Brexit, ESB og Ísland Þröstur Ólafsson skrifar 16. mars 2017 07:00 Tvíeykið Bannon/Trump hefur sagt, að þeir vilji veikja ESB og helst koma því á kné. Í þeirra augum var og er hnattvæðingin forsending, sem kveða þurfi niður. Framtíðarsýn þeirra á NATO hefur verið keimlík. Með því telja þeir sig geta endurvakið BNA sem einsleitt forysturíki, ekki bara á Vesturlöndum heldur um heim allan. Þeir telja að BNA séu sterkari án bandamanna. Það er skoðun sem taka verður mark á. Ef þeir framfylgja henni, munu verða miklar breytingar á áhrifa- og valdastöðu ríkja á næstu árum. Fyrir okkur Íslendinga er óvissan ekkert fagnaðarefni, hvorki viðskiptalega né hvað öryggi landsins varðar. Velgengni okkar og uggleysi, hefur og mun áfram, hvíla á nánu samstarfi við norrænar og vestrænar vina- og lýðræðisþjóðir. Því nánari og samtvinnaðri sem félagsskapur þeirra er, þeim mun betra fyrir okkur, að því tilskyldu að við tökum þátt í því líka. Sérhver einangrun leiðir til stöðnunar á einstaka eða mörgum sviðum. Sundrung og pólitísk spenna milli þjóða í álfunni er þekkt ólyfjan sem of oft hefur leitt til opinna átaka. Það er okkur síst til framdráttar. Öll sundrung veikir auðlegð þjóða, einnig okkar. Við þurfum samfellu, traust og samstarf. Er Brexit tækifæri? Mér brá því óneitanlega þegar ég heyrði bæði Lilju, fv. utanríkisráðherra, og Guðlaug Þór, þann núverandi, segja að Brexit-ákvörðunin fæli í sér fjölmörg tækifæri fyrir Ísland. Sem sagt góð tíðindi. Vonandi var þetta bara innantóm taltugga, gerð til að þóknast harðbalanum í eigin flokkum. Raunskoðun gefur allt aðra niðurstöðu. Eftir útgönguna mun það taka Breta mörg ár að semja um nýja viðskiptasamninga við nánast alla heimsbyggðina. Sjálfir munu þeir þurfa að breyta yfir 20.000 lögum og reglugerðum í aðdraganda og í eftirmála útgöngunnar. Halda hinir galvösku utanríkisráðherrar að Ísland verði fyrst í röðinni, þegar kemur að því að semja um nýjan viðskiptasamning? Hvað gerist eftir að Bretar eru gengnir út og enginn nýr viðskiptasamningur við þá er í gildi? Bara vinna við einn fríverslunarsamning með nýjum stöðlum og regluverki tekur langan tíma. Brexit gengur ekki út á það að auðvelda innflutning, heldur öfugt. Nei, útganga Breta úr sameiginlega markaðnum eru slæmar fréttir fyrir okkur, hvernig sem á það er litið. Þröngsýn og þvermóðskuleg andúð á ESB er ekki það sem við þurfum á að halda nú. Álfa deilandi smáríkja? Hér heyrast sjónarmið svipuð þeirra Bannons/Trumps. Sterkir kjarnar bæði innan Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks, en einnig í VG, vilja sjá ESB leysast upp í þjóðríki gömlu Evrópu, þar sem hver og einn otar þeim tota sem hann megnar. Í þess konar heimi verða þeir sterkustu ofan á. Bæði NATO og ESB eru tilorðin undir keimlíkum sólarmerkjum; til að halda Þjóðverjum niðri en Rússum úti. ESB átti að tryggja litlu þjóðunum sanngjarna viðskiptahætti og þátttöku í framþróun álfunnar, en hernaðarlegu öryggi frá NATO. Þess vegna þyrptust nýfrjálsu austur-evrópsku þjóðirnar allar beint í faðmlag ESB og NATO. Sú ákvörðun þeirra að ganga í ESB hefur fært þeim ómæld tækifæri, fjárhagslega aðstoð og nýjar vandaðar lagasetningar á fjölmörgum sviðum. ESB er nefnilega ekki bara samstarf um sameiginlegan evrópskan innri markað. Þetta snýst um samstöðu og sameiginlega lausn á málum sem snerta mörg þjóðríki. Við höfum t.d. fengið frá Brussel mörg vönduð lög s.s. á sviði neytendamála, vinnuverndarmála, félagsmála og umhverfismála. Því miður verður að viðurkennast, að flest þau lög sem koma frá Alþingi eru hvorki eins vönduð né eins vel unnin. Meginstraumar eða sérleiðir? Þeim atvinnugreinum, sem standa utan áhrifasviðs sameiginlega markaðsins, hefur hnignað, í besta falli staðið í stað. Það á t.d. bæði við um byggingarstarfsemi og landbúnað. Sjálfstæð íslensk lög og reglugerðir um byggingamál gera byggingar hér mun dýrari, en ef við tækjum upp byggingareglugerðir frá Norðurlöndum. Af hverju þurfum við sjálfstætt lyfjaeftirlit? Hér ættu að fást sömu lyf og t.d. í Danmörku. Við erum að loka okkur frá meginstraumum í nafni sjálfstæðis og fullveldis, hugtök sem þjóðin þarf að endurmeta í gjörbreyttum heimi. Uppskrúfuð fullveldisímynd og sérhagsmunir hindra okkur í að þroska samfélag okkar og auðvelda þeim lífsbaráttuna sem á brattann þurfa að sækja. Þótt umsókn um aðild að ESB sé ekki forgangsmál í svipinn, þá er það okkur mikið hagsmunamál að halda sem bestu sambandi við ESB. Það er váleg blekking að þykjast vera stórveldi sem geti gengið á milli ávaxtagarða þjóðanna og valið þaðan það ljúffengasta, ekki síst þegar slík óskhyggja kemur frá fólki, sem situr eða hefur setið í stóli utanríkisráðherra. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þröstur Ólafsson Tengdar fréttir Lög um brókun nr. 4/2018 Það er langt síðan opinber smánun og líkamlegar refsingar voru lagðar niður hér á landi og er það vel að stærstum hluta. Þó eru til undantekningar frá því. 16. mars 2017 07:00 Mest lesið Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Sjá meira
Tvíeykið Bannon/Trump hefur sagt, að þeir vilji veikja ESB og helst koma því á kné. Í þeirra augum var og er hnattvæðingin forsending, sem kveða þurfi niður. Framtíðarsýn þeirra á NATO hefur verið keimlík. Með því telja þeir sig geta endurvakið BNA sem einsleitt forysturíki, ekki bara á Vesturlöndum heldur um heim allan. Þeir telja að BNA séu sterkari án bandamanna. Það er skoðun sem taka verður mark á. Ef þeir framfylgja henni, munu verða miklar breytingar á áhrifa- og valdastöðu ríkja á næstu árum. Fyrir okkur Íslendinga er óvissan ekkert fagnaðarefni, hvorki viðskiptalega né hvað öryggi landsins varðar. Velgengni okkar og uggleysi, hefur og mun áfram, hvíla á nánu samstarfi við norrænar og vestrænar vina- og lýðræðisþjóðir. Því nánari og samtvinnaðri sem félagsskapur þeirra er, þeim mun betra fyrir okkur, að því tilskyldu að við tökum þátt í því líka. Sérhver einangrun leiðir til stöðnunar á einstaka eða mörgum sviðum. Sundrung og pólitísk spenna milli þjóða í álfunni er þekkt ólyfjan sem of oft hefur leitt til opinna átaka. Það er okkur síst til framdráttar. Öll sundrung veikir auðlegð þjóða, einnig okkar. Við þurfum samfellu, traust og samstarf. Er Brexit tækifæri? Mér brá því óneitanlega þegar ég heyrði bæði Lilju, fv. utanríkisráðherra, og Guðlaug Þór, þann núverandi, segja að Brexit-ákvörðunin fæli í sér fjölmörg tækifæri fyrir Ísland. Sem sagt góð tíðindi. Vonandi var þetta bara innantóm taltugga, gerð til að þóknast harðbalanum í eigin flokkum. Raunskoðun gefur allt aðra niðurstöðu. Eftir útgönguna mun það taka Breta mörg ár að semja um nýja viðskiptasamninga við nánast alla heimsbyggðina. Sjálfir munu þeir þurfa að breyta yfir 20.000 lögum og reglugerðum í aðdraganda og í eftirmála útgöngunnar. Halda hinir galvösku utanríkisráðherrar að Ísland verði fyrst í röðinni, þegar kemur að því að semja um nýjan viðskiptasamning? Hvað gerist eftir að Bretar eru gengnir út og enginn nýr viðskiptasamningur við þá er í gildi? Bara vinna við einn fríverslunarsamning með nýjum stöðlum og regluverki tekur langan tíma. Brexit gengur ekki út á það að auðvelda innflutning, heldur öfugt. Nei, útganga Breta úr sameiginlega markaðnum eru slæmar fréttir fyrir okkur, hvernig sem á það er litið. Þröngsýn og þvermóðskuleg andúð á ESB er ekki það sem við þurfum á að halda nú. Álfa deilandi smáríkja? Hér heyrast sjónarmið svipuð þeirra Bannons/Trumps. Sterkir kjarnar bæði innan Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks, en einnig í VG, vilja sjá ESB leysast upp í þjóðríki gömlu Evrópu, þar sem hver og einn otar þeim tota sem hann megnar. Í þess konar heimi verða þeir sterkustu ofan á. Bæði NATO og ESB eru tilorðin undir keimlíkum sólarmerkjum; til að halda Þjóðverjum niðri en Rússum úti. ESB átti að tryggja litlu þjóðunum sanngjarna viðskiptahætti og þátttöku í framþróun álfunnar, en hernaðarlegu öryggi frá NATO. Þess vegna þyrptust nýfrjálsu austur-evrópsku þjóðirnar allar beint í faðmlag ESB og NATO. Sú ákvörðun þeirra að ganga í ESB hefur fært þeim ómæld tækifæri, fjárhagslega aðstoð og nýjar vandaðar lagasetningar á fjölmörgum sviðum. ESB er nefnilega ekki bara samstarf um sameiginlegan evrópskan innri markað. Þetta snýst um samstöðu og sameiginlega lausn á málum sem snerta mörg þjóðríki. Við höfum t.d. fengið frá Brussel mörg vönduð lög s.s. á sviði neytendamála, vinnuverndarmála, félagsmála og umhverfismála. Því miður verður að viðurkennast, að flest þau lög sem koma frá Alþingi eru hvorki eins vönduð né eins vel unnin. Meginstraumar eða sérleiðir? Þeim atvinnugreinum, sem standa utan áhrifasviðs sameiginlega markaðsins, hefur hnignað, í besta falli staðið í stað. Það á t.d. bæði við um byggingarstarfsemi og landbúnað. Sjálfstæð íslensk lög og reglugerðir um byggingamál gera byggingar hér mun dýrari, en ef við tækjum upp byggingareglugerðir frá Norðurlöndum. Af hverju þurfum við sjálfstætt lyfjaeftirlit? Hér ættu að fást sömu lyf og t.d. í Danmörku. Við erum að loka okkur frá meginstraumum í nafni sjálfstæðis og fullveldis, hugtök sem þjóðin þarf að endurmeta í gjörbreyttum heimi. Uppskrúfuð fullveldisímynd og sérhagsmunir hindra okkur í að þroska samfélag okkar og auðvelda þeim lífsbaráttuna sem á brattann þurfa að sækja. Þótt umsókn um aðild að ESB sé ekki forgangsmál í svipinn, þá er það okkur mikið hagsmunamál að halda sem bestu sambandi við ESB. Það er váleg blekking að þykjast vera stórveldi sem geti gengið á milli ávaxtagarða þjóðanna og valið þaðan það ljúffengasta, ekki síst þegar slík óskhyggja kemur frá fólki, sem situr eða hefur setið í stóli utanríkisráðherra. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Lög um brókun nr. 4/2018 Það er langt síðan opinber smánun og líkamlegar refsingar voru lagðar niður hér á landi og er það vel að stærstum hluta. Þó eru til undantekningar frá því. 16. mars 2017 07:00
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun