„Fiskeldi verði sterk og öflug atvinnugrein“ Einar K. Guðfinnsson skrifar 13. mars 2018 07:00 Jón Þór Ólason, formaður Stangveiðifélags Reykjavíkur og lögmaður, skrifar grein í Fréttablaðið 6. mars og svarar grein sem ég hafði ritað í sama blað. Greinarhöfundur hafnar því að unnt sé að stunda laxeldi í sjó í sátt við náttúruna. Þetta er skýr og afdráttarlaus skoðun og virðist fela í sér bann við atvinnurekstri sem þegar er hafinn, þar sem fjárfest hefur verið fyrir tugi milljarða, hundruð starfa orðið til og er orðinn burðarás í atvinnulífi byggðarlaga á landsbyggðinni, svo fátt eitt sé nefnt. Meginforsenda greinarhöfundar er röng og því fellur málflutningur hans um sjálft sig.Fiskeldi umfangsmeira en veiðar á villtum fiski Hér á landi starfar fiskeldi samkvæmt mjög ströngum reglum sem byggjast á lagafyrirmælum og reglugerðum sem ætlað er að tryggja að hér megi byggja upp fiskeldi í góðri sátt við náttúruna. Fiskeldi er stundað um allan heim og er snar þáttur í fæðuframboði sem fer vaxandi með ári hverju. Þannig stefna stjórnvöld hvarvetna að því að auka fiskeldi sitt, jafnframt því að setja strangar reglur um starfsemina. Nú er svo komið að í gegn um fiskeldi í heiminum verður til meiri fiskframleiðsla en sem nemur veiðum og vinnslu á villtum fiski. Á síðasta ári nam laxeldi eitt og sér um 2,5 milljónum tonna í heiminum. Fiskeldi á grundvelli varúðarsjónarmiða Hér á landi höfum við byggt upp fiskeldi á grunni mikilla varúðarsjónarmiða. Árið 2004 var sett reglugerð sem bannaði í raun sjókvíaeldi á laxi í nágrenni við helstu laxveiðiár okkar. Þetta fyrirkomulag hefur sannað gildi sitt. Til viðbótar við þetta hafa verið innleiddar strangar kröfur um búnað, sem sannað hafa gildi sitt í Noregi, þar sem búnaðurinn hefur verið í notkun um árabil. Sést það meðal annars á því að slysasleppingar á laxi eru nú brotabrot af því sem áður var. Hér á landi er gert burðarþolsmat á fjörðum og hafsvæðum, sem felur í sér „mat á þoli fjarða eða afmarkaðra hafsvæða til að taka á móti auknu lífrænu álagi án þess að það hafi óæskileg áhrif á lífríkið og þannig að viðkomandi vatnshlot uppfylli umhverfismarkmið“, eins og segir í lögum um fiskeldi.Lítil áhrif á náttúrulega stofna Í fyrrasumar gerði Hafrannsóknastofnun áhættumat vegna mögulegrar erfðablöndunar á milli eldislaxa og náttúrulegra laxastofna. Megin niðurstaða þess mats var að „líkanið gerir almennt ráð fyrir litlum áhrifum á náttúrulega stofna fyrir utan nokkrar ár“. Og í skýrslu stofnunarinnar er einmitt vakin athygli á því að vegna þess að sjókvíaeldi getur eingöngu farið fram hér við land fjarri helstu laxveiðiám sé staðan að þessu leyti allt önnur en í ýmsum öðrum löndum þar sem eldissvæðin séu „oft í mikilli nálægð við helstu laxveiðiár“.„Lítill hluti strokulaxa nær að synda upp í ár til að hrygna“ Í sömu skýrslu segir einnig: „Það verður þó að hafa í huga að aðeins lítill hluti strokulaxa nær að synda upp í ár til að hrygna. Langflestir strokulaxar eiga í erfiðleikum með að afla sér fæðu í villtri náttúru eða forðast afræningja. Afkomumöguleikar þeirra ráðast verulega af nálægð sleppistaðar við árósa og einnig af aldri við strok. Almennt má þó segja að langflestir strokulaxar hverfi í hafi og syndi aldrei upp í ár til að hrygna.“Vöktun við veiðiár Til viðbótar við þetta hafa laxeldisfyrirtækin lagt til, að fram fari vöktun við laxveiðiár svo að koma megi í veg fyrir að eldislax valdi tjóni. Slíkt fyrirkomulag er þekkt til að mynda í Noregi og hefur gefist vel. Fram kom í máli Kevins Glover, prófessors við Björgvinjarháskóla í Noregi, á fundi Erfðanefndar landbúnaðarins nýverið að um þetta er gott samstarf á milli laxeldisfyrirtækjanna og laxveiðiaðilanna. Því verður ekki trúað að hið sama verði ekki uppi á teningnum hér, enda fara hagsmunirnir þarna augljóslega saman.Fiskeldi er komið til að vera Það er ljóst að fiskeldi hér á landi er komið til að vera. Um fjögur þúsund íbúar munu hafa afkomu af fiskeldi og afleiddum störfum þegar það verður komið upp í þau 71 þúsund tonn sem áhættumat Hafrannsóknastofnunar gerir ráð fyrir, eins og sést af skýrslu sem Byggðastofnun vann um byggðaleg áhrif fiskeldis og gefin var út 23. ágúst sl.Í sátt við náttúruna Sannarlega þarf að standa vel að verki og vinna í góðri sátt við náttúruna, þar með talið villta laxastofna. Til þess stendur vilji laxeldismanna sem sammæltust um það með veiðiréttareigendum og fulltrúum sjávarútvegs og landbúnaðarráðuneytis og umhverfisráðuneytis, að „framtíð fiskeldis skuli grundvallast á vísindalegum rannsóknum, eldistilraunum og vöktun í ám“. Og enn fremur: „mikilvægt sé að íslensku fiskeldi séu sköpuð bestu möguleg skilyrði til uppbyggingar og verði þannig sterk og öflug atvinnugrein.“Höfundur er formaður Landssambands fiskeldisstöðva Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar K. Guðfinnsson Tengdar fréttir Af fimbulfambi, slysasleppingum og íslensku sauðkindinni Einar K. Guðfinnsson, formaður stjórnar Landssambands fiskeldisstöðva, fer mikinn í grein í Fréttablaðinu þann 28. febrúar sl., vopnaður lýsingarorðum og tilvísunum er rekja má til fallins forseta Bandaríkjanna og Hávamála 6. mars 2018 07:00 Mest lesið Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Sjá meira
Jón Þór Ólason, formaður Stangveiðifélags Reykjavíkur og lögmaður, skrifar grein í Fréttablaðið 6. mars og svarar grein sem ég hafði ritað í sama blað. Greinarhöfundur hafnar því að unnt sé að stunda laxeldi í sjó í sátt við náttúruna. Þetta er skýr og afdráttarlaus skoðun og virðist fela í sér bann við atvinnurekstri sem þegar er hafinn, þar sem fjárfest hefur verið fyrir tugi milljarða, hundruð starfa orðið til og er orðinn burðarás í atvinnulífi byggðarlaga á landsbyggðinni, svo fátt eitt sé nefnt. Meginforsenda greinarhöfundar er röng og því fellur málflutningur hans um sjálft sig.Fiskeldi umfangsmeira en veiðar á villtum fiski Hér á landi starfar fiskeldi samkvæmt mjög ströngum reglum sem byggjast á lagafyrirmælum og reglugerðum sem ætlað er að tryggja að hér megi byggja upp fiskeldi í góðri sátt við náttúruna. Fiskeldi er stundað um allan heim og er snar þáttur í fæðuframboði sem fer vaxandi með ári hverju. Þannig stefna stjórnvöld hvarvetna að því að auka fiskeldi sitt, jafnframt því að setja strangar reglur um starfsemina. Nú er svo komið að í gegn um fiskeldi í heiminum verður til meiri fiskframleiðsla en sem nemur veiðum og vinnslu á villtum fiski. Á síðasta ári nam laxeldi eitt og sér um 2,5 milljónum tonna í heiminum. Fiskeldi á grundvelli varúðarsjónarmiða Hér á landi höfum við byggt upp fiskeldi á grunni mikilla varúðarsjónarmiða. Árið 2004 var sett reglugerð sem bannaði í raun sjókvíaeldi á laxi í nágrenni við helstu laxveiðiár okkar. Þetta fyrirkomulag hefur sannað gildi sitt. Til viðbótar við þetta hafa verið innleiddar strangar kröfur um búnað, sem sannað hafa gildi sitt í Noregi, þar sem búnaðurinn hefur verið í notkun um árabil. Sést það meðal annars á því að slysasleppingar á laxi eru nú brotabrot af því sem áður var. Hér á landi er gert burðarþolsmat á fjörðum og hafsvæðum, sem felur í sér „mat á þoli fjarða eða afmarkaðra hafsvæða til að taka á móti auknu lífrænu álagi án þess að það hafi óæskileg áhrif á lífríkið og þannig að viðkomandi vatnshlot uppfylli umhverfismarkmið“, eins og segir í lögum um fiskeldi.Lítil áhrif á náttúrulega stofna Í fyrrasumar gerði Hafrannsóknastofnun áhættumat vegna mögulegrar erfðablöndunar á milli eldislaxa og náttúrulegra laxastofna. Megin niðurstaða þess mats var að „líkanið gerir almennt ráð fyrir litlum áhrifum á náttúrulega stofna fyrir utan nokkrar ár“. Og í skýrslu stofnunarinnar er einmitt vakin athygli á því að vegna þess að sjókvíaeldi getur eingöngu farið fram hér við land fjarri helstu laxveiðiám sé staðan að þessu leyti allt önnur en í ýmsum öðrum löndum þar sem eldissvæðin séu „oft í mikilli nálægð við helstu laxveiðiár“.„Lítill hluti strokulaxa nær að synda upp í ár til að hrygna“ Í sömu skýrslu segir einnig: „Það verður þó að hafa í huga að aðeins lítill hluti strokulaxa nær að synda upp í ár til að hrygna. Langflestir strokulaxar eiga í erfiðleikum með að afla sér fæðu í villtri náttúru eða forðast afræningja. Afkomumöguleikar þeirra ráðast verulega af nálægð sleppistaðar við árósa og einnig af aldri við strok. Almennt má þó segja að langflestir strokulaxar hverfi í hafi og syndi aldrei upp í ár til að hrygna.“Vöktun við veiðiár Til viðbótar við þetta hafa laxeldisfyrirtækin lagt til, að fram fari vöktun við laxveiðiár svo að koma megi í veg fyrir að eldislax valdi tjóni. Slíkt fyrirkomulag er þekkt til að mynda í Noregi og hefur gefist vel. Fram kom í máli Kevins Glover, prófessors við Björgvinjarháskóla í Noregi, á fundi Erfðanefndar landbúnaðarins nýverið að um þetta er gott samstarf á milli laxeldisfyrirtækjanna og laxveiðiaðilanna. Því verður ekki trúað að hið sama verði ekki uppi á teningnum hér, enda fara hagsmunirnir þarna augljóslega saman.Fiskeldi er komið til að vera Það er ljóst að fiskeldi hér á landi er komið til að vera. Um fjögur þúsund íbúar munu hafa afkomu af fiskeldi og afleiddum störfum þegar það verður komið upp í þau 71 þúsund tonn sem áhættumat Hafrannsóknastofnunar gerir ráð fyrir, eins og sést af skýrslu sem Byggðastofnun vann um byggðaleg áhrif fiskeldis og gefin var út 23. ágúst sl.Í sátt við náttúruna Sannarlega þarf að standa vel að verki og vinna í góðri sátt við náttúruna, þar með talið villta laxastofna. Til þess stendur vilji laxeldismanna sem sammæltust um það með veiðiréttareigendum og fulltrúum sjávarútvegs og landbúnaðarráðuneytis og umhverfisráðuneytis, að „framtíð fiskeldis skuli grundvallast á vísindalegum rannsóknum, eldistilraunum og vöktun í ám“. Og enn fremur: „mikilvægt sé að íslensku fiskeldi séu sköpuð bestu möguleg skilyrði til uppbyggingar og verði þannig sterk og öflug atvinnugrein.“Höfundur er formaður Landssambands fiskeldisstöðva
Af fimbulfambi, slysasleppingum og íslensku sauðkindinni Einar K. Guðfinnsson, formaður stjórnar Landssambands fiskeldisstöðva, fer mikinn í grein í Fréttablaðinu þann 28. febrúar sl., vopnaður lýsingarorðum og tilvísunum er rekja má til fallins forseta Bandaríkjanna og Hávamála 6. mars 2018 07:00
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun