Er Helguvík ein af stærstu ruslakistum Íslands? Margrét S. Þórólfsdóttir, Ragnhildur L. Guðmundsdóttir og Þórólfur J. Dagsson skrifa 15. ágúst 2024 10:00 Fyrisögn þessarar greinar væri gott rannsóknarverkefni sem rannsóknar eða lokaverkefni hjá nemum sem eru að útskrifast í vist og eða í umhverfismennt frá Háskólum á Íslandi. Fyrir okkur sem leikmönnum og íbúum í Reykjanesbæ þá gæti þessi tilgáta átt mikið rétt á sér. Hér áður fyrr fóru kennarar í barnaskólanum í Keflavík gjarnan með nemendur í vettvangsferð á slóðir gula vitans s.s í Helguvík til að virða fyrir sér náttúruna þó svo að þarna væri enginn sælureitur heldur fjölskrúðugt fuglalíf og frábært útsýni í allar áttir. Í dag þegar hægt er að keyra á þessar slóðir og þá blasir við manni rusl og niðurníddar byggingar sem tala sínu máli sem hálfgert ef ekki algjört umhverfisslys. Þarna hafa hvert misheppnað ævintýrið hjá peningaöflunum átt sér stað en enginn lært af þeim mistökum miðað við síðasta ævintýrið sem átti sér stað í skjóli nætur og íbúar voru ekki vel upplýstir um það. Fólk hugsar ,,nei ekki aftur”. Nú hefur fyrirtækið Carbfix sem dælir niður CO2 á Hellisheiði fært sig yfir til Helguvíkur og er búið að dæla niður þar 1000 tonnum af CO2 í tilraunaskyni. En afhverju Helguvík? Eru þeir ekki búnir að vera með niðurdælingar síðan 2012 frá Hellisheiðarvirkjun á Hellisheiði. Er það bara ekki nóg fyrir þetta fyrirtæki að sjá um Hellisheiðina? Af hverju að sækjast eftir því að taka við CO2 erlendis frá? Er það útfrá umhverfissjónarmiðum eins og þeir segja eða er það gróða peninga von sem stýrir för? Þá eru eldgos og jarðhræringar tíður gestur hér á svæðinu sem gerir það að verkum að bæjarfélögin á Suðurnesjum hafa þurft að bora eftir vara vatnsbóli sem og að leita að lághita borholum ef við lendum í því að missa hitaveituna okkar í Svartsengi undir hraun. Þá veldur þessi niðurdæling á CO2 miklum áhyggjum og er verulegur áhættuþáttur hvað varðar þá grunnþætti að hafa hreint drykkjarvatn og heitt vatn til húshitunar. Erum við eða ætlum við hér á svæðinu að taka þá áhættu? Var búið að dæla niður CO2 í Helguvík þegar stóru skjálftarnir í nóvember gengu yfir? Samkvæmt IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) er veruleg hætta á að CO2 niðurdæling á jarðskjálftasvæðum sé ávísun á að CO2 leki aftur út í andrúmsloftið þar sem skjálftavirkni getur haft áhrif á stöðugleika CO2 geymslu og ætti því að vera hluti af ítarlegra umhverfismati fyrir slík verkefni. Í ljósi virkrar jarðfræðilegrar stöðu svæðisins er því mikilvægt að jarðskjálftahætta sé vandlega metin. Í samræmi við 9. gr reglugerðar nr. 1430/2022 um geymslu koldíoxíðs í jörðu skal ,,Umhverfisstofnun gera umsóknir um leyfi aðgengilegar Eftirlitsstofnun EFTA innan mánaðar frá því að umsóknir berast. Jafnframt skulu drög að starfsleyfi gerð aðgengileg stofnuninni sem er heimilt að gefa út óbindandi álit á drögum að starfsleyfi”. Hefur þetta verið gert? Hver hefur umsjón og tilkynnir um leka ef hann kemur upp? Eftir því sem 12. grein sömu reglugerðar segir kemur það í hlutverk viðkomandi fyrirtækis að tilkynna leka og vakta sig sjálft og tilkynna það svo til Umhverfisstofnunar? Þetta er alveg eins og Stakksberg sá um að tilkynna mengun og vaktaði sjálft sig. Er þetta til þess fallandi að íbúar beri traust á þessu verkefni frekar en verkefni kísilverksmiðjunar. Lítið sem ekkert hefur heyrst um þetta mál nema mynd af bæjarstjórn við bláan skipagám merktum Carbfix, enginn upplýsingafundur fyrir íbúa bæjarins um þetta verkefni. Bæjarstjórnin hefur þagað, fulltrúar stjórnmálaflokka í bæjarstjórninni hafa þagað. Í kosningabaráttunni í síðustu kosningum var mikið talað um íbúalýðræði og opna stjórnsýslu. Þá aðallega til að annað Kísilvers ævintýri næði ekki flugi og voru allir flokkar á því að mengandi stóriðja væri ekki ásættanleg í túnfæti Reykjanesbæjar. Voru þessi orð aðeins til þess að veiða atkvæði því ekki hefur maður dottið um upplýsingar hvað varðar þetta Carbfix verkefni né niðurdælingu á CO2 við bæjardyrnar. Bæjarstjórn talar um að Helguvík og svæðið í kringum hana sé áætlað til matvælaframleiðslu og var ekki búið að gera samning með vistvæna ræktun í Álversbyggingunni? Er Vatnsnesið ekki víkjandi á skipulagi sveitarfélagsins þar sem iðnaðar og matvæla framleiðsla fer fram og því breytt í íbúðabyggð? Áttu fyrirtækin á Vatnsnesinu ekki að flytjast til Helguvíkur? Er það ekki bara óraunverulegur draumur meðan Helguvík og svæðið kringum hana er mjög sláandi dæmi með grotnandi kísilvers verksmiðju og umgengni í ólestri hvert sem litið er, þegar tekið er á móti verkefnum sem aðrir út í hinum stóra heimi neita að taka við en senda til annarra landa. Nú er Ísland og Hawaii með svipaðan jarðveg af hverju eru þeir ekki að bítast um þetta verkefni eins og við? Og af hverju er þessu ekki dælt niður í upprunalandinu frekar en að sigla með þetta langar leiðir á stórum tankskipum sem brenna nokkrum tonnum af olíu í þeirri skipaferð. Hversu umhverfisvænt er það. Okkur finnst vera komin tími til það að bæjarstjórn Reykjanesbæjar haldi íbúafund þar sem öllum þeim spurningum sem brennur á íbúum um þetta verkefni verði svarað. Einnig að Umhverfisstofnun svari þeim spurningum sem þeir hafa fengið sent í erindi frá okkur. Eins og máltækið segir ,,Brennt barn forðast eldinn” ekki annað Kísilvers fíaskó í Helguvík. Höfundar sitja í stjórn Andstæðinga stóriðju í Helguvík (ASH). Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjanesbær Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Fyrisögn þessarar greinar væri gott rannsóknarverkefni sem rannsóknar eða lokaverkefni hjá nemum sem eru að útskrifast í vist og eða í umhverfismennt frá Háskólum á Íslandi. Fyrir okkur sem leikmönnum og íbúum í Reykjanesbæ þá gæti þessi tilgáta átt mikið rétt á sér. Hér áður fyrr fóru kennarar í barnaskólanum í Keflavík gjarnan með nemendur í vettvangsferð á slóðir gula vitans s.s í Helguvík til að virða fyrir sér náttúruna þó svo að þarna væri enginn sælureitur heldur fjölskrúðugt fuglalíf og frábært útsýni í allar áttir. Í dag þegar hægt er að keyra á þessar slóðir og þá blasir við manni rusl og niðurníddar byggingar sem tala sínu máli sem hálfgert ef ekki algjört umhverfisslys. Þarna hafa hvert misheppnað ævintýrið hjá peningaöflunum átt sér stað en enginn lært af þeim mistökum miðað við síðasta ævintýrið sem átti sér stað í skjóli nætur og íbúar voru ekki vel upplýstir um það. Fólk hugsar ,,nei ekki aftur”. Nú hefur fyrirtækið Carbfix sem dælir niður CO2 á Hellisheiði fært sig yfir til Helguvíkur og er búið að dæla niður þar 1000 tonnum af CO2 í tilraunaskyni. En afhverju Helguvík? Eru þeir ekki búnir að vera með niðurdælingar síðan 2012 frá Hellisheiðarvirkjun á Hellisheiði. Er það bara ekki nóg fyrir þetta fyrirtæki að sjá um Hellisheiðina? Af hverju að sækjast eftir því að taka við CO2 erlendis frá? Er það útfrá umhverfissjónarmiðum eins og þeir segja eða er það gróða peninga von sem stýrir för? Þá eru eldgos og jarðhræringar tíður gestur hér á svæðinu sem gerir það að verkum að bæjarfélögin á Suðurnesjum hafa þurft að bora eftir vara vatnsbóli sem og að leita að lághita borholum ef við lendum í því að missa hitaveituna okkar í Svartsengi undir hraun. Þá veldur þessi niðurdæling á CO2 miklum áhyggjum og er verulegur áhættuþáttur hvað varðar þá grunnþætti að hafa hreint drykkjarvatn og heitt vatn til húshitunar. Erum við eða ætlum við hér á svæðinu að taka þá áhættu? Var búið að dæla niður CO2 í Helguvík þegar stóru skjálftarnir í nóvember gengu yfir? Samkvæmt IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) er veruleg hætta á að CO2 niðurdæling á jarðskjálftasvæðum sé ávísun á að CO2 leki aftur út í andrúmsloftið þar sem skjálftavirkni getur haft áhrif á stöðugleika CO2 geymslu og ætti því að vera hluti af ítarlegra umhverfismati fyrir slík verkefni. Í ljósi virkrar jarðfræðilegrar stöðu svæðisins er því mikilvægt að jarðskjálftahætta sé vandlega metin. Í samræmi við 9. gr reglugerðar nr. 1430/2022 um geymslu koldíoxíðs í jörðu skal ,,Umhverfisstofnun gera umsóknir um leyfi aðgengilegar Eftirlitsstofnun EFTA innan mánaðar frá því að umsóknir berast. Jafnframt skulu drög að starfsleyfi gerð aðgengileg stofnuninni sem er heimilt að gefa út óbindandi álit á drögum að starfsleyfi”. Hefur þetta verið gert? Hver hefur umsjón og tilkynnir um leka ef hann kemur upp? Eftir því sem 12. grein sömu reglugerðar segir kemur það í hlutverk viðkomandi fyrirtækis að tilkynna leka og vakta sig sjálft og tilkynna það svo til Umhverfisstofnunar? Þetta er alveg eins og Stakksberg sá um að tilkynna mengun og vaktaði sjálft sig. Er þetta til þess fallandi að íbúar beri traust á þessu verkefni frekar en verkefni kísilverksmiðjunar. Lítið sem ekkert hefur heyrst um þetta mál nema mynd af bæjarstjórn við bláan skipagám merktum Carbfix, enginn upplýsingafundur fyrir íbúa bæjarins um þetta verkefni. Bæjarstjórnin hefur þagað, fulltrúar stjórnmálaflokka í bæjarstjórninni hafa þagað. Í kosningabaráttunni í síðustu kosningum var mikið talað um íbúalýðræði og opna stjórnsýslu. Þá aðallega til að annað Kísilvers ævintýri næði ekki flugi og voru allir flokkar á því að mengandi stóriðja væri ekki ásættanleg í túnfæti Reykjanesbæjar. Voru þessi orð aðeins til þess að veiða atkvæði því ekki hefur maður dottið um upplýsingar hvað varðar þetta Carbfix verkefni né niðurdælingu á CO2 við bæjardyrnar. Bæjarstjórn talar um að Helguvík og svæðið í kringum hana sé áætlað til matvælaframleiðslu og var ekki búið að gera samning með vistvæna ræktun í Álversbyggingunni? Er Vatnsnesið ekki víkjandi á skipulagi sveitarfélagsins þar sem iðnaðar og matvæla framleiðsla fer fram og því breytt í íbúðabyggð? Áttu fyrirtækin á Vatnsnesinu ekki að flytjast til Helguvíkur? Er það ekki bara óraunverulegur draumur meðan Helguvík og svæðið kringum hana er mjög sláandi dæmi með grotnandi kísilvers verksmiðju og umgengni í ólestri hvert sem litið er, þegar tekið er á móti verkefnum sem aðrir út í hinum stóra heimi neita að taka við en senda til annarra landa. Nú er Ísland og Hawaii með svipaðan jarðveg af hverju eru þeir ekki að bítast um þetta verkefni eins og við? Og af hverju er þessu ekki dælt niður í upprunalandinu frekar en að sigla með þetta langar leiðir á stórum tankskipum sem brenna nokkrum tonnum af olíu í þeirri skipaferð. Hversu umhverfisvænt er það. Okkur finnst vera komin tími til það að bæjarstjórn Reykjanesbæjar haldi íbúafund þar sem öllum þeim spurningum sem brennur á íbúum um þetta verkefni verði svarað. Einnig að Umhverfisstofnun svari þeim spurningum sem þeir hafa fengið sent í erindi frá okkur. Eins og máltækið segir ,,Brennt barn forðast eldinn” ekki annað Kísilvers fíaskó í Helguvík. Höfundar sitja í stjórn Andstæðinga stóriðju í Helguvík (ASH).
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar