Engum verið neitað um Fulbright-styrk á Íslandi Kjartan Kjartansson skrifar 12. júní 2025 15:52 Utanríkisráðuneyti Marco Rubio (t.v.) í Bandaríkjunum hefur undanfarið tekið fram fyrir hendurnar á stjórn Fulbright-áætlunarinnar þar. Belinda Theriault, framkvæmdastjóri Fulbright á Íslandi, (t.h.) segir engum frá Íslandi hafa verið hafnað. Vísir Allir umsækjendur sem Fulbright á Íslandi hefur mælt með hafa fengið brautargengi til þessa, að sögn framkvæmdastjóra stofnunarinnar. Nær allir stjórnarmenn Fulbright-áætlunarinnar í Bandaríkjunum sögðu af sér vegna afskipta ríkisstjórnarinnar þar af styrkjunum. Ellefu af tólf stjórnarmönnum sökuðu ríkisstjórn repúblikana um að hafa hrifsað völdin af stjórninni með ólögmætum hætti og neitað fjölda manns um styrki sem stjórnin hafði samþykkt fyrir námsárið 2025 til 2026. Utanríkisráðuneytið hefði ennfremur tekið 1.200 styrkþega til ólögmætrar endurskoðunar sem gæti leitt til þess að enn fleirum yrði hafnað. Fulbright-styrktaráætlunin hefur verið við lýði í hátt í áttatíu ár. Henni var ætlað að ýta undir skiptinám á milli Bandaríkjanna og annarra ríkja. Belinda Theriault, framkvæmdastjóri Fulbright-stofnunarinnar á Íslandi, segir að allir þeir umsækjendur sem stjórnin hér mælti með hafi verið samþykktir úti í Bandaríkjunum þótt ferlið hafi vissulega tekið mun lengri tíma eftir stjórnarskiptin í Bandaríkjunum en áður. „Allavegana fram að þessu hafa allir þeir sem að Fulbright á Íslandi hefur viljað styðja með styrk hlotið brautargengi, en vissulega á það ekki við um öll ríki,“ segir Belinda við Vísi. Taka við Bandaríkjamönnum sem rannsaka loftslagsbreytingar Í umfjöllun New York Times sem sagði fyrst frá afsögnum Fulbright-stjórnarinnar kom fram að svo virtist sem að bandaríska utanríkisráðuneytið hafnaði styrkþegum á grundvelli fræðigreina þeirra. Þeir sem ráðuneytið hafnaði rannsökuðu meðal annars loftslagsbreytingar, fólksflutninga, kynjafræði og kynþætti. Ríkisstjórn repúblikana hefur verið í herferð gegn umfjöllun um slík mál frá valdaskiptunum í janúar. Belinda Theriault, framkvæmdastjóri Fulbright á Íslandi.Fulbright á Íslandi Belindu er ekki kunnugt um að einhver ákveðin ríki lendi frekar í að umsækjendum þeirra sé nú hafnað eða náms- eða fræðimenn af einhverjum tilteknum sviðum. „Við erum til dæmis nú þegar að taka á móti Bandaríkjamönnum sem eru meðal annars með loftslagsbreytingar í sínum verkefnum,“ segir hún. Ómögulegt að segja hvort breytingar verði á áætluninni Umsóknarferlið um hefðbundna styrki til náms- og fræðimanna í gegnum Fulbright hefst á haustin og stendur fram á vor. Stofnunin á Íslandi velur íslenska styrkþega og sendir þá til lokasamþykktar til stjórnarinnar í Bandaríkjunum. Bandaríska stofnunin hefur einnig lokaorð um þá bandarísku styrkþega sem koma til Íslands í gegnum áætlunin þó að sú íslenska fái að hafa sitt að segja um þá. Belinda segir ómögulegt að spá fyrir um hvort að breytingarnar á stjórn Fulbright-áætlunarinnar úti hafi áhrif á umsóknarferlið á Íslandi þegar það fer aftur af stað í haust. Fulbright-áætlunin njóti enn mikillar virðingar í Bandaríkjunum og báðir flokkar hafi alla tíð stutt hana. „Við vonum að þó að það hafi komið upp einhverjir hnökrar núna eftir stjórnarskipti að þetta muni jafna sig en auðvitað getur maður ekki verið viss. En við vonum að svo sannarlega,“ segir Belinda. Filipus Spánarkonungur á Fulbright-viðburði árið 2021. Hann hlaut Fulbright-styrk á sínum tíma til náms í Bandaríkjunum.Vísir/EPA Á bilinu fimm til tíu Íslendingar fá Fulbright-styrk á hverju ári en tuttugu til tuttugu fimm Bandaríkjamenn koma hingað í gegnum áætlunina. Þrengja verulega að erlendum skiptinemum Ríkisstjórn repúblikana hefur hert verulega stefnu Bandaríkjastjórnar í útlendingamálum frá forsetaskiptum í janúar, ekki síst gagnvart erlendum námsmönnum. Þannig hafa bandarísk yfirvöld afturkallað fyrirvaralaust dvalarleyfi erlendra námsmanna, jafnvel án þess að láta þá vita, og stöðvað viðtöl við verðandi skiptinema um vegabréfaáritanir til þess að gefa sér aukið svigrúm til þess að fara yfir samfélagsmiðlareikninga umsækjenda. Stjórnin bannaði Harvard-háskóla nýlega að taka við erlendum nemum til þess að refsa skólanum fyrir að verða ekki að vilja alríkisstjórnarinnar um að hún fengi aukin áhrif á stjórn hans. Utanríkisráðuneytið kallaði útspil stjórnarmannanna í Fulbright-áætluninni „pólitíska sýningu“ sem var ætlað að grafa undan sitjandi Bandaríkjaforseta. Allir stjórnarmennirnir sem sögðu af sér voru skipaðir af Joe Biden, fyrrverandi forseta. Bandaríkin Donald Trump Skóla- og menntamál Mest lesið Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Innlent Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Innlent Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Erlent Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Erlent Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Innlent Fleiri fréttir Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Sjá meira
Ellefu af tólf stjórnarmönnum sökuðu ríkisstjórn repúblikana um að hafa hrifsað völdin af stjórninni með ólögmætum hætti og neitað fjölda manns um styrki sem stjórnin hafði samþykkt fyrir námsárið 2025 til 2026. Utanríkisráðuneytið hefði ennfremur tekið 1.200 styrkþega til ólögmætrar endurskoðunar sem gæti leitt til þess að enn fleirum yrði hafnað. Fulbright-styrktaráætlunin hefur verið við lýði í hátt í áttatíu ár. Henni var ætlað að ýta undir skiptinám á milli Bandaríkjanna og annarra ríkja. Belinda Theriault, framkvæmdastjóri Fulbright-stofnunarinnar á Íslandi, segir að allir þeir umsækjendur sem stjórnin hér mælti með hafi verið samþykktir úti í Bandaríkjunum þótt ferlið hafi vissulega tekið mun lengri tíma eftir stjórnarskiptin í Bandaríkjunum en áður. „Allavegana fram að þessu hafa allir þeir sem að Fulbright á Íslandi hefur viljað styðja með styrk hlotið brautargengi, en vissulega á það ekki við um öll ríki,“ segir Belinda við Vísi. Taka við Bandaríkjamönnum sem rannsaka loftslagsbreytingar Í umfjöllun New York Times sem sagði fyrst frá afsögnum Fulbright-stjórnarinnar kom fram að svo virtist sem að bandaríska utanríkisráðuneytið hafnaði styrkþegum á grundvelli fræðigreina þeirra. Þeir sem ráðuneytið hafnaði rannsökuðu meðal annars loftslagsbreytingar, fólksflutninga, kynjafræði og kynþætti. Ríkisstjórn repúblikana hefur verið í herferð gegn umfjöllun um slík mál frá valdaskiptunum í janúar. Belinda Theriault, framkvæmdastjóri Fulbright á Íslandi.Fulbright á Íslandi Belindu er ekki kunnugt um að einhver ákveðin ríki lendi frekar í að umsækjendum þeirra sé nú hafnað eða náms- eða fræðimenn af einhverjum tilteknum sviðum. „Við erum til dæmis nú þegar að taka á móti Bandaríkjamönnum sem eru meðal annars með loftslagsbreytingar í sínum verkefnum,“ segir hún. Ómögulegt að segja hvort breytingar verði á áætluninni Umsóknarferlið um hefðbundna styrki til náms- og fræðimanna í gegnum Fulbright hefst á haustin og stendur fram á vor. Stofnunin á Íslandi velur íslenska styrkþega og sendir þá til lokasamþykktar til stjórnarinnar í Bandaríkjunum. Bandaríska stofnunin hefur einnig lokaorð um þá bandarísku styrkþega sem koma til Íslands í gegnum áætlunin þó að sú íslenska fái að hafa sitt að segja um þá. Belinda segir ómögulegt að spá fyrir um hvort að breytingarnar á stjórn Fulbright-áætlunarinnar úti hafi áhrif á umsóknarferlið á Íslandi þegar það fer aftur af stað í haust. Fulbright-áætlunin njóti enn mikillar virðingar í Bandaríkjunum og báðir flokkar hafi alla tíð stutt hana. „Við vonum að þó að það hafi komið upp einhverjir hnökrar núna eftir stjórnarskipti að þetta muni jafna sig en auðvitað getur maður ekki verið viss. En við vonum að svo sannarlega,“ segir Belinda. Filipus Spánarkonungur á Fulbright-viðburði árið 2021. Hann hlaut Fulbright-styrk á sínum tíma til náms í Bandaríkjunum.Vísir/EPA Á bilinu fimm til tíu Íslendingar fá Fulbright-styrk á hverju ári en tuttugu til tuttugu fimm Bandaríkjamenn koma hingað í gegnum áætlunina. Þrengja verulega að erlendum skiptinemum Ríkisstjórn repúblikana hefur hert verulega stefnu Bandaríkjastjórnar í útlendingamálum frá forsetaskiptum í janúar, ekki síst gagnvart erlendum námsmönnum. Þannig hafa bandarísk yfirvöld afturkallað fyrirvaralaust dvalarleyfi erlendra námsmanna, jafnvel án þess að láta þá vita, og stöðvað viðtöl við verðandi skiptinema um vegabréfaáritanir til þess að gefa sér aukið svigrúm til þess að fara yfir samfélagsmiðlareikninga umsækjenda. Stjórnin bannaði Harvard-háskóla nýlega að taka við erlendum nemum til þess að refsa skólanum fyrir að verða ekki að vilja alríkisstjórnarinnar um að hún fengi aukin áhrif á stjórn hans. Utanríkisráðuneytið kallaði útspil stjórnarmannanna í Fulbright-áætluninni „pólitíska sýningu“ sem var ætlað að grafa undan sitjandi Bandaríkjaforseta. Allir stjórnarmennirnir sem sögðu af sér voru skipaðir af Joe Biden, fyrrverandi forseta.
Bandaríkin Donald Trump Skóla- og menntamál Mest lesið Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Innlent Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Innlent Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Erlent Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Erlent Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Innlent Fleiri fréttir Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Ferðamaður lést við Breiðamerkursand „Í Evrópumálum tel ég að þetta sé ekki rétti tíminn að fara í þá vegferð“ Falið ofbeldi gegn eldri borgurum: „Þetta er barnið mitt, ég ól það upp, gerði ég mistök?“ Sjá meira