Öskrandi staðreynd Bryndís Haraldsdóttir skrifar 1. nóvember 2022 10:01 Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bryndís Haraldsdóttir Börn og uppeldi Sjálfstæðisflokkurinn Heilbrigðismál Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Skoðun Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Árið 2014 svöruðu 81% barna því svo til að þau mætu andlega heilsu sína góða eða mjög góða í könnun Rannsóknar og greiningar í fyrra voru einungis 57% barna sem töldu svo vera. Þetta er öskrandi staðreynd, 43% barna meta sína andlegu heilsu sína ekki góða. Við þessu verðum við að bregðast og það hratt. Í geðheilsustefnunni er markið sett á að 90% barna meti andlega heilsu sína góða, en því miður hefur hún hrakað frá því stefnan var samþykkt. Hver er ástæðan ? Ég ætla ekki að setjast í spámannsætið og segja hvað veldur það er örugglega ekki eitthvað eitt heldur margir samverkandi þættir. Oft er bent á samfélagsmiðla sem óttast er að geti haft neikvæð áhrif á sjálfsmynd barna, það gera þeir örugglega og því er mikilvægt að foreldrar hafi eftirlit með samfélagsmiðlanotkun barna sinna. Mikil vinna og lífsgæðakapphlaup foreldra er annað sem gjarnan er nefnt. Við Íslendingar höfum löngum verið þekktir fyrir mikla vinnu. En markmið síðustu kjarasamninga var ekki síst að minka þetta álag og stytta vinnutíma. Þetta með lífsgæðakapphlaupið er svo annað fyrirbrigði sem engin getur lagað nema við sjálf. Sumir halda því fram að álag á börn sé of mikið fullur skóladagur, frístundir og heimanám, það vanti einfaldlega tíma til að slaka á og njóta eða láta sér leiðast. Þar hafa samfélagsmiðlar og tæknin tekið völdin, ekkert barn kann lengur að láta sér leiðast eða finna upp á einhverju að gera, við erum öll mötuð af afþreyingu á öllum mögulegum miðlum. Allt bendir þetta til þess að alvöru samskipti vanti, að foreldrar verji minni tíma með börnum sínum. Þar get ég horft í eigin barm eins og eflaust margir foreldrar hvernig tryggjum við samveru og góð samskipti þegar allir hafa sína dagskrá með vinnu, skóla, æfingum, félagslífi og allskonar skyldum. Það þarf heilt þorp Við sem foreldrar berum ábyrgð á börnum okkar og velferð þeirra, þeirri ábyrgð verður ekki vísað annað. En samt er það svo að það þarf heilt þorp til að ala upp barn og þess vegna kemur okkur öllum við velferð hvers barns. Skólinn er okkar mikilvægasta jöfnunartæki og góðir skólar eru grunnur að góðu samfélagi. Menntamálaráðherra hefur boðað allsherjar samráð um nýja heildarlöggjöf í kringum skólanna okkar og er það vel. Íslenskt menntakerfi er að mörgu leyti gott, við höfum góða kennara sem eru án efa allir að gera sitt besta. En íslenska menntakerfið kostar mikla peninga og samkvæmt alþjóðlegum mælingum, t.a.m. Pisa erum við ekki að ná árangri í samræmi við þá fjármuni sem við verjum í fjárfestinguna. Of margir, sérstaklega drengir, geta ekki lesið sér til gagns. Stelpurnar okkar glíma við kvíða. En þau eru auðvitað ekki vandamálið heldur er verkefni okkar að laga þetta, sjá til þess að öllum börnum líði vel og að þau fái eins mikið út úr grunnskólanum og kostur er. Það er því nauðsynlegt að ráðast í úrbætur. Tryggja þarf að kennarar hafi rými og stuðning til að mæta hverjum og einum nemanda þar sem hann er staddur með námsefni við hæfi. Kennsluaðferðirnar þurfa að byggja á vísindum og þær þurfa að virka. Ég vil fagna þeirri miklu samfélagsumræðu sem skapast hefur um börnin okkar, skólanna og velferð barna. Heilu sjónvarpsþættirnir, mikil og góð greinaskrif um velferð barna og almenn umræða allt er þetta af hinu góða og mikilvægt. Í haust hóf ég að halda erindi á vettvangi Sjálfstæðisflokksins um skólamál. Ástæðan var ekki síst sú að mér fannst umræða um skólamál lítil sem engin og fyrst og fremst einkennast af fréttum um myglu í skólahúsnæði, kjarasamninga kennara og öðrum rekstar þáttum en lítið sem ekkert um raunverulega starfið sem þar er unnið. Ekkert um kennsluaðferðir og vísindin þar á bakvið, það hefur nú breyst og fagna ég því mjög. Ég vona að á komandi misserum munu eiga sér stað umræða um þessa þætti umræða sem mun leiða okkar til aðgerða sem skila árangri. Höfundur er þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður Allsherjar- og menntamálanefndar.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun