Á sama tíma, á sama stað Ólöf Guðmundsdóttir og Friðrik Árnason skrifa 11. október 2024 12:33 Fyrir ári síðan kom fram frumvarp til fjárlaga. Þar kom fram líkt og lengi hafði verið vitað að gistináttaskattur kæmi til framkvæmda á ný en hann hafði aðeins verið felldur niður tímabundið vegna heimsfaraldurs. Það kom því engum á óvart að hann tæki aftur gildi en það sem fylgdi einnig með í pakkanum – og kom á óvart – voru breytingar á skattinum til hækkunar. Þær breytingar voru endanlega lagðar fram mánuði fyrir gildistöku og skatturinn tvöfaldaðist! Þannig hækkaði þessi sértæki skattur á gististaði með nær engum fyrirvara. Hagstofa Íslands hefur birt tölulegar upplýsingar um gistinætur á öllum gististöðum fyrstu átta mánuði ársins. Þegar litið er til fyrri árshelmings hefur gistinóttum á hótelum meðal erlendra ferðamanna fækkað um 6% á milli ára. Þar er sérstaklega varhugavert að þeim fækkaði mun meira á Austurlandi á þeim tíma eða um 24% á milli ára sem segir okkur að ferðamennirnir eru ekki að ferðast jafn víða um landið og áður. Það er áhyggjuefni og gengur í raun þvert á markmið stjórnvalda sem ganga í grunninn út á að erlendir ferðamenn hafi hér lengri viðveru, ferðist víðar um landið, styðji við byggðir utan höfuðborgarsvæðisins og skilji meira eftir sig um allt land. Beitum almennri skynsemi Nú er farið að hausta á nýjan leik og hefur nýtt frumvarp til fjárlaga litið dagsins ljós. Þar kemur fram að til standi að gera breytingar á gjaldtöku á ferðaþjónustu í samræmi við nýsamþykkta ferðamálastefnu. Þar eru boðaðar breytingar á gjaldtöku ferðamanna sem eiga að auka tekjur ríkisins um tæpa tvo milljarða króna. Í fjármálaáætluninni sem birt var í vor kom eftirfarandi fram: „[…] til skoðunar að setja á fót gjaldtöku sem stuðlar að sjálfbærni ferðamannastaða þannig að fjöldi þeirra verði í samræmi við þolmörk náttúruauðlinda, innviða og samfélagsins í heild. Samhliða þeirri vinnu er gert ráð fyrir endurskoðun á gistináttagjaldi.“ Því er tilefni til að árétta að gistináttaskattur hefur afar lítið með sjálfbærni ferðamannastaða að gera enda er hann ekki til þess fallinn að hafa áhrif á hvernig ferðamenn sem komnir eru til landsins á hverjum tíma ferðast um einstaka staði heldur er hann eingöngu tekjuöflun fyrir ríkissjóð. Horfum lengra fram í tímann Í útvarpsfréttum RÚV 6. september sl. var fjármálaráðherra spurður hvort fyrirhugaðar skattahækkanir væru í farvegi, hann neitaði því. Þau ummæli ráðherra voru ein og sér fagnaðarefni enda er það svo að við getum nefnilega gert hlutina með skynsömum hætti. Nú er stuttur tími til áramóta. Fyrirsjáanleiki og heildarmynd skipta höfuðmáli þegar kemur að breytingum á skattkerfinu, sér í lagi fyrir atvinnugrein sem starfar jafn langt fram í tímann og ferðaþjónusta. Breytingar sem gerðar eru á skattkerfinu til hækkunar með litlum fyrirvara setja almennt áætlanir fyrirtækja í uppnám og mynda óstöðugleika og óvissu í rekstrarumhverfi þeirra. Sérstaklega þegar harðnar á dalnum, þá verða áhrif slíkra breytinga sársaukafyllri. Það eru blikur á lofti Núna eru blikur á lofti hjá hótelum og öðrum gististöðum hér á landi og hafa miklar kostnaðarhækkanir undanfarinna ára dregið úr samkeppnishæfni íslenskrar ferðaþjónustu. Á meðan er staðan önnur hjá okkar helstu samkeppnislöndum og hefur erlendum gistinóttum fjölgað milli ára á öllum hinum Norðurlöndunum ef litið er til fyrri helming ársins, skv. gögnum Eurostat. Stjórnvöld verða ávallt að huga – nú í meiri mæli en áður – að alþjóðlegri samkeppni íslenskra ferðaþjónustufyrirtækja. Ljóst er að gistináttaskattur er ekki innheimtur á öðrum Norðurlöndum en hérlendis. Það er engum til bóta að við séum hér aftur, á sama tíma, á sama stað, að horfa upp á gistináttaskattinn og hugsanlega breytingar á honum til hækkunar. Það þarf að hlúa að fjöregginu sem íslensk ferðaþjónusta er til að það haldi áfram að blómstra. Mikilvægt er að stjórnvöld sýni skynsemi og dug og einfaldlega afnemi gistináttaskattinn. Það er kominn tími til að jafna samkeppnisstöðu gististaða á Íslandi. Höfundar eru Ólöf Guðmundsdóttir, hótelstjóri og formaður gististaðanefndar SAF og Friðrik Árnason, hótelstjóri og nefndarmaður í gististaðanefnd SAF. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Ferðamennska á Íslandi Skattar og tollar Mest lesið Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Vissir þú, að.... og eða er þér bara slétt sama Björn Ólafsson Skoðun Skuggaráðherra ríkisstjórnarinnar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Öfgamaður deyr Andri Þorvarðarson Skoðun Skoðun Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson skrifar Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram skrifar Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Milljarðar evra streyma enn til Pútíns Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar Skoðun Að þétta byggð Halldór Eiríksson skrifar Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Slökkvum ekki Ljósið Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Er það ekki sjálfsögð krafa að fá bílastæði? Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Of lítið, of seint! Hjálmtýr Heiðdal,Magnús Magnússon skrifar Skoðun Halla fer að ræða um frið við einræðisherra Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Ákall til allra velunnara Sólheima í Grímsnesi Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Varðveitum vatnið – hugvekja Hópur starfsfólks Náttúruminjasafns Íslands skrifar Skoðun Innviðaskuld við íslenskuna Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Fatlað fólk rukkað með rangindum fyrir bílastæði Haukur Ragnar Hauksson skrifar Skoðun Vissir þú, að.... og eða er þér bara slétt sama Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hver hagnast á hatrinu? Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Öfgamaður deyr Andri Þorvarðarson skrifar Skoðun Að taka til í orkumálum Guðrún Schmidt skrifar Skoðun Börn sem skilja ekki kennarann Ingibjörg Ólöf Isaksen skrifar Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Fyrir ári síðan kom fram frumvarp til fjárlaga. Þar kom fram líkt og lengi hafði verið vitað að gistináttaskattur kæmi til framkvæmda á ný en hann hafði aðeins verið felldur niður tímabundið vegna heimsfaraldurs. Það kom því engum á óvart að hann tæki aftur gildi en það sem fylgdi einnig með í pakkanum – og kom á óvart – voru breytingar á skattinum til hækkunar. Þær breytingar voru endanlega lagðar fram mánuði fyrir gildistöku og skatturinn tvöfaldaðist! Þannig hækkaði þessi sértæki skattur á gististaði með nær engum fyrirvara. Hagstofa Íslands hefur birt tölulegar upplýsingar um gistinætur á öllum gististöðum fyrstu átta mánuði ársins. Þegar litið er til fyrri árshelmings hefur gistinóttum á hótelum meðal erlendra ferðamanna fækkað um 6% á milli ára. Þar er sérstaklega varhugavert að þeim fækkaði mun meira á Austurlandi á þeim tíma eða um 24% á milli ára sem segir okkur að ferðamennirnir eru ekki að ferðast jafn víða um landið og áður. Það er áhyggjuefni og gengur í raun þvert á markmið stjórnvalda sem ganga í grunninn út á að erlendir ferðamenn hafi hér lengri viðveru, ferðist víðar um landið, styðji við byggðir utan höfuðborgarsvæðisins og skilji meira eftir sig um allt land. Beitum almennri skynsemi Nú er farið að hausta á nýjan leik og hefur nýtt frumvarp til fjárlaga litið dagsins ljós. Þar kemur fram að til standi að gera breytingar á gjaldtöku á ferðaþjónustu í samræmi við nýsamþykkta ferðamálastefnu. Þar eru boðaðar breytingar á gjaldtöku ferðamanna sem eiga að auka tekjur ríkisins um tæpa tvo milljarða króna. Í fjármálaáætluninni sem birt var í vor kom eftirfarandi fram: „[…] til skoðunar að setja á fót gjaldtöku sem stuðlar að sjálfbærni ferðamannastaða þannig að fjöldi þeirra verði í samræmi við þolmörk náttúruauðlinda, innviða og samfélagsins í heild. Samhliða þeirri vinnu er gert ráð fyrir endurskoðun á gistináttagjaldi.“ Því er tilefni til að árétta að gistináttaskattur hefur afar lítið með sjálfbærni ferðamannastaða að gera enda er hann ekki til þess fallinn að hafa áhrif á hvernig ferðamenn sem komnir eru til landsins á hverjum tíma ferðast um einstaka staði heldur er hann eingöngu tekjuöflun fyrir ríkissjóð. Horfum lengra fram í tímann Í útvarpsfréttum RÚV 6. september sl. var fjármálaráðherra spurður hvort fyrirhugaðar skattahækkanir væru í farvegi, hann neitaði því. Þau ummæli ráðherra voru ein og sér fagnaðarefni enda er það svo að við getum nefnilega gert hlutina með skynsömum hætti. Nú er stuttur tími til áramóta. Fyrirsjáanleiki og heildarmynd skipta höfuðmáli þegar kemur að breytingum á skattkerfinu, sér í lagi fyrir atvinnugrein sem starfar jafn langt fram í tímann og ferðaþjónusta. Breytingar sem gerðar eru á skattkerfinu til hækkunar með litlum fyrirvara setja almennt áætlanir fyrirtækja í uppnám og mynda óstöðugleika og óvissu í rekstrarumhverfi þeirra. Sérstaklega þegar harðnar á dalnum, þá verða áhrif slíkra breytinga sársaukafyllri. Það eru blikur á lofti Núna eru blikur á lofti hjá hótelum og öðrum gististöðum hér á landi og hafa miklar kostnaðarhækkanir undanfarinna ára dregið úr samkeppnishæfni íslenskrar ferðaþjónustu. Á meðan er staðan önnur hjá okkar helstu samkeppnislöndum og hefur erlendum gistinóttum fjölgað milli ára á öllum hinum Norðurlöndunum ef litið er til fyrri helming ársins, skv. gögnum Eurostat. Stjórnvöld verða ávallt að huga – nú í meiri mæli en áður – að alþjóðlegri samkeppni íslenskra ferðaþjónustufyrirtækja. Ljóst er að gistináttaskattur er ekki innheimtur á öðrum Norðurlöndum en hérlendis. Það er engum til bóta að við séum hér aftur, á sama tíma, á sama stað, að horfa upp á gistináttaskattinn og hugsanlega breytingar á honum til hækkunar. Það þarf að hlúa að fjöregginu sem íslensk ferðaþjónusta er til að það haldi áfram að blómstra. Mikilvægt er að stjórnvöld sýni skynsemi og dug og einfaldlega afnemi gistináttaskattinn. Það er kominn tími til að jafna samkeppnisstöðu gististaða á Íslandi. Höfundar eru Ólöf Guðmundsdóttir, hótelstjóri og formaður gististaðanefndar SAF og Friðrik Árnason, hótelstjóri og nefndarmaður í gististaðanefnd SAF.
Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun
Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar
Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar
Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar
Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar
Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun
Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun