Í gær hafnaði Endurupptökudómur Erlu um endurupptöku á Hæstaréttardómi í tengslum við Guðmundar- og Geirfinnsmálin. Erla var dæmd í þriggja ára fangelsi fyrir að bera aðra menn röngum sökum.
Magnús Leópoldsson, einn mannanna sem Erla bendlaði ranglega við málið, var gestur í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Hann sagði sögu sína og útskýrði hvernig 105 daga gæsluvarðhaldi hans var háttað.
Magnús var handtekinn á sama tíma og þeir Valdimar Olsen og Einar Bollason en Sigurbjörn Eiríksson var handtekinn síðar. Þurftu þeir allir að dvelja næstu þrjá mánuðina í einangrun eftir að hafa verið bendlaðir við málið af Erlu Bolladóttir, systur Einars.
„Svo bara byrjaði þetta næstu nótt. Þá var fangavörður sem heimsótti mig og sagði mér að ég væri nú kominn af ágætu fólki og ráðlagði mér að játa þetta svo þetta væri bara búið. Það væri best fyrir mig og mína fjölskyldu. En það hvarflaði aldrei að mér að fara að játa eitthvað sem ég hafði aldrei gert,“ segir Magnús.
Einu sinni í viku í fimmtán mínútur
Magnús segir lögreglumennina hafa látið við hans eins og allt lægi ljóst fyrir. Það eina í stöðunni fyrir hann væri að játa á sig glæpinn. Þá hafi hann ekki verið meðvitaður um handtöku Einars, Sigurbjörns og Valdimars. Hann hafi engan aðgang haft að dagblöðum eða fregnum á annan hátt. Einu samskipti hans við fólk, fyrir utan fangaverðina, hafi verið þegar hann fékk að ræða við lögmann sinn. Einu sinni í viku í fimmtán mínútur. Á fundum með lögmanni hafi tveir lögreglumenn alltaf verið viðstaddir.
„Ég hafði engin skriffæri eða neitt. Ég gat ekki skrifað mér til minnis sem var mjög bagalegt því ég hitti hann bara í fimmtán mínútur á viku. Þetta gekk mikið út á það hjá mér að reyna að rifja upp hvar ég var 19. nóvember 1974. Þá hverfur Geirfinnur og það var lykildagsetningin,“ segir Magnús.
Þekkti ekkert til Erlu
Þegar líða fór á fangelsisvistina fóru fram sakbendingar og sannprófanir. Magnús segir frásögn hans hafa verið sannprófaða með sögu Erlu.
„Ég þekkti þá konu ekki neitt og hafði að mér vitandi ekki séð hana áður. Þar voru lögmenn okkar og rannsóknardómarinn. Hún var að útskýra ferð sem við áttum að hafa farið til Keflavíkur sem endaði með því að við drápum Geirfinn. Þá gerði ég mér grein fyrir því að þetta var háalvarlegt mál sem verið var að reyna að koma mér inn í,“ segir Magnús.
„Það var enginn að aðstoða hana við að segja þessa sögu, þetta kom bara frá henni.“
Magnús segir að á þessum tíma hafi Erla ekki verið í gæsluvarðhaldi. Hún hafi einungis verið í haldi lögreglu í sex daga en þegar að þessari frásögn kom hafi hún verið laus allra mála. Erla hafði á þessum tíma verið handtekin fyrir póstsvikamál sem var algjörlega ótengt hvarfinu á Guðmundi og Geirfinni.
Mikilvægt að segja satt
„Ég skil alveg þessa frásögn og þannig en það er svo mikið atriði þegar fólk segir svona sögu að það skýri satt og rétt frá,“ segir Magnús.
Er hún ekki að því?
„Það verða aðrir að dæma um það. Við teljum að niðurstaða þessa endurupptökudómsstóls sé hárrétt. Og við teljum að dómurinn frá 1980 sé réttur, eins langt og það nær,“ segir Magnús.
Niðurlægjandi að þau fái bætur
Hann kveðst hafa haldið sig frá málinu eftir að honum var sleppt úr haldi. Fyrir þremur árum hafi leiðir þeirra Einars og Valdimars legið saman á ný. Þá hafi forsætisráðherra farið fram á endurskoðun á málum þeirra sem hlutu dóm í tengslum við hvörf Guðmundar- og Geirfinns.
„Auðvitað er það niðurlægjandi fyrir okkur að það sé verið að borga fólki peninga fyrir að bera okkur röngum sökum. Þá fórum við að reyna að leiða menn inn á réttar brautir. Það er auðvitað mjög sérstakt að það sé verið að greiða þessu fólki peninga úr ríkissjóði. Við reyndum með kurteislegum bréfaskriftum að útskýra málið,“ segir Magnús sem sendi bréf á fjölda þingnefnda. Viðbrögðin hafi verið takmörkuð.
Flúði upp í sveit
Í viðtalinu í Bítinu ræðir Magnús einnig lífið eftir að hafa verið sleppt úr fangelsi. Hann ákvað að flýja upp í sveit til að fá næði og losna við áreitið. Honum voru dæmdar bætur vegna málsins. Greiðsla bótanna fór fram sjö árum síðar.
Magnús segir marga vitnisburði til marks um að það hafi verið samantekin ráð hjá Erlu og föruneyti hennar að bera Magnús, Sigurbjörn, Valdimar og Einar röngum sökum ef upp kæmist um hvarfið.
„Það eru til fullt af staðreyndum um þetta. Þessi dómur núna, fólk gerir þetta ekkert að gamni sínu, að koma með þessa niðurstöðu. Það eru bara ákveðnar staðreyndir sem liggja til grundvallar.“
