„Hvergi er gengið svo langt í að skapa möguleika á einokun“ Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 22. mars 2024 14:51 Páll Gunnar Pálsson, er forstjóri Samkeppniseftirlitsins. Vísir/Arnar Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir nýsamþykkt búvörulög mun róttækari en þekkist í löndunum í kringum okkur. Löggjafinn hafi gengið mun lengra en þekkist í nágrannaþjóðum. Í gær voru ný búvörulög samþykkt en með þeim eru nú kjötafurðastöðvar undanþegnar samkeppnislögum en upphaflegt markmið var meðal annars hagræðing í slátrun og kjötvinnslu. Páll Gunnar gerir alvarlegar athugasemdir við vinnubrögð þingsins í málinu. Lögin sem hafi verið samþykkt í gær hafi verið allt önnur en það frumvarp sem hann skrifaði umsögn um. Frumvarpið hafi tekið gríðarlegum breytingum í meðförum atvinnuveganefndar þingsins. „Með þessu er samkeppnislögum kippt úr sambandi hvað varðar bann við ólögmætu samráði og eftirliti Samkeppniseftirlitsins með samruna. Þessi markaður hefur núna leyfi til að hafa með sér samstarf og grípa til samkeppnishamlandi samruna án afskipta Samkeppniseftirlitsins.“ Páll Gunnar bendir á að í könnun sem Samkeppniseftirlitið lét gera fyrir sig hafi komið í ljós að yfir 90% sauðfjárbænda telji samningsstöðu sína gagnvart afurðastöðvunum vera slæma. „Sú staða mun þá versna. Löggjafinn er búinn að heimila samþjöppun og fyrirtækjastrúktúr á þessum markaði sem býr ekki við neitt aðhald sambærilegt því sem önnur fyrirtæki þurfa að búa við.“ Mögulegar afleiðingar þessa blasi við. „Hagfræðin segir okkur að þetta muni leiða til hærra verðs til neytenda og lakari stöðu bænda, einfaldlega vegna þess að það eru engar varnir lengur til staðar sem tryggja það að ábati af hagræðingu í greininni skili sér til neytenda og bænda.“ Páll Gunnar segir mikilvægt að hafa í huga í þessu samhengi að afurðastöðvar séu nema að óverulegu leyti í eigu bænda í dag, því sé öfugt farið hvað mjólkuriðnaðinn varðar. Sigurður Ingi Jóhannsson er innviðaráðherra.Vísir/Arnar Innviðaráðherra segir undanþágur sambærilegar á Norðurlöndum Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra og formaður Framsóknarflokksins, sagði á Alþingi í gær að hann fagnaði málinu, og að með því væri verið að færa löggjöfina nær löggjöfinni á Norðurlöndunum og þá hefði mjólkuriðnaðurinn fengið áþekka undanþágu 2004. „Nú 20 árum síðar erum við að klára verkefnið að láta íslenska bændur eiga möguleika á því að sitja við sama borð og kollegar þeirra á Norðurlöndum og í Evrópu.“ Undanþágur á Norðurlöndum til að styðja bændur en ekki afurðastöðvar Páll Gunnar segir aftur á móti að þessi víðtæka undanþága eigi sér ekki skýr fordæmi. Undanþágan fyrir mjólkurafurðastöðvarnar hafi verið af svipuðum toga en að nýju lögin gangi mun lengra að tvennu leyti: „Annars vegar af því að bændur eiga Mjólkursamsöluna en því er ekki að heilsa í kjötafurðastöðvum og hins vegar því að í mjólkinni þá er opinber verðlagning með ákveðnum hætti en því verður ekki að heilsa í þessu tilviki.“ Svona sé um hnútana búið á Íslandi. „Ef maður lítur út fyrir landssteinana, þá þekkjum við engin dæmi um undanþágur af þessum toga. Alls staðar í kringum okkur er verið að beita samrunareglum til að tryggja hagsmuni bænda og verjast því að það komist á einokun á meðal kjötafurðastöðva og hvergi er gengið svo langt að skapa möguleika á einokun þar sem undanþágur eru, þá snúast þær í Evrópu um það að styrkja bændur og veita þeim meiri samningsstyrk gagnvart viðsemjendum sínum svo sem eins og kjötafurðastöðvum en þessu er öfugt farið hér, hér er verið að veikja stöðu bænda og styrkja stöðu kjötafurðastöðva í því samningssambandi. Og þetta er þess vegna miklu róttækara og lengra gengið heldur en að við þekkjum nokkurs staðar í kringum okkur.“ Nú sé búið að slá vopnin úr höndum Samkeppniseftirlitsins. Það geti ekki með sama hætti varið hagsmuni neytenda og bænda. „Það hryggir okkur vegna þess að Samkeppniseftirlitið vill vera að gagni fyrir þessa hópa og þetta er sorglegt innlegg inn í umræðuna um stöðugt verðlag.“ Landbúnaður Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Samkeppnismál Tengdar fréttir „Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17 Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43 Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20 Mest lesið „Ömurlegasta sem fólk getur fengið sem bólfélaga“ Innlent Ætlar ekki í formanninn og varar við eftirlíkingum Innlent Átti að endast í fimmtán ár en hrundi eftir tvö Innlent Ráðherra segir dóm um Hvammsvirkjun áhyggjuefni Innlent Segir nafnlausa konu fara með rangt mál um bróður hans Innlent Bjóst ekki við greiðslum frá Alþingi Innlent Kom að lokuðum dyrum örfáum dögum eftir að hafa tjáð sig í fjölmiðlum Innlent Ákærður fyrir að drepa móður sína Innlent Hamas og Ísrael komast að samkomulagi um vopnahlé Erlent „Við erum að sjá þarna hluti sem hafa ekki sést áður í heiminum“ Innlent Fleiri fréttir Ráðherra segir dóm um Hvammsvirkjun áhyggjuefni „Ömurlegasta sem fólk getur fengið sem bólfélaga“ Ætlar ekki í formanninn og varar við eftirlíkingum Átti að endast í fimmtán ár en hrundi eftir tvö Stjórnsýslan í kringum sjókvíaeldi sé gölluð Bjóst ekki við greiðslum frá Alþingi Segir nafnlausa konu fara með rangt mál um bróður hans Ákærður fyrir að drepa móður sína Vopnahlé á Gaza, brúin sem klúðraðist og tvöfaldar greiðslur Nýskipaður varaseðlabankastjóri peningastefnu Brýnt að endurskoða atkvæðagreiðslu utan kjörfundar Brottvísuninni frestað fram yfir aðgerð Auglýsa skipulag fyrir 180 íbúðir á Árstúnshöfða Dómurinn valdi vonbrigðum og hafi neikvæðar afleiðingar Virkjunarleyfi Hvammsvirkjunar ógilt Kjörnir fulltrúar þurfi að huga að ímynd sinni Lítil virkni frá hrinunni Handritin öll komin á nýja heimilið Klukkan tifar en kandídatar undir hnausþykkum feldi Segja að ögurstund sé runnin upp í Seyðisfirði Nefndin hefur víðtækar heimildir og getur farið fram á endurtalningu Kennarar mæta aftur í Karphúsið Skipulagði loftslagsverkföll og aðstoðar nú loftslagsráðherra Hæstiréttur sker úr um hvort samræði við barn sé nauðgun Brúin yfir Ferjukotssíki fallin Holtavörðuheiðin opin á ný Þingmannanefnd skipuð um rannsókn á kosningu þingmanna Fólk skilji ekki eftir ósprungna flugelda: „Sprakk strax beint í andlitið á honum“ Fluttur úr landi grunaður um að valda gassprengingu sem drap einn Ferðamönnum bjargað af þaki bíls við Kattarhryggi Sjá meira
Í gær voru ný búvörulög samþykkt en með þeim eru nú kjötafurðastöðvar undanþegnar samkeppnislögum en upphaflegt markmið var meðal annars hagræðing í slátrun og kjötvinnslu. Páll Gunnar gerir alvarlegar athugasemdir við vinnubrögð þingsins í málinu. Lögin sem hafi verið samþykkt í gær hafi verið allt önnur en það frumvarp sem hann skrifaði umsögn um. Frumvarpið hafi tekið gríðarlegum breytingum í meðförum atvinnuveganefndar þingsins. „Með þessu er samkeppnislögum kippt úr sambandi hvað varðar bann við ólögmætu samráði og eftirliti Samkeppniseftirlitsins með samruna. Þessi markaður hefur núna leyfi til að hafa með sér samstarf og grípa til samkeppnishamlandi samruna án afskipta Samkeppniseftirlitsins.“ Páll Gunnar bendir á að í könnun sem Samkeppniseftirlitið lét gera fyrir sig hafi komið í ljós að yfir 90% sauðfjárbænda telji samningsstöðu sína gagnvart afurðastöðvunum vera slæma. „Sú staða mun þá versna. Löggjafinn er búinn að heimila samþjöppun og fyrirtækjastrúktúr á þessum markaði sem býr ekki við neitt aðhald sambærilegt því sem önnur fyrirtæki þurfa að búa við.“ Mögulegar afleiðingar þessa blasi við. „Hagfræðin segir okkur að þetta muni leiða til hærra verðs til neytenda og lakari stöðu bænda, einfaldlega vegna þess að það eru engar varnir lengur til staðar sem tryggja það að ábati af hagræðingu í greininni skili sér til neytenda og bænda.“ Páll Gunnar segir mikilvægt að hafa í huga í þessu samhengi að afurðastöðvar séu nema að óverulegu leyti í eigu bænda í dag, því sé öfugt farið hvað mjólkuriðnaðinn varðar. Sigurður Ingi Jóhannsson er innviðaráðherra.Vísir/Arnar Innviðaráðherra segir undanþágur sambærilegar á Norðurlöndum Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra og formaður Framsóknarflokksins, sagði á Alþingi í gær að hann fagnaði málinu, og að með því væri verið að færa löggjöfina nær löggjöfinni á Norðurlöndunum og þá hefði mjólkuriðnaðurinn fengið áþekka undanþágu 2004. „Nú 20 árum síðar erum við að klára verkefnið að láta íslenska bændur eiga möguleika á því að sitja við sama borð og kollegar þeirra á Norðurlöndum og í Evrópu.“ Undanþágur á Norðurlöndum til að styðja bændur en ekki afurðastöðvar Páll Gunnar segir aftur á móti að þessi víðtæka undanþága eigi sér ekki skýr fordæmi. Undanþágan fyrir mjólkurafurðastöðvarnar hafi verið af svipuðum toga en að nýju lögin gangi mun lengra að tvennu leyti: „Annars vegar af því að bændur eiga Mjólkursamsöluna en því er ekki að heilsa í kjötafurðastöðvum og hins vegar því að í mjólkinni þá er opinber verðlagning með ákveðnum hætti en því verður ekki að heilsa í þessu tilviki.“ Svona sé um hnútana búið á Íslandi. „Ef maður lítur út fyrir landssteinana, þá þekkjum við engin dæmi um undanþágur af þessum toga. Alls staðar í kringum okkur er verið að beita samrunareglum til að tryggja hagsmuni bænda og verjast því að það komist á einokun á meðal kjötafurðastöðva og hvergi er gengið svo langt að skapa möguleika á einokun þar sem undanþágur eru, þá snúast þær í Evrópu um það að styrkja bændur og veita þeim meiri samningsstyrk gagnvart viðsemjendum sínum svo sem eins og kjötafurðastöðvum en þessu er öfugt farið hér, hér er verið að veikja stöðu bænda og styrkja stöðu kjötafurðastöðva í því samningssambandi. Og þetta er þess vegna miklu róttækara og lengra gengið heldur en að við þekkjum nokkurs staðar í kringum okkur.“ Nú sé búið að slá vopnin úr höndum Samkeppniseftirlitsins. Það geti ekki með sama hætti varið hagsmuni neytenda og bænda. „Það hryggir okkur vegna þess að Samkeppniseftirlitið vill vera að gagni fyrir þessa hópa og þetta er sorglegt innlegg inn í umræðuna um stöðugt verðlag.“
Landbúnaður Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Samkeppnismál Tengdar fréttir „Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17 Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43 Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20 Mest lesið „Ömurlegasta sem fólk getur fengið sem bólfélaga“ Innlent Ætlar ekki í formanninn og varar við eftirlíkingum Innlent Átti að endast í fimmtán ár en hrundi eftir tvö Innlent Ráðherra segir dóm um Hvammsvirkjun áhyggjuefni Innlent Segir nafnlausa konu fara með rangt mál um bróður hans Innlent Bjóst ekki við greiðslum frá Alþingi Innlent Kom að lokuðum dyrum örfáum dögum eftir að hafa tjáð sig í fjölmiðlum Innlent Ákærður fyrir að drepa móður sína Innlent Hamas og Ísrael komast að samkomulagi um vopnahlé Erlent „Við erum að sjá þarna hluti sem hafa ekki sést áður í heiminum“ Innlent Fleiri fréttir Ráðherra segir dóm um Hvammsvirkjun áhyggjuefni „Ömurlegasta sem fólk getur fengið sem bólfélaga“ Ætlar ekki í formanninn og varar við eftirlíkingum Átti að endast í fimmtán ár en hrundi eftir tvö Stjórnsýslan í kringum sjókvíaeldi sé gölluð Bjóst ekki við greiðslum frá Alþingi Segir nafnlausa konu fara með rangt mál um bróður hans Ákærður fyrir að drepa móður sína Vopnahlé á Gaza, brúin sem klúðraðist og tvöfaldar greiðslur Nýskipaður varaseðlabankastjóri peningastefnu Brýnt að endurskoða atkvæðagreiðslu utan kjörfundar Brottvísuninni frestað fram yfir aðgerð Auglýsa skipulag fyrir 180 íbúðir á Árstúnshöfða Dómurinn valdi vonbrigðum og hafi neikvæðar afleiðingar Virkjunarleyfi Hvammsvirkjunar ógilt Kjörnir fulltrúar þurfi að huga að ímynd sinni Lítil virkni frá hrinunni Handritin öll komin á nýja heimilið Klukkan tifar en kandídatar undir hnausþykkum feldi Segja að ögurstund sé runnin upp í Seyðisfirði Nefndin hefur víðtækar heimildir og getur farið fram á endurtalningu Kennarar mæta aftur í Karphúsið Skipulagði loftslagsverkföll og aðstoðar nú loftslagsráðherra Hæstiréttur sker úr um hvort samræði við barn sé nauðgun Brúin yfir Ferjukotssíki fallin Holtavörðuheiðin opin á ný Þingmannanefnd skipuð um rannsókn á kosningu þingmanna Fólk skilji ekki eftir ósprungna flugelda: „Sprakk strax beint í andlitið á honum“ Fluttur úr landi grunaður um að valda gassprengingu sem drap einn Ferðamönnum bjargað af þaki bíls við Kattarhryggi Sjá meira
„Framsókn tryggt að páskalambið renni ljúflega niður í ár“ Halla Signý Kristjánsdóttir fagnaði breytingum á búvörusamningum á þinginu áðan en það gerði Sigmar Guðmundsson Viðreisn ekki. Hann óskaði Sjálfstæðisflokknum sérstaklega til hamingju með að hafa á örfáum dögum ríkisvætt tryggingafélag og tryggt einokun milliliða í landbúnaði. 22. mars 2024 12:17
Nýsamþykkt búvörulög harðlega gagnrýnd Í hádegisfréttum fjöllum við um búvörulög sem samþykkt voru á Alþingi í gær en meðferð Alþings á málinu hefur verið harðlega gagnrýnd 22. mars 2024 11:43
Umdeilt afurðastöðvafrumvarp samþykkt á Alþingi í gær Frumvarp matvælaráðherra um breytingar á búvörulögum var samþykkt á Alþingi í gær, þrátt fyrir hörð mótmæli Samkeppniseftirlitsins, Neytendasamtakanna, Alþýðusambands Íslands, VR, Félags atvinnurekenda og fleiri. 22. mars 2024 08:20