Umbylting í námslánakerfinu: Nemendur fá þrjár milljónir í styrk Sæunn Gísladóttir skrifar 27. maí 2016 13:31 Illugi Gunnarsson er mennta- og menningarmálaráðherra. Samkvæmt nýju frumvarpi um heildarendurskoðun laga um Lánasjóð íslenskra námsmanna munu námsmenn í fullu námi geta fengið 65 þúsund krónur á mánuði í beinan styrk í alls 45 mánuði, sem svarar til fimm hefðbundinni skólaára. Námsmenn geta ákveðið að taka eingöngu styrk, eða styrk og lán, eða jafnvel lán að hluta. Um verður að ræða blandað námsstyrkjakerfi að norrænni fyrirmynd. Frumvarp um heildarendurskoðun laga um Lánasjóð íslenskra námsmanna var afgreitt úr ríkisstjórn á þriðjudag. Frumvarpið var samþykkt á fundum þingflokka stjórnarflokkanna og verður lagt fyrir Alþingi eftir helgi. Um er að ræða grundvallarbreytingu á námsaðstoð ríkisins sem miðar að því að koma á fót blönduðum styrktarsjóði að norrænni fyrirmynd. Markmið breytinga á lögunum er að tryggja áfram jafnan aðgang að námi, skapa aukið réttlæti og gegnsæi við úthlutun styrkja og að skapa fyrirsjáanleika fyrir námsmenn og lánasjóðinn. Jafnframt er markmiðið að tryggja námsmönnum fulla framfærslu og gefa þeim valkost á að mennta sig án skuldsetningar. Sem fyrr segir geta námsmenn í fullu námi fengið 65 þúsund krónur á mánuði í beinan styrk. Heildarstyrkur getur numið allt að 2,925 milljónum króna miðað við fulla námsframvindu og heildarlán miðast við fimmtán milljónir á hvern námsmann. Heildaraðstoð getur því numið tæpum átján milljónum króna, en yfir 99 prósent nemenda falla undir það viðmið. Vextir lána verða fastir verðtryggðir 2,5 prósent, að viðbættu álagi til að mæta afföllum af lánum sem er áætlað um 0,5 prósent í nýju kerfi.Nemendur fá fulla framfærsluMeð nýja frumvarpinu munu námsmenn fá fulla framfærslu í níu mánuði í stað 90 prósent. Full framfærsla fyrir næsta skólaár er áætluð tæpar 188 þúsund krónur á mánuði.Hægt að fresta helmingi gjalddaga vegna íbúðarkaupaHægt verður að sækja um heimild til að fresta helmingi hvers gjalddaga námslána vegna kaupa á fyrsta íbúðarhúsnæði í allt að 60 mánuði til að auðvelda ungu fólki íbúðarkaup. Með þessu er greiðslubyrði námslána lækkuð á meðan ungar fjölskyldur koma þaki yfir höfuðið og auðveldar greiðslumat. Þá verður hægt að sækja um frestun á endurgreiðslu námslánanna vegna atvika sem valda tímabundnum fjárhagsörðugleikum í eitt ár í senn en að hámarki í 3 ár samanlagt.Iðn- og verknám verður nú styrkhæftAðfaranám eða svokallað frumgreinanám fyrir einstaklinga sem orðnir eru 23 ára verður aðstoðarhæft. Hins vegar verður nám sem skipulagt er með vinnu ekki aðstoðarhæft. Nemendur 18 ára og eldri í iðn- og verknámi geta notið námsaðstoðar. Styrkhæfi og endurgreiðsluskilmálar verða nú áþekkir hinum Norðurlöndunum. Veitt verður námsaðstoð í sjö ár (420 einingar) óháð námsferli í stað 480 eininga þar sem girðingar eru varðandi nýtingu eininga á mismunandi námsstigum, til dæmis er í dag eingöngu lánað fyrir 180 einingum í BA námi.Aðstoð að hámarki í sjö árÁ móti kemur að aðstoð verður að hámarki veitt fyrir 7 ára nám, eða 420 ECTS einingum, í stað 8 ára nú, eða 480 ECTS einingum. Til samanburðar veitir Noregur námsaðstoð fyrir 480 ECTS einingum (8 árum), Danmörk og Svíþjóð fyrir 360 einingum (6 árum) og Finnland fyrir 300 einingum (5 árum). Hámarksendurgreiðslutími lána verður 40 ár, en er 20 ár í Noregi, 7-15 ár í Danmörku, 25 ár í Svíþjóð og 30 ár í Finnlandi.Engin námsaðstoð fyrir 60 ára og eldriUppgreiðslu skal ávallt vera lokið fyrir 67 ára aldur, en sambærilegt skilyrði miðast við 65 ára aldur í Noregi og 60 ár í Svíþjóð. Námsaðstoð ríkisins verður ekki veitt 60 ára og eldri, en slík aðstoð er ekki veitt 45-65 ára og eldri í Noregi né 57 ára og eldri í Svíþjóð. Endurgreiðslur verða fastar mánaðarlegar afborganir líkt og er á öllum hinum Norðurlöndunum, í stað tekjutengdra afborgana eins og nú er. Alþingi Skóla - og menntamál Mest lesið Byrjaði 18 ára í þjónustuverinu og hættir nú sem framkvæmdastjóri Viðskipti innlent Landsbankinn breytir framboði á lánum eftir vaxtadóminn Viðskipti innlent Telur breytinguna ekki stuðla að því að fólk festist í húsnæði Neytendur Hyggjast opna lágvöruverslun og Orkustöð á Blönduósi Viðskipti innlent Þrjú kvár stýra fyrirtækjum Viðskipti innlent Öll lónin full og vatnsbúskapur tók stökkbreytingum Viðskipti innlent Forvarnarverðlaun VÍS: „Öryggi er ekki samkeppnismál“ Samstarf Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Viðskipti innlent Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Viðskipti innlent Framkvæmdastjórnin beinir spjótunum að Meta og TikTok Viðskipti erlent Fleiri fréttir Byrjaði 18 ára í þjónustuverinu og hættir nú sem framkvæmdastjóri Öll lónin full og vatnsbúskapur tók stökkbreytingum Tekjur Isavia jukust um tæpa 1,2 milljarða króna milli ára Þrjú kvár stýra fyrirtækjum Hyggjast opna lágvöruverslun og Orkustöð á Blönduósi Landsbankinn breytir framboði á lánum eftir vaxtadóminn Ljóst að kaupverð á íbúðum í Vesturbugt verði í hærri kantinum „Atvinnulífið er sannarlega að kólna“ Landsbankinn hagnast um tæpa 30 milljarða á níu mánuðum Síminn kaupir Motus og Pei Sjóvá hagnast um 666 milljónir það sem af er ári Húsleit hjá Terra Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Bara tala kynnti „Bare si det“ til leiks í Noregi Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Hagnaður minnkar um 1,5 milljarða milli ára Skynjar kvíða og ótta meðal starfsmanna Gengi Eimskips lækkar vegna bilunarinnar Fleiri hundruð kröfur og líklegt að óeðlilegum greiðslum verði rift Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Selja Adalvo og stjórnandi frá Alvotech fylgir Hanna María nýr forstöðumaður hjá ELKO Úrvinnslusjóður svarar Sorpu Eigandi Remax ákærður fyrir markaðsmisnotkun Grunnlán nær nú aðeins til helmings kaupverðs Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Sjá meira
Samkvæmt nýju frumvarpi um heildarendurskoðun laga um Lánasjóð íslenskra námsmanna munu námsmenn í fullu námi geta fengið 65 þúsund krónur á mánuði í beinan styrk í alls 45 mánuði, sem svarar til fimm hefðbundinni skólaára. Námsmenn geta ákveðið að taka eingöngu styrk, eða styrk og lán, eða jafnvel lán að hluta. Um verður að ræða blandað námsstyrkjakerfi að norrænni fyrirmynd. Frumvarp um heildarendurskoðun laga um Lánasjóð íslenskra námsmanna var afgreitt úr ríkisstjórn á þriðjudag. Frumvarpið var samþykkt á fundum þingflokka stjórnarflokkanna og verður lagt fyrir Alþingi eftir helgi. Um er að ræða grundvallarbreytingu á námsaðstoð ríkisins sem miðar að því að koma á fót blönduðum styrktarsjóði að norrænni fyrirmynd. Markmið breytinga á lögunum er að tryggja áfram jafnan aðgang að námi, skapa aukið réttlæti og gegnsæi við úthlutun styrkja og að skapa fyrirsjáanleika fyrir námsmenn og lánasjóðinn. Jafnframt er markmiðið að tryggja námsmönnum fulla framfærslu og gefa þeim valkost á að mennta sig án skuldsetningar. Sem fyrr segir geta námsmenn í fullu námi fengið 65 þúsund krónur á mánuði í beinan styrk. Heildarstyrkur getur numið allt að 2,925 milljónum króna miðað við fulla námsframvindu og heildarlán miðast við fimmtán milljónir á hvern námsmann. Heildaraðstoð getur því numið tæpum átján milljónum króna, en yfir 99 prósent nemenda falla undir það viðmið. Vextir lána verða fastir verðtryggðir 2,5 prósent, að viðbættu álagi til að mæta afföllum af lánum sem er áætlað um 0,5 prósent í nýju kerfi.Nemendur fá fulla framfærsluMeð nýja frumvarpinu munu námsmenn fá fulla framfærslu í níu mánuði í stað 90 prósent. Full framfærsla fyrir næsta skólaár er áætluð tæpar 188 þúsund krónur á mánuði.Hægt að fresta helmingi gjalddaga vegna íbúðarkaupaHægt verður að sækja um heimild til að fresta helmingi hvers gjalddaga námslána vegna kaupa á fyrsta íbúðarhúsnæði í allt að 60 mánuði til að auðvelda ungu fólki íbúðarkaup. Með þessu er greiðslubyrði námslána lækkuð á meðan ungar fjölskyldur koma þaki yfir höfuðið og auðveldar greiðslumat. Þá verður hægt að sækja um frestun á endurgreiðslu námslánanna vegna atvika sem valda tímabundnum fjárhagsörðugleikum í eitt ár í senn en að hámarki í 3 ár samanlagt.Iðn- og verknám verður nú styrkhæftAðfaranám eða svokallað frumgreinanám fyrir einstaklinga sem orðnir eru 23 ára verður aðstoðarhæft. Hins vegar verður nám sem skipulagt er með vinnu ekki aðstoðarhæft. Nemendur 18 ára og eldri í iðn- og verknámi geta notið námsaðstoðar. Styrkhæfi og endurgreiðsluskilmálar verða nú áþekkir hinum Norðurlöndunum. Veitt verður námsaðstoð í sjö ár (420 einingar) óháð námsferli í stað 480 eininga þar sem girðingar eru varðandi nýtingu eininga á mismunandi námsstigum, til dæmis er í dag eingöngu lánað fyrir 180 einingum í BA námi.Aðstoð að hámarki í sjö árÁ móti kemur að aðstoð verður að hámarki veitt fyrir 7 ára nám, eða 420 ECTS einingum, í stað 8 ára nú, eða 480 ECTS einingum. Til samanburðar veitir Noregur námsaðstoð fyrir 480 ECTS einingum (8 árum), Danmörk og Svíþjóð fyrir 360 einingum (6 árum) og Finnland fyrir 300 einingum (5 árum). Hámarksendurgreiðslutími lána verður 40 ár, en er 20 ár í Noregi, 7-15 ár í Danmörku, 25 ár í Svíþjóð og 30 ár í Finnlandi.Engin námsaðstoð fyrir 60 ára og eldriUppgreiðslu skal ávallt vera lokið fyrir 67 ára aldur, en sambærilegt skilyrði miðast við 65 ára aldur í Noregi og 60 ár í Svíþjóð. Námsaðstoð ríkisins verður ekki veitt 60 ára og eldri, en slík aðstoð er ekki veitt 45-65 ára og eldri í Noregi né 57 ára og eldri í Svíþjóð. Endurgreiðslur verða fastar mánaðarlegar afborganir líkt og er á öllum hinum Norðurlöndunum, í stað tekjutengdra afborgana eins og nú er.
Alþingi Skóla - og menntamál Mest lesið Byrjaði 18 ára í þjónustuverinu og hættir nú sem framkvæmdastjóri Viðskipti innlent Landsbankinn breytir framboði á lánum eftir vaxtadóminn Viðskipti innlent Telur breytinguna ekki stuðla að því að fólk festist í húsnæði Neytendur Hyggjast opna lágvöruverslun og Orkustöð á Blönduósi Viðskipti innlent Þrjú kvár stýra fyrirtækjum Viðskipti innlent Öll lónin full og vatnsbúskapur tók stökkbreytingum Viðskipti innlent Forvarnarverðlaun VÍS: „Öryggi er ekki samkeppnismál“ Samstarf Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Viðskipti innlent Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Viðskipti innlent Framkvæmdastjórnin beinir spjótunum að Meta og TikTok Viðskipti erlent Fleiri fréttir Byrjaði 18 ára í þjónustuverinu og hættir nú sem framkvæmdastjóri Öll lónin full og vatnsbúskapur tók stökkbreytingum Tekjur Isavia jukust um tæpa 1,2 milljarða króna milli ára Þrjú kvár stýra fyrirtækjum Hyggjast opna lágvöruverslun og Orkustöð á Blönduósi Landsbankinn breytir framboði á lánum eftir vaxtadóminn Ljóst að kaupverð á íbúðum í Vesturbugt verði í hærri kantinum „Atvinnulífið er sannarlega að kólna“ Landsbankinn hagnast um tæpa 30 milljarða á níu mánuðum Síminn kaupir Motus og Pei Sjóvá hagnast um 666 milljónir það sem af er ári Húsleit hjá Terra Kampavínsklúbbar, innherjasvik og nú meint skattsvik Telur neytendur hafa unnið pyrrosarsigur í vaxtamálinu Samstöðin tapaði fimmtíu milljónum Bara tala kynnti „Bare si det“ til leiks í Noregi Getur tekið einstæða foreldra allt að átján ár að safna fyrir íbúð Fasteignamarkaðurinn „kaupendamarkaður“ að mati fasteignasala Hagnaður minnkar um 1,5 milljarða milli ára Skynjar kvíða og ótta meðal starfsmanna Gengi Eimskips lækkar vegna bilunarinnar Fleiri hundruð kröfur og líklegt að óeðlilegum greiðslum verði rift Seldu fyrir 634 milljónir og græddu 182 Selja Adalvo og stjórnandi frá Alvotech fylgir Hanna María nýr forstöðumaður hjá ELKO Úrvinnslusjóður svarar Sorpu Eigandi Remax ákærður fyrir markaðsmisnotkun Grunnlán nær nú aðeins til helmings kaupverðs Íslandsbanki bætist í hópinn og gerir hlé á verðtryggðum lánveitingum Skipti bús Magnúsar tekin upp sextán árum frá þroti Sjá meira