Afmælisboð 180 daga á ári og oft á dag Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar 14. október 2024 11:02 Þegar ég svara fólki spurningunni um hvað kennarastarfið felur í sér þá á ég það til að nota líkingarmál því fáir sem ekki hafa kennt vita um hvað starfið snýst í raun. Stutta svarið er að starfið er margþætt, krefjandi og háð utanaðkomandi áhrifum en sú skilgreining segir lítið. Ímyndaðu þér að halda afmælisveislu, á hverjum virkum degi og oft á dag, sem þú þarft að undirbúa vel svo gestirnir séu sáttir og líka foreldrar þeirra. Þú þarft auðvitað að taka tillit til allra frávika undir sólinni. Útbúa veitingar fyrir vegan börnin, þau sem eru með glútenóþol, ofnæmi og annað sem gæti haft áhrif á upplifun veislugestanna. Til að ná athygli allra gestanna í veislunni þarftu að vera með leiki sem ná til sem flestra því annars er voðinn vís. Aðallaun veislustjórans eftir hverja veislu eru hamingjusöm börn, sem geyma minninguna um veisluna í reynslubanka sínum, og sáttir foreldrar. Hlutverk veislustjórans, í samvinnu við foreldra því það eru þeir sem þekkja veislugestina best, er að stuðla að alhliða þroska veislugestanna. En staðreyndin er sú að nám og kennsla snýst ekki um girnilegt bakkelsi og skemmtiatriði. Nám og kennsla yngstu samborgaranna snýst um það að leiðbeina þeim á faglegan hátt svo þeir verði fullgildir einstaklingar í lýðræðis samfélagi. Ef fólk er ekki búið að missa áhugann á því sem ég er að segja og vill vita meira um starf mitt sem kennara þá nefni ég nokkrar staðreyndir. Veistu að ... ... þú þrífst ekki í kennslu ef þú hefur ekki brennandi áhuga á að auka farsæld barna. ... lægstu meðallaunin í landinu eru í störfum sem tengjast börnum og þeir sem starfa við póstflokkun eru með hærri meðallaun þó ætlun mín sé ekki að gera lítið úr þeim störfum. ... ástæðan fyrir því að ég valdi mér ekki póstflokkun sem ævistarf var sú að ég hafði meiri áhuga á því að mennta mig til starfa með börnum. ... við höfum misst fjöldann allan af framúrskarandi hæfum einstaklingum úr kennslu vegna þess að þeir hafa ekki látið bjóða sér þau kjör sem eru í boði. ... þeir hæfu einstaklingar sem brenna fyrir gott skólastarf og menntun eru að sligast undan álagi og margir þeirra klessa á vegg vegna vinnuálags og því miður sér stór hluti sig ekki starfa við kennslu þegar litið er til framtíðar. ... launaliðurinn er sá liður sem fælir flesta frá kennslu. Samkvæmt könnunum þá eru þeir sem starfa við kennslu langt á eftir öðrum sambærilegum sérfræðingum hvað laun varðar. Gapið er orðið um 40% munur. ... kennaranámið er fimm ára háskólanám og kennarar eru upp til hópa vel menntuð stétt sem er dugleg að sækja sér viðbótarmenntun til að auka færni sína í starfi. ... þróunin í kjaramálum kennara er á mjög einföldu máli galin. Á meðan kröfurnar aukast þá fjarlægjast kennarar viðmiðunarstéttir í launum. ... tími “Hússins á sléttunni” er löngu liðinn þar sem kennarinn var kona sem lifði fyrir starf sitt og átti sér lítið annað líf utan kennslu. ... ég og fleiri í minni stétt hafa gefið mikið af vinnu okkar til samfélagsins í gegnum árin með ólaunaðri vinnu til að uppfylla kröfur Aðalnámskrár grunnskóla. Þeir sem búa með kennurum geta staðfest þetta. Þetta hefur því miður gefið skakka mynd af ástandinu og er lítið talað um þetta því margir kennarar skammast sín fyrir þessa staðreynd. En staðreyndin er sú að kennarar eiga erfitt með að uppfylla skyldur sínar innan þess ramma sem þeim er settur. ... að heimurinn hefur breyst mikið á þessari öld. Unga fólkið er ekki tilbúið til að festa sig í aðstæðum sem það sættir sig ekki við. Það gerir sér grein fyrir því að gapið sem hefur myndast á milli kennara og annarra viðmiðunarstétta er orðið allt of stórt. Ungur kennari sem fer að starfa við kennslu gerir sér grein fyrir því hvað hann fer á mis við launalega séð ef hann gerir kennslu að lífsstarfi sínu. Laun á starfsævi einstaklinga skipta máli og hafa áhrif á lífeyri þeirra seinna á ævinni. ... staðan í menntamálum er alvarleg. Það þarf að skapast sátt um kjör kennara. Það er ekki hægt að grafa hausinn endalaust í sandinn og þvinga kennara til að samþykkja samninga sem þeir eru ósáttir við. Hlutfall fagmenntaðra kennara lækkar í menntageiranum með tilheyrandi auknu álagi á þá sem eftir eru á gólfinu og þeir gefast upp á endanum. ... við þurfum að horfa til framtíðar. Við erum að missa tökin á ástandinu og ábyrgðin er hjá stjórnvöldum. Ef ég næ áheyrn með því að þylja upp þessar staðreyndir þá veit ég að fólki er ekki sama. Við sem störfum við kennslu þurfum að fá samfélagið í lið með okkur. Skólastarf skiptir okkur öll mál. Það skiptir máli að ná sátt um þennan málaflokk. Ég hef alltaf haft trú á því að stjórnvöld færu að hlusta á raddir kennara og leiðrétta kjör þeirra. Ég hef virkilega trúað því á minni þrjátíu ára starfsævi að ég myndi ná því að skrifa undir samning sem ég væri sátt við . En ég er ekki lengur viss. Kennarar eru samningslausir og ekki í fyrsta sinn. Þeir samningar sem skrifað verður undir næst munu segja til um hvernig menntakerfi við munum bjóða börnunum okkar upp á í framtíðinni. Ég ætlaði að enda þennan pistil á orðum Geir Haarde í upphafi hrunsins en ákvað að gera það ekki. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kennaraverkfall 2024 Rakel Linda Kristjánsdóttir Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Þegar ég svara fólki spurningunni um hvað kennarastarfið felur í sér þá á ég það til að nota líkingarmál því fáir sem ekki hafa kennt vita um hvað starfið snýst í raun. Stutta svarið er að starfið er margþætt, krefjandi og háð utanaðkomandi áhrifum en sú skilgreining segir lítið. Ímyndaðu þér að halda afmælisveislu, á hverjum virkum degi og oft á dag, sem þú þarft að undirbúa vel svo gestirnir séu sáttir og líka foreldrar þeirra. Þú þarft auðvitað að taka tillit til allra frávika undir sólinni. Útbúa veitingar fyrir vegan börnin, þau sem eru með glútenóþol, ofnæmi og annað sem gæti haft áhrif á upplifun veislugestanna. Til að ná athygli allra gestanna í veislunni þarftu að vera með leiki sem ná til sem flestra því annars er voðinn vís. Aðallaun veislustjórans eftir hverja veislu eru hamingjusöm börn, sem geyma minninguna um veisluna í reynslubanka sínum, og sáttir foreldrar. Hlutverk veislustjórans, í samvinnu við foreldra því það eru þeir sem þekkja veislugestina best, er að stuðla að alhliða þroska veislugestanna. En staðreyndin er sú að nám og kennsla snýst ekki um girnilegt bakkelsi og skemmtiatriði. Nám og kennsla yngstu samborgaranna snýst um það að leiðbeina þeim á faglegan hátt svo þeir verði fullgildir einstaklingar í lýðræðis samfélagi. Ef fólk er ekki búið að missa áhugann á því sem ég er að segja og vill vita meira um starf mitt sem kennara þá nefni ég nokkrar staðreyndir. Veistu að ... ... þú þrífst ekki í kennslu ef þú hefur ekki brennandi áhuga á að auka farsæld barna. ... lægstu meðallaunin í landinu eru í störfum sem tengjast börnum og þeir sem starfa við póstflokkun eru með hærri meðallaun þó ætlun mín sé ekki að gera lítið úr þeim störfum. ... ástæðan fyrir því að ég valdi mér ekki póstflokkun sem ævistarf var sú að ég hafði meiri áhuga á því að mennta mig til starfa með börnum. ... við höfum misst fjöldann allan af framúrskarandi hæfum einstaklingum úr kennslu vegna þess að þeir hafa ekki látið bjóða sér þau kjör sem eru í boði. ... þeir hæfu einstaklingar sem brenna fyrir gott skólastarf og menntun eru að sligast undan álagi og margir þeirra klessa á vegg vegna vinnuálags og því miður sér stór hluti sig ekki starfa við kennslu þegar litið er til framtíðar. ... launaliðurinn er sá liður sem fælir flesta frá kennslu. Samkvæmt könnunum þá eru þeir sem starfa við kennslu langt á eftir öðrum sambærilegum sérfræðingum hvað laun varðar. Gapið er orðið um 40% munur. ... kennaranámið er fimm ára háskólanám og kennarar eru upp til hópa vel menntuð stétt sem er dugleg að sækja sér viðbótarmenntun til að auka færni sína í starfi. ... þróunin í kjaramálum kennara er á mjög einföldu máli galin. Á meðan kröfurnar aukast þá fjarlægjast kennarar viðmiðunarstéttir í launum. ... tími “Hússins á sléttunni” er löngu liðinn þar sem kennarinn var kona sem lifði fyrir starf sitt og átti sér lítið annað líf utan kennslu. ... ég og fleiri í minni stétt hafa gefið mikið af vinnu okkar til samfélagsins í gegnum árin með ólaunaðri vinnu til að uppfylla kröfur Aðalnámskrár grunnskóla. Þeir sem búa með kennurum geta staðfest þetta. Þetta hefur því miður gefið skakka mynd af ástandinu og er lítið talað um þetta því margir kennarar skammast sín fyrir þessa staðreynd. En staðreyndin er sú að kennarar eiga erfitt með að uppfylla skyldur sínar innan þess ramma sem þeim er settur. ... að heimurinn hefur breyst mikið á þessari öld. Unga fólkið er ekki tilbúið til að festa sig í aðstæðum sem það sættir sig ekki við. Það gerir sér grein fyrir því að gapið sem hefur myndast á milli kennara og annarra viðmiðunarstétta er orðið allt of stórt. Ungur kennari sem fer að starfa við kennslu gerir sér grein fyrir því hvað hann fer á mis við launalega séð ef hann gerir kennslu að lífsstarfi sínu. Laun á starfsævi einstaklinga skipta máli og hafa áhrif á lífeyri þeirra seinna á ævinni. ... staðan í menntamálum er alvarleg. Það þarf að skapast sátt um kjör kennara. Það er ekki hægt að grafa hausinn endalaust í sandinn og þvinga kennara til að samþykkja samninga sem þeir eru ósáttir við. Hlutfall fagmenntaðra kennara lækkar í menntageiranum með tilheyrandi auknu álagi á þá sem eftir eru á gólfinu og þeir gefast upp á endanum. ... við þurfum að horfa til framtíðar. Við erum að missa tökin á ástandinu og ábyrgðin er hjá stjórnvöldum. Ef ég næ áheyrn með því að þylja upp þessar staðreyndir þá veit ég að fólki er ekki sama. Við sem störfum við kennslu þurfum að fá samfélagið í lið með okkur. Skólastarf skiptir okkur öll mál. Það skiptir máli að ná sátt um þennan málaflokk. Ég hef alltaf haft trú á því að stjórnvöld færu að hlusta á raddir kennara og leiðrétta kjör þeirra. Ég hef virkilega trúað því á minni þrjátíu ára starfsævi að ég myndi ná því að skrifa undir samning sem ég væri sátt við . En ég er ekki lengur viss. Kennarar eru samningslausir og ekki í fyrsta sinn. Þeir samningar sem skrifað verður undir næst munu segja til um hvernig menntakerfi við munum bjóða börnunum okkar upp á í framtíðinni. Ég ætlaði að enda þennan pistil á orðum Geir Haarde í upphafi hrunsins en ákvað að gera það ekki. Höfundur er kennari í stjórn Kennarafélags Reykjavíkur.
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar