Viktorískt tilhugalíf Birna Guðný Björnsdóttir skrifar 3. mars 2023 21:01 Hvernig sem að stofnast til hinna fyrstu kynna, í gegnum Tinder, djamm eða á nautnalegu námskeiði undir nafninu „Tengjum tungur saman yfir munaðarfullum munnbitum“, þá koma alltaf vangaveltur um hvernig næstu skrefum skal hagað. Íslenskt tilhugalíf er eins og það er, svolítil geðlægð, svolítil geðhæð og stundum smá erfitt að finna jafnvægi. En þar sem ég er byrjuð að skrifa um tilhugalíf þá langar mig til að kynna minn draum um það sem tekur við eftir hin fyrstu kynni, sem ég held að geti ekki annað en að slegið í gegn. Að minnsta kosti hjá gárungunum, þó þetta sé nú alveg allt saman grafalvarlegt mál. Ég hef nefnilega verið að gæla í smá tíma við þá skrítnu hugmynd að það ætti að vera sjálfsagður hlutur að það standi til boða Viktorískt tilhugalíf. Og hvað er það eiginlega skyldu sumir spyrja. Jú Viktorískt tilhugalíf er þegar tvær manneskjur gefa sér tíma til að kynnast, með klukkustunda samtali og/eða hittingi á dag, í að minnsta kosti þrjá mánuði, áður en það kemur inn í myndina að bjóða fram fyrsta kossinn. Bara úff, já ég veit. En leyfið mér að útskýra. Þetta er ekkert svo vitlaust, líka fyrir ykkur karlana. Fyrir það fyrsta, kossar og hvað þá kynlíf er mjög beintengt við framleiðslu á fallega ástarhormóninu oxýtósín. Og þegar oxýtósínið flæðir um líkamann þá gerir það okkur svo hugfangin að öll rauðu flöggin fara óðar í felur og eru gjarnan hunsuð. Oxýtósín eykur getu okkar til tengslamyndunar, en þó í mun meira magni hjá okkur af fagra kyninu. Hjá körlum eykur það upplifun þeirra á samkeppni og þeir sýna minni hræðslu við takast á við aðstæður sem valda þeim streitu. Svo það má segja beinlínis að hjá körlum þá minnkar kynlíf kvíðann. Já karlkynslesandi góður, endilega segið nú við kellingarnar „Æi ég er svo kvíðinn núna, getur þú ekki hjálpað mér?“, ef þær skyldu kvarta undan hausverk. Ef konan er ekki nægilega fróð til að segja við þig tilbaka, ,,Heyrðu kallinn, hættu að drekka kaffi, byrjaðu að taka magnesíum olíu, B vítamín og Potassium, og ég skal svo spreyja lavender olíu á koddann“, þá ertu kannski bara í góðum málum. Lesandi yfir áhrifamátt oxýtósíns þá gæti maður ályktað það væri bara gott mál til paramyndunar að hefja samband á smá oxýtósín sprengju. En nú langar mig til að líta smá á þennan hóp af fólki yfir fertugu sem er að enduruppgötva sjálfan sig eftir sambandsslit. Hópurinn er frekar skuldbindingafælinn. Það verður bara að viðurkennast. Að baki liggja kannski eitt eða tvö alvarleg sambönd. Þetta er því hópur sem hefur verið særður á alls konar vegu og á erfitt með að leyfa sér að treysta. Þetta er hópur sem er kannski búinn að byggja upp sinn grunn, séð hann brenna og er að reyna að byggja hann upp að nýju, með harðri hendi. Það er kaldur raunveruleiki að slíkum grunn vill maður ekki fórna öðru sinni. Og við skulum nú ekki gleyma börnunum, því hverjum getum við nú treyst til umgengis við þau? Okkur er líka smá vorkunn, þar sem við höfum alist upp við mikið áhorf á fréttir sem færa okkur endalausa eymd, vonleysi og áhyggjur. Og við horfum stíft á sjónvarpsefni sem færir okkur morð, klæki og tilefnalaus læti yfir hlutum sem auðvelt ætti að vera leysa með heiðarlegum samskiptum. Sekkur þetta allt annars ekki inn í heilann og fær okkur til að treysta minna? Krúsídúllu molinn hann Jay Shetty nefndi eina skemmtilega staðreynd sem hefur setið smá í mér. Hann talaði um að það þyrfti 40 klst til að ákveða hvort þú viljir kynnast manneskju nánar, 100 klst til að byrja að mynda traust og 200 klst til að upplifa hana sem góðan vin. Mikilvæga traustið nær ekki að dafna nema með ítrekuðum samskiptum og í þori fólks við að leggja í þá vinnu að uppgötva eðlileg samskipti að tjáningu ástarinnar. Svo spurningin verður, erum við tilbúin að leggja í þessa vinnu? Finnst okkur það þess virði að taka lítil skref eða stór? Það er bara alls ekki alltaf svo. 61% kvenna eru ánægðar með þá staðreynd að vera einhleypar, á meðan 49% karlmanna eru ánægðir með það sama. Og það sem meira er, 75% einhleypra kvenna eru ekki að leggja sig fram við að komast í náin kynni, í samanburði við 65% einhleypra karlmanna. Horfandi á þessar tölur, þá ætla ég að leyfa mér að kasta fram ógnvæglegri spurningu. Erum við kannski að horfa upp á samfélagslegt vandamál sem við þorum ekki að horfast í augu við? Getur það verið samfélagslegt vandamál að fólk þurfi eftir skilnað að halda utan um tvö heimili, en ekki eitt? Hefur það áhrif á framboð á húsnæði? Hefur það áhrif á fátæktarmörk einstæðra foreldra? Og kannski það mikilvægasta, hefur það áhrif á almenna vellíðan innan samfélagsins? Og kannski líka, eru samskiptahæfileikar okkar og viðsýni bara ekki nægilega góð til að stuðla að nánum langvarandi kynnum? Kannski að ofangreindar tölur myndu breytast ef hrist er aðeins upp í hlutunum. Bæði í þeim möguleikum sem standa til boða þegar stofnað er til hinna fyrstu kynna og í því hvernig við nálgumst málin í framhaldinu. Og hvernig getum við hagað framhaldinu? Gæti það hjálpað að við værum meðvitaðri um að skapa rými fyrir okkur til að kynnast? Að það sé haft upp á borðinu að ekki sé verið að ana í þær tilfinningaflækjur sem geta fylgt óxýtósín sprengju. Þetta hljómar smá eins og draumsýn fyrir mig sem einhleypa konu, en er þetta ekki eitthvað sem karlmanni gæti líka þótt sem ákjósanlegur kostur? Það er talað um að konur séu almennt færari um að tjá sig um sínar tilfinningar, þó mér þyki leiðinlegt að alhæfa. Þurfum við ekki að vera samt almennt meðvitaðri um að skapa rými fyrir karlmenn til að gera það sama? Geta konur haldið rými fyrir karlmenn, þar sem þeim býðst tækifæri til að mynda sinn hug og kanna sínar tilfinningar, áður en vaðið er lengra? Og geta karlmenn gert það sama? Ættu ekki öll kyn að hafa gott af því að hafa öruggt rými til að segja frá deginum, tjá sínar skoðanir, að upplifa áhuga og virðingu fyrir því sem þau hafa fram að færa, að byggja upp eftirvæntingu, fá tækifæri til að mynda sín mörk og uppgötva hvort að sambandið sé nægilega burðugt til að veita báðum aðilum hamingjusemi. Væri hægt að mynda rólega, traust og skemmtilegt samband þar sem báðir aðilar fá tækifæri til að gefa og þiggja? Kannski er gott að spyrja sig hvort það sé ekki alltaf öruggara að fjárfesta í manneskju sem er tilbúin til að leggja í vinnuna? Og ef sambandið nær því marki að endast í þrjá mánuði, þá er ekki eins og neitt hafi glatast. Aukin samskipti eru alltaf góð leið til að kynnast sjálfum okkar nánar, hvort sem vináttan helst áfram eða þróast yfir í ástarsamband. Takk fyrir lesturinn elskurnar og njótið dagsins, vorsins og dagsbirtunnar. Höfundur er með MAcc í reikningshaldi og endurskoðun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástin og lífið Birna Guðný Björnsdóttir Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Hvernig sem að stofnast til hinna fyrstu kynna, í gegnum Tinder, djamm eða á nautnalegu námskeiði undir nafninu „Tengjum tungur saman yfir munaðarfullum munnbitum“, þá koma alltaf vangaveltur um hvernig næstu skrefum skal hagað. Íslenskt tilhugalíf er eins og það er, svolítil geðlægð, svolítil geðhæð og stundum smá erfitt að finna jafnvægi. En þar sem ég er byrjuð að skrifa um tilhugalíf þá langar mig til að kynna minn draum um það sem tekur við eftir hin fyrstu kynni, sem ég held að geti ekki annað en að slegið í gegn. Að minnsta kosti hjá gárungunum, þó þetta sé nú alveg allt saman grafalvarlegt mál. Ég hef nefnilega verið að gæla í smá tíma við þá skrítnu hugmynd að það ætti að vera sjálfsagður hlutur að það standi til boða Viktorískt tilhugalíf. Og hvað er það eiginlega skyldu sumir spyrja. Jú Viktorískt tilhugalíf er þegar tvær manneskjur gefa sér tíma til að kynnast, með klukkustunda samtali og/eða hittingi á dag, í að minnsta kosti þrjá mánuði, áður en það kemur inn í myndina að bjóða fram fyrsta kossinn. Bara úff, já ég veit. En leyfið mér að útskýra. Þetta er ekkert svo vitlaust, líka fyrir ykkur karlana. Fyrir það fyrsta, kossar og hvað þá kynlíf er mjög beintengt við framleiðslu á fallega ástarhormóninu oxýtósín. Og þegar oxýtósínið flæðir um líkamann þá gerir það okkur svo hugfangin að öll rauðu flöggin fara óðar í felur og eru gjarnan hunsuð. Oxýtósín eykur getu okkar til tengslamyndunar, en þó í mun meira magni hjá okkur af fagra kyninu. Hjá körlum eykur það upplifun þeirra á samkeppni og þeir sýna minni hræðslu við takast á við aðstæður sem valda þeim streitu. Svo það má segja beinlínis að hjá körlum þá minnkar kynlíf kvíðann. Já karlkynslesandi góður, endilega segið nú við kellingarnar „Æi ég er svo kvíðinn núna, getur þú ekki hjálpað mér?“, ef þær skyldu kvarta undan hausverk. Ef konan er ekki nægilega fróð til að segja við þig tilbaka, ,,Heyrðu kallinn, hættu að drekka kaffi, byrjaðu að taka magnesíum olíu, B vítamín og Potassium, og ég skal svo spreyja lavender olíu á koddann“, þá ertu kannski bara í góðum málum. Lesandi yfir áhrifamátt oxýtósíns þá gæti maður ályktað það væri bara gott mál til paramyndunar að hefja samband á smá oxýtósín sprengju. En nú langar mig til að líta smá á þennan hóp af fólki yfir fertugu sem er að enduruppgötva sjálfan sig eftir sambandsslit. Hópurinn er frekar skuldbindingafælinn. Það verður bara að viðurkennast. Að baki liggja kannski eitt eða tvö alvarleg sambönd. Þetta er því hópur sem hefur verið særður á alls konar vegu og á erfitt með að leyfa sér að treysta. Þetta er hópur sem er kannski búinn að byggja upp sinn grunn, séð hann brenna og er að reyna að byggja hann upp að nýju, með harðri hendi. Það er kaldur raunveruleiki að slíkum grunn vill maður ekki fórna öðru sinni. Og við skulum nú ekki gleyma börnunum, því hverjum getum við nú treyst til umgengis við þau? Okkur er líka smá vorkunn, þar sem við höfum alist upp við mikið áhorf á fréttir sem færa okkur endalausa eymd, vonleysi og áhyggjur. Og við horfum stíft á sjónvarpsefni sem færir okkur morð, klæki og tilefnalaus læti yfir hlutum sem auðvelt ætti að vera leysa með heiðarlegum samskiptum. Sekkur þetta allt annars ekki inn í heilann og fær okkur til að treysta minna? Krúsídúllu molinn hann Jay Shetty nefndi eina skemmtilega staðreynd sem hefur setið smá í mér. Hann talaði um að það þyrfti 40 klst til að ákveða hvort þú viljir kynnast manneskju nánar, 100 klst til að byrja að mynda traust og 200 klst til að upplifa hana sem góðan vin. Mikilvæga traustið nær ekki að dafna nema með ítrekuðum samskiptum og í þori fólks við að leggja í þá vinnu að uppgötva eðlileg samskipti að tjáningu ástarinnar. Svo spurningin verður, erum við tilbúin að leggja í þessa vinnu? Finnst okkur það þess virði að taka lítil skref eða stór? Það er bara alls ekki alltaf svo. 61% kvenna eru ánægðar með þá staðreynd að vera einhleypar, á meðan 49% karlmanna eru ánægðir með það sama. Og það sem meira er, 75% einhleypra kvenna eru ekki að leggja sig fram við að komast í náin kynni, í samanburði við 65% einhleypra karlmanna. Horfandi á þessar tölur, þá ætla ég að leyfa mér að kasta fram ógnvæglegri spurningu. Erum við kannski að horfa upp á samfélagslegt vandamál sem við þorum ekki að horfast í augu við? Getur það verið samfélagslegt vandamál að fólk þurfi eftir skilnað að halda utan um tvö heimili, en ekki eitt? Hefur það áhrif á framboð á húsnæði? Hefur það áhrif á fátæktarmörk einstæðra foreldra? Og kannski það mikilvægasta, hefur það áhrif á almenna vellíðan innan samfélagsins? Og kannski líka, eru samskiptahæfileikar okkar og viðsýni bara ekki nægilega góð til að stuðla að nánum langvarandi kynnum? Kannski að ofangreindar tölur myndu breytast ef hrist er aðeins upp í hlutunum. Bæði í þeim möguleikum sem standa til boða þegar stofnað er til hinna fyrstu kynna og í því hvernig við nálgumst málin í framhaldinu. Og hvernig getum við hagað framhaldinu? Gæti það hjálpað að við værum meðvitaðri um að skapa rými fyrir okkur til að kynnast? Að það sé haft upp á borðinu að ekki sé verið að ana í þær tilfinningaflækjur sem geta fylgt óxýtósín sprengju. Þetta hljómar smá eins og draumsýn fyrir mig sem einhleypa konu, en er þetta ekki eitthvað sem karlmanni gæti líka þótt sem ákjósanlegur kostur? Það er talað um að konur séu almennt færari um að tjá sig um sínar tilfinningar, þó mér þyki leiðinlegt að alhæfa. Þurfum við ekki að vera samt almennt meðvitaðri um að skapa rými fyrir karlmenn til að gera það sama? Geta konur haldið rými fyrir karlmenn, þar sem þeim býðst tækifæri til að mynda sinn hug og kanna sínar tilfinningar, áður en vaðið er lengra? Og geta karlmenn gert það sama? Ættu ekki öll kyn að hafa gott af því að hafa öruggt rými til að segja frá deginum, tjá sínar skoðanir, að upplifa áhuga og virðingu fyrir því sem þau hafa fram að færa, að byggja upp eftirvæntingu, fá tækifæri til að mynda sín mörk og uppgötva hvort að sambandið sé nægilega burðugt til að veita báðum aðilum hamingjusemi. Væri hægt að mynda rólega, traust og skemmtilegt samband þar sem báðir aðilar fá tækifæri til að gefa og þiggja? Kannski er gott að spyrja sig hvort það sé ekki alltaf öruggara að fjárfesta í manneskju sem er tilbúin til að leggja í vinnuna? Og ef sambandið nær því marki að endast í þrjá mánuði, þá er ekki eins og neitt hafi glatast. Aukin samskipti eru alltaf góð leið til að kynnast sjálfum okkar nánar, hvort sem vináttan helst áfram eða þróast yfir í ástarsamband. Takk fyrir lesturinn elskurnar og njótið dagsins, vorsins og dagsbirtunnar. Höfundur er með MAcc í reikningshaldi og endurskoðun.
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir Skoðun
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun