Kínversk stjórnvöld hafa heitið því að ná kolefnishlutleysi fyrir árið 2060 en Kína er nú stærsti losandi gróðurhúsalofttegunda sem valda hnattrænni hlýnun í heiminum. Þau ætla sér ekki að byrja að draga úr kolabruna fyrr en árið 2026.
Þrátt fyrir það eru framkvæmdir þegar hafnar við kolaorkuver sem eiga að framleiða fimmtán gígavött af raforku á fyrri helmingi þessa árs samkvæmt rannsókn tveggja hugveita: Global Energy Monitor í Bandaríkjunum og Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA) í Finnlandi.
Þetta jafngildir því að eitt nýtt kolaorkuver sé reist í hverri viku og dugir orkan til þess að uppfylla þarfir um það bil 4,5 milljóna heimila, að því er segir í frétt Reuters-fréttastofunnar.
Alþjóðaorkumálastofnunin áætlar að tæplega þriðjungur allrar losunar manna á gróðurhúsalofttegundum sé vegna bruna á kolum til raforkuframleiðslu, fyrst og fremst í löndum Asíu.
Þróunin áhyggjuefni
Losun Kínverja hefur aukist mikið frá því að sóttvarnaaðgerðir vegna kórónuveirufaraldursins voru sem strangastar í fyrra. Aðeins hefur hægt á vextinu á öðrum fjórðungi þessa árs samkvæmt rannsókn hugveitanna.
Lauri Myllivirta, aðalgreinandi CREA, segir áframhaldandi fjárfestingar Kínverja í kolaorku og stálframleiðslu sem veldur mikilli losun gróðurhúsalofttegunda áhyggjuefni.
„Hér verða mun hraðari breytingar að eiga sér stað og núverandi löturhraði breytinga samræmist ekki nauðsyn þess að losun á heimsvísu nái hámarki sínu,“ sagði hann.
Varað var við því að jafnvel þó að dregið yrði hratt úr losun gróðurhúsalofttegunda strax næði hnattræn hlýnun líklega 1,5°C borið saman við tímabilið 1850-1900 strax á næsta áratug í nýrri skýrslu loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna í síðustu viku. Markmið Parísarsamkomulagsins er að takmarka hnattræna hlýnun við 1,5-2°C á þessari öld.
Erfitt að ná núverandi markmiði
Skýrslan er afdráttarlaus um að vaxandi hlýnun fylgi auknar veðuröfgar og aftakaatburðir eins og heitari hitabylgju, ákafari úrkoma, þurrkar og flóð. Mannskaði varð í fordæmalausum flóðum í miðhluta Kína í sumar í úrkomu sem var talin sú mesta þar í þúsund ár.
Kínversk stjórnvöld hafa ekki tjáð sig um skýrsluna. Xie Zhenhua, sendifulltrúi þeirrra í loftslagsmálum, sagði í síðustu viku að núverandi markmið Kína krefðust nú þegar grettistaks. Stefnt er að því að losun Kína nái hámarki árið 2030 og hún yrði þá lægri en í Bandaríkjunum, Japan og Evrópu að höfðatölu.
Til þess að menn geti átt möguleika á að halda hlýnun innan 1,5-2°C þyrftu ríki heims að auka verulega metnað í loftslagsaðgerðum sínum strax. Hlýnun jarðar gæti náð hátt í 2°C á síðustu áratugum aldarinnar ef dregið verður hægt úr losun og kolefnishlutleysi næst ekki á þessari öld samkvæmt skýrslu Sameinuðu þjóðanna.