Fyrirtæki og launþegar gæti hófsemi til að ná niður verðbólgu Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 28. febrúar 2023 20:01 Katrín Jakobsdóttir biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi í arðgreiðslum og álagningu til að ná niður verðbólgu. Bjarni Benediktsson forsætisráðherra segir varar við vítahring launa-og verðhækkanna. Vísir/Arnar Fjármálaráðherra hefur miklar áhyggjur af hárri verðbólgu en varar við vítahring launahækkanna sem leiti aftur út í verðlag. Forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að gæta hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Húsnæðiskostnaður heimilanna hækkar gríðarlega vegna samspils stýrivaxtahækkana og verðbólgu. Svo virðist sem ellefu stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafi haft minni áhrif en menn ætluðu því verðbólga heldur enn áfram að aukast og er nú tíu komma tvö prósent og hefur ekki verið hærri í fjórtán ár. „Það er mikið áhyggjuefni að verðbólgan sé að hækka þetta mikið og langt umfram væntingar á mjög breiðum grunni. Þar sem mjög margir undirliðir vísitölunnar eru að hækka umfram verðbólgumarkmið,“ segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni segir mikilvægt að vinna saman að því að ná verðbólgunni niður. „Það eru til leiðir út úr því og þær kalla á samstarf og samstöðu um að ná verðbólgunni niður. Verst af öllu væri ef að við lentum í þessum gamalkunna vítahring þar sem laun eru hækkuð mjög mikið sem leitar svo aftur út í verðlag sem kallar á frekari launahækkanir og svo framvegis. Við þurfum að koma í veg fyrir að slíkir hlutir gerist,“ segir Bjarni. Markaðsaðilar hafa spáð því að Seðlabankinn hækki stýrivexti sína í tólfta skipti í þessari hækkunarrunu þann 22. mars n.k. til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. „Það finnst mér ekkert skrítið en ætla ekkert sjálfur að spá fyrir um það,“ segir Bjarni. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi. „Það er mikilvægt að fyrirtækin gæti hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Það er auðvitað sérstakt umhugsunarefni núna þar sem við erum að sjá matarkörfuna hækka hjá fólkinu í landinu sem og aðrar nauðsynjavörur,“ segir Katrín. Afborganir húsnæðislána hækkað um tugi til hundruði þúsunda Stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa haft gríðarlega áhrif á húsnæðiskostnað heimilanna hvort sem um er að ræða verðtryggð eða óverðtryggð lán. Þannig hefur afborgun á 25 ára óverðtryggðu fjörutíu milljón króna húsnæðisláni á breytilegum vöxtum hækkað um tæplega fimmtíu prósent á tveimur árum eða um hundrað þúsund krónur. Höfuðstóll lánsins hefur þó lækkað. Mánaðarleg afborgun á verðtryggðu láni með sömu forsendum hefur hækkað um ríflega fjörutíu þúsund. Höfuðstóllinn þess hefur hins vegar hækkað um tæplega þrjár komma fimm milljónir. Þá er athyglisvert að sjá að ef sömu lánsforsendur eru notaðar þá verður mánaðarleg afborgun lánanna orðin sú sama eftir þrjú ár. Eftirstöðvar verðtryggða lánsins eru hins vegar þá ríflega sautján milljón krónum hærri en óverðtryggða lánsins. Heimild: Hagsmunasamtök heimilanna Verðlag Seðlabankinn Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40 Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32 Mest lesið Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Innlent Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Innlent Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Mestu virkjanaframkvæmdir í sögu Grænlands framundan Erlent Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Innlent Í sjálfheldu á eigin svölum Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Fleiri fréttir Nýtt myndefni: Sparkað í blóðmerar á íslenskum sveitarbæ Sparkað í blóðmerar og eitt ár frá rýmingu Grindavíkur Í sjálfheldu á eigin svölum Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Maðurinn er fundinn Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Ótryggðir bændur Ár frá rýmingu í Grindavík: „Með mestu hamförum sem riðið hafa yfir Ísland“ Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Ár frá mestu hamförum síðari tíma og útboðshlé hjá Vegagerðinni Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Kyrrstaða í vegaframkvæmdum, sigur Trumps og kosningabaráttan framundan Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Sjá meira
Svo virðist sem ellefu stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafi haft minni áhrif en menn ætluðu því verðbólga heldur enn áfram að aukast og er nú tíu komma tvö prósent og hefur ekki verið hærri í fjórtán ár. „Það er mikið áhyggjuefni að verðbólgan sé að hækka þetta mikið og langt umfram væntingar á mjög breiðum grunni. Þar sem mjög margir undirliðir vísitölunnar eru að hækka umfram verðbólgumarkmið,“ segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni segir mikilvægt að vinna saman að því að ná verðbólgunni niður. „Það eru til leiðir út úr því og þær kalla á samstarf og samstöðu um að ná verðbólgunni niður. Verst af öllu væri ef að við lentum í þessum gamalkunna vítahring þar sem laun eru hækkuð mjög mikið sem leitar svo aftur út í verðlag sem kallar á frekari launahækkanir og svo framvegis. Við þurfum að koma í veg fyrir að slíkir hlutir gerist,“ segir Bjarni. Markaðsaðilar hafa spáð því að Seðlabankinn hækki stýrivexti sína í tólfta skipti í þessari hækkunarrunu þann 22. mars n.k. til að reyna að ná tökum á verðbólgunni. „Það finnst mér ekkert skrítið en ætla ekkert sjálfur að spá fyrir um það,“ segir Bjarni. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra biðlar til fyrirtækja að sýna hófsemi. „Það er mikilvægt að fyrirtækin gæti hófsemi í arðgreiðslum og álagningu. Það er auðvitað sérstakt umhugsunarefni núna þar sem við erum að sjá matarkörfuna hækka hjá fólkinu í landinu sem og aðrar nauðsynjavörur,“ segir Katrín. Afborganir húsnæðislána hækkað um tugi til hundruði þúsunda Stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa haft gríðarlega áhrif á húsnæðiskostnað heimilanna hvort sem um er að ræða verðtryggð eða óverðtryggð lán. Þannig hefur afborgun á 25 ára óverðtryggðu fjörutíu milljón króna húsnæðisláni á breytilegum vöxtum hækkað um tæplega fimmtíu prósent á tveimur árum eða um hundrað þúsund krónur. Höfuðstóll lánsins hefur þó lækkað. Mánaðarleg afborgun á verðtryggðu láni með sömu forsendum hefur hækkað um ríflega fjörutíu þúsund. Höfuðstóllinn þess hefur hins vegar hækkað um tæplega þrjár komma fimm milljónir. Þá er athyglisvert að sjá að ef sömu lánsforsendur eru notaðar þá verður mánaðarleg afborgun lánanna orðin sú sama eftir þrjú ár. Eftirstöðvar verðtryggða lánsins eru hins vegar þá ríflega sautján milljón krónum hærri en óverðtryggða lánsins. Heimild: Hagsmunasamtök heimilanna
Verðlag Seðlabankinn Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Tengdar fréttir Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40 Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32 Mest lesið Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Innlent Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Innlent Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Mestu virkjanaframkvæmdir í sögu Grænlands framundan Erlent Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Innlent Í sjálfheldu á eigin svölum Innlent Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Innlent Fleiri fréttir Nýtt myndefni: Sparkað í blóðmerar á íslenskum sveitarbæ Sparkað í blóðmerar og eitt ár frá rýmingu Grindavíkur Í sjálfheldu á eigin svölum Nýtt líkan nýjung á Íslandi: VG og Sósíalistar nái ekki á þing og óvissa um Miðflokk Maðurinn er fundinn Stöðvun megi rekja til klúðurs og skorts á fjármagni Ótryggðir bændur Ár frá rýmingu í Grindavík: „Með mestu hamförum sem riðið hafa yfir Ísland“ Kom verðmætum fyrir í röngum bíl sem hvarf á brott Ár frá mestu hamförum síðari tíma og útboðshlé hjá Vegagerðinni Dó fjórum árum eftir að hún hvarf Stærsti skjálftinn við Öskju frá ársbyrjun 2022 Kyrrstaða í vegaframkvæmdum, sigur Trumps og kosningabaráttan framundan Allt of margir með hugann annars staðar í umferðinni Ætlar 1750 kílómetra á þrektækjum á einni viku í minningu vina Baráttan hafin á TikTok: Traktor í Skeifunni, kaldar kveðjur og endurkoma Engin miðlæg skráning slysa í ferðaþjónustu Yazan og fjölskylda leita að nýju húsnæði Úrbætur í kjölfar slyss á Breiðamerkurjökli og vikulöng þrekraun Grunaður um sölu fíkniefna og brot á útlendingalögum Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Lögreglan bannaði bjór á B5 Leikskólastarfsmenn í Hafnarfirði greiða atkvæði um verkfall Um 60 kennarar hjá Fræðsluneti Suðurlands Bein útsending: Sigmundur kynnir innihaldið Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Ætla ekki að slíta viðræðum Engin ákvörðun um hvalveiðar og maurasýrumengun á Bíldudal Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Sjá meira
Framúrkeyrsla stofnana mikið áhyggjuefni Hækkun verðbólgu umfram allar spár er mikið áhyggjuefni segir fjármálaráðherra. Hann gagnrýnir framúrkeyrslu stofnanna og segir að tekið verði á því í næstu fjármálaáætlun. Engar auðveldar leiðir séu í boði þegar mönnum hafi mistekist á ná tökum á verðbólgunni. 28. febrúar 2023 16:40
Verðbólguþrýstingurinn meiri og almennari en spár gerðu ráð fyrir Verðbólgan jókst annan mánuðinn í röð og er nú komin yfir tíu prósent, þvert á væntingar greiningaraðila. Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir þetta áhyggjufulla þróun og að greiningaraðila þurfi að endurskoða forsendur fyrir sínum spám. Hættan á að verðbólgan verði þrálát og vextir hækki sé að aukast jafnt og þétt. Gert er ráð fyrir annarri stýrivaxtahækkun. 27. febrúar 2023 15:32