Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir, Elí Hörpu og Önundar, Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, Helga Ögmundardóttir, Íris Ellenberger, Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir og Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifa 25. september 2025 12:30 Sameinuðu þjóðirnar gáfu á dögunum út skýrslu rannsóknanefndar þar sem fram kemur að Ísrael fremji meðvitað og markvisst þjóðarmorð á Gaza. Áður höfðu Amnesty International, Human Rights Watch (HRW) og fleiri mannréttindasamtök komist að sömu niðurstöðu. Í þessu felast til að mynda markvissar árásir á börn, kerfisbundið kynferðislegt ofbeldi og víðtækar árásir á mennta- og menningarstofnanir. Þá tekur nefndin fram að Ísraelar sýni engan vilja til að hætta þjóðarmorðinu þrátt fyrir alþjóðlegar beiðnir þar um. Samkvæmt sáttmála Sameinuðu þjóðanna um þjóðarmorð, sem Ísland hefur samþykkt, er jákvæð skylda aðildarríkja að beita öllum tiltækum úrræðum sem þau hafa yfir að ráða til að reyna að koma í veg fyrir þjóðarmorð. Þessi skylda verði virk um leið og ríki veit, eða ætti að vita, af alvarlegri hættu á þjóðarmorði. Íslensk stjórnvöld hafa hins vegar enn ekki brugðist við af festu eins og þeim ber skylda til. Rauði krossinn á Íslandi hefur sent út neyðarkall, eins konar lokaviðvörun til stjórnvalda að bregðast við ástandinu, og segir tímann á þrotum. Ljóst er að Íslendingar, þar með talið íslenskar menntastofnanir geta ekki látið hjá líða að bregðast við þessu með afgerandi hætti. Eins og segir í tilkynningu Sameinuðu þjóðanna gerir þögn eða skeytingaleysi um þjóðarmorðið okkur öll samsek. Í þessu ljósi teljum hvern þann dag sem líður án þess að Háskóli Íslands taki virka afstöðu með aðgerðum gegn þjóðarmorðinu vera óásættanlegan. Akademísk sniðganga er hluti af siðferðislegri ábyrgð fræðasamfélagsins að bregðast við óréttlæti, standa gegn samsekt og að beita áhrifum sínum í þágu mannréttinda, frelsis og réttlætis. Sniðganga er friðsamlegt mótvægi við aðgerðir sem brjóta gegn alþjóðalögum og mannréttindasáttmálum og í raun lágmarksviðleitni til að bregðast við yfirstandandi þjóðarmorði. Í rektorsframboði sínu talaði núverandi rektor, Silja Bára Ómarsdóttir, skýrt um mikilvægi þess að taka afstöðu gegn þjóðar- og menntamorði sem Ísrael fremur í Palestínu. Nú, tæpum þremur mánuðum eftir að Silja Bára tók við embætti, hefur háskólinn ekkert aðhafst varðandi málefni Palestínu, fyrir utan óljós áform um upphaf samráðsferlis varðandi hvað gæti falist í sniðgöngu. Við fögnum frumkvæði rektorsskrifstofu í átt að auknu lýðræði í ákvarðanatöku sem varða stefnu Háskólans, en teljum þó að aðgerðir gegn þjóðarmorði sem hefur nú staðið yfir í tæp tvö ár séu ekki æskilegur vettvangur fyrir slíkar tilraunir. Í ljósi ofangreindra yfirlýsinga Sameinuðu Þjóðanna og Rauða krossins er það skylda stjórnar Háskóla Íslands að bregðast við með viðeigandi aðgerðum strax og er ein sú mikilvægasta að beita allar ísraelskar fræða- og ríkisstofnanir sniðgöngu. Ekki er um breytingu á starfsháttum Háskólans að ræða þar sem háskólaráð ákvað nýlega að slíta tengslum við allar rússneskar menntastofnanir af sambærilegum ástæðum, en sú ákvörðun krafðist ekki eins víðtæks samráðsferlis og nú er í bígerð. Háskólaráð hefur bæði valdheimild og skyldu til að grípa til aðgerða gegn Ísrael. Við hvetjum stjórnendur HÍ að sýna hugrekki og taka skýra afstöðu gegn þjóðarmorði og með alþjóðakerfinu með tafarlausum aðgerðum. Fyrir hönd Háskólafólks fyrir Palestínu, Auður Magndís Auðardóttir, dósent við Menntavísindasvið HÍ Elí Hörpu og Önundar, meistaranemi á Menntavísindasviði HÍ Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Helga Ögmundardóttir, dósent við Félagsvísindasvið HÍ Íris Ellenberger, prófessor við Menntavísindasvið HÍ Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir, doktorsnemi og aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir, doktorsnemi við Hugvísindasvið HÍ –––––––––––––––––––––––– Hér getur þú skráð þig á lista starfsfólks við Háskóla Íslands sem tekur þátt í akademískri sniðgöngu gegn Ísrael Kynningarfundur um sniðgöngu verður haldinn þann 8. Október kl. 12-13 á háskólasvæðinu (nánari upplýsingar verða tilkynntar von bráðar). Hafðu samband við Háskólafólk fyrir Palestínu á fyrirpalestinu@gmail.com ef þú vilt: Fá frekari upplýsingar um akademíska sniðgöngu. Fá stuðning við að koma af stað umræðum um akademíska sniðgöngu innan þinnar deildar við HÍ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þetta varð í alvöru að lögum! Snorri Másson Skoðun „Rússland hefur hins vegar ráðist inn í 19 ríki“ Einar Ólafsson Skoðun Jólahugvekja trans konu Arna Magnea Danks Skoðun Stóra myndin í fjárlögum Daði Már Kristófersson Skoðun Er pláss fyrir unga karlmenn í kvennaheimi? Hnikarr Bjarmi Franklínsson Skoðun Samsköttun, samnýting eða skattahækkun? Kristófer Már Maronsson Skoðun Erum við sérstökust í heimi? Jean-Rémi Chareyre Skoðun Jólagjöfin í ár Jón Pétur Zimsen Skoðun Á krossgötum í Atlantshafi Gunnar Pálsson Skoðun Framkvæmdir við gatnamót Höfðabakka Árni Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Jarðvegstilskipun Evrópu Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Jólagjöfin í ár Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Samsköttun, samnýting eða skattahækkun? Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Framkvæmdir við gatnamót Höfðabakka Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Á krossgötum í Atlantshafi Gunnar Pálsson skrifar Skoðun Börnin fyrst – er framtíðarsýn Vestmannaeyja að fjara út? Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Jólahugvekja trans konu Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Erum við sérstökust í heimi? Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gerum betur í borgarstjórn. Endurheimtum traust og bætum þjónustu við borgarbúa á öllum aldri Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Stóra myndin í fjárlögum Daði Már Kristófersson skrifar Skoðun „Rússland hefur hins vegar ráðist inn í 19 ríki“ Einar Ólafsson skrifar Skoðun Blessuð jólin, bókhaldið og börnin Kristín Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Þetta varð í alvöru að lögum! Snorri Másson skrifar Skoðun Er pláss fyrir unga karlmenn í kvennaheimi? Hnikarr Bjarmi Franklínsson skrifar Skoðun Bréfið sem aldrei var skrifað Grímur Atlason skrifar Skoðun Hugleiðingar úr Dölum um framkomin drög að Samgönguáætlun 2026-2040 Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslensk ferðaþjónusta í nýju landslagi Ólína Laxdal skrifar Skoðun Sköpum öflugt, hafsækið atvinnulíf á viðskiptalegum forsendum! Gunnar Tryggvason skrifar Skoðun Hefurðu heyrt söguna? Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Teygjum okkur aðeins lengra Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Þingmenn raða sólstólum á Titanic Vigdís Gunnarsdóttir,Stefanía Hulda Marteinsdóttir,Þuríður Sverrisdóttir,Júnía Kristín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hamarsvirkjun: Þegar horft er framhjá staðreyndum og lýðræði Ásrún Mjöll Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti án sannleika er ekki réttlæti Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Spilakassar í skjóli mannúðar og björgunar Alma Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Traustur grunnur, ný tækifæri Svana Helen Björnsdóttir skrifar Skoðun Sanna sundrar vinstrinu Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Myndu ekki þurfa að flytja heim aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þegar áfengið rænir jólunum Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Skatta-Grýlan ógurlega Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Nokkur orð um Fjarðarheiðargöng Þórhallur Borgarsson skrifar Sjá meira
Sameinuðu þjóðirnar gáfu á dögunum út skýrslu rannsóknanefndar þar sem fram kemur að Ísrael fremji meðvitað og markvisst þjóðarmorð á Gaza. Áður höfðu Amnesty International, Human Rights Watch (HRW) og fleiri mannréttindasamtök komist að sömu niðurstöðu. Í þessu felast til að mynda markvissar árásir á börn, kerfisbundið kynferðislegt ofbeldi og víðtækar árásir á mennta- og menningarstofnanir. Þá tekur nefndin fram að Ísraelar sýni engan vilja til að hætta þjóðarmorðinu þrátt fyrir alþjóðlegar beiðnir þar um. Samkvæmt sáttmála Sameinuðu þjóðanna um þjóðarmorð, sem Ísland hefur samþykkt, er jákvæð skylda aðildarríkja að beita öllum tiltækum úrræðum sem þau hafa yfir að ráða til að reyna að koma í veg fyrir þjóðarmorð. Þessi skylda verði virk um leið og ríki veit, eða ætti að vita, af alvarlegri hættu á þjóðarmorði. Íslensk stjórnvöld hafa hins vegar enn ekki brugðist við af festu eins og þeim ber skylda til. Rauði krossinn á Íslandi hefur sent út neyðarkall, eins konar lokaviðvörun til stjórnvalda að bregðast við ástandinu, og segir tímann á þrotum. Ljóst er að Íslendingar, þar með talið íslenskar menntastofnanir geta ekki látið hjá líða að bregðast við þessu með afgerandi hætti. Eins og segir í tilkynningu Sameinuðu þjóðanna gerir þögn eða skeytingaleysi um þjóðarmorðið okkur öll samsek. Í þessu ljósi teljum hvern þann dag sem líður án þess að Háskóli Íslands taki virka afstöðu með aðgerðum gegn þjóðarmorðinu vera óásættanlegan. Akademísk sniðganga er hluti af siðferðislegri ábyrgð fræðasamfélagsins að bregðast við óréttlæti, standa gegn samsekt og að beita áhrifum sínum í þágu mannréttinda, frelsis og réttlætis. Sniðganga er friðsamlegt mótvægi við aðgerðir sem brjóta gegn alþjóðalögum og mannréttindasáttmálum og í raun lágmarksviðleitni til að bregðast við yfirstandandi þjóðarmorði. Í rektorsframboði sínu talaði núverandi rektor, Silja Bára Ómarsdóttir, skýrt um mikilvægi þess að taka afstöðu gegn þjóðar- og menntamorði sem Ísrael fremur í Palestínu. Nú, tæpum þremur mánuðum eftir að Silja Bára tók við embætti, hefur háskólinn ekkert aðhafst varðandi málefni Palestínu, fyrir utan óljós áform um upphaf samráðsferlis varðandi hvað gæti falist í sniðgöngu. Við fögnum frumkvæði rektorsskrifstofu í átt að auknu lýðræði í ákvarðanatöku sem varða stefnu Háskólans, en teljum þó að aðgerðir gegn þjóðarmorði sem hefur nú staðið yfir í tæp tvö ár séu ekki æskilegur vettvangur fyrir slíkar tilraunir. Í ljósi ofangreindra yfirlýsinga Sameinuðu Þjóðanna og Rauða krossins er það skylda stjórnar Háskóla Íslands að bregðast við með viðeigandi aðgerðum strax og er ein sú mikilvægasta að beita allar ísraelskar fræða- og ríkisstofnanir sniðgöngu. Ekki er um breytingu á starfsháttum Háskólans að ræða þar sem háskólaráð ákvað nýlega að slíta tengslum við allar rússneskar menntastofnanir af sambærilegum ástæðum, en sú ákvörðun krafðist ekki eins víðtæks samráðsferlis og nú er í bígerð. Háskólaráð hefur bæði valdheimild og skyldu til að grípa til aðgerða gegn Ísrael. Við hvetjum stjórnendur HÍ að sýna hugrekki og taka skýra afstöðu gegn þjóðarmorði og með alþjóðakerfinu með tafarlausum aðgerðum. Fyrir hönd Háskólafólks fyrir Palestínu, Auður Magndís Auðardóttir, dósent við Menntavísindasvið HÍ Elí Hörpu og Önundar, meistaranemi á Menntavísindasviði HÍ Eyrún Ólöf Sigurðardóttir, aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Helga Ögmundardóttir, dósent við Félagsvísindasvið HÍ Íris Ellenberger, prófessor við Menntavísindasvið HÍ Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir, doktorsnemi og aðjúnkt við Menntavísindasvið HÍ Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir, doktorsnemi við Hugvísindasvið HÍ –––––––––––––––––––––––– Hér getur þú skráð þig á lista starfsfólks við Háskóla Íslands sem tekur þátt í akademískri sniðgöngu gegn Ísrael Kynningarfundur um sniðgöngu verður haldinn þann 8. Október kl. 12-13 á háskólasvæðinu (nánari upplýsingar verða tilkynntar von bráðar). Hafðu samband við Háskólafólk fyrir Palestínu á fyrirpalestinu@gmail.com ef þú vilt: Fá frekari upplýsingar um akademíska sniðgöngu. Fá stuðning við að koma af stað umræðum um akademíska sniðgöngu innan þinnar deildar við HÍ.
Skoðun Gerum betur í borgarstjórn. Endurheimtum traust og bætum þjónustu við borgarbúa á öllum aldri Magnea Marinósdóttir skrifar
Skoðun Hugleiðingar úr Dölum um framkomin drög að Samgönguáætlun 2026-2040 Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Skoðun Þingmenn raða sólstólum á Titanic Vigdís Gunnarsdóttir,Stefanía Hulda Marteinsdóttir,Þuríður Sverrisdóttir,Júnía Kristín Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hamarsvirkjun: Þegar horft er framhjá staðreyndum og lýðræði Ásrún Mjöll Stefánsdóttir skrifar