Upplýst umræða um Elliðaárdal Einar G. Guðmundsson skrifar 22. febrúar 2020 08:00 Umræða um uppbyggingu þróunarreits nærri Elliðaárdal eykst nú dag frá degi sem er gott. Slagsíða í umræðunni hefur hins vegar aukist, sem er ekki gott. Eðlilega hefur hún aðallega snúist um deiliskipulagið á svæðinu og hvort byggja skuli svæðið upp með þeim hætti sem að er stefnt, en þó ekki að öllu leyti. Því miður hafa sumir gagnrýnendur uppbyggingarinnar reynt að gera aðstandendur ALDIN-Biodome borgargarðsins tortryggilega. Einhverjir hafa dylgjað um að á bak við verkefnið séu „nafnlausir milljarðamæringar“ og aðrir telja að rekstrarforsendur borgargarðsins séu hæpnar og áætlanir óljósar. Hvorugt er rétt. Eigum við ekki að byggja umræðuna á staðreyndum frekar en dylgjum? Ég hef ekkert meira vit en hver annar á skipulagsmálum í borginni, en ég þekki vel til stofnunar og reksturs sprotafyrirtækja almennt og til þessa tiltekna fyrirtækis sérstaklega. Eignarhaldið liggur fyrir Fyrst ber að geta þess að það er fullkomlega ljóst hverjir eigendur verkefnisins eru. Eignarhaldið kemur mjög skýrt fram á vefsvæði ALDIN-Biodome. Stofnandinn, Hjördís Sigurðardóttir, á 84% hlut, félag í eigu Ágústs Freys Ingasonar á 7% hlut og Startup Reykjavík Invest á 6% hlut, en ALDIN tók þátt í viðskiptahraðlinum Startup Reykjavík árið 2015. Síðastnefndi hluthafinn er dótturfélag Arion banka. Hér er enga huldumenn að finna. Vitanlega á hluthafalistinn líklega eftir að taka breytingum eftir því sem fjármögnun miðar fram, en þeir sem tala um „milljarðamæringa“, „huldumenn“ eða „auðjöfra“ eru viljandi að þyrla upp ryki og spilla eðlilegri umræðu. Hvað varðar raunhæfi viðskipta- og rekstraráætlana ALDIN-Biodome hef ég eftirfarandi að segja: Allur fyrirtækjarekstur er óvissu háður. Það liggur í eðli hans og því verður ekki breytt. Hins vegar er hægt að standa svo að undirbúningi og forvinnu að hámarka megi líkur á að vel takist til. Bygging ALDIN-Biodome hefur verið í undirbúningi svo árum skiptir og hefur stofnandinn, Hjördís Sigurðardóttir, lagt allt sitt í þá vinnu. Viðskiptaáætlunin gerir ráð fyrir því að tekjur verði til með ýmsum hætti, t.d. með innheimtu áskriftargjalda frá meðlimum, aðgangseyri gesta, vörusölu og leigutekjum. Reksturinn byggir því ekki á einni stoð, heldur nokkrum sem einkum tengjast því að bjóða upp á sérstaka upplifun. Hér er mikilvægt að hafa í huga að fordæmi eru fyrir rekstri skildum þessum á Íslandi og má nefna sem dæmi gróðrarstöðina Friðheima sem hefur náð góðum árangri í að selja upplifun af ræktun og gróðurvin undir glerþaki. Það er líka fráleitt að bera ALDIN-Biodome saman við verkefni eins og Perluna og Hörpu, sem voru opinberar framkvæmdir í eigu opinberra aðila. Þar réðu allt önnur sjónarmið og forsendur en ráða við fjárfestingarákvarðanir einkaaðila. Íbúakosning um viðskiptaáætlun? Enginn getur vitað það fyrir víst hvernig reksturinn mun ganga þegar á reynir, en rekstraráætlanirnar og hugmyndin urðu til þess að Startup Reykjavík Invest ákvað að leggja fé í verkefnið. Við höfðum trú á fyrirtækinu og ég hef það enn. En hér verðum við að staldra aðeins við og spyrja hvort gagnrýnendur hafi hugsað málið til enda. Á það að verða að nýrri verklagsreglu í skipulagsmálum að öll fyrirtæki sem fá vilyrði fyrir lóðum hjá borginni þurfi að leggja rekstrar- og viðskiptaáætlanir sínar í dóm borgarbúa? Það er lykilatriði í mannlegu samfélagi að almennar reglur gildi og að þær gildi jafnt fyrir alla. Það á ekkert síður við þegar verið er að koma fyrirtæki á laggirnar. Deiliskipulag svæðisins sem ALDIN-Biodome ætlar að reisa sinn borgargarð í samræmi við hefur fengið sömu meðferð og afgreiðslu og almennt gerist og gengur. Málið hefur verið kynnt og tekið hefur verið tillit til athugasemda íbúa eins og alltaf er gert. Það er hættulegt að taka geðþóttaákvarðanir um að víkja almennum reglum og ferli til hliðar í einstökum málum, ekki síst þegar um er að ræða friðþægingu fyrir hóp sem hugsanlega er í minnihluta í borginni. Umræða um mál eins og þetta er vissulega alltaf til góðs. Greinilegt er hins vegar að í huga sumra helgar tilgangurinn öll meðul - það er afar leiðinlegt að sjá. Reykvíkingar eiga betra skilið. Höfundur er sérfræðingur í nýsköpun og fyrrverandi framkvæmdastjóri Startup Reykjavík Invest. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Skipulag Mest lesið Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Svikin loforð gagnvart börnum? Hildur Rós Guðbjargardóttir skrifar Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir skrifar Skoðun Hvar eru sálfræðingarnir? Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Hvar er grunnskólinn? Kristján Hrafn Guðmundsson skrifar Skoðun Er lýðræðislegt að senda vopn til Úkraínu? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Það á ekki að vera dekur að geta sótt sér sálfræðiþjónustu Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Um bókun 35, EES samninginn, Evrópusambandið og Bretland Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Húsnæði fyrir fólk, ekki fjárfesta Gísli Rafn Ólafsson skrifar Sjá meira
Umræða um uppbyggingu þróunarreits nærri Elliðaárdal eykst nú dag frá degi sem er gott. Slagsíða í umræðunni hefur hins vegar aukist, sem er ekki gott. Eðlilega hefur hún aðallega snúist um deiliskipulagið á svæðinu og hvort byggja skuli svæðið upp með þeim hætti sem að er stefnt, en þó ekki að öllu leyti. Því miður hafa sumir gagnrýnendur uppbyggingarinnar reynt að gera aðstandendur ALDIN-Biodome borgargarðsins tortryggilega. Einhverjir hafa dylgjað um að á bak við verkefnið séu „nafnlausir milljarðamæringar“ og aðrir telja að rekstrarforsendur borgargarðsins séu hæpnar og áætlanir óljósar. Hvorugt er rétt. Eigum við ekki að byggja umræðuna á staðreyndum frekar en dylgjum? Ég hef ekkert meira vit en hver annar á skipulagsmálum í borginni, en ég þekki vel til stofnunar og reksturs sprotafyrirtækja almennt og til þessa tiltekna fyrirtækis sérstaklega. Eignarhaldið liggur fyrir Fyrst ber að geta þess að það er fullkomlega ljóst hverjir eigendur verkefnisins eru. Eignarhaldið kemur mjög skýrt fram á vefsvæði ALDIN-Biodome. Stofnandinn, Hjördís Sigurðardóttir, á 84% hlut, félag í eigu Ágústs Freys Ingasonar á 7% hlut og Startup Reykjavík Invest á 6% hlut, en ALDIN tók þátt í viðskiptahraðlinum Startup Reykjavík árið 2015. Síðastnefndi hluthafinn er dótturfélag Arion banka. Hér er enga huldumenn að finna. Vitanlega á hluthafalistinn líklega eftir að taka breytingum eftir því sem fjármögnun miðar fram, en þeir sem tala um „milljarðamæringa“, „huldumenn“ eða „auðjöfra“ eru viljandi að þyrla upp ryki og spilla eðlilegri umræðu. Hvað varðar raunhæfi viðskipta- og rekstraráætlana ALDIN-Biodome hef ég eftirfarandi að segja: Allur fyrirtækjarekstur er óvissu háður. Það liggur í eðli hans og því verður ekki breytt. Hins vegar er hægt að standa svo að undirbúningi og forvinnu að hámarka megi líkur á að vel takist til. Bygging ALDIN-Biodome hefur verið í undirbúningi svo árum skiptir og hefur stofnandinn, Hjördís Sigurðardóttir, lagt allt sitt í þá vinnu. Viðskiptaáætlunin gerir ráð fyrir því að tekjur verði til með ýmsum hætti, t.d. með innheimtu áskriftargjalda frá meðlimum, aðgangseyri gesta, vörusölu og leigutekjum. Reksturinn byggir því ekki á einni stoð, heldur nokkrum sem einkum tengjast því að bjóða upp á sérstaka upplifun. Hér er mikilvægt að hafa í huga að fordæmi eru fyrir rekstri skildum þessum á Íslandi og má nefna sem dæmi gróðrarstöðina Friðheima sem hefur náð góðum árangri í að selja upplifun af ræktun og gróðurvin undir glerþaki. Það er líka fráleitt að bera ALDIN-Biodome saman við verkefni eins og Perluna og Hörpu, sem voru opinberar framkvæmdir í eigu opinberra aðila. Þar réðu allt önnur sjónarmið og forsendur en ráða við fjárfestingarákvarðanir einkaaðila. Íbúakosning um viðskiptaáætlun? Enginn getur vitað það fyrir víst hvernig reksturinn mun ganga þegar á reynir, en rekstraráætlanirnar og hugmyndin urðu til þess að Startup Reykjavík Invest ákvað að leggja fé í verkefnið. Við höfðum trú á fyrirtækinu og ég hef það enn. En hér verðum við að staldra aðeins við og spyrja hvort gagnrýnendur hafi hugsað málið til enda. Á það að verða að nýrri verklagsreglu í skipulagsmálum að öll fyrirtæki sem fá vilyrði fyrir lóðum hjá borginni þurfi að leggja rekstrar- og viðskiptaáætlanir sínar í dóm borgarbúa? Það er lykilatriði í mannlegu samfélagi að almennar reglur gildi og að þær gildi jafnt fyrir alla. Það á ekkert síður við þegar verið er að koma fyrirtæki á laggirnar. Deiliskipulag svæðisins sem ALDIN-Biodome ætlar að reisa sinn borgargarð í samræmi við hefur fengið sömu meðferð og afgreiðslu og almennt gerist og gengur. Málið hefur verið kynnt og tekið hefur verið tillit til athugasemda íbúa eins og alltaf er gert. Það er hættulegt að taka geðþóttaákvarðanir um að víkja almennum reglum og ferli til hliðar í einstökum málum, ekki síst þegar um er að ræða friðþægingu fyrir hóp sem hugsanlega er í minnihluta í borginni. Umræða um mál eins og þetta er vissulega alltaf til góðs. Greinilegt er hins vegar að í huga sumra helgar tilgangurinn öll meðul - það er afar leiðinlegt að sjá. Reykvíkingar eiga betra skilið. Höfundur er sérfræðingur í nýsköpun og fyrrverandi framkvæmdastjóri Startup Reykjavík Invest.
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar