Siðferði þjóðarinnar verður ekki breytt með stjórnarskrá Inga Lind Karlsdóttir skrifar 22. október 2010 10:40 Augljóst er að það verður hvorki létt verk né löðurmannlegt fyrir kjósendur að kynna sér hvað hver og einn frambjóðandi til stjórnlagaþingsins stendur fyrir. Slíkur er fjöldinn. Þar af leiðandi er ekki langsótt að spá því að fólk muni skipta frambjóðendum í tvo hópa, annars vegar þá sem vilja gerbreyta stjórnarskránni af því að hún sé mjög gölluð og hins vegar þá sem telja hana ágæta fyrir sitt leyti en eru samþykkir því að margt megi endurskoða, sumu breyta og annað bæta. Undirrituð myndi flokkast í síðari hópinn. Það er þarft verk að endurskoða stjórnarskrána og breyta má mörgu, enda er þar enn að finna óskýrar greinar og jafnvel gamla, danska texta sem valda misskilningi, þrátt fyrir að menn hafi um dagana lagt sig fram um að gera á henni breytingar í sátt við meirihluta þjóðarinnar. Það er þó misskilningur að stjórnarskráin okkar sé ekkert annað en bein þýðing á þeirri dönsku. Eins og Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, hefur bent á, hafa verið gerðar breytingar á íslensku stjórnarskránni að meðaltali einu sinni á áratug. Það verður að teljast býsna mikið. Þær breytingar hafa verið til bóta. Mannréttindakaflinn er skýrasta dæmið um það en einnig hafa verðar gerðar talsverðar breytingar á ýmsu sem snýr að Alþingi. Stjórnarskráin er ekki fornminjar, eins og sumir hafa gengið svo langt að halda fram. Mikilvægast er þó, í allri umræðu um stjórnarskrána, að tengja hana alls ekki við fall gjaldmiðilsins og bankanna. Efnahagshrunið á Íslandi er ekki stjórnarskránni að kenna og endurskoðun á henni þýðir ekki endurreisn samfélagsins. Siðferði þjóðarinnar og gildum hennar verður ekki breytt með stjórnarskrá. Margir hafa bent á ágæti bandarísku stjórnarskrárinnar en hafa ber í huga að hversu góð sem hún er, hefur t.d. spillingu ekki verið útrýmt í Bandaríkjunum, þrátt fyrir aðskilnað löggjafans og framkvæmdavaldsins. Að kosningum loknum kemur þingið svo saman, skipað 25 til 31 þingmanni sem gera má ráð fyrir að hafi svo ólíkar skoðanir á stjórnarskránni að þeir verða sumir hverjir á öndverðum meiði. Ég er ekki búin að semja stjórnarskrá í huganum og ég býð mig ekki fram á þetta þing með það að augnamiði að rífast við þá sem eru með aðrar hugmyndir en ég. Ég tel mig hins vegar þekkja nokkuð vel til sögunnar og hef kynnt mér stjórnskipun annarra ríkja. Þeir sem á þingið veljast verða allir að setjast niður með opnum hug og sameinast í góðum og skynsamlegum samræðum um stjórnarskrána. Markmiðið á að vera að bæta hana og það má alls ekki knýja pólitíska hugmyndafræði inn í hana. Mikill meirihluti þjóðarinnar verður að vera sáttur við breytingarnar. Vera má að sú gagnrýni sé réttmæt að nú sé ekki rétti tíminn til að eyða tíma og fjármunum í að endurskoða stjórnarskrána. Sú ákvörðun liggur þó fyrir og henni verður ekki breytt auðveldlega. Þess vegna er enn mikilvægara en nokkru sinni að vandað verði til verksins og fólk gefi sér eins góðan tíma og kostur er til að bræða saman ólík sjónarmið á þinginu. Verum raunsæ og gerum ráð fyrir að þingið starfi lengur en í þá tvo mánuði sem miðað hefur verið við hingað til. Ef vinnan misheppnast, hver höndin verður upp á móti annarri á þinginu og þingmenn í einstrengingslegum málflutningi alla daga, er betur heima setið en að af stað farið. Hundruð milljóna króna munu þar fara í súginn. Takist þessi vinna hins vegar vel og úr verður almennilegt frumvarp að góðri, heilsteyptri og skiljanlegri stjórnarskrá, sem Alþingi tekur svo til umfjöllunar, styrkist vonin um að íslenska þjóðin nái því jafnvægi sem hún leitar að núna. Þrátt fyrir áhyggjur sumra af fjölda frambjóðenda og framkvæmd kosninganna, ætla ég að halda áfram að vera bjartsýn. Það hlýtur að vera óhætt ad fagna því að slíkur fjöldi vilji taka þátt. Ég ætla að halda áfram að vera bjartsýn á að þessi lýðræðislega tilraun eigi eftir að verða okkur til gagns og heilla. Inga Lind Karlsdóttir frambjóðandi til stjórnlagaþings 2011 Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Inga Lind Karlsdóttir Stjórnlagaþing Stjórnarskrá Mest lesið Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Af hverju ég styð Samfylkinguna – og Hannes Sigurbjörn Jónsson Ásbjörn Þór Ásbjörnsson Skoðun Hægri menn vega að heilbrigðiskerfinu Stefán Ólafsson Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun „Útlendingar“ og „þetta fólk“ Jasmina Vajzović Crnac Skoðun Skoðun Skoðun Misskilin mannúð í hælisleitendamálum Nanna Margrét Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann skrifar Skoðun „Útlendingar“ og „þetta fólk“ Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Erum við ekki betri en Talibanar? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Af hverju ég styð Samfylkinguna – og Hannes Sigurbjörn Jónsson Ásbjörn Þór Ásbjörnsson skrifar Skoðun Lyftistöng fyrir samfélagið Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Stöndum með ungu fólki og fjölskyldum Ragna Sigurðardóttir,Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrælakistur samtímans? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar vímuefnavandinn? Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hægri menn vega að heilbrigðiskerfinu Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen skrifar Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Sjá meira
Augljóst er að það verður hvorki létt verk né löðurmannlegt fyrir kjósendur að kynna sér hvað hver og einn frambjóðandi til stjórnlagaþingsins stendur fyrir. Slíkur er fjöldinn. Þar af leiðandi er ekki langsótt að spá því að fólk muni skipta frambjóðendum í tvo hópa, annars vegar þá sem vilja gerbreyta stjórnarskránni af því að hún sé mjög gölluð og hins vegar þá sem telja hana ágæta fyrir sitt leyti en eru samþykkir því að margt megi endurskoða, sumu breyta og annað bæta. Undirrituð myndi flokkast í síðari hópinn. Það er þarft verk að endurskoða stjórnarskrána og breyta má mörgu, enda er þar enn að finna óskýrar greinar og jafnvel gamla, danska texta sem valda misskilningi, þrátt fyrir að menn hafi um dagana lagt sig fram um að gera á henni breytingar í sátt við meirihluta þjóðarinnar. Það er þó misskilningur að stjórnarskráin okkar sé ekkert annað en bein þýðing á þeirri dönsku. Eins og Þorsteinn Pálsson, fyrrverandi forsætisráðherra, hefur bent á, hafa verið gerðar breytingar á íslensku stjórnarskránni að meðaltali einu sinni á áratug. Það verður að teljast býsna mikið. Þær breytingar hafa verið til bóta. Mannréttindakaflinn er skýrasta dæmið um það en einnig hafa verðar gerðar talsverðar breytingar á ýmsu sem snýr að Alþingi. Stjórnarskráin er ekki fornminjar, eins og sumir hafa gengið svo langt að halda fram. Mikilvægast er þó, í allri umræðu um stjórnarskrána, að tengja hana alls ekki við fall gjaldmiðilsins og bankanna. Efnahagshrunið á Íslandi er ekki stjórnarskránni að kenna og endurskoðun á henni þýðir ekki endurreisn samfélagsins. Siðferði þjóðarinnar og gildum hennar verður ekki breytt með stjórnarskrá. Margir hafa bent á ágæti bandarísku stjórnarskrárinnar en hafa ber í huga að hversu góð sem hún er, hefur t.d. spillingu ekki verið útrýmt í Bandaríkjunum, þrátt fyrir aðskilnað löggjafans og framkvæmdavaldsins. Að kosningum loknum kemur þingið svo saman, skipað 25 til 31 þingmanni sem gera má ráð fyrir að hafi svo ólíkar skoðanir á stjórnarskránni að þeir verða sumir hverjir á öndverðum meiði. Ég er ekki búin að semja stjórnarskrá í huganum og ég býð mig ekki fram á þetta þing með það að augnamiði að rífast við þá sem eru með aðrar hugmyndir en ég. Ég tel mig hins vegar þekkja nokkuð vel til sögunnar og hef kynnt mér stjórnskipun annarra ríkja. Þeir sem á þingið veljast verða allir að setjast niður með opnum hug og sameinast í góðum og skynsamlegum samræðum um stjórnarskrána. Markmiðið á að vera að bæta hana og það má alls ekki knýja pólitíska hugmyndafræði inn í hana. Mikill meirihluti þjóðarinnar verður að vera sáttur við breytingarnar. Vera má að sú gagnrýni sé réttmæt að nú sé ekki rétti tíminn til að eyða tíma og fjármunum í að endurskoða stjórnarskrána. Sú ákvörðun liggur þó fyrir og henni verður ekki breytt auðveldlega. Þess vegna er enn mikilvægara en nokkru sinni að vandað verði til verksins og fólk gefi sér eins góðan tíma og kostur er til að bræða saman ólík sjónarmið á þinginu. Verum raunsæ og gerum ráð fyrir að þingið starfi lengur en í þá tvo mánuði sem miðað hefur verið við hingað til. Ef vinnan misheppnast, hver höndin verður upp á móti annarri á þinginu og þingmenn í einstrengingslegum málflutningi alla daga, er betur heima setið en að af stað farið. Hundruð milljóna króna munu þar fara í súginn. Takist þessi vinna hins vegar vel og úr verður almennilegt frumvarp að góðri, heilsteyptri og skiljanlegri stjórnarskrá, sem Alþingi tekur svo til umfjöllunar, styrkist vonin um að íslenska þjóðin nái því jafnvægi sem hún leitar að núna. Þrátt fyrir áhyggjur sumra af fjölda frambjóðenda og framkvæmd kosninganna, ætla ég að halda áfram að vera bjartsýn. Það hlýtur að vera óhætt ad fagna því að slíkur fjöldi vilji taka þátt. Ég ætla að halda áfram að vera bjartsýn á að þessi lýðræðislega tilraun eigi eftir að verða okkur til gagns og heilla. Inga Lind Karlsdóttir frambjóðandi til stjórnlagaþings 2011
Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Af hverju ég styð Samfylkinguna – og Hannes Sigurbjörn Jónsson Ásbjörn Þór Ásbjörnsson skrifar
Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun