Börn oft ekki í stakk búin til að takast á við erfiðleika því ekkert megi vera erfitt eða leiðinlegt Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 20. júní 2019 08:51 Edda Júlía Helgadóttir er kennari í Ártúnsskóla. Edda Júlía Helgadóttir, kennari í Ártúnsskóla, segir að börnum sé enginn greiði gerður með því að foreldrar reddi þeim alltaf fyrir horn og kenni þeim þannig ekki að kljást við erfiðleika og mótlæti. Hún segist finna að mótlætið megi eiginlega ekki vera neitt og að ekkert megi vera erfitt eða leiðinlegt. Það var rætt við Eddu Júlíu í Íslandi í dag í gær. Hún var aðeins 11 ára gömul þegar hún greindist með krabbamein í beinum en því var haldið leyndu fyrir henni þar til hún var 17 ára. „Mamma var svona Pollýanna og vildi ekki tala um neitt sem var neikvætt. Á þessum tíma var orðið krabbamein eitur, það var bara dauðadómur,“ segir Edda. Það var því aldrei minnst á það við hana, sem aðrir vissu, að hún væri með krabbamein í beinunum. „Ég vissi ekki fyrr en ég var 17 ára gömul að ég væri með krabbamein. Því var bara haldið leyndu. Það var bara talað um sýkingu í beini eða eitthvað svona,“ segir Edda.Lærði að skrifa með vinstri eftir að hægri höndin var tekin af Sem barn hélt Edda skólagöngu sinni áfram, fór að æfa handbolta en gat ekki alveg rétt úr hægri hendinni þar sem krabbameinið hafði greinst fyrst. Hún greindist svo einnig með krabbamein í fætinum en læknarnir náðu að skrapa það burt. Á sama tíma gat hún eiginlega ekkert notað hægri höndina lengur og var ákveðið að taka höndina þegar Edda var 17 ára. „Ég man að ég brosti inni í mér. Ég var svo glöð. Ég hugsaði bara með mér „Vá, þá losna ég við þessa helvítis verki,““ segir hún. Edda er rétthent en hún lærði að skrifa með vinstri, var á fullu í fótbolta, menntaði sig sem kennara og lærði að prjóna. Þá eignaðist hún mann og þrjú börn en er skilin í dag. Hún segist aldrei hafa hætt að reyna þrátt fyrir mótlætið.„Ég finn að mótlæti má eiginlega ekki vera neitt orðið“ Aðspurð hvort hún innprenti þessa reynslu sína í krakkana í bekknum segist hún halda það. „Við getum ekki alltaf, og ég held við séum orðin svolítið dugleg við, að redda alltaf öllum fyrir horn þannig að þau þurfi ekki að kljást við þessa þröskulda á leiðinni. Og ég held að engum sé greiði gerður.“ Spurð þá út í það hvort að verið sé að „aumingjavæða“ krakkana okkar og þjóðfélagið segir hún: „Ég er búin að vera í þessu í 25 ár. Ég finn að mótlæti má eiginlega ekki vera neitt orðið, eða minna. Það má eiginlega ekkert vera erfitt eða leiðinlegt. […] Þú ert með fjölbreyttan foreldrahóp, þú getur aldrei gert öllum til hæfis og það eru einhverjir sammála þér og einhverjir ósammála þér, það er bara þannig í lífinu. En við erum rosalega mikið að taka af þeim þessa erfiðleika þannig að þegar eitthvað virkilega á móti blæs þá eru þau oft ekki í stakk búin. Að höndla mótlæti og erfiðleika reynist fólki miklu erfiðara í dag og það erum við að sjá, að það er að aukast bæði hjá okkur og í þjóðfélaginu kvíði, þunglyndi, alls konar svona sjúkdómar, og þetta er heilsufarsvandamál sem við eigum bara eftir að sjá stækka.“Spurning um hver ráði á heimilinu Börnin séu ekki endilega vandamálið heldur foreldrarnir. „Börnin eru stundum ekki með íþróttaföt, ekki sundföt, yfirleitt. Ólærð, ólesin heima. Þú ert alltaf að spila þetta sama fyrir foreldrana um að taka sig á og hjálpa börnunum í þessu. Það gerist ekkert og þá er maður oft að hugsa um þurfa ekki bara foreldrarnir aðstoð við að vera foreldrar,“ segir Edda sem kveðst heyra það oft frá foreldrum að það sé svo mikið vesen og barningur að fá barnið til að læra heima. „Já, þetta er líka spurning hver ræður. Hver ræður heimilinu? Ef þú færð ekki barn til þess að fara að sofa á kvöldin, fær það þá bara að vaka alla nóttina? Þetta er líka spurning um agann. Ég hugsa bara oft um suma karakterana hérna hvernig þessir krakkar verða í vinnu sem fullorðið fólk ef það skiptir engu máli hvort þau mæta á réttum tíma í skólann eða ekki. […] Við erum rosalega tiplandi á tánum gagnvart foreldrum sem oft á tíðum hafa vald til þess að stýra okkar starfi svolítið og þannig er það nú bara,“ segir Edda.Klagað í skólastjórann þegar síminn var tekinn Hún tekur undir það að fáir þori að tala á þessum nótum. „Við erum svo feimin við að segja þetta upphátt. Ég lendi til dæmis í því ekki alls fyrir löngu að ég tek síma af barni. Við erum í vettvangsferð og hún er komin með símann og er að leika sér í símanum og ég segi „Ég skal bara geyma hann þangað til á eftir, þú veist þú átt ekki að vera með símann í skólanum.“ Stuttu seinna er bara búið að hringja og klaga í skólastjórann að mér skyldi detta þetta í hug að taka símann. Og ég hugsa bara „Hvert erum við komin?““ Edda elskar starfið sitt og krakkana sem hún kennir en hún vill breytingar og að þetta gerist ekki. „Þegar barnið fer heim með heimanám í skrift og á að skrifa tvær blaðsíður heima. Jú, kemur skriftarbókin og ég sé bara að foreldrar eru búnir að gera skriftarbókina. Þá hugsar maður „Hversu lágt leggstu, hversu lengi ætlarðu að redda barninu?“ Ég meina, ég var aldrei spurð að því í gamla daga hvort ég vildi læra heima, það var bara eitthvað sem átti að gerast,“ segir Edda.Viðtalið við hana í heild má sjá í spilaranum ofar í fréttinni. Börn og uppeldi Ísland í dag Skóla - og menntamál Mest lesið Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Merkúr Máni sótti brons á Ólympíuleikunum í líffræði Innlent Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Erlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent Virknin minnkað þó áfram gjósi Innlent Fleiri fréttir Vindmyllur í Garpsdal, Evrópumálin og stefnuleysi í heilbrigðiskerfinu Merkúr Máni sótti brons á Ólympíuleikunum í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Sjá meira
Edda Júlía Helgadóttir, kennari í Ártúnsskóla, segir að börnum sé enginn greiði gerður með því að foreldrar reddi þeim alltaf fyrir horn og kenni þeim þannig ekki að kljást við erfiðleika og mótlæti. Hún segist finna að mótlætið megi eiginlega ekki vera neitt og að ekkert megi vera erfitt eða leiðinlegt. Það var rætt við Eddu Júlíu í Íslandi í dag í gær. Hún var aðeins 11 ára gömul þegar hún greindist með krabbamein í beinum en því var haldið leyndu fyrir henni þar til hún var 17 ára. „Mamma var svona Pollýanna og vildi ekki tala um neitt sem var neikvætt. Á þessum tíma var orðið krabbamein eitur, það var bara dauðadómur,“ segir Edda. Það var því aldrei minnst á það við hana, sem aðrir vissu, að hún væri með krabbamein í beinunum. „Ég vissi ekki fyrr en ég var 17 ára gömul að ég væri með krabbamein. Því var bara haldið leyndu. Það var bara talað um sýkingu í beini eða eitthvað svona,“ segir Edda.Lærði að skrifa með vinstri eftir að hægri höndin var tekin af Sem barn hélt Edda skólagöngu sinni áfram, fór að æfa handbolta en gat ekki alveg rétt úr hægri hendinni þar sem krabbameinið hafði greinst fyrst. Hún greindist svo einnig með krabbamein í fætinum en læknarnir náðu að skrapa það burt. Á sama tíma gat hún eiginlega ekkert notað hægri höndina lengur og var ákveðið að taka höndina þegar Edda var 17 ára. „Ég man að ég brosti inni í mér. Ég var svo glöð. Ég hugsaði bara með mér „Vá, þá losna ég við þessa helvítis verki,““ segir hún. Edda er rétthent en hún lærði að skrifa með vinstri, var á fullu í fótbolta, menntaði sig sem kennara og lærði að prjóna. Þá eignaðist hún mann og þrjú börn en er skilin í dag. Hún segist aldrei hafa hætt að reyna þrátt fyrir mótlætið.„Ég finn að mótlæti má eiginlega ekki vera neitt orðið“ Aðspurð hvort hún innprenti þessa reynslu sína í krakkana í bekknum segist hún halda það. „Við getum ekki alltaf, og ég held við séum orðin svolítið dugleg við, að redda alltaf öllum fyrir horn þannig að þau þurfi ekki að kljást við þessa þröskulda á leiðinni. Og ég held að engum sé greiði gerður.“ Spurð þá út í það hvort að verið sé að „aumingjavæða“ krakkana okkar og þjóðfélagið segir hún: „Ég er búin að vera í þessu í 25 ár. Ég finn að mótlæti má eiginlega ekki vera neitt orðið, eða minna. Það má eiginlega ekkert vera erfitt eða leiðinlegt. […] Þú ert með fjölbreyttan foreldrahóp, þú getur aldrei gert öllum til hæfis og það eru einhverjir sammála þér og einhverjir ósammála þér, það er bara þannig í lífinu. En við erum rosalega mikið að taka af þeim þessa erfiðleika þannig að þegar eitthvað virkilega á móti blæs þá eru þau oft ekki í stakk búin. Að höndla mótlæti og erfiðleika reynist fólki miklu erfiðara í dag og það erum við að sjá, að það er að aukast bæði hjá okkur og í þjóðfélaginu kvíði, þunglyndi, alls konar svona sjúkdómar, og þetta er heilsufarsvandamál sem við eigum bara eftir að sjá stækka.“Spurning um hver ráði á heimilinu Börnin séu ekki endilega vandamálið heldur foreldrarnir. „Börnin eru stundum ekki með íþróttaföt, ekki sundföt, yfirleitt. Ólærð, ólesin heima. Þú ert alltaf að spila þetta sama fyrir foreldrana um að taka sig á og hjálpa börnunum í þessu. Það gerist ekkert og þá er maður oft að hugsa um þurfa ekki bara foreldrarnir aðstoð við að vera foreldrar,“ segir Edda sem kveðst heyra það oft frá foreldrum að það sé svo mikið vesen og barningur að fá barnið til að læra heima. „Já, þetta er líka spurning hver ræður. Hver ræður heimilinu? Ef þú færð ekki barn til þess að fara að sofa á kvöldin, fær það þá bara að vaka alla nóttina? Þetta er líka spurning um agann. Ég hugsa bara oft um suma karakterana hérna hvernig þessir krakkar verða í vinnu sem fullorðið fólk ef það skiptir engu máli hvort þau mæta á réttum tíma í skólann eða ekki. […] Við erum rosalega tiplandi á tánum gagnvart foreldrum sem oft á tíðum hafa vald til þess að stýra okkar starfi svolítið og þannig er það nú bara,“ segir Edda.Klagað í skólastjórann þegar síminn var tekinn Hún tekur undir það að fáir þori að tala á þessum nótum. „Við erum svo feimin við að segja þetta upphátt. Ég lendi til dæmis í því ekki alls fyrir löngu að ég tek síma af barni. Við erum í vettvangsferð og hún er komin með símann og er að leika sér í símanum og ég segi „Ég skal bara geyma hann þangað til á eftir, þú veist þú átt ekki að vera með símann í skólanum.“ Stuttu seinna er bara búið að hringja og klaga í skólastjórann að mér skyldi detta þetta í hug að taka símann. Og ég hugsa bara „Hvert erum við komin?““ Edda elskar starfið sitt og krakkana sem hún kennir en hún vill breytingar og að þetta gerist ekki. „Þegar barnið fer heim með heimanám í skrift og á að skrifa tvær blaðsíður heima. Jú, kemur skriftarbókin og ég sé bara að foreldrar eru búnir að gera skriftarbókina. Þá hugsar maður „Hversu lágt leggstu, hversu lengi ætlarðu að redda barninu?“ Ég meina, ég var aldrei spurð að því í gamla daga hvort ég vildi læra heima, það var bara eitthvað sem átti að gerast,“ segir Edda.Viðtalið við hana í heild má sjá í spilaranum ofar í fréttinni.
Börn og uppeldi Ísland í dag Skóla - og menntamál Mest lesið Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Merkúr Máni sótti brons á Ólympíuleikunum í líffræði Innlent Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Erlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent Virknin minnkað þó áfram gjósi Innlent Fleiri fréttir Vindmyllur í Garpsdal, Evrópumálin og stefnuleysi í heilbrigðiskerfinu Merkúr Máni sótti brons á Ólympíuleikunum í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Sjá meira