Fundu stærstu lífrænu sameindirnar hingað til í gömlu sýni Samúel Karl Ólason skrifar 25. mars 2025 23:20 Sjálfa sem Curiosity tók á mars árið 2023. NASA/JPL-Caltech/MSSS Könnunarfarið Curiosity, sem er statt á yfirborð Mars, hefur fundið stærstu lífrænu sameindirnar hingað til. Fundurinn gefur til kynna að líffræðilegir ferlar hafi verið komnir lengra á Mars en áður hefur verið talið. Um er að ræða langar sameindir kolefna sem fundust í grjóti og er talið að hafi verið brot úr fitusýru. Slíkar sýrur eru meðal frumeininga lífs á jörðinni, samkvæmt grein á vef Geimvísindastofnunnar Bandaríkjanna (NASA) um uppgötvunina. I came, I saw, I detected some of the largest organic molecules on Mars using my onboard science lab. 👀It could be the best evidence yet that organic chemistry advanced toward the kind of complexity required for an origin of life on the Red Planet. https://t.co/gheRVvhmrd pic.twitter.com/2bWEkkK9zm— Curiosity Rover (@MarsCuriosity) March 25, 2025 Lífverur mynda frumuhimnur úr fitusýrum, meðal annars til að verja frumuveggi. Þær geta þó einnig orðið til í lífrænum ferlum án lífvera, eins og þegar vatn blandast við steinefni í kringum við hveri neðansjávar. Sýnið var tekið í maí 2013 á stað í Gale-gígnum sem var eitt sinn botn stöðuvatns. Sýni sem tekin voru þar innihalda fjölmörg efni sem hafa varpað ljósi á sögu svæðisins. Í grein NASA segir ómögulegt að skera úr um við hvaða aðstæður þessar sameindir urðu til en fundurinn hefur þó gert vísindamenn spennta. Þessar stóru sameindir auka líkurnar á því að líf hafi fundist á Mars á árum áður. Sömuleiðis þykir þessi uppgötvun auka líkurnar á því að hægt verði að finna ummerki lífs einhvern tímann og dregur hún úr áhyggjum vísindamanna varðandi það að allar slíkar sameindir hafi eyðilagst vegna mikillar geislunar og slæmra aðstæðna á Mars undanfarna tuga milljóna ára. „Það eru vísbendingar um að fljótandi vatn hafi mátt finna í Gale-gíg í milljónir ára og jafnvel mun lengur, sem þýðir að það var nægur tími fyrir líffræðilega ferla í þessum gígum á Mars,“ er haft eftir einum vísindamannanna sem greindu sýnið. Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Curiosity finnur lífrænar sameindir á Mars en það hefur bandaríski könnunarjeppinn Perseverence einnig gert. Sjá einnig: Fundu óvænt merki um mögulegt örverulíf á Mars Uppgötvunin þykir einnig jákvæð varðandi ætlanir forsvarsmanna NASA þegar kemur að því að sækja sýni til Mars. Perseverance hefur safnað sýnum í og við Jezero-gíginn, sem var fullur af vatni á árum áður. Með því að koma sýnunum til jarðar vonast vísindamenn til að geta grandskoðað þau og mögulega svara þeirri spurningu hvort líf hafi á einhverjum tímapunkti fundist á Mars. Sjá einnig: Leita nýrra leiða til að sækja sýni til Mars Sýnið sem stóru sameindirnar fundust í gætu innihaldið enn stærri sameindir en rannsóknarbúnaður Curiosity er ekki nægilega öflugur til að greina það betur. Geimurinn Mars Bandaríkin Vísindi Tengdar fréttir Gífurlegt magn af ís undir yfirborði Mars Mögulegt er að finna megi gífurlegt magn af ís undir yfirborðinu á Mars. Talið er að ef ísinn yrði bræddur gæti hann þakið reikistjörnuna með 1,5 til 2,7 metra djúpu hafi. 19. janúar 2024 14:22 Mest lesið Mikið eignatjón vegna bruna í efnalaug við Háaleitisbraut Innlent Umfangsmikil lögregluaðgerð víða um landið Innlent „Easy come, easy go“ Innlent Gera Austurstræti og Veltusund varanlega að göngugötum Innlent Ökumaðurinn slapp naumlega: Þrjú þúsund lítrar af olíu um borð Innlent Tugir særðir í Ísrael eftir árás Írana á spítala Erlent Pípari sagði skólp ástæðuna fyrir kókaíninu í blóðinu Innlent Jarðskjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Áframhaldandi landris í Svartsengi Innlent Sigldi inn í Seyðisfjörð með hvalshræ á stefninu Innlent Fleiri fréttir Geimskipið sprakk á jörðu niðri Finnar draga sig út úr sáttmála gegn jarðsprengjum Leita „fjandskapar“ á samfélagsmiðlum námsmanna Tala látinna í Kænugarði komin í tuttugu og átta Tugir særðir í Ísrael eftir árás Írana á spítala Vill ekki í stríð en segir klerkastjórnina ekki mega eignast kjarnorkuvopn Staðfesta bann á meðferð trans barna Óttast um líf fjölskyldu sinnar í Íran: „Ég sef ekki á nóttunni“ Fjórtán tonna sprengjan sem Ísraela vantar „Kannski geri ég það, kannski geri ég það ekki“ Færðu barn heiladauðrar konu í heiminn Rekja rafmagnsleysið á Íberíuskaga til mistaka orkufyrirtækja Íranir hóta „óbætanlegu tjóni“ skerist Bandaríkin í leikinn Sænsk „sorpdrottning“ hlaut þungan fangelsisdóm fyrir umhverfisbrot Tugir drepnir á meðan þau biðu eftir matarskammti Árásum á Teheran fjölgar og enn einn hershöfðinginn felldur Loka bandaríska sendiráðinu í Ísrael Færeyingar vilja fullveldi Trump fundar með þjóðaröryggisráði Segist vita hvar klerkurinn feli sig en vilji ekki drepa hann strax „Erum að horfa á eitthvað betra en vopnahlé“ Drápu tugi sem biðu þess að fá mat Læknir játar að hafa gefið Perry ketamín Trump segir fólki að yfirgefa Tehran hið snarasta Ætlaði að myrða tvo þingmenn til viðbótar Gerðu árás á sjónvarpshúsið í miðri útsendingu Þeim sem skaut þingmenn lýst sem kristilegum íhaldsmanni Fyrsta konan sem stýrir MI6 Trump vill að ICE spýti í lófana og handtaki fleiri ólöglega innflytjendur Tala látinna eftir flugslysið komin í 270 Sjá meira
Um er að ræða langar sameindir kolefna sem fundust í grjóti og er talið að hafi verið brot úr fitusýru. Slíkar sýrur eru meðal frumeininga lífs á jörðinni, samkvæmt grein á vef Geimvísindastofnunnar Bandaríkjanna (NASA) um uppgötvunina. I came, I saw, I detected some of the largest organic molecules on Mars using my onboard science lab. 👀It could be the best evidence yet that organic chemistry advanced toward the kind of complexity required for an origin of life on the Red Planet. https://t.co/gheRVvhmrd pic.twitter.com/2bWEkkK9zm— Curiosity Rover (@MarsCuriosity) March 25, 2025 Lífverur mynda frumuhimnur úr fitusýrum, meðal annars til að verja frumuveggi. Þær geta þó einnig orðið til í lífrænum ferlum án lífvera, eins og þegar vatn blandast við steinefni í kringum við hveri neðansjávar. Sýnið var tekið í maí 2013 á stað í Gale-gígnum sem var eitt sinn botn stöðuvatns. Sýni sem tekin voru þar innihalda fjölmörg efni sem hafa varpað ljósi á sögu svæðisins. Í grein NASA segir ómögulegt að skera úr um við hvaða aðstæður þessar sameindir urðu til en fundurinn hefur þó gert vísindamenn spennta. Þessar stóru sameindir auka líkurnar á því að líf hafi fundist á Mars á árum áður. Sömuleiðis þykir þessi uppgötvun auka líkurnar á því að hægt verði að finna ummerki lífs einhvern tímann og dregur hún úr áhyggjum vísindamanna varðandi það að allar slíkar sameindir hafi eyðilagst vegna mikillar geislunar og slæmra aðstæðna á Mars undanfarna tuga milljóna ára. „Það eru vísbendingar um að fljótandi vatn hafi mátt finna í Gale-gíg í milljónir ára og jafnvel mun lengur, sem þýðir að það var nægur tími fyrir líffræðilega ferla í þessum gígum á Mars,“ er haft eftir einum vísindamannanna sem greindu sýnið. Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Curiosity finnur lífrænar sameindir á Mars en það hefur bandaríski könnunarjeppinn Perseverence einnig gert. Sjá einnig: Fundu óvænt merki um mögulegt örverulíf á Mars Uppgötvunin þykir einnig jákvæð varðandi ætlanir forsvarsmanna NASA þegar kemur að því að sækja sýni til Mars. Perseverance hefur safnað sýnum í og við Jezero-gíginn, sem var fullur af vatni á árum áður. Með því að koma sýnunum til jarðar vonast vísindamenn til að geta grandskoðað þau og mögulega svara þeirri spurningu hvort líf hafi á einhverjum tímapunkti fundist á Mars. Sjá einnig: Leita nýrra leiða til að sækja sýni til Mars Sýnið sem stóru sameindirnar fundust í gætu innihaldið enn stærri sameindir en rannsóknarbúnaður Curiosity er ekki nægilega öflugur til að greina það betur.
Geimurinn Mars Bandaríkin Vísindi Tengdar fréttir Gífurlegt magn af ís undir yfirborði Mars Mögulegt er að finna megi gífurlegt magn af ís undir yfirborðinu á Mars. Talið er að ef ísinn yrði bræddur gæti hann þakið reikistjörnuna með 1,5 til 2,7 metra djúpu hafi. 19. janúar 2024 14:22 Mest lesið Mikið eignatjón vegna bruna í efnalaug við Háaleitisbraut Innlent Umfangsmikil lögregluaðgerð víða um landið Innlent „Easy come, easy go“ Innlent Gera Austurstræti og Veltusund varanlega að göngugötum Innlent Ökumaðurinn slapp naumlega: Þrjú þúsund lítrar af olíu um borð Innlent Tugir særðir í Ísrael eftir árás Írana á spítala Erlent Pípari sagði skólp ástæðuna fyrir kókaíninu í blóðinu Innlent Jarðskjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Áframhaldandi landris í Svartsengi Innlent Sigldi inn í Seyðisfjörð með hvalshræ á stefninu Innlent Fleiri fréttir Geimskipið sprakk á jörðu niðri Finnar draga sig út úr sáttmála gegn jarðsprengjum Leita „fjandskapar“ á samfélagsmiðlum námsmanna Tala látinna í Kænugarði komin í tuttugu og átta Tugir særðir í Ísrael eftir árás Írana á spítala Vill ekki í stríð en segir klerkastjórnina ekki mega eignast kjarnorkuvopn Staðfesta bann á meðferð trans barna Óttast um líf fjölskyldu sinnar í Íran: „Ég sef ekki á nóttunni“ Fjórtán tonna sprengjan sem Ísraela vantar „Kannski geri ég það, kannski geri ég það ekki“ Færðu barn heiladauðrar konu í heiminn Rekja rafmagnsleysið á Íberíuskaga til mistaka orkufyrirtækja Íranir hóta „óbætanlegu tjóni“ skerist Bandaríkin í leikinn Sænsk „sorpdrottning“ hlaut þungan fangelsisdóm fyrir umhverfisbrot Tugir drepnir á meðan þau biðu eftir matarskammti Árásum á Teheran fjölgar og enn einn hershöfðinginn felldur Loka bandaríska sendiráðinu í Ísrael Færeyingar vilja fullveldi Trump fundar með þjóðaröryggisráði Segist vita hvar klerkurinn feli sig en vilji ekki drepa hann strax „Erum að horfa á eitthvað betra en vopnahlé“ Drápu tugi sem biðu þess að fá mat Læknir játar að hafa gefið Perry ketamín Trump segir fólki að yfirgefa Tehran hið snarasta Ætlaði að myrða tvo þingmenn til viðbótar Gerðu árás á sjónvarpshúsið í miðri útsendingu Þeim sem skaut þingmenn lýst sem kristilegum íhaldsmanni Fyrsta konan sem stýrir MI6 Trump vill að ICE spýti í lófana og handtaki fleiri ólöglega innflytjendur Tala látinna eftir flugslysið komin í 270 Sjá meira
Gífurlegt magn af ís undir yfirborði Mars Mögulegt er að finna megi gífurlegt magn af ís undir yfirborðinu á Mars. Talið er að ef ísinn yrði bræddur gæti hann þakið reikistjörnuna með 1,5 til 2,7 metra djúpu hafi. 19. janúar 2024 14:22