Húrra! Löggu- og bófaleikur um jólin Haukur V. Alfreðsson skrifar 27. desember 2021 07:00 Við Íslendingar duttum heldur betur í lukkupottinn í desember, við fengum nefnilega alveg óvænt upp í hendurnar mikinn feng. Fulla tösku af jurtum. Við ætlum vissulega að farga öllum jurtunum en þó ekki án þess að eyða fyrst peningum í það að greina jurtirnar. Svo ætlum við að freista þess að fangelsa eigenda jurtanna, eða að minnsta kosti sendilinn, sem er kona á fertugsaldri. Ég reikna fastlega með að við munum öll getað andað léttar og sofið betur eftir að hún verður komin á bak við lás og slá. Hér að ofan er ég að gera grín að þessari frétt, þar sem fjallað er um að kona hafi verið tekin með 15 kíló af maríhúana á Keflavíkurflugvelli, en önnur 15 kíló náðust svo viku síðar (þó án handtöku, árans!). Þá er þess getið að söluvirði jurtanna sé um 90 milljónir króna og þetta magn (30kg) sé langleiðina í það sem yfirvöld ná að haldleggja á heilu ári. En hverju er þetta raunverulega að skila okkur? Í skýrslu Ríkislögreglustjóra frá 2019 er umfang fíkniefnaviðskipta og mannsals á Íslandi metið um 10 milljarðar króna á ári. Framangreind haldlagning er því ekki nema dropi í hafi og hefur engin raunveruleg áhrif á fíkniefnaviðskipta á Íslandi. 90 milljón króna sala (með vsk) úr búð skilar rúmlega 17 milljónum í virðisaukaskatt. Svo með því að hafa sölu á þessu maríhúana ólöleglega missum við af þessum 17 milljónum, sem gæti t.d. dugað fyrir sirka tveim hjúkrunarfræðingum í ár, auk allra annarra tengdra skattgreiðslna. Í staðin fyrir að fá inn pening þá borgum við fyrir fíkniefnalögreglu, harðara landamæraeftirlit og nú fljótlega fæði og húsnæði fyrir unga konu. Það segir sig svo sjálft að skattheimtan sem við erum að missa af og kostnaðurinn sem við erum að borga fyrir allt kerfið, þennan tíu milljarða iðnað, er mun meiri. Hjálpum öðrum að halda sér öruggum og við góða heilsu Öll viljum við halda okkur og öðrum, sér í lagi ungu fólki, öruggu. En strax á þessari örstuttu greiningu sést að þessi haldlagning kostar okkur talsverðan pening en skiptir í raun engu máli fyrir undirheimana á Íslandi. Fyrir rétt um ári skrifaði ég ítarlegri grein þar sem ég fór yfir þann kostnað og þjáningar sem við leggjum á okkur til þess að halda við vonlausu stríði, stríði sem tapaðist í raun á seinustu öld og eiginlega áður en ég fæddist. Það er mikilvægt að við áttum okkur á því að það eru til mun áhrifaríkari leiðir en að berjast með hörðu við vímuefni. Við berjumst við hættulegan ofsaakstur með fræðslu. Við berjumst við reykingar ungmenna með fræðslu. Við berjumst við flest allt hættulegt með fræðslu. Og það virkar. Afhverju ætti það ekki að virka með eiturlyf? Og væri ekki gott að fá fjármuni frá þessum svarta markaði til þess að eiga fyrir fræðslunni, til þess að eiga fyrir úrræðum fyrir þá sem leiðast í eiturlyf, til þess að eiga fyrir öðru sem er ábótavant í okkar samfélagi. Væri ekki gott ef svarti markaðurinn væri nánast þurrkaður út þar sem engin væri varan til að versla með? Væri ekki gott að vera laus við handrukkara og hættulega framleidd efni? Við vitum að markaðurinn er til og að hann er bara að stækka. Vilt þú ekki frekar að efnin geti verið keypt á öruggari máta með leiðbeiningum og gæða vottuðu framleiðsluferli? Eða nær góðmennskan kannski bara til harðra aðgerða en ekki til þeirra sem raunverulega bjarga mannslífum og hjálpa fólki aftur út í samfélagið? Að ónefndu frelsi einstaklingsins til þess að lifa því lífi sem honum hentar, óháð hvað þér þykir um það. Fíkniefni og stjórnmál Núverandi löggu- og bófaleikur snýst ekki um neitt annað en að halda uppi ákveðinni ímynd í stjórnmálum. Ímynd sem á að sýna að viðkomandi tekur hart á málunum, hann tekur fíkniefnaógnina alvarlega og heldur unga fólkinu öruggu. Það sjá þó allir sem það vilja að þetta er farsi. Þetta er eingöngu tilraun til þess að krækja í atkvæði, enda sýna öll gögn að þessi aðferð hefur engu skilað nema að fangelsa fólk, skapa svartan markað sem kostað hefur hundruði þúsunda manna um allan heim lífið í blóðugum átökum, og neyta þjóðum um skattpeninga og þar með raunveruleg úrræði sem hjálpa. Er ekki kominn tími til þess að þora að horfast í augu við raunveruleikann og fara að hjálpa fólki og okkur sjálfum? Höfundur er viðskiptafræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Haukur V. Alfreðsson Mest lesið Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Sjá meira
Við Íslendingar duttum heldur betur í lukkupottinn í desember, við fengum nefnilega alveg óvænt upp í hendurnar mikinn feng. Fulla tösku af jurtum. Við ætlum vissulega að farga öllum jurtunum en þó ekki án þess að eyða fyrst peningum í það að greina jurtirnar. Svo ætlum við að freista þess að fangelsa eigenda jurtanna, eða að minnsta kosti sendilinn, sem er kona á fertugsaldri. Ég reikna fastlega með að við munum öll getað andað léttar og sofið betur eftir að hún verður komin á bak við lás og slá. Hér að ofan er ég að gera grín að þessari frétt, þar sem fjallað er um að kona hafi verið tekin með 15 kíló af maríhúana á Keflavíkurflugvelli, en önnur 15 kíló náðust svo viku síðar (þó án handtöku, árans!). Þá er þess getið að söluvirði jurtanna sé um 90 milljónir króna og þetta magn (30kg) sé langleiðina í það sem yfirvöld ná að haldleggja á heilu ári. En hverju er þetta raunverulega að skila okkur? Í skýrslu Ríkislögreglustjóra frá 2019 er umfang fíkniefnaviðskipta og mannsals á Íslandi metið um 10 milljarðar króna á ári. Framangreind haldlagning er því ekki nema dropi í hafi og hefur engin raunveruleg áhrif á fíkniefnaviðskipta á Íslandi. 90 milljón króna sala (með vsk) úr búð skilar rúmlega 17 milljónum í virðisaukaskatt. Svo með því að hafa sölu á þessu maríhúana ólöleglega missum við af þessum 17 milljónum, sem gæti t.d. dugað fyrir sirka tveim hjúkrunarfræðingum í ár, auk allra annarra tengdra skattgreiðslna. Í staðin fyrir að fá inn pening þá borgum við fyrir fíkniefnalögreglu, harðara landamæraeftirlit og nú fljótlega fæði og húsnæði fyrir unga konu. Það segir sig svo sjálft að skattheimtan sem við erum að missa af og kostnaðurinn sem við erum að borga fyrir allt kerfið, þennan tíu milljarða iðnað, er mun meiri. Hjálpum öðrum að halda sér öruggum og við góða heilsu Öll viljum við halda okkur og öðrum, sér í lagi ungu fólki, öruggu. En strax á þessari örstuttu greiningu sést að þessi haldlagning kostar okkur talsverðan pening en skiptir í raun engu máli fyrir undirheimana á Íslandi. Fyrir rétt um ári skrifaði ég ítarlegri grein þar sem ég fór yfir þann kostnað og þjáningar sem við leggjum á okkur til þess að halda við vonlausu stríði, stríði sem tapaðist í raun á seinustu öld og eiginlega áður en ég fæddist. Það er mikilvægt að við áttum okkur á því að það eru til mun áhrifaríkari leiðir en að berjast með hörðu við vímuefni. Við berjumst við hættulegan ofsaakstur með fræðslu. Við berjumst við reykingar ungmenna með fræðslu. Við berjumst við flest allt hættulegt með fræðslu. Og það virkar. Afhverju ætti það ekki að virka með eiturlyf? Og væri ekki gott að fá fjármuni frá þessum svarta markaði til þess að eiga fyrir fræðslunni, til þess að eiga fyrir úrræðum fyrir þá sem leiðast í eiturlyf, til þess að eiga fyrir öðru sem er ábótavant í okkar samfélagi. Væri ekki gott ef svarti markaðurinn væri nánast þurrkaður út þar sem engin væri varan til að versla með? Væri ekki gott að vera laus við handrukkara og hættulega framleidd efni? Við vitum að markaðurinn er til og að hann er bara að stækka. Vilt þú ekki frekar að efnin geti verið keypt á öruggari máta með leiðbeiningum og gæða vottuðu framleiðsluferli? Eða nær góðmennskan kannski bara til harðra aðgerða en ekki til þeirra sem raunverulega bjarga mannslífum og hjálpa fólki aftur út í samfélagið? Að ónefndu frelsi einstaklingsins til þess að lifa því lífi sem honum hentar, óháð hvað þér þykir um það. Fíkniefni og stjórnmál Núverandi löggu- og bófaleikur snýst ekki um neitt annað en að halda uppi ákveðinni ímynd í stjórnmálum. Ímynd sem á að sýna að viðkomandi tekur hart á málunum, hann tekur fíkniefnaógnina alvarlega og heldur unga fólkinu öruggu. Það sjá þó allir sem það vilja að þetta er farsi. Þetta er eingöngu tilraun til þess að krækja í atkvæði, enda sýna öll gögn að þessi aðferð hefur engu skilað nema að fangelsa fólk, skapa svartan markað sem kostað hefur hundruði þúsunda manna um allan heim lífið í blóðugum átökum, og neyta þjóðum um skattpeninga og þar með raunveruleg úrræði sem hjálpa. Er ekki kominn tími til þess að þora að horfast í augu við raunveruleikann og fara að hjálpa fólki og okkur sjálfum? Höfundur er viðskiptafræðingur.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun