Heimspekingurinn Heiða Vigdís Sigfúsdóttir skrifar 2. apríl 2024 09:01 „Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Heilbrigðismál Einhverfa Mest lesið Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið Gunnar Ármannsson, Skoðun Skoðun Skoðun Tómstundamenntun sem meðferðarúrræði Brynja Dögg Árnadóttir skrifar Skoðun Partíið er búið – allir þurfa að fóta sig í breyttum heimi Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Stuttflutt“ Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson skrifar Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hafnarfjörður í blóma: Sókn og stöðugleiki Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið skrifar Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að eigin veski Steinþór Ólafur Guðrúnarson skrifar Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Sjálfboðaliðar - Til hamingju með daginn! Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum – eða hvað? Agnar Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Falleg herferð - Tómur kross Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Velferðarkerfi eða velferð kerfisins? Jódís Helga Káradóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin bregst fólkinu í landinu Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Gera framtíðarnefnd varanlega! Damien Degeorges skrifar Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað þarftu að vera mikils virði til að fá skattaafslátt? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum Magnús M. Norðdahl skrifar Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar Sjá meira
„Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur.
Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun
Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar
Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar
Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar
Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar
Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar
Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar
Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar
Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun