Réttindi fólks í kynlífsvinnu Oktavía Hrund Jónsdóttir skrifar 13. ágúst 2021 14:30 Skýrsla Frontline Defenders (FLD) sem birt var í gær um réttindi fólks í kynlífsvinnu er skýr: þau eru alþjóðleg mannréttindi og þeim er hættulega ábótavant. „Stefnur okkar eiga að vera byggðar á staðreyndum, ekki siðboðum.” Þetta voru lokaorð Dr.Tlaleng Mofokeng, sérstaks fulltrúa framkvæmdastjóra SÞ á sviði réttar til heiðbrigðis, í erindið sínu á útgáfuviðburði skýrslunnar í gær. „Þetta er erlendis ekki hér á Íslandi” Hvernig snertir skýrsla FLD Ísland? Skýrsla sem byggð er á rannsóknum í 20 löndum yfir fjögurra ára tímabil og nær til 350 viðmælenda? Hún gerir það því við sem þjóð höfum gjörsamlega brugðist fólki í kynlífsvinnu á Íslandi. Hin svokallaða sænska leið hefur reynst hættuleg auk þess sem hana skortir tilfinnanlega á réttindavernd fólks í kynlífsvinnu og úrræði á þeirra forsendum. Við höfum byggt okkar stefnu á siðboðum, ekki á staðreyndum eða forsendum fólks í kynlífsvinnu. Ég hef í hátt í tvo áratugi barist fyrir mannréttindum. Mikilvægasta lexían sem ég hef lært er að það er ekki hægt að berjast einungis fyrir þeim réttindum sem eru þægileg, sem flest eru sammála um eða sem bara snerta okkur sjálf. Til þess að tryggja að réttindi þeirra sem vinna kynlífsvinnu séu raunverulega til staðar þarf að setja þeirra eigin forsendur í forgang. Hvað þurfum við að gera? Skýrslan sem birt var í gær tekur á þáttum sem við vitum að eru áskoranir á Íslandi rétt eins og annars staðar. Hér má nefna afglæpavæðingu kynlífsvinnu, réttaröryggi fólks í kynlífsvinnu og aðgengi þeirra að heilbrigðisþjónustu, úrræði fyrir fólk í kynlífsvinnu sem jafnframt er þolendur mansals og ofbeldis, sem þjást í fátækt eða hafa tvíþættan geð- og fíknivanda. Ennfremur er lögreglan áhyggjuefni hvað varðar öryggi og réttarstöðu fólks í kynlífsvinnu og lagt til að ríki skuldbindi sig opinberlega til að framfylgja strangari siðareglum og bjóða upp á þjálfun fyrir lögreglu undir forystu fólks í kynlífsvinnu. Skýrslan nefnir að koma þurfi upp sértækum, óháðum úrræðum sem taki að sér kvartanir og rannsóknir á brotum gegn fólki í kynlífsvinnu, úrræði þar sem öryggi og nafnleynd þeirra sem nýta sér þau eru tryggð. Skýrslan styður enn fremur við kröfur Femínistafélags Pírata um réttindi fólks í kynlífsvinnu, m.a. að það eigi skilið lagalegt umhverfi þar sem því er ekki stefnt í hættu, þjónustu og vernd af hálfu lögreglu án þess að óttast misnotkun eða áreiti, fullt og jafnt aðgengi að heilbrigðisþjónustu án jaðarsetningar, sjálfsákvörðunarrétt án kúgunar og að ofbeldi gagnvart því sé útrýmt. Næstu skref fela í sér afglæpavæðingu Afglæpavæðing kynlífsvinnu í raun- og netheimum er fyrsta skrefið. Við getum gert það á hátt sem tryggir vernd þeirra sem starfa á þessu sviði. Því til viðbótar eru í lok skýrslunnar ráðleggingar um svæðisbundnar ráðstafanir. Í ljósi sterkra tengsla Íslands við ríki Evrópusambandsins leyfi ég mér að tengja ráðleggingar til ESB við Ísland. Meðal þeirra er að: funda á landsvísu með fólki í kynlífsvinnu og taka tillit til sérstakra þarfa þeirra. Eins og bent er á þarf vitundarvakningu í málflutningi stjórnvalda, stuðning við aðgang fólks í kynlífsvinnu að ríkisstofnunum og að veita neyðar- eða verkefnastyrk til verndarþarfa, svo sem öruggra flutninga, læknis- og dómsmálagjalda og öruggt fundarrými; Tryggja neyðarfjármögnun - þar með talið til kjarnastarfsemi sem á sér stað í covid19. Tryggja jafnan aðgang fólks í kynlífsvinnu að sjóðum og styrkjum Tryggja að fjármögnun sem varðar fólk í kynlífsvinnu sé úthlutað í samstarfi við það og félagasamtök sem berjast fyrir réttindum þess. Ég vona að Ísland taki forystu í þessum málum, að við brjótum staðal feðraveldisins og komum fram við fólk af virðingu og á þeirra forsendum með því að afglæpavæða kynlífsvinnu og betrumbæta réttindi og réttarumhverfi þeirra sem vinna þessa vinnu. Sjálfsákvörðunarréttur einstaklings er grunngildi samfélagsins og tilraunir til að hafa vit fyrir fólki heldur iðulega jaðarsettu fólki á jaðrinum þrátt fyrir aðrar fyrirætlanir. Ef þú ert að lesa þetta náðir þú til loka pistils um erfitt málefni. Ég vil sérstaklega þakka fyrir það því það róttækasta sem við getum gert er að eiga samtöl um erfið mál, hlusta, fræðast og breyta til framtíðar. Höfundur er frambjóðandi Pírata í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Oktavía Hrund Jónsdóttir Skoðun: Kosningar 2021 Píratar Mest lesið Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Sjá meira
Skýrsla Frontline Defenders (FLD) sem birt var í gær um réttindi fólks í kynlífsvinnu er skýr: þau eru alþjóðleg mannréttindi og þeim er hættulega ábótavant. „Stefnur okkar eiga að vera byggðar á staðreyndum, ekki siðboðum.” Þetta voru lokaorð Dr.Tlaleng Mofokeng, sérstaks fulltrúa framkvæmdastjóra SÞ á sviði réttar til heiðbrigðis, í erindið sínu á útgáfuviðburði skýrslunnar í gær. „Þetta er erlendis ekki hér á Íslandi” Hvernig snertir skýrsla FLD Ísland? Skýrsla sem byggð er á rannsóknum í 20 löndum yfir fjögurra ára tímabil og nær til 350 viðmælenda? Hún gerir það því við sem þjóð höfum gjörsamlega brugðist fólki í kynlífsvinnu á Íslandi. Hin svokallaða sænska leið hefur reynst hættuleg auk þess sem hana skortir tilfinnanlega á réttindavernd fólks í kynlífsvinnu og úrræði á þeirra forsendum. Við höfum byggt okkar stefnu á siðboðum, ekki á staðreyndum eða forsendum fólks í kynlífsvinnu. Ég hef í hátt í tvo áratugi barist fyrir mannréttindum. Mikilvægasta lexían sem ég hef lært er að það er ekki hægt að berjast einungis fyrir þeim réttindum sem eru þægileg, sem flest eru sammála um eða sem bara snerta okkur sjálf. Til þess að tryggja að réttindi þeirra sem vinna kynlífsvinnu séu raunverulega til staðar þarf að setja þeirra eigin forsendur í forgang. Hvað þurfum við að gera? Skýrslan sem birt var í gær tekur á þáttum sem við vitum að eru áskoranir á Íslandi rétt eins og annars staðar. Hér má nefna afglæpavæðingu kynlífsvinnu, réttaröryggi fólks í kynlífsvinnu og aðgengi þeirra að heilbrigðisþjónustu, úrræði fyrir fólk í kynlífsvinnu sem jafnframt er þolendur mansals og ofbeldis, sem þjást í fátækt eða hafa tvíþættan geð- og fíknivanda. Ennfremur er lögreglan áhyggjuefni hvað varðar öryggi og réttarstöðu fólks í kynlífsvinnu og lagt til að ríki skuldbindi sig opinberlega til að framfylgja strangari siðareglum og bjóða upp á þjálfun fyrir lögreglu undir forystu fólks í kynlífsvinnu. Skýrslan nefnir að koma þurfi upp sértækum, óháðum úrræðum sem taki að sér kvartanir og rannsóknir á brotum gegn fólki í kynlífsvinnu, úrræði þar sem öryggi og nafnleynd þeirra sem nýta sér þau eru tryggð. Skýrslan styður enn fremur við kröfur Femínistafélags Pírata um réttindi fólks í kynlífsvinnu, m.a. að það eigi skilið lagalegt umhverfi þar sem því er ekki stefnt í hættu, þjónustu og vernd af hálfu lögreglu án þess að óttast misnotkun eða áreiti, fullt og jafnt aðgengi að heilbrigðisþjónustu án jaðarsetningar, sjálfsákvörðunarrétt án kúgunar og að ofbeldi gagnvart því sé útrýmt. Næstu skref fela í sér afglæpavæðingu Afglæpavæðing kynlífsvinnu í raun- og netheimum er fyrsta skrefið. Við getum gert það á hátt sem tryggir vernd þeirra sem starfa á þessu sviði. Því til viðbótar eru í lok skýrslunnar ráðleggingar um svæðisbundnar ráðstafanir. Í ljósi sterkra tengsla Íslands við ríki Evrópusambandsins leyfi ég mér að tengja ráðleggingar til ESB við Ísland. Meðal þeirra er að: funda á landsvísu með fólki í kynlífsvinnu og taka tillit til sérstakra þarfa þeirra. Eins og bent er á þarf vitundarvakningu í málflutningi stjórnvalda, stuðning við aðgang fólks í kynlífsvinnu að ríkisstofnunum og að veita neyðar- eða verkefnastyrk til verndarþarfa, svo sem öruggra flutninga, læknis- og dómsmálagjalda og öruggt fundarrými; Tryggja neyðarfjármögnun - þar með talið til kjarnastarfsemi sem á sér stað í covid19. Tryggja jafnan aðgang fólks í kynlífsvinnu að sjóðum og styrkjum Tryggja að fjármögnun sem varðar fólk í kynlífsvinnu sé úthlutað í samstarfi við það og félagasamtök sem berjast fyrir réttindum þess. Ég vona að Ísland taki forystu í þessum málum, að við brjótum staðal feðraveldisins og komum fram við fólk af virðingu og á þeirra forsendum með því að afglæpavæða kynlífsvinnu og betrumbæta réttindi og réttarumhverfi þeirra sem vinna þessa vinnu. Sjálfsákvörðunarréttur einstaklings er grunngildi samfélagsins og tilraunir til að hafa vit fyrir fólki heldur iðulega jaðarsettu fólki á jaðrinum þrátt fyrir aðrar fyrirætlanir. Ef þú ert að lesa þetta náðir þú til loka pistils um erfitt málefni. Ég vil sérstaklega þakka fyrir það því það róttækasta sem við getum gert er að eiga samtöl um erfið mál, hlusta, fræðast og breyta til framtíðar. Höfundur er frambjóðandi Pírata í Reykjavík.
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun