Proppé og Halifaxarnir Kristófer Alex Guðmundsson skrifar 13. september 2020 09:00 Lágpunktur seinni heimsstyrjaldarinnar kom þegar Nasistar höfðu hernumið stóran hluta Evrópu í lok maí 1940 og margir leiðtogar Bandamanna sáu fram á fall vestrænnar menningar. Halifax lágvarður, ráðherra í ríkisstjórn Churchills, lagði allt kapp í að semja um frið við Hitler, eins og Chamberlain hafði reynt áður og mistekist sögulega. Churchill var ósammála, sagði Hitler ekki líklegan til að virða neinn samning og slíkt myndi marka endalok Bretlands. Hófst valdaslagur þeirra á milli um hvora leið Bretar ættu að fara. Vinstri græn hafa alltaf gert sig út fyrir að vera friðelskandi stjórnmálaflokkur og því ekki stutt þátttöku Íslands í vestrænu öryggis- og varnarsamstarfi. Ég leyfi mér að fullyrða að enginn sómasamlegur Íslendingur myndi vilja sjá stríðsátök hér á landi. Ekki er þó samasemmerki við það og að einangra sig frá bandaþjóðum okkar og hafa það sem varnarstefnu að leggja allt sitt traust í hendur óvinveittra landa. Hvergi annars staðar lýsir óskhyggja flokksins sér eins vel og í viðtali við þingmann Vinstri grænna, Kolbein Óttarsson Proppé í Harmageddon. Fyrir það fyrsta segir þingmaðurinn að herlaus þjóð eins og okkar hafi ekkert að gera í hernaðarbandalagi. Þar misskilur hann heiftarlega forsenduna fyrir herleysinu okkar. Íslendingar eru stoltir af því að hér sé enginn reiðubúinn her og líta jafnvel niður á nágrannaþjóðir okkar sem eru svo vitlausar að viðhalda slíkum. Ástæðan fyrir herleysi okkar er þó ekki að við Íslendingar séum meira friðelskandi, siðlegri og góðhjartaðir en aðrar þjóðir, heldur vegna þess að önnur lönd hafa samningsbundið sig við að verja okkur gegn árásum óvinveittra landa. Ekki nóg með það heldur eru löndin líka fullviss um að ef slíkt hið sama kæmi fyrir þau þá gæti Ísland ekki gert nokkurn skapaðan hlut til að verja þau. Bandaþjóðir okkar verja dýrmætum sameiginlegum sjóðum í þjálfun og búnað fyrir ungt fólk á mínum aldri sem er tilbúið að hætta lífi sínu m.a. til þess að ég þurfi ekki að gera það. Svíþjóð og Sviss fengu lof frá þingmanninum fyrir sitt hlutleysi í garð varnarbandalaga. Í fyrsta lagi eru bæði löndin þess vegna með veigamikinn her og herskyldu. Þyngra vegur þó rík saga af samstarfi þessara tveggja landa með Nasistum í sínu meinta hlutleysi. Svíþjóð seldi þeim mikilvægar náttúruafurðir til að viðhalda stríðsrekstrinum og Sviss faldi og þvoði fjármagn Nasista. Allt var þetta réttlætt þar sem löndin vildu ekki gera upp á milli hliða í stríðinu. Hvort sem um ræðir Nasisma fyrir áttatíu árum eða rísandi heimsáhrif kínversks kommúnisma í dag verða þjóðir að taka skýra afstöðu, ellegar stilla þær sér upp með harðræðinu. Þingmaðurinn segir engu að síður að her bandaþjóða myndi nú samt koma til Íslands þótt við værum ekki aðilar að Atlantshafsbandalaginu. Hann virðist því sammála þeirri nauðsyn að bandaþjóðir komi hverri annarri til bjargar en vill bara ekki hafa neinar reglur, ábyrgð eða aðhald í þeim efnum. Þá vill hann ekki hafa neina tryggingu fyrir því heldur að reiða eingöngu á trúnna. Nú hefur þingmaðurinn skýrt afstöðu sína, hann vill herlausa þjóð utan varnarbandalaga en ætlast samt til þess að aðrar þjóðir komi okkur til bjargar. Vinstri græn og ungliðahreyfing þeirra, Ung vinstri græn, sem ýmist styðja eða styða ekki ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur eftir eigin hentisemi, keppast við að hneykslast yfir varnaræfingum hérlendis. Líkt og fram hefur komið þykir þingmanninum sjálfsagt að bandaþjóðir kæmu okkur til bjargar ef óvinveitt lönd gerðu að okkur atlögu. Aftur á móti hæðist hann að því hermenn bandaþjóða æfi við séríslenskar aðstæður til þess að vera undirbúnir björguninni sem hann telur sjálfsagða. Æfingarnar kallar hann „hlutverkaleik til að viðhalda þekkingu og kunnáttu hermanna.“ Hann vill sumsé að þeir sem endurgjaldslaust skulu bjarga okkur hafi ekki þekkingu né kunnáttu á landinu til þess að sinna því verki. Þar fyrir utan er vettvangshernaður einungis lítil hluti varnarmála á 21. öldinni. Hvernig ætla Vinstri græn að verjast tölvu- og netárásir, upplýsingaóreiðu, hryðjuverk og Norðurslóðaágengni Rússlands? Þar hafa engin svör fengist. Í Atlantshafsbandalaginu geta íslenskar sérsveitir í raun- og upplýsingaheiminum lært hvernig sporna eigi gegn því að siðlaust skrímsli gangi berserksgang og myrði hér börn eins og hefur gerst í nágrannalöndunum okkar. Þingmaður VG fordæmir þessar æfingar og spyr hvort við séum ekki tilbúin „að prófa friðarmálin.“ Allt eru þetta smámál miðað við sannfæringu þingmannsins sem kom fram í lok viðtalsins. Hann hefur „bara ekki það miklar áhyggjur af því að hér sé einhver að koma og taka okkur yfir.“ Sem sagnfræðingur segist hann vilja læra af sögunni. Hann kýs samt að hunsa lexíu Chamberlain og Halifax á fjórða áratugnum, björgun Suður-Kóreu frá Norður-Kóresku kommúnísku einræði á sjötta áratugnum, og árás Rússlands að lýðræði Bretlands og Bandaríkjanna 2016. Að lokum má þingmaðurinn spyrja Úkraínubúa, sem ekki nýtur fullrar verndar Atlantshafsbandalagsins, hversu fjarstæðukennt honum þyki að óvinveitt land geri innrás. Sér helst til stuðnings velur þingmaðurinn atvik í sögu Atlantshafsbandalagsins sem geta talist vafasöm, siðlaus eða jafnvel glæpsamleg. Ekki verða þau réttlætt hér, enda eru þátttakendur bandalagsins ekki blindir ofsatrúarmenn heldur veita því hart aðhald. Ákvarðanir og gjörðir einstakra manna sem liggja utan stríðsreglna eiga að vera rannsökuð, kærð og málin leidd til lykta. Vinstri græn líta svo á að það útiloki tilvist varnarbandalags, en með þeirri röksæmdarfærslu ætti valdnýðsla lögreglumanns eða mistök læknis að kalla á lokun lögreglustöðvar eða spítala. Churchill hafði betur gegn Halifax, Bretar snéru ekki baki við bandaþjóðum sínum, lögðu ekki öryggi sitt í hendur óvina og sigruðu Nasista. Öryggi Íslands er ekki sjálfsagt, það er ekki falið í því að hverfa frá áratugasamstarfi við nágrannaþjóðir og halda í barnslega trú um að óvinveitt lönd munu ekki ráðskast með okkur eins og þeim hentar. Áhyggjuefni er að stjórnmálaflokkur sem leiðir ríkisstjórn kæri sig jafn lítið um öryggis- og varnarmál landsins. Lærum af sögunni og látum ekki Halifaxana plata okkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinstri græn Mest lesið Halldór 29.03.2025 Halldór Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Ólafur Helgi Marteinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar Skoðun Vilji til að rjúfa kyrrstöðu í húsnæðiskreppunni Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Þegar barn óttast önnur börn Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Falsfréttastjóri RÚV dýpkar holuna sína Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um breytingar Gissur Freyr Gissurarson skrifar Skoðun Veit sem sagt Grímur betur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig talar maður við tölvur og hafa vélar rökhugsun? Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Verkin sem ríkisstjórnin verður dæmd af Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar Skoðun Vanfjármögnun vísindanna Magnús Hallsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Kárhóll og Kína: Þegar vísindi verða pólitísk tól Davíð Michelsen skrifar Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn gegn fjölskyldusameiningum? Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lýðræðið deyr í myrkrinu Heiðar Örn Sigurfinnsson skrifar Skoðun Færni til framtíðar Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldi Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lestu Gaza Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir skrifar Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar Skoðun 10 ár og bull í lokin Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Opið bréf til atvinnuvegaráðherra: 48 daga, nei takk Gísli Gunnar Marteinsson skrifar Skoðun Á nú að opinbera það að ég veit í rauninni ekki neitt? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Háskóli Höfuðborgarinnar, ekki Íslands Arent Orri Claessen,Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hrynur sjávarútvegur? Stefán Ólafsson skrifar Sjá meira
Lágpunktur seinni heimsstyrjaldarinnar kom þegar Nasistar höfðu hernumið stóran hluta Evrópu í lok maí 1940 og margir leiðtogar Bandamanna sáu fram á fall vestrænnar menningar. Halifax lágvarður, ráðherra í ríkisstjórn Churchills, lagði allt kapp í að semja um frið við Hitler, eins og Chamberlain hafði reynt áður og mistekist sögulega. Churchill var ósammála, sagði Hitler ekki líklegan til að virða neinn samning og slíkt myndi marka endalok Bretlands. Hófst valdaslagur þeirra á milli um hvora leið Bretar ættu að fara. Vinstri græn hafa alltaf gert sig út fyrir að vera friðelskandi stjórnmálaflokkur og því ekki stutt þátttöku Íslands í vestrænu öryggis- og varnarsamstarfi. Ég leyfi mér að fullyrða að enginn sómasamlegur Íslendingur myndi vilja sjá stríðsátök hér á landi. Ekki er þó samasemmerki við það og að einangra sig frá bandaþjóðum okkar og hafa það sem varnarstefnu að leggja allt sitt traust í hendur óvinveittra landa. Hvergi annars staðar lýsir óskhyggja flokksins sér eins vel og í viðtali við þingmann Vinstri grænna, Kolbein Óttarsson Proppé í Harmageddon. Fyrir það fyrsta segir þingmaðurinn að herlaus þjóð eins og okkar hafi ekkert að gera í hernaðarbandalagi. Þar misskilur hann heiftarlega forsenduna fyrir herleysinu okkar. Íslendingar eru stoltir af því að hér sé enginn reiðubúinn her og líta jafnvel niður á nágrannaþjóðir okkar sem eru svo vitlausar að viðhalda slíkum. Ástæðan fyrir herleysi okkar er þó ekki að við Íslendingar séum meira friðelskandi, siðlegri og góðhjartaðir en aðrar þjóðir, heldur vegna þess að önnur lönd hafa samningsbundið sig við að verja okkur gegn árásum óvinveittra landa. Ekki nóg með það heldur eru löndin líka fullviss um að ef slíkt hið sama kæmi fyrir þau þá gæti Ísland ekki gert nokkurn skapaðan hlut til að verja þau. Bandaþjóðir okkar verja dýrmætum sameiginlegum sjóðum í þjálfun og búnað fyrir ungt fólk á mínum aldri sem er tilbúið að hætta lífi sínu m.a. til þess að ég þurfi ekki að gera það. Svíþjóð og Sviss fengu lof frá þingmanninum fyrir sitt hlutleysi í garð varnarbandalaga. Í fyrsta lagi eru bæði löndin þess vegna með veigamikinn her og herskyldu. Þyngra vegur þó rík saga af samstarfi þessara tveggja landa með Nasistum í sínu meinta hlutleysi. Svíþjóð seldi þeim mikilvægar náttúruafurðir til að viðhalda stríðsrekstrinum og Sviss faldi og þvoði fjármagn Nasista. Allt var þetta réttlætt þar sem löndin vildu ekki gera upp á milli hliða í stríðinu. Hvort sem um ræðir Nasisma fyrir áttatíu árum eða rísandi heimsáhrif kínversks kommúnisma í dag verða þjóðir að taka skýra afstöðu, ellegar stilla þær sér upp með harðræðinu. Þingmaðurinn segir engu að síður að her bandaþjóða myndi nú samt koma til Íslands þótt við værum ekki aðilar að Atlantshafsbandalaginu. Hann virðist því sammála þeirri nauðsyn að bandaþjóðir komi hverri annarri til bjargar en vill bara ekki hafa neinar reglur, ábyrgð eða aðhald í þeim efnum. Þá vill hann ekki hafa neina tryggingu fyrir því heldur að reiða eingöngu á trúnna. Nú hefur þingmaðurinn skýrt afstöðu sína, hann vill herlausa þjóð utan varnarbandalaga en ætlast samt til þess að aðrar þjóðir komi okkur til bjargar. Vinstri græn og ungliðahreyfing þeirra, Ung vinstri græn, sem ýmist styðja eða styða ekki ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur eftir eigin hentisemi, keppast við að hneykslast yfir varnaræfingum hérlendis. Líkt og fram hefur komið þykir þingmanninum sjálfsagt að bandaþjóðir kæmu okkur til bjargar ef óvinveitt lönd gerðu að okkur atlögu. Aftur á móti hæðist hann að því hermenn bandaþjóða æfi við séríslenskar aðstæður til þess að vera undirbúnir björguninni sem hann telur sjálfsagða. Æfingarnar kallar hann „hlutverkaleik til að viðhalda þekkingu og kunnáttu hermanna.“ Hann vill sumsé að þeir sem endurgjaldslaust skulu bjarga okkur hafi ekki þekkingu né kunnáttu á landinu til þess að sinna því verki. Þar fyrir utan er vettvangshernaður einungis lítil hluti varnarmála á 21. öldinni. Hvernig ætla Vinstri græn að verjast tölvu- og netárásir, upplýsingaóreiðu, hryðjuverk og Norðurslóðaágengni Rússlands? Þar hafa engin svör fengist. Í Atlantshafsbandalaginu geta íslenskar sérsveitir í raun- og upplýsingaheiminum lært hvernig sporna eigi gegn því að siðlaust skrímsli gangi berserksgang og myrði hér börn eins og hefur gerst í nágrannalöndunum okkar. Þingmaður VG fordæmir þessar æfingar og spyr hvort við séum ekki tilbúin „að prófa friðarmálin.“ Allt eru þetta smámál miðað við sannfæringu þingmannsins sem kom fram í lok viðtalsins. Hann hefur „bara ekki það miklar áhyggjur af því að hér sé einhver að koma og taka okkur yfir.“ Sem sagnfræðingur segist hann vilja læra af sögunni. Hann kýs samt að hunsa lexíu Chamberlain og Halifax á fjórða áratugnum, björgun Suður-Kóreu frá Norður-Kóresku kommúnísku einræði á sjötta áratugnum, og árás Rússlands að lýðræði Bretlands og Bandaríkjanna 2016. Að lokum má þingmaðurinn spyrja Úkraínubúa, sem ekki nýtur fullrar verndar Atlantshafsbandalagsins, hversu fjarstæðukennt honum þyki að óvinveitt land geri innrás. Sér helst til stuðnings velur þingmaðurinn atvik í sögu Atlantshafsbandalagsins sem geta talist vafasöm, siðlaus eða jafnvel glæpsamleg. Ekki verða þau réttlætt hér, enda eru þátttakendur bandalagsins ekki blindir ofsatrúarmenn heldur veita því hart aðhald. Ákvarðanir og gjörðir einstakra manna sem liggja utan stríðsreglna eiga að vera rannsökuð, kærð og málin leidd til lykta. Vinstri græn líta svo á að það útiloki tilvist varnarbandalags, en með þeirri röksæmdarfærslu ætti valdnýðsla lögreglumanns eða mistök læknis að kalla á lokun lögreglustöðvar eða spítala. Churchill hafði betur gegn Halifax, Bretar snéru ekki baki við bandaþjóðum sínum, lögðu ekki öryggi sitt í hendur óvina og sigruðu Nasista. Öryggi Íslands er ekki sjálfsagt, það er ekki falið í því að hverfa frá áratugasamstarfi við nágrannaþjóðir og halda í barnslega trú um að óvinveitt lönd munu ekki ráðskast með okkur eins og þeim hentar. Áhyggjuefni er að stjórnmálaflokkur sem leiðir ríkisstjórn kæri sig jafn lítið um öryggis- og varnarmál landsins. Lærum af sögunni og látum ekki Halifaxana plata okkur.
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun
Skoðun Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir skrifar
Skoðun Grænt ál frá Íslandi er mikilvægt fyrir sjálfstæða Evrópu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Open Letter to new HÍ Rector re Disability Support Hópur starfsfólks og nemenda við HÍ skrifar
Skoðun Mál Ásthildar Lóu Þórsdóttur – Hvernig manneskjur viljum við vera? Hulda Steingrímsdóttir skrifar
Skoðun Ný fjármálaáætlun - tækifæri til að efna loforðin um bætt geðheilbrigði Sandra B. Franks skrifar
Forsjárhyggja Sjálfstæðis- og Framsóknarfólks í Hafnarfirði í garð fólks með fötlun Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun
Skóli án aðgreiningar: Hentar ýktasta mynd skólastefnunnar öllum börnum? Jóna Sigríður Valbergsdóttir Skoðun