Virkjað fyrir alla landsmenn Jónas Þór Birgisson skrifar 29. ágúst 2019 14:51 Umræðan um Hvalárvirkjun er um margt sérstök en verst finnst mér hversu oft er farið með rangt mál. Vil ég hér reyna að varpa ljósi á nokkrar staðreyndir um virkjunaráformin og raforkuöryggi Vestfjarða. Verulegur hluti af því rafmagni sem notað er á Vestfjörðum er fluttur inn í fjórðunginn. Flutningurinn er um svokallaða Vesturlínu frá Hrútatungu en stór hluti rafmagnstruflana á Vestfjörðum er einmitt til kominn vegna truflana á Vesturlínu enda liggur hún um svæði sem er veðurfarslega mjög erfitt. Hvalárvirkjun og Vesturlína munu báðar tengjast nýju tengivirki í Kollafirði og þaðan inn á dreifikerfi Vestfjarða. Þetta gerir það að verkum að truflanir á Vesturlínu fyrir austan þennan tengipunkt koma ekki lengur að sök. Það er því rangt að afhendingaröryggi á Vestfjörðum muni ekki stórbatna með tilkomu Hvalárvirkjunar. Þar að auki gjörbreytir tilkoma þessarra mannvirkja möguleikum á að ná seinna meir raunverulegri hringtengingu um Vestfirði, sem er fjárhagslega óraunhæf án stórrar virkjunar á borð við Hvalárvirkjun.Rammaáætlun Það er svo sannarlega rétt að við Íslendingar framleiðum mikið rafmagn miðað við höfðatölu. Rammaáætlun er hins vegar einmitt tæki til þess að finna út hvað við getum hugsað okkur að virkja og hvað ekki. Hún er þannig einskonar verkfæri til að finna jafnvægi á milli nýtingar og verndar eins og sjá má af þeirri ákvörðun umhverfisráðherra nýlega að miða við rammaáætlun í verndaráætlun sinni. Fleiri stoðir í gjaldeyrisöflun Sem þjóð erum við háð útflutningi til þess að geta á móti flutt inn ýmsar vörur sem við munum aldrei geta framleitt hér á landi. Fyrir örfáum árum höfðum við nær allar okkar gjaldeyristekjur af sjávarútvegi og orkufrekum iðnaði og þá var stöðugt rætt um að fjölga þyrfti þeim stoðum sem gjaldeyrisöflunin hvíldi á. Frá þeim tíma hefur ýmiss iðnaður vaxið mikið og hinn gríðarlegi vöxtur í ferðþjónustu hefur svo gjörbreytt stöðunni til hins betra. Nú má því segja að við séum komin með fjórar sterkar stoðir í gjaldeyrisöfluninni. Ég hefði talið augljóst að þessi fjölbreytni væri mikill styrkur því ef eitthvað eitt eða jafnvel tvennt gæfi eftir þá væri fleira til staðar. Þegar vöxturinn í ferðaþjónustu var sem mestur mátti heyra fólk segja að við skyldum bara losa okkur við þessa stóriðju því við þyrftum ekkert á henni að halda lengur. Þá ættum við líka fullt af ónotuðu rafmagni og þyrftum ekkert að virkja framar. Sem betur fer var ekki hlustað á þessar raddir því þá væri ástandið ekki gæfulegt í dag þegar hægt hefur á í ferðaþjónustunni. Miðaldra spámenn Nú heyrast þær raddir að það sé alveg ómögulegt að selja raforku til gagnavera því þau séu í einhverjum “bitcoin-greftri” sem alls konar álitsgjafar segja að sé tóm vitleysa. Það má vel vera að þessar rafmyntir séu tóm vitleysa en ég man hins vegar vel eftir svona álitsgjöfum sem á sínum tíma sögðu að internetið væri nú bara bóla. Ég held að miðaldra menn eins og ég séu nefnilega ekkert endilega mjög áreiðanlegir framtíðarspámenn, þrátt fyrir að við getum veifað einhverjum fínum háskólagráðum. Svo má ekki gleyma því að megnið af starfsemi gagnavera hér á landi er einmitt vistun á gögnum – eins og nafnið ber með sér og aðeins lítill hluti sem tengist hinu svokallaða bitcoin.Viljum við hærri rafmagnsreikning? Kostnaðurinn við að byggja upp raforkuinnviði Vestfjarða hleypur á mörgum milljörðum ef ekki tugum milljarða. Í skýrslum Landsnets kemur fram að án Hvalárvirkjunar eru ekki taldar markaðslegar forsendur fyrir uppbyggingu á nýju tengivirki og nýju flutningskerfi raforku á vegum Landsnets til og frá Vestfjörðum. Slíkum kostnaði yrði að mæta með hækkun á rafmagnsreikningi heimila og fyrirtækja því Landsneti er óheimilt að leggja í kostnað við uppbyggingu flutningskerfisins nema tekjur komi á móti. Það er alveg gilt sjónarmið að ríkið eigi einfaldlega að kosta slíka uppbyggingu en þá þarf fólk líka að hafa kjark til að segja að það vilji stórhækka rafmagnsreikninginn sinn.Hrokafullt viðhorf til lítilla samfélaga Ég heyri fólk segja að íbúar í Árneshreppi séu svo fáir að aðrir verði að hafa vit fyrir þeim varðandi ákvarðanir um stórar framkvæmdir í þeirra sveitarfélagi. Þetta finnst mér ótrúlega hrokafullt því það er algjört grundvallaratriði að fulltrúar sveitarfélaganna taki ákvarðanir um framkvæmdir í eigin héraði en ekki einhverjir aðrir, svo framarlega að eignaréttur annarra sé virtur. Ég velti því fyrir mér hversu fjölmenn samfélög þurfa þá að vera til að hafa sjálfsákvörðunarrétt. Finnst þessu sama fólki við Vestfirðingar kannski bara vera of fáir til að eiga rétt á sambærilegu raforkuöryggi og langflestir landsmenn búa við? Það sé einfaldlega mikilvægara að varðveita ósnortið landsvæði sem aðrir landsmenn gætu kannski einhvern tímann hugsað sér að skoða?Bætt lífsgæði fyrir alla Íslendinga Ef við Íslendingar viljum halda núverandi lífsgæðum þá þurfum við ekki bara á að viðhalda þeirri gjaldeyrissköpun sem nú er til staðar heldur þurfum við að auka hana stöðugt á næstu árum vegna fólksfjölgunar. Það gerum við ekki með því að fækka þeim tækifærum sem við höfum heldur fjölga þeim. Ef við viljum á sama tíma innleiða orkuskipti í samgöngum þá gerum við það ekki öðruvísi en með því að auka raforkuvinnslu. Í þeim umbreytingum hljótum við að miða við þá orkukosti sem rammáætlun setur í orkunýtingarflokk. Þess vegna snýst Hvalárvirkjun fyrst og fremst um bættan hag alllra landsmanna en ekki bara Vestfirðinga.Jónas Þór Birgisson, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Ísafjarðarbæ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Deilur um Hvalárvirkjun Mest lesið Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson Skoðun Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Skoðun Skoðun Allt að helmingslíkur á eyðingu byggðar á Íslandi Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Dæmisaga úr raunveruleikanum Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Hin marguntöluðu orkuskipti í bílaflota landsmanna Þorgeir R. Valsson skrifar Skoðun Betri stjórnvöld, ekki meiri stjórnvöld Sigríður María Egilsdóttir skrifar Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Blóðmeramálið til umboðsmanns Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Meira fyrir minna: Bætt nýting opinberra fjármuna Álfrún Tryggvadóttir skrifar Skoðun Ný Ölfusárbrú – af hverju svona brú? Guðmundur Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Friðhelgar fótboltabullur Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Sex af níu flokkum á móti hvalveiðum Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Allt fyrir listina Brynhildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tryggjum nýliðun bændastéttarinnar Þórdís Bjarnleifsdóttir skrifar Skoðun Óskalisti minn SIgurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin stuðningur við ferðasjóð íþróttafélaga dregur úr ójöfnuði Hannes S. Jónsson skrifar Skoðun Það er þetta með traustið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun 6000 íbúðirnar sem vantar - í boði borgarinnar Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Samvinnufélög - sóknarfæri á húsnæðismarkaði? Elín H. Jónsdóttir,Guðrún Johnsen skrifar Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Það er enginn á vakt Áslaug Ýr Hjartardóttir skrifar Skoðun Svalur, Valur og Hvalur Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Opið bréf til samninganefnda KÍ og SÍS Guðrún Eik Skúladóttir skrifar Skoðun Ungt fólk og þörfin fyrir skjótar aðgerðir í menntun Fannar Logi Waldorff Sigurðsson skrifar Skoðun Mikilvægasta launaviðtalið Bessí Þóra Jónsdóttir skrifar Skoðun Leikskólaverkfall - slæmur draumur Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Burt með baráttusöngva úr virkjunarkafla stóriðjustefnunnar Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Meiri árangur…fyrir útvalda Aðalheiður Marta Steindórsdóttir skrifar Skoðun Ertu karlmaður á miðjum aldri á breytingarskeiðinu? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Hvenær ætlarðu að flytja heim? Jón Þór Kristjánsson skrifar Sjá meira
Umræðan um Hvalárvirkjun er um margt sérstök en verst finnst mér hversu oft er farið með rangt mál. Vil ég hér reyna að varpa ljósi á nokkrar staðreyndir um virkjunaráformin og raforkuöryggi Vestfjarða. Verulegur hluti af því rafmagni sem notað er á Vestfjörðum er fluttur inn í fjórðunginn. Flutningurinn er um svokallaða Vesturlínu frá Hrútatungu en stór hluti rafmagnstruflana á Vestfjörðum er einmitt til kominn vegna truflana á Vesturlínu enda liggur hún um svæði sem er veðurfarslega mjög erfitt. Hvalárvirkjun og Vesturlína munu báðar tengjast nýju tengivirki í Kollafirði og þaðan inn á dreifikerfi Vestfjarða. Þetta gerir það að verkum að truflanir á Vesturlínu fyrir austan þennan tengipunkt koma ekki lengur að sök. Það er því rangt að afhendingaröryggi á Vestfjörðum muni ekki stórbatna með tilkomu Hvalárvirkjunar. Þar að auki gjörbreytir tilkoma þessarra mannvirkja möguleikum á að ná seinna meir raunverulegri hringtengingu um Vestfirði, sem er fjárhagslega óraunhæf án stórrar virkjunar á borð við Hvalárvirkjun.Rammaáætlun Það er svo sannarlega rétt að við Íslendingar framleiðum mikið rafmagn miðað við höfðatölu. Rammaáætlun er hins vegar einmitt tæki til þess að finna út hvað við getum hugsað okkur að virkja og hvað ekki. Hún er þannig einskonar verkfæri til að finna jafnvægi á milli nýtingar og verndar eins og sjá má af þeirri ákvörðun umhverfisráðherra nýlega að miða við rammaáætlun í verndaráætlun sinni. Fleiri stoðir í gjaldeyrisöflun Sem þjóð erum við háð útflutningi til þess að geta á móti flutt inn ýmsar vörur sem við munum aldrei geta framleitt hér á landi. Fyrir örfáum árum höfðum við nær allar okkar gjaldeyristekjur af sjávarútvegi og orkufrekum iðnaði og þá var stöðugt rætt um að fjölga þyrfti þeim stoðum sem gjaldeyrisöflunin hvíldi á. Frá þeim tíma hefur ýmiss iðnaður vaxið mikið og hinn gríðarlegi vöxtur í ferðþjónustu hefur svo gjörbreytt stöðunni til hins betra. Nú má því segja að við séum komin með fjórar sterkar stoðir í gjaldeyrisöfluninni. Ég hefði talið augljóst að þessi fjölbreytni væri mikill styrkur því ef eitthvað eitt eða jafnvel tvennt gæfi eftir þá væri fleira til staðar. Þegar vöxturinn í ferðaþjónustu var sem mestur mátti heyra fólk segja að við skyldum bara losa okkur við þessa stóriðju því við þyrftum ekkert á henni að halda lengur. Þá ættum við líka fullt af ónotuðu rafmagni og þyrftum ekkert að virkja framar. Sem betur fer var ekki hlustað á þessar raddir því þá væri ástandið ekki gæfulegt í dag þegar hægt hefur á í ferðaþjónustunni. Miðaldra spámenn Nú heyrast þær raddir að það sé alveg ómögulegt að selja raforku til gagnavera því þau séu í einhverjum “bitcoin-greftri” sem alls konar álitsgjafar segja að sé tóm vitleysa. Það má vel vera að þessar rafmyntir séu tóm vitleysa en ég man hins vegar vel eftir svona álitsgjöfum sem á sínum tíma sögðu að internetið væri nú bara bóla. Ég held að miðaldra menn eins og ég séu nefnilega ekkert endilega mjög áreiðanlegir framtíðarspámenn, þrátt fyrir að við getum veifað einhverjum fínum háskólagráðum. Svo má ekki gleyma því að megnið af starfsemi gagnavera hér á landi er einmitt vistun á gögnum – eins og nafnið ber með sér og aðeins lítill hluti sem tengist hinu svokallaða bitcoin.Viljum við hærri rafmagnsreikning? Kostnaðurinn við að byggja upp raforkuinnviði Vestfjarða hleypur á mörgum milljörðum ef ekki tugum milljarða. Í skýrslum Landsnets kemur fram að án Hvalárvirkjunar eru ekki taldar markaðslegar forsendur fyrir uppbyggingu á nýju tengivirki og nýju flutningskerfi raforku á vegum Landsnets til og frá Vestfjörðum. Slíkum kostnaði yrði að mæta með hækkun á rafmagnsreikningi heimila og fyrirtækja því Landsneti er óheimilt að leggja í kostnað við uppbyggingu flutningskerfisins nema tekjur komi á móti. Það er alveg gilt sjónarmið að ríkið eigi einfaldlega að kosta slíka uppbyggingu en þá þarf fólk líka að hafa kjark til að segja að það vilji stórhækka rafmagnsreikninginn sinn.Hrokafullt viðhorf til lítilla samfélaga Ég heyri fólk segja að íbúar í Árneshreppi séu svo fáir að aðrir verði að hafa vit fyrir þeim varðandi ákvarðanir um stórar framkvæmdir í þeirra sveitarfélagi. Þetta finnst mér ótrúlega hrokafullt því það er algjört grundvallaratriði að fulltrúar sveitarfélaganna taki ákvarðanir um framkvæmdir í eigin héraði en ekki einhverjir aðrir, svo framarlega að eignaréttur annarra sé virtur. Ég velti því fyrir mér hversu fjölmenn samfélög þurfa þá að vera til að hafa sjálfsákvörðunarrétt. Finnst þessu sama fólki við Vestfirðingar kannski bara vera of fáir til að eiga rétt á sambærilegu raforkuöryggi og langflestir landsmenn búa við? Það sé einfaldlega mikilvægara að varðveita ósnortið landsvæði sem aðrir landsmenn gætu kannski einhvern tímann hugsað sér að skoða?Bætt lífsgæði fyrir alla Íslendinga Ef við Íslendingar viljum halda núverandi lífsgæðum þá þurfum við ekki bara á að viðhalda þeirri gjaldeyrissköpun sem nú er til staðar heldur þurfum við að auka hana stöðugt á næstu árum vegna fólksfjölgunar. Það gerum við ekki með því að fækka þeim tækifærum sem við höfum heldur fjölga þeim. Ef við viljum á sama tíma innleiða orkuskipti í samgöngum þá gerum við það ekki öðruvísi en með því að auka raforkuvinnslu. Í þeim umbreytingum hljótum við að miða við þá orkukosti sem rammáætlun setur í orkunýtingarflokk. Þess vegna snýst Hvalárvirkjun fyrst og fremst um bættan hag alllra landsmanna en ekki bara Vestfirðinga.Jónas Þór Birgisson, bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í Ísafjarðarbæ
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson skrifar
Skoðun Kæri oddviti Samfylkingarnar í Reykjavíkurkjördæmi suður Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Örugg skref Samfylkingar í geðheilbrigðismálum Alma Möller,Elín Anna Baldursdóttir,Sævar Már Gústavsson skrifar
Ábendingar Sameinuðu þjóðanna um hvað betur megi fara í mannréttindamálum á Íslandi Þórhallur Guðmundsson Skoðun
Hvar er stjarna Framsóknarflokksins í síðustu kosningum núna? „Barnaverndarpáfinn“! Davíð Bergmann Skoðun