„Gerið það hjálpið okkur,“ sagði Francisco Uribe, einn málaliðanna, í myndbandi sem hann birti á netinu. „Þeir eru að slátra fólki í fangaklefunum.“
Þegar blaðamenn gengu inn í tómt fangelsið í gær, þar sem þeir sáu Uribe og hina málaliðana sautján, sögðust þeir ekki hafa flúið því þeir væru saklausir, samkvæmt frétt AP fréttaveitunnar.
Neyðarástandi hefur verið lýst yfir eftir að ráðist var á tvö fangelsi í gær en talið er að á sjötta þúsund manna hafi flúið fangelsin. Um fjögur þúsund flúðu úr öðru þeirra og um 1.400 úr hinu.
Sjá einnig: Um 5.000 fangar taldir hafa sloppið í ofbeldisöldu á Haítí
Kólumbíumennirnir voru í fjögur þúsund manna fangelsinu en í gær voru hvorki fangar né verðir sýnilegir þar. Þrjú lík með skotsár voru sýnileg við innganginn í fangelsið og hafa minnst sjö önnur lík fundist en að öðru leyti voru þar engir nema Kólumbíumennirnir og um sjötíu fangar til viðbótar, af um fjögur þúsund.
Ráðamenn í Kólumbíu hafa kallað eftir því að mennirnir fái öryggisgæslu.
Segjast hafa verið plataðir
Umræddir málaliðar voru áður hermenn í Kólumbíu og árið 2021 tóku þeir þátt í árás á heimili Jovenel Moise, forseta. Hann var myrtur í árásinni en málaliðarnir segjast hafa staðið í þeirri trú að þeir væru að framfylgja handtökuskipun gegn Moise og segjast hafa verið beðnir um að fylgja dómara og saksóknara eftir.
Mosie var einkar óvinsæll forseti og var sakaður um einræðistilburði. Degi áður en hann dó skipaði hann sinn sjöunda forsætisráðherra á kjörtímabili sínu.
Ariel Henry, síðasti forsætisráðherrann sem Moise skipaði, hefur sinnt embætti forseta síðan þá. Glæpagengi í landinu, sem eru gífurlega valdamikil og stjórna í raun mest allri höfuðborg Haítí, hafa reynt að myrða hann á undanförnum árum.
Henry hefur ekki viljað halda kosningar, sem hafa ekki verið haldnar á Haítí í nærri því áratug. Hann hafði samið við stjórnarandstæðinga um að stíga til hliðar þann 7. febrúar og halda kosningar en hefur ekki staðið við það.
Frá því Moise var myrtur hafa glæpagengi Haítí verið nánast hömlulaus og hefur gífurleg óreiða ríkt í landinu. Gífurlega margir íbúar eru taldir hafa flúið land á undanförnum árum og innviðir eru að hruni komnir.
Stjórnmálamenn í Haítí hafa í gegnum árin stutt við bakið á glæpagengjum í skiptum fyrir aðstoð þeirra. Gengin fá þó ekki lengur pening frá stjórnmálamönnum og nú halda þeim engin bönd.
Þá eru glæpagengi bæði mun fjölmennari og betur vopnum búin en lögregla landsins. Talið er að um níu þúsund lögregluþjóna megi finna á götum Haítí, þar sem íbúar eru rúmlega ellefu milljónir.
Brenndu þrjár lögreglustöðvar
Í frétt miðilsins Le Nouvelliste frá Haítí segir að glæpamenn hafi byrjað á því að gera nokkrar árásir í borginni á sama tíma til að dreifa lögregluþjónum. Þeir hafi meðal annars ráðist á og brennt til grunna þrjár lögreglustöðvar og síðan hafi þeir ráðist á fangelsin.
Jimmy Chérizier, fyrrverandi lögregluþjónn sem gengur undir viðurnefninu „Barbecue“, leiðir regnhlífarsamtök glæpagengja og segist hann vilja handsama ríkislögreglustjóra landsins og ráðherra og koma í veg fyrir að Henry snúi aftur.
Henry er erlendis í leit að aðstoð til að kveða niður óöldina á Haítí.
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna samþykkti í október í fyrra að senda fjölþjóðlegt herlið til Haítí. Kenía átti að leiða þetta lið og var markmiðið að reyna að ná tökum á glæpagengjunum. Ekkert varð þó af þessum áætlunum, sem komu upprunalega frá António Guterres, framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna.
Henry leitar nú annarra leiða til að fá aðstoð.
