Setja þurfi meiri þunga í hags­muna­gæslu gagn­vart ESB

Fjallað var um fyrirhugaða verndartolla Evrópusambandsins í kvöldfréttum Sýnar þar sem Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra og Haraldur Benediktsson bæjarstjóri Akraneskaupstaðar voru til viðtals.

Evrópusambandið hyggst leggja verndartolla á járnblendi og kísiljárn frá Íslandiu og Noregi, sem taka að óbreyttu gildi eftir þrjár vikur.

Þingmenn Norðvesturkjördæmis hafa boðað til fundar með utanríkisráðherra á fimmtudag vegna stöðunnar.

Utanríkisráðherra kveðst vona að Íslendingum verði sýndur skilningur, og segir að bæði hún og stjórnvöld í Noregi muni beita sér af mikilli festu í málinu á næstu dögum.

„Með samtölum, með þrýstingi, með því að vera föst á því að þetta er að okkar mati ekki í samræmi við EES-samninginn. Mér finnst miður að sjá hvaða leið Evrópusambandið er að velja í þessu. En um leið gerum við okkur grein fyrir því að við erum ekki innan utanríkisviðskiptastefnu bandalagsins,“ segir Þorgerður.

„Ef að þau ætla að komast að þessari niðurstöðu þá skiptir öllu máli fyrir okkur og íslensku fyrirtækin að þær þvinganir sem verða settar fram, eða reglur, það er ekkert víst að það verði tollar, en það verði farnar aðrar leiðir, ég held að það væri líka skárra en hitt.“

„Við vonumst þá til þess að þær reglur muni ekki bitna á íslenskum fyrirtækjum.“

„Því það eru ekki íslensk fyrirtæki sem eru að offramleiða eða lækka verðið innan Evrópusambandsins, heldur það eru ríki frá Asíu sem eru að stuðla að þessu ástandi sem evrópusambandið er að bregðast við,“ segir Þorgerður Katrín utanríkisráðherra.

Kísiljárn í núna og álið kannski næst

Haraldur Benediktsson segir að málið skapi mikla óvissu fyrir mikilvægt fyrirtæki í sveitarfélaginu. Hann kveðst ánægður að heyra viðhorf utanríkisráðherra sem hún lýsti í ofangreindu viðtali.

Þá sagði hann að taka þurfi stöðuna mjög alvarlega, og að í Noregi hefði forsætisráðhera verið kallaður úr sumarfríi til að sinna málinu. Hér hefðu íslenskir stjórnmálamenn farið í sumarfrí.

„Við þurfum að taka þessa stöðu mjög alvarlega, við vitum með kísiljárnið núna, er álið næst, það er ennþá stærri vinnustaður, þá erum við farin að tala um verulegt efnahagsáfall fyrir Ísland, ekki bara áfall fyrir Akraneskaupstað og sveitir norðan Hvalfjarðar sem hafa verulega hagsmuni af rekstri þessa fyrirtækis.“

„Þannig þetta er mikið stórmál og alvörumál sem þarf að fylgja fast eftir og af miklu meiri þunga heldur en við erum að sjá er gert.“

Þá sagði Haraldur að erfitt væri að meta stöðuna eða segja til um það hverjar afleiðingarnar verða áður en við vitum nákvæmlega hvernig þetta verður útfært. Mikilvægt sé að ríkisstjórnin verji þá stöðu sem Ísland hefur að vera innan innri markaðar Evrópusambandsins á grundvelli EES-samningsins.

„Mér er sagt að það séu jafnvel fundir í þessari viku, ég vil eins og ég segi meiri þunga og alvöru í hagsmunagæslu fyrir Ísland, og að verja þessa grunnstoð EES-samningsins sem er að við séum á innri markaðnum, það er það sem skiptir öllu máli að við séum ekki skilin eftir þar fyrir utan.“

„Það er svo margt í þessu máli sem við ekki skiljum, svo margt í þessu máli sem á eftir að koma í ljós,“ segir Haraldur Benediktsson en hægt er að hlusta á viðtalið við hann í heild sinni í spilaranum hér að ofan.