Við getum dúxað í loftslagsmálum Jóna Bjarnadóttir og Jóhanna Hlín Auðunsdóttir skrifa 14. maí 2023 10:01 Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Landsvirkjun Jóna Bjarnadóttir Mest lesið „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun Sósíalistaflokkurinn kaus breytingar Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Halldór 24.05.2025 Halldór Skoðun Skoðun Sósíalistaflokkurinn kaus breytingar Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Vér erum úr sömu sveit Steinþór Logi Arnarsson skrifar Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Réttlát leiðrétting veiðigjalda Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Heiðmörk: Gaddavír og girðingar Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Sjá meira
Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna.
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun
Skoðun „Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir skrifar
Skoðun Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson skrifar
Skoðun Tuttugu ár af röddum sem áður voru þaggaðar, og framtíðin er okkar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
„Ef hún hefði haft val, hefði konan mín þá kosið að láta heilabilunina hafa sinn gang?” Ingrid Kuhlman Skoðun
Er sanngjarnt að hækka virðisaukaskatt á mat og gistingu til að láta erlenda ferðamenn borga meira? Þórir Garðarsson Skoðun
Að vera eða ekki vera – hvað er raunverulegur árangur? Ásta Kristín Sigurjónsdóttir,Inga Hlín Pálsdóttir Skoðun