ánægðir með það hvernig fyrsta geimskot SLS fór. Það er eftir að fresta þurfti geimskotinu nokkrum sinnum vegna eldsneytisleka og annarra vandræða sem tengdust eldflauginni. Vel gekk að dæla eldsneyti á tanka eldflaugarinnar í aðdragnada geimskotsins en seinna meir greindist leki á einum tankinum. Starfsmönnum NASA tókst þó að laga hann svo hægt var að skjóta eldflauginn og geimfarinu á loft. We are going.For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9— NASA (@NASA) November 16, 2022 Gerðu annan samning við SpaceX Forsvarsmenn NASA tilkynntu á þriðjudaginn að samningur hefði verið gerður við fyrirtækið SpaceX um að lenda mönnum á tunglinu árið 2027, þegar Artemis-4 verður skotið á loft. Áður hafði samningur verið gerður um að lenda mönnum á tunglinu árið 2025. Þá stendur til að skjóa Artemis-3 á loft og verður það í fyrsta sinn sem menn lenda á tunglinu frá árinu 1972. Fyrst verður þó að skjóta Artemis-2 á loft. Þá verða menn um borð í Orion-geimfari sem fara á svipaða ferð og Artemis-1. Til stendur að fara þá geimferð árið 2024. Bandaríkin Artemis-áætlunin Tunglið Vísindi SpaceX Tengdar fréttir Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29 Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04 Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00 Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43 Mest lesið Stór hópur fullorðins fólks á Íslandi lifir eins og börn Innlent Banaslys á Suðurlandsvegi eftir grjóthrun Innlent Hvetja landsmenn til að búa sig undir neyðarástand Innlent Spyr um ábyrgð skólastjóra í stóra skómálinu Innlent „Hér er verið að saka fólk um alvarlega þætti“ Innlent Menningarslys verði frumvarpið samþykkt Innlent Suðurlandsvegi lokað vegna alvarlegs slyss Innlent Vilja úthýsa einkaþotum og þyrlum Innlent Trump „mjög reiður“ út í Pútín Erlent Reksturinn í uppnámi og uppsagnir fyrirhugaðar Innlent Fleiri fréttir Færri ánægðir með Trump og efnahagsmálin Sakar Rússa um tugi þúsunda stríðsglæpa „Ekki að grínast“ um þriðja kjörtímabilið Einn sagður hafa drepið hina tvo Hafa enn ekki náð utan um skaðann í Mjanmar ESB sagt íhuga að útvatna loftslagsmarkmið sín Morð í Svíþjóð ekki eins fá í áratug Le Pen sakfelld fyrir fjársvik og bannað að bjóða sig fram til forseta Fordæma árás á sjúkraliða Þrír fundust látnir í Noregi „Margir sem ég þekki hafa þurft að yfirgefa heimili sín“ Trump „mjög reiður“ út í Pútín Þýsk geimflaug hrapaði eftir hálfa mínútu Erfitt að átta sig á áformum Trumps „Sonur minn hjálpar mér að halda áfram“ Fundu fólk í rústunum sextíu klukkustundum eftir skjálftann Kærir Musk til hæstaréttar vegna milljónagjafa til kjósenda „Við náum Grænlandi, hundrað prósent“ Leita enn og vara við miklum skorti á sjúkravörum Ný ríkisstjórn mynduð í Sýrlandi Hamasliðar tilbúnir að frelsa gísla fyrir vopnahlé Mette Frederiksen heldur til Grænlands Hundruð þúsunda mótmæla og 1900 handteknir Fleiri en 1600 látnir í Mjanmar Fyrrverandi kærasta Tate sakar hann um kynferðisbrot Heimsókn Vance óviðeigandi og óviðunandi Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar Sjá meira
Í morgun, þegar rúmur sólarhringur var liðinn frá því að Orion-geimfarinu var skotið á loft var það komið í um 196 þúsund kílómetra fjarlægð frá jörðinni og var þá um 279 þúsund kílómetra frá tunglinu. Geimfarið var þá á tæplega fimm þúsund kílómetra hraða á klukkustund. Time lapse footage from @NASA_Orion as #Artemis I journeys to the Moon. Orion is scheduled to make its closest approach to the vicinity of the Moon on Nov. 21. pic.twitter.com/6ki89b8lHk— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) November 17, 2022 Geimfarið verður komið til tunglsins þann 21. nóvember og verður á braut um tunglið um nokkuð skeið. Eins og sjá má á meðfylgjandi skýringarmynd, fer Orion-geimfarið næst tunglinu í fyrstu sporbraut þess og þeirri síðustu, þegar þyngdarkraftur tunglsins verður notaður til að senda það aftur til jarðarinnar. Í millitíðinni verður geimfarið í um sjötíu þúsund kílómetra fjarlægð frá tunglinu. Heilt yfir á geimferðin að taka tæpa 26 daga. Mynd sem sýnir ferðalag Artemis-1 og smágervihnatta sem einnig er verið að flytja til tunglsins.NASA Helstu markmiðin sem starfsmenn NASA vilja ná með Artemis-1 eru að tryggja að Orion-geimfarið og öll kerfin sem að því snúa virki vel. Um borð er vísindabúnaður sem nota á til að greina möguleg áhrif geimferðar sem þessar á menn en þær greiningar snúa meðal annars að geislun. Geimfarið ber einnig tíu smágervihnetti sem nota á til rannsókna á yfirborði tunglsins og leggja grunn að mönnuðum ferðum þangað. While #Artemis I is uncrewed, a manikin named "Commander Moonikin Campos" is among the test devices flying aboard @NASA_Orion. The name honors NASA engineer Arturo Campos, who helped bring the Apollo 13 crew safely home to Earth. https://t.co/B5x3fSQQ74 pic.twitter.com/2gs2eC7pWi— NASA (@NASA) November 16, 2022 Ánægðir með eldflaugina Þetta var í fyrsta sinn sem Space Launch System eldflauginni var skotið á loft en hún er öflugasta eldflaug sem hefur verið notuð við geimskot og á að vera burðarhestur Artemis-áætlunarinnar. Þróun og framleiðsla SLS hefur einkennst af töfum og vandræðum. SLS hefur reynst mun dýrari en upprunalega stóð til en upprunalega stóð til að skjóta þeirri fyrstu á loft árið 2016. NASA og Boeing hafa þó frestað geimskotinu ítrekað í gegnum árin. Wall Street Journal hefur eftir yfirmönnum NASA að þeir séu ánægðir með það hvernig fyrsta geimskot SLS fór. Það er eftir að fresta þurfti geimskotinu nokkrum sinnum vegna eldsneytisleka og annarra vandræða sem tengdust eldflauginni. Vel gekk að dæla eldsneyti á tanka eldflaugarinnar í aðdragnada geimskotsins en seinna meir greindist leki á einum tankinum. Starfsmönnum NASA tókst þó að laga hann svo hægt var að skjóta eldflauginn og geimfarinu á loft. We are going.For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9— NASA (@NASA) November 16, 2022 Gerðu annan samning við SpaceX Forsvarsmenn NASA tilkynntu á þriðjudaginn að samningur hefði verið gerður við fyrirtækið SpaceX um að lenda mönnum á tunglinu árið 2027, þegar Artemis-4 verður skotið á loft. Áður hafði samningur verið gerður um að lenda mönnum á tunglinu árið 2025. Þá stendur til að skjóa Artemis-3 á loft og verður það í fyrsta sinn sem menn lenda á tunglinu frá árinu 1972. Fyrst verður þó að skjóta Artemis-2 á loft. Þá verða menn um borð í Orion-geimfari sem fara á svipaða ferð og Artemis-1. Til stendur að fara þá geimferð árið 2024.
Bandaríkin Artemis-áætlunin Tunglið Vísindi SpaceX Tengdar fréttir Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29 Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04 Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00 Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43 Mest lesið Stór hópur fullorðins fólks á Íslandi lifir eins og börn Innlent Banaslys á Suðurlandsvegi eftir grjóthrun Innlent Hvetja landsmenn til að búa sig undir neyðarástand Innlent Spyr um ábyrgð skólastjóra í stóra skómálinu Innlent „Hér er verið að saka fólk um alvarlega þætti“ Innlent Menningarslys verði frumvarpið samþykkt Innlent Suðurlandsvegi lokað vegna alvarlegs slyss Innlent Vilja úthýsa einkaþotum og þyrlum Innlent Trump „mjög reiður“ út í Pútín Erlent Reksturinn í uppnámi og uppsagnir fyrirhugaðar Innlent Fleiri fréttir Færri ánægðir með Trump og efnahagsmálin Sakar Rússa um tugi þúsunda stríðsglæpa „Ekki að grínast“ um þriðja kjörtímabilið Einn sagður hafa drepið hina tvo Hafa enn ekki náð utan um skaðann í Mjanmar ESB sagt íhuga að útvatna loftslagsmarkmið sín Morð í Svíþjóð ekki eins fá í áratug Le Pen sakfelld fyrir fjársvik og bannað að bjóða sig fram til forseta Fordæma árás á sjúkraliða Þrír fundust látnir í Noregi „Margir sem ég þekki hafa þurft að yfirgefa heimili sín“ Trump „mjög reiður“ út í Pútín Þýsk geimflaug hrapaði eftir hálfa mínútu Erfitt að átta sig á áformum Trumps „Sonur minn hjálpar mér að halda áfram“ Fundu fólk í rústunum sextíu klukkustundum eftir skjálftann Kærir Musk til hæstaréttar vegna milljónagjafa til kjósenda „Við náum Grænlandi, hundrað prósent“ Leita enn og vara við miklum skorti á sjúkravörum Ný ríkisstjórn mynduð í Sýrlandi Hamasliðar tilbúnir að frelsa gísla fyrir vopnahlé Mette Frederiksen heldur til Grænlands Hundruð þúsunda mótmæla og 1900 handteknir Fleiri en 1600 látnir í Mjanmar Fyrrverandi kærasta Tate sakar hann um kynferðisbrot Heimsókn Vance óviðeigandi og óviðunandi Utanríkisráðherra Danmerkur: „Svona talar þú ekki við nána bandamenn þína“ Tala látinna komin yfir þúsund Segir orðræðu varaforsetans ósanngjarna Á annað hundrað látnir í Mjanmar Sjá meira
Artemis-1 loks á leið til tunglsins Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) skutu í morgun geimfari af stað til tunglsins. Eftir ítrekaðar frestanir bar fyrsta Space Launch System eldflaugin, sem er sú öflugasta sem hefur verið framleidd, Orion-geimfar á braut um jörðu en þaðan verður farinu flogið til tunglsins. 16. nóvember 2022 08:29
Tunglið gæti hafa myndast á nokkrum klukkustundum Mögulegt er að tunglið hafi myndast mun hraðar en talið hefur verið fram að þessu. Hermun tölvulíkans bendir til þess að það kunni að hafa myndast á aðeins nokkrum klukkustundum eftir árekstur jarðarinnar við aðra frumreikistjörnu. 19. október 2022 15:04
Opinberuðu hverjir þróa geimbúninga framtíðarinnar Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur gert samninga við Axiom Space og Collins Aerospace um þróun og framleiðslu geimbúninga og búnaðar til geimgangna. Þennan búnað eiga meðal annars geimfarar Artemis-áætlunarinnar að nota á braut um jörðu og á yfirborði tunglsins. 2. júní 2022 08:00
Tveimur árum eftir að geimskotið misheppnaðist á að reyna aftur Geimvísindamenn NASA og Boeing stefna á að skjóta Starliner-geimfari til Alþjóðlegu geimstöðvarinnar á fimmtudaginn. Þróun geimfarsins hefur tafist nokkuð en síðasta geimskot Starliner, árið 2019, misheppnaðist. 17. maí 2022 10:43