Veröld ný Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar 10. ágúst 2020 11:20 Fátt ef eitthvað er meira rætt í þjóðfélaginu þessa dagana, en málefni tengd kórónuveirunni. Þjóðin er eðlilega vonsvikin yfir því að faraldurinn hafi tekið sig upp aftur. Málsmetandi fólk setur nú hvert af öðru mark sitt á umræðuna og skoðanir eru skiptar. Kenningar um mögulegar aðgerðir eða aðgerðaleysi og afleiðingar þeirra mjög misjafnar. Fæstir sem tjá sig eru sérfræðingar í sótt- og smitvörnum eða í þjóðhagfræði. Enginn er sérfræðingur á báðum þessum sviðum. Það vert að hafa það alltaf í huga. Það er hreinlega enginn, sem getur lagt kalt mat á stöðuna og ákveðið með vissu hvað réttast sé að aðhafast og hvaða stefnu skuli taka. Ferðaþjónusta á Íslandi er skotspónn í þessari umræðu og í augum margra jafnvel augljós blóraböggull. Það sé vegna þrýstings frá ferðaþjónustu um að gera ferðir erlendra ferðamanna til landsins mögulegar aftur, að veiran hefur nú breiðst út í samfélaginu á ný. Aðrir taka upp hanskann fyrir ferðaþjónustuna og benda á að það séu líklega ekki erlendir ferðamenn sem hafa valdið útbreiðslu veirunnar á ný, heldur miklu frekar fólk, bæði af íslensku og erlendu bergi brotið, sem býr, lifir og starfar í íslensku samfélagi. Það er af og frá að ferðaþjónustan á Íslandi hafi beitt þrýstingi á stjórnvöld um það hvernig hátta bæri “opnun” landamæranna og fyrirkomulagi sóttvarna við komur ferðamanna til landins. Það er hins vegar hlutverk okkar og skylda að benda á afleiðingar hinna ýmsu aðgerða á atvinnugreinina - á fyrirtækin sjálf, atvinnustig og á tekjur bæði ríkis og sveitarfélaga. Líklega eru flestir sem reka ferðaþjónustufyrirtæki og þeir sem starfa innan ferðaþjónustunnar ánægðir með það fyrirkomulag, sem hefur verið viðhaft á landamærunum síðan þann 15.júní síðastliðinn. Yfirlýst markmið með því fyrirkomulagi var að gera ferðalög til og frá Íslandi möguleg, en á þann hátt að draga sem mest úr líkunum á því að smit bærist til landsins og næði að breiðast út og ræsa á sama tíma hjól okkar stærstu útflutningsatvinnugreinar. Það er engin tilviljun að flestir sem starfa við ferðaþjónustu styðji þetta fyrirkomulag. Þetta er fólkið, sem fékk umsvifalaust að finna fyrir efnahagslegum áhrifum kórónuveirufaraldursins. Þar blasti blákaldur veruleikinn við, strax á fyrstu dögum hans. Þetta er fólkið sem finnur það á eigin skinni hvað það þýðir þegar hjól efnahagslífsins stöðvast og störfunum og þar með afkomunni er stefnt í hættu. Það er heldur engin tilviljun að flest ríki heims starfi nú á svipuðum nótum og Íslendingar. Ef það væri raunhæft að loka lönd og ríki af um alls óákveðinn tíma (en líklega mjög langan), læsa borgarana inni eða úti og setja allt í frost til að bæla veiruna niður - án þess að það hefði teljandi áhrif á efnahag og rekstur lífsnauðsynlegra kerfa, þá myndu sennilega flest ríki fara þá leið. Sú er hins vegar ekki raunin - heldur myndi sú stefna líklega hafa alvarlegri afleiðingar þegar upp er staðið, en hitt. Þeir sem tala fyrir þeirri leið, verða að að gera sér grein fyrir þeim áhrifum sem það hefði á lífskjör þjóðarinnar og fjármögnun opinberra kerfa til framtíðar. Þeir verða að gera sér grein fyrir þeim áhrifum, sem það á endanum hefði á þá persónulega - líkt og fólk í ferðaþjónustu er nú að upplifa, svo um munar. Mér finnst sorglegt að stilla ferðaþjónustunni í landinu upp sem einangruðu fyrirbæri, sem lifir eða deyr án nokkurra afleiðinga fyrir heildina. Það er, að ef við ákveðum að stöðva straum ferðamanna til landsins, þá verði sjálfkrafa allt í blóma á öllum öðrum vígstöðvum í samfélaginu. Staðreyndin er hins vegar sú, að ef ferðaþjónustan til landsins stöðvast af einhverjum ástæðum um langt skeið, þá myndi það á endanum hafa áhrif allt og alla í íslensku samfélagi. Ekki bara fólkið í ferðaþjónustunni og fjölskyldur þeirra. Einnig þá sem nú tala fyrir lokun landamæra, á öll önnur fyrirtæki, ríkissjóð og sveitarfélög. Það myndu líklega ekki líða margir mánuðir, þangað til innlend eftirspurn færi að gefa verulega eftir og viðskipti okkar við hvert annað hér innanlands yrðu ekki nægjanleg til halda hagkerfinu á floti og óbreyttum lífskjörum til lengri tíma. Án þess að hér sé tekin afstaða til þess hvað sé skynsamlegast að að gera í stöðunni, þá er þetta staðreynd, sem fólk þarf að vera sér meðvitað um og átta sig á umfangi þess vanda, sem af myndi skapast. Stjórnvalda í landinu bíður nú það erfiða verkefni að taka ákvarðanir um það hvernig við ætlum að haga málum næstu misseri. Það er ekki öfundsvert verkefni, þar sem í raun eru bara nokkrir misslæmir kostir í boði. Allt saman kostir með óþekktum stærðum og jafnvel illmælanlegum stærðum í jöfnunni. En eftir stendur að sóttvarnarlæknir og stjórnvöld hafa sagt það frá upphafi, að á meðan ekki er til bóluefni eða lækning við veirunni, þá sé algjörlega vonlaust að við getum lifað hér áhyggjulaus í veirulausu landi. Á meðan veiran er á kreiki í heiminum, myndi hún alltaf, fyrr eða síðar, berast aftur til landsins - þrátt fyrir allar mögulegar sóttvarnaraðgerðir. Fyrri kynslóðir fengu allar sinn skerf af hörmungum. Náttúruhamfarir, heimsstyrjaldir, alheimskreppur og drepsóttir. Við fengum kórónuveiruna og með því verðum við einfaldlega að lifa um óákveðinn tíma. Ástandið nú gæti orðið hið nýja norm. Eins og ítrekað hefur komið fram hjá sóttvarnaryfirvöldum, þá er það í okkar höndum bókstaflega, að draga úr líkum á því að veiran breiðist frekar út. Því fyrr sem við sættum okkur við það að þurfa að fylgja breytilegum sóttvarnaraðgerðum og umfram allt, huga að og virða alltaf persónulegar smitvarnir, því betra. Lífið þarf að halda áfram, þó með breyttum formerkjum sé. Það mun, óháð ákvörðunum stjórnvalda um framhaldið gilda um óákveðinn tíma. Þar höfum við ekkert val. Ný veröld blasir við Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bjarnheiður Hallsdóttir Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt Skoðun 11 ástæður fyrir því að kjósa Pírata Baldur Karl Magnússon Skoðun Misskilin mannúð í hælisleitendamálum Nanna Margrét Gunnlaugsdóttir Skoðun Þarf ég að flytja úr landi? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þarf ég að flytja úr landi? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir skrifar Skoðun 11 ástæður fyrir því að kjósa Pírata Baldur Karl Magnússon skrifar Skoðun Misskilin mannúð í hælisleitendamálum Nanna Margrét Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann skrifar Skoðun „Útlendingar“ og „þetta fólk“ Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Erum við ekki betri en Talibanar? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Af hverju ég styð Samfylkinguna – og Hannes Sigurbjörn Jónsson Ásbjörn Þór Ásbjörnsson skrifar Skoðun Lyftistöng fyrir samfélagið Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Stöndum með ungu fólki og fjölskyldum Ragna Sigurðardóttir,Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrælakistur samtímans? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar vímuefnavandinn? Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hægri menn vega að heilbrigðiskerfinu Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Jæja, ræðum þá þetta dásamlega Evrópusamband Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Kvikmyndagerð á Íslandi: Næstu skref Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Sigurður Ingi og óverðtryggingin Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Varnarveggur gegn vonbrigðum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Flokkur fólksins vill efla byggð um land allt! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen skrifar Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Sjá meira
Fátt ef eitthvað er meira rætt í þjóðfélaginu þessa dagana, en málefni tengd kórónuveirunni. Þjóðin er eðlilega vonsvikin yfir því að faraldurinn hafi tekið sig upp aftur. Málsmetandi fólk setur nú hvert af öðru mark sitt á umræðuna og skoðanir eru skiptar. Kenningar um mögulegar aðgerðir eða aðgerðaleysi og afleiðingar þeirra mjög misjafnar. Fæstir sem tjá sig eru sérfræðingar í sótt- og smitvörnum eða í þjóðhagfræði. Enginn er sérfræðingur á báðum þessum sviðum. Það vert að hafa það alltaf í huga. Það er hreinlega enginn, sem getur lagt kalt mat á stöðuna og ákveðið með vissu hvað réttast sé að aðhafast og hvaða stefnu skuli taka. Ferðaþjónusta á Íslandi er skotspónn í þessari umræðu og í augum margra jafnvel augljós blóraböggull. Það sé vegna þrýstings frá ferðaþjónustu um að gera ferðir erlendra ferðamanna til landsins mögulegar aftur, að veiran hefur nú breiðst út í samfélaginu á ný. Aðrir taka upp hanskann fyrir ferðaþjónustuna og benda á að það séu líklega ekki erlendir ferðamenn sem hafa valdið útbreiðslu veirunnar á ný, heldur miklu frekar fólk, bæði af íslensku og erlendu bergi brotið, sem býr, lifir og starfar í íslensku samfélagi. Það er af og frá að ferðaþjónustan á Íslandi hafi beitt þrýstingi á stjórnvöld um það hvernig hátta bæri “opnun” landamæranna og fyrirkomulagi sóttvarna við komur ferðamanna til landins. Það er hins vegar hlutverk okkar og skylda að benda á afleiðingar hinna ýmsu aðgerða á atvinnugreinina - á fyrirtækin sjálf, atvinnustig og á tekjur bæði ríkis og sveitarfélaga. Líklega eru flestir sem reka ferðaþjónustufyrirtæki og þeir sem starfa innan ferðaþjónustunnar ánægðir með það fyrirkomulag, sem hefur verið viðhaft á landamærunum síðan þann 15.júní síðastliðinn. Yfirlýst markmið með því fyrirkomulagi var að gera ferðalög til og frá Íslandi möguleg, en á þann hátt að draga sem mest úr líkunum á því að smit bærist til landsins og næði að breiðast út og ræsa á sama tíma hjól okkar stærstu útflutningsatvinnugreinar. Það er engin tilviljun að flestir sem starfa við ferðaþjónustu styðji þetta fyrirkomulag. Þetta er fólkið, sem fékk umsvifalaust að finna fyrir efnahagslegum áhrifum kórónuveirufaraldursins. Þar blasti blákaldur veruleikinn við, strax á fyrstu dögum hans. Þetta er fólkið sem finnur það á eigin skinni hvað það þýðir þegar hjól efnahagslífsins stöðvast og störfunum og þar með afkomunni er stefnt í hættu. Það er heldur engin tilviljun að flest ríki heims starfi nú á svipuðum nótum og Íslendingar. Ef það væri raunhæft að loka lönd og ríki af um alls óákveðinn tíma (en líklega mjög langan), læsa borgarana inni eða úti og setja allt í frost til að bæla veiruna niður - án þess að það hefði teljandi áhrif á efnahag og rekstur lífsnauðsynlegra kerfa, þá myndu sennilega flest ríki fara þá leið. Sú er hins vegar ekki raunin - heldur myndi sú stefna líklega hafa alvarlegri afleiðingar þegar upp er staðið, en hitt. Þeir sem tala fyrir þeirri leið, verða að að gera sér grein fyrir þeim áhrifum sem það hefði á lífskjör þjóðarinnar og fjármögnun opinberra kerfa til framtíðar. Þeir verða að gera sér grein fyrir þeim áhrifum, sem það á endanum hefði á þá persónulega - líkt og fólk í ferðaþjónustu er nú að upplifa, svo um munar. Mér finnst sorglegt að stilla ferðaþjónustunni í landinu upp sem einangruðu fyrirbæri, sem lifir eða deyr án nokkurra afleiðinga fyrir heildina. Það er, að ef við ákveðum að stöðva straum ferðamanna til landsins, þá verði sjálfkrafa allt í blóma á öllum öðrum vígstöðvum í samfélaginu. Staðreyndin er hins vegar sú, að ef ferðaþjónustan til landsins stöðvast af einhverjum ástæðum um langt skeið, þá myndi það á endanum hafa áhrif allt og alla í íslensku samfélagi. Ekki bara fólkið í ferðaþjónustunni og fjölskyldur þeirra. Einnig þá sem nú tala fyrir lokun landamæra, á öll önnur fyrirtæki, ríkissjóð og sveitarfélög. Það myndu líklega ekki líða margir mánuðir, þangað til innlend eftirspurn færi að gefa verulega eftir og viðskipti okkar við hvert annað hér innanlands yrðu ekki nægjanleg til halda hagkerfinu á floti og óbreyttum lífskjörum til lengri tíma. Án þess að hér sé tekin afstaða til þess hvað sé skynsamlegast að að gera í stöðunni, þá er þetta staðreynd, sem fólk þarf að vera sér meðvitað um og átta sig á umfangi þess vanda, sem af myndi skapast. Stjórnvalda í landinu bíður nú það erfiða verkefni að taka ákvarðanir um það hvernig við ætlum að haga málum næstu misseri. Það er ekki öfundsvert verkefni, þar sem í raun eru bara nokkrir misslæmir kostir í boði. Allt saman kostir með óþekktum stærðum og jafnvel illmælanlegum stærðum í jöfnunni. En eftir stendur að sóttvarnarlæknir og stjórnvöld hafa sagt það frá upphafi, að á meðan ekki er til bóluefni eða lækning við veirunni, þá sé algjörlega vonlaust að við getum lifað hér áhyggjulaus í veirulausu landi. Á meðan veiran er á kreiki í heiminum, myndi hún alltaf, fyrr eða síðar, berast aftur til landsins - þrátt fyrir allar mögulegar sóttvarnaraðgerðir. Fyrri kynslóðir fengu allar sinn skerf af hörmungum. Náttúruhamfarir, heimsstyrjaldir, alheimskreppur og drepsóttir. Við fengum kórónuveiruna og með því verðum við einfaldlega að lifa um óákveðinn tíma. Ástandið nú gæti orðið hið nýja norm. Eins og ítrekað hefur komið fram hjá sóttvarnaryfirvöldum, þá er það í okkar höndum bókstaflega, að draga úr líkum á því að veiran breiðist frekar út. Því fyrr sem við sættum okkur við það að þurfa að fylgja breytilegum sóttvarnaraðgerðum og umfram allt, huga að og virða alltaf persónulegar smitvarnir, því betra. Lífið þarf að halda áfram, þó með breyttum formerkjum sé. Það mun, óháð ákvörðunum stjórnvalda um framhaldið gilda um óákveðinn tíma. Þar höfum við ekkert val. Ný veröld blasir við
Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Af hverju ég styð Samfylkinguna – og Hannes Sigurbjörn Jónsson Ásbjörn Þór Ásbjörnsson skrifar
Skoðun Barnaskapur Bjarna Ben; Fjölmargar þjóðir með meiri kaupmátt en við! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Hvert er fóðrið til að skipulögð glæpastarfsemi geti þrifist hér á landi? Jú, villuráfandi stefnulaus ungmenni! Davíð Bergmann Skoðun