Túristabrestur Guðmundur Steingrímsson skrifar 25. mars 2019 07:00 Gullfoss verður áfram í Hvítá. Mér finnst mikilvægt að leggja á það nokkra áherslu þessi dægrin, til þess að róa sálartetrið á óvissutímum, að þó svo flugfélagið WOW hætti rekstri í núverandi mynd eða fari alveg á hausinn, þá þýðir það ekki að náttúruperlur Íslands hverfi í sömu andrá og þar með aðdráttarafl landsins og fegurð þess. Gullfoss verður áfram í Hvítá, Strokkur heldur áfram að frussast upp úr jörðinni í Haukadal, Bláa lónið missir ekki lit sinn, Þríhnúkagígur fellur ekki saman, Dyrhólaey hrynur ekki, Dettifoss verður áfram hrikalegur, Látrabjarg áfram ægilegt, Hekla ógnandi og norðurljósin töfrandi. Ísland verður áfram einhver sá magnaðasti áfangastaður sem nokkur ferðamaður getur valið sér að ferðast til. Mér finnst stundum eins og landinn hafi tekið uppgangi ferðaþjónustu á undanförnum árum sem óvæntum lukkupotti. Líkt og Ísland hafi á einhvern hátt dottið óvart í tísku – út af Björk eða Eyjafjallajökli eða út af einhverju sem einhver sagði – og í kjölfarið hafi streymt til landsins ferðamenn. Þetta er að hluta til rétt. Þetta gerðist. Eldgos varð og allt sprakk. Ferðamenn hafa flykkst til landsins síðan, jafnvel í of miklum mæli. Vegna sjómannseðlis og veiðiþels held ég að við Íslendingar, ekki síst út af því að uppganginn bar að með þessu móti, höfum margir tilhneigingu til að líta á ferðamenn eins og makríl. Þeir eru fiskitegund sem allt í einu gerði vart við sig á Íslandsmiðum. Þeir eru afli. Þeir ganga í torfum. Og semsagt: Nú er að verða túristabrestur eins og loðnubrestur. Og WOW er þá útgerðarfélag. Flugvélarnar eru togarar. Félagið hefur mokveitt á undanförnum árum, en nú eru horfur slæmar. Þetta er ekki gott, hvíslar lopapeysuklæddur skipstjóri með sjálfum sér og sötrar gulan Braga.Röng líking Mér finnst mikilvægt að minna sig á, að þó svo þessi samanburður ferðafólks við fisk eigi sér sumpart stoð í raunveruleikanum – svona af sjónarhóli atvinnumála til skamms tíma – að þá er þessi líking líka á svo mikilvægan hátt röng og óheilbrigð. Veruleikinn er fremur þessi, sem varðar okkur mjög: Áhugi fólks, út um allan heim, á ótrúlegri náttúru er ekki eitthvað sem byrjaði í fyrra og hættir á næsta ári. Þörfin til þess að upplifa náttúruna, standa andspænis henni, njóta hennar og reyna sig í henni, er þörf sem mun bara vaxa meðal mannkyns, í takt við vöxtinn á öllu hinu: Vélmennunum, sjálfvirkninni, tölvunum og netinu. Í heimi sem þráir og mun þrá náttúru meira og meira, er Ísland komið á kortið sem einstakt náttúruævintýri. Þótt bakslag komi í hinn ótrúlega mikla uppgang um stundarsakir, dettur Ásbyrgi ekki úr tísku. Né Herðubreið. Né Askja. Breyttir tímar Það er auðvitað glatað að hressilegt og djarft félag eins og WOW hafi ekki getað nýtt sér þennan mikla áhuga sem hefur skapast á Íslandi til þess að byggja upp stöndugan rekstur. Ef það var ekki hægt á þessum fordæmalausu uppgangstímum, þá er það líklega aldrei hægt. Mér sýnist sagan hafa sagt okkur að Íslendingar geti yfirleitt bara rekið eitt flugfélag, og það með herkjum og ríkisinngripum. Vandræði WOW eru þunglyndisleg áminning um þann dapurlega veruleika. Alveg burtséð frá hrakningum eins flugfélags munu útlendingar áfram unnvörpum vilja upplifa Ísland, þótt vöxturinn verði ekki 30% á ári, blessunarlega. Íslensk ferðaþjónusta mun þurfa að treysta á lögmál framboðs og eftirspurnar þegar kemur að flutningi ferðafólks til landsins. Það lögmál hefur virkað ágætlega á undanförnum árum. Þegar ég var að alast upp flugu frá landinu tvö flugfélög, Icelandair og Arnarflug, og eini túristinn í Skagafirði sumarið 1983 hét David. Nú skipta túristarnir milljónum og flugfélögin tugum. Skemmtilegt Náttúran – það sem okkur ber að varðveita og sýna öðrum – er stærri en nokkurt eitt fyrirtæki. Það er þó skemmtilegt, og kannski var það hluti af langtímaplani Skúla, ef illa færi, að nafn sköpunarverks hans, sem nú berst í bökkum, mun áfram lifa í alþjóðlegum viðbrögðum þeirra milljóna ferðamanna sem berja munu undur Íslands augum í framtíðinni. Gagnvart Gullfossi, Dettifossi, Jökulsárgljúfrum og Kirkjufelli mun fólk áfram hvísla með sjálfu sér í veðurbarinni lotningu, um aldir alda: WOW. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Ferðamennska á Íslandi Guðmundur Steingrímsson WOW Air Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
Gullfoss verður áfram í Hvítá. Mér finnst mikilvægt að leggja á það nokkra áherslu þessi dægrin, til þess að róa sálartetrið á óvissutímum, að þó svo flugfélagið WOW hætti rekstri í núverandi mynd eða fari alveg á hausinn, þá þýðir það ekki að náttúruperlur Íslands hverfi í sömu andrá og þar með aðdráttarafl landsins og fegurð þess. Gullfoss verður áfram í Hvítá, Strokkur heldur áfram að frussast upp úr jörðinni í Haukadal, Bláa lónið missir ekki lit sinn, Þríhnúkagígur fellur ekki saman, Dyrhólaey hrynur ekki, Dettifoss verður áfram hrikalegur, Látrabjarg áfram ægilegt, Hekla ógnandi og norðurljósin töfrandi. Ísland verður áfram einhver sá magnaðasti áfangastaður sem nokkur ferðamaður getur valið sér að ferðast til. Mér finnst stundum eins og landinn hafi tekið uppgangi ferðaþjónustu á undanförnum árum sem óvæntum lukkupotti. Líkt og Ísland hafi á einhvern hátt dottið óvart í tísku – út af Björk eða Eyjafjallajökli eða út af einhverju sem einhver sagði – og í kjölfarið hafi streymt til landsins ferðamenn. Þetta er að hluta til rétt. Þetta gerðist. Eldgos varð og allt sprakk. Ferðamenn hafa flykkst til landsins síðan, jafnvel í of miklum mæli. Vegna sjómannseðlis og veiðiþels held ég að við Íslendingar, ekki síst út af því að uppganginn bar að með þessu móti, höfum margir tilhneigingu til að líta á ferðamenn eins og makríl. Þeir eru fiskitegund sem allt í einu gerði vart við sig á Íslandsmiðum. Þeir eru afli. Þeir ganga í torfum. Og semsagt: Nú er að verða túristabrestur eins og loðnubrestur. Og WOW er þá útgerðarfélag. Flugvélarnar eru togarar. Félagið hefur mokveitt á undanförnum árum, en nú eru horfur slæmar. Þetta er ekki gott, hvíslar lopapeysuklæddur skipstjóri með sjálfum sér og sötrar gulan Braga.Röng líking Mér finnst mikilvægt að minna sig á, að þó svo þessi samanburður ferðafólks við fisk eigi sér sumpart stoð í raunveruleikanum – svona af sjónarhóli atvinnumála til skamms tíma – að þá er þessi líking líka á svo mikilvægan hátt röng og óheilbrigð. Veruleikinn er fremur þessi, sem varðar okkur mjög: Áhugi fólks, út um allan heim, á ótrúlegri náttúru er ekki eitthvað sem byrjaði í fyrra og hættir á næsta ári. Þörfin til þess að upplifa náttúruna, standa andspænis henni, njóta hennar og reyna sig í henni, er þörf sem mun bara vaxa meðal mannkyns, í takt við vöxtinn á öllu hinu: Vélmennunum, sjálfvirkninni, tölvunum og netinu. Í heimi sem þráir og mun þrá náttúru meira og meira, er Ísland komið á kortið sem einstakt náttúruævintýri. Þótt bakslag komi í hinn ótrúlega mikla uppgang um stundarsakir, dettur Ásbyrgi ekki úr tísku. Né Herðubreið. Né Askja. Breyttir tímar Það er auðvitað glatað að hressilegt og djarft félag eins og WOW hafi ekki getað nýtt sér þennan mikla áhuga sem hefur skapast á Íslandi til þess að byggja upp stöndugan rekstur. Ef það var ekki hægt á þessum fordæmalausu uppgangstímum, þá er það líklega aldrei hægt. Mér sýnist sagan hafa sagt okkur að Íslendingar geti yfirleitt bara rekið eitt flugfélag, og það með herkjum og ríkisinngripum. Vandræði WOW eru þunglyndisleg áminning um þann dapurlega veruleika. Alveg burtséð frá hrakningum eins flugfélags munu útlendingar áfram unnvörpum vilja upplifa Ísland, þótt vöxturinn verði ekki 30% á ári, blessunarlega. Íslensk ferðaþjónusta mun þurfa að treysta á lögmál framboðs og eftirspurnar þegar kemur að flutningi ferðafólks til landsins. Það lögmál hefur virkað ágætlega á undanförnum árum. Þegar ég var að alast upp flugu frá landinu tvö flugfélög, Icelandair og Arnarflug, og eini túristinn í Skagafirði sumarið 1983 hét David. Nú skipta túristarnir milljónum og flugfélögin tugum. Skemmtilegt Náttúran – það sem okkur ber að varðveita og sýna öðrum – er stærri en nokkurt eitt fyrirtæki. Það er þó skemmtilegt, og kannski var það hluti af langtímaplani Skúla, ef illa færi, að nafn sköpunarverks hans, sem nú berst í bökkum, mun áfram lifa í alþjóðlegum viðbrögðum þeirra milljóna ferðamanna sem berja munu undur Íslands augum í framtíðinni. Gagnvart Gullfossi, Dettifossi, Jökulsárgljúfrum og Kirkjufelli mun fólk áfram hvísla með sjálfu sér í veðurbarinni lotningu, um aldir alda: WOW.
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun