„Þetta er visst ógnarumhverfi“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 26. ágúst 2024 15:24 Árni Tryggvason gafst upp eftir tvö ár í starfi við leiðsögn þar sem honum ofbauð þær aðstæður sem tíðkuðust í jöklaferðum. Myndina til vinstri tók Árni árið 2016 í íshelli þar sem nýlega hafði hrunið ís úr veggjum. Facebook/Árni Tryggvason Árni Tryggvason, hönnuður og ljósmyndari, hætti fyrir nokkrum árum störfum við leiðsögumennsku þar sem honum ofbauð sú hegðun sem hafi tíðkast innan ferðaþjónustunnar. Hann starfaði áður sem jöklaleiðsögumaður og tjáði sig um öryggismál í jöklaferðum en mátti í kjölfarið sæta hótunum. Frá þessu greinir Árni í færslu á Facebook-síðu sinni í dag, í tilefni af alvarlegu slysi á Breiðamerkurjökli í gær. Í samtali við Vísi segist Árni að honum hafi þegar verið sýndir þöggunartilburðir eftir að hann birti færsluna. „Maður hefur orðið fyrir skítkasti, maður hefur orðið fyrir hótunum. En maður er miklu oftar að hitta fólk sem kemur og tekur utan um mann og segir Árni það er frábært að einhver þori að tala um þessi mál,“ segir Árni. Með færslu sinni birtir Árni myndir sem teknar eru á Sólheimajökli árið 2016, sem sýna varhugaverðar aðstæður og illa búna ferðamenn í íshellaskoðun. „Mér ofbauð dálítið þarna þetta kæruleysi í þessum ferðabransa,“ segir Árni. „Ég held að þetta hafi ekki breyst mikið, en ég get ekki fullyrt það.“ Árni starfaði sem leiðsögumaður um tíma á árunum eftir hrun, en nú starfar hann að mestu við hönnun og ljósmyndastörf í tengslum við ferðabransann. Í samtali við blaðamann las Árni upp athugasemd sem hann hafði fengið við ummæli sín, þar sem hann gerir athugasemdir við það hvernig öryggismálum sé háttað hjá sumum ferðaþjónustufyrirtækjum. „Hafðu vit á því að þegja þangað til þú veist eitthvað um hvað þú ert að tala í stað þess að sýna forheimskuna, illskuna og fáviskuna einu sinni enn,“ les Árni upp úr ummælum sem látin hafa verið falla í hans garð. „Á íslensku heitir þetta þöggun,“ segir Árni um ummælin. „Við vitum hvar þú býrð“ Hann segist þó áður fyrr hafa mátt sæta alvarlegri hótunum fyrir það að tjá sig á gagnrýninn hátt um öryggismál og áhættuhegðun innan ferðaþjónustunnar. Meðal annars þegar hann gagnrýndi tiltekið fyrirtæki sem bauð upp á vélsleðaferðir á Langjökli. „Ég fékk hótanir í þeim anda „við vitum hvar þú býrð, það gæti eitthvað komið óvart fyrir þig.“ Þetta voru það alvarlegar hótanir að ég þurfti að láta lögregluna vita. Ég lét þessa aðila síðan bara vita að ég hafi látið lögregluna vita,“ segir Árni. Viðkomandi hafi þá sagst ekki vera alvara með hótununum, en allar hótanir beri að taka alvarlega. Árni segist einnig hafa áhyggjur af hegðun gagnvart erlendu starfsfólki í ferðaþjónustunni, sem oft þekki ekki réttindi sín og ákvæði kjarasamninga eins vel og Íslendingar. „Þegar ég var til dæmis að vinna hjá íslenskum fjallaleiðsögumönnum þá kom þar upp einhver kjaraumræða, og útlendingur einn sem að tjáði sig ákveðið, og við vorum stödd í Skaftafelli og honum var bara sagt að pakka, fara út á veg og taka rútuna í bæinn,“ segir Árni. Vill afnema „villta vestrið“ „Þetta er visst ógnarumhverfi. Þetta er bara eins og á togurunum áður en Vökulögin voru sett.“ Þá tekur hann undir með þeim sem hafa líkt afmarkaðri starfsemi innan ferðaþjónustunnar við „villta vestrið“ „Ég vil bara afnema villta vestrið,“ segir Árni. „Ég hef haft mjög sterka skoðun á þessari sölu á aðgangi að svæðum. Það má til dæmis fara að fjalla um það að þeir sem selja aðgang að svæðum, þeir bera meiri ábyrgð á gestum. Þeir vilja bara fá pening en ekki bera ábyrgð,“ segir Árni sem kveðst fagna aukinni umræðu. Það sé hans upplifun að margir fari af stað í ferðaþjónustu eða með gönguhópa án þess að hafa til þess viðunandi þjálfun eða þekkingu. „Fólk kann kannski ekki á áttavita. Kann kannski ekki beisik atriði í að komast af.“ Fjallamennska Slys á Breiðamerkurjökli Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Í samtali við Vísi segist Árni að honum hafi þegar verið sýndir þöggunartilburðir eftir að hann birti færsluna. „Maður hefur orðið fyrir skítkasti, maður hefur orðið fyrir hótunum. En maður er miklu oftar að hitta fólk sem kemur og tekur utan um mann og segir Árni það er frábært að einhver þori að tala um þessi mál,“ segir Árni. Með færslu sinni birtir Árni myndir sem teknar eru á Sólheimajökli árið 2016, sem sýna varhugaverðar aðstæður og illa búna ferðamenn í íshellaskoðun. „Mér ofbauð dálítið þarna þetta kæruleysi í þessum ferðabransa,“ segir Árni. „Ég held að þetta hafi ekki breyst mikið, en ég get ekki fullyrt það.“ Árni starfaði sem leiðsögumaður um tíma á árunum eftir hrun, en nú starfar hann að mestu við hönnun og ljósmyndastörf í tengslum við ferðabransann. Í samtali við blaðamann las Árni upp athugasemd sem hann hafði fengið við ummæli sín, þar sem hann gerir athugasemdir við það hvernig öryggismálum sé háttað hjá sumum ferðaþjónustufyrirtækjum. „Hafðu vit á því að þegja þangað til þú veist eitthvað um hvað þú ert að tala í stað þess að sýna forheimskuna, illskuna og fáviskuna einu sinni enn,“ les Árni upp úr ummælum sem látin hafa verið falla í hans garð. „Á íslensku heitir þetta þöggun,“ segir Árni um ummælin. „Við vitum hvar þú býrð“ Hann segist þó áður fyrr hafa mátt sæta alvarlegri hótunum fyrir það að tjá sig á gagnrýninn hátt um öryggismál og áhættuhegðun innan ferðaþjónustunnar. Meðal annars þegar hann gagnrýndi tiltekið fyrirtæki sem bauð upp á vélsleðaferðir á Langjökli. „Ég fékk hótanir í þeim anda „við vitum hvar þú býrð, það gæti eitthvað komið óvart fyrir þig.“ Þetta voru það alvarlegar hótanir að ég þurfti að láta lögregluna vita. Ég lét þessa aðila síðan bara vita að ég hafi látið lögregluna vita,“ segir Árni. Viðkomandi hafi þá sagst ekki vera alvara með hótununum, en allar hótanir beri að taka alvarlega. Árni segist einnig hafa áhyggjur af hegðun gagnvart erlendu starfsfólki í ferðaþjónustunni, sem oft þekki ekki réttindi sín og ákvæði kjarasamninga eins vel og Íslendingar. „Þegar ég var til dæmis að vinna hjá íslenskum fjallaleiðsögumönnum þá kom þar upp einhver kjaraumræða, og útlendingur einn sem að tjáði sig ákveðið, og við vorum stödd í Skaftafelli og honum var bara sagt að pakka, fara út á veg og taka rútuna í bæinn,“ segir Árni. Vill afnema „villta vestrið“ „Þetta er visst ógnarumhverfi. Þetta er bara eins og á togurunum áður en Vökulögin voru sett.“ Þá tekur hann undir með þeim sem hafa líkt afmarkaðri starfsemi innan ferðaþjónustunnar við „villta vestrið“ „Ég vil bara afnema villta vestrið,“ segir Árni. „Ég hef haft mjög sterka skoðun á þessari sölu á aðgangi að svæðum. Það má til dæmis fara að fjalla um það að þeir sem selja aðgang að svæðum, þeir bera meiri ábyrgð á gestum. Þeir vilja bara fá pening en ekki bera ábyrgð,“ segir Árni sem kveðst fagna aukinni umræðu. Það sé hans upplifun að margir fari af stað í ferðaþjónustu eða með gönguhópa án þess að hafa til þess viðunandi þjálfun eða þekkingu. „Fólk kann kannski ekki á áttavita. Kann kannski ekki beisik atriði í að komast af.“
Fjallamennska Slys á Breiðamerkurjökli Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira